Ομιλίες, Βυζαντινοί ύμνοι, Παρακλήσεις, Απολυτίκια, Βιβλία, Βίντεο, Λειτουργικές Κατηχήσεις, Φωτογραφίες, Αγιογραφίες....
Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου 2022
Μοναχός Ιωσήφ Κουτλουμουσιανοσκητιώτης
Πάρτε τώρα μια συνηθισμένη κατάσταση και περαστικά.... Γιώργος Αδαλης.
ΠΑΜΕ ΝΕΩΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΚΙΕΒΟΥ.
Ένας άγιος Αρχιερέας της εποχής μας , ο μακαριστός Μητροπολίτης Σιατίστης και Σισανίου Αντώνιος , με ευλάβεια και δέος κρατά την Τιμία Κάρα του Αγίου Δαυίδ.
ΠΑΤΉΡ ΣΥΜΕΏΝ ΚΟΡΟΒΈΣΗΣ
ΈΡΧΕΤΑΙ ΚΡΊΣΗ ΕΠΙΣΙΤΙΣΜΟΎ.ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΔΑΛΗΣ.
Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΙΡΗΝΗ ΣΤΟΥ ΘΕΟΥ ΤΑ ΜΑΤΙΑ
«ΚΑΝΤΕ ΠΡΟΣΕΥΧΗ, ΚΙ' ΕΓΩ, ΘΑ ΣΑΣ ΒΟΗΘΗΣΩ!.»
«Τον βλέπεις Αυτόν εκεί στον Σταυρό επάνω; Αυτός κρατάει το σύμπαν στα χέρια Του, έτσι, στην παλάμη Του. Ήρθε για σένα εδώ. Για μένα, για τον κόσμο ολόκληρο. Κι’ εμείς, Τον κρεμάσαμε πάνω στο Ξύλο. Αυτός, όμως, δεν πέθανε! Ζει! Και, Αυτός είναι που έπλασε εσένα, εμένα, όλους στον κόσμο. Και μας λέει: ‘‘Εγώ είμαι εδώ, παιδιά! Σε Μένα, ελάτε! Κάντε προσευχή, κι’ Εγώ θα σας βοηθήσω!’’.
Όχι, να πηγαίνουμε κόντρα στον Κύριο, γιατί χαθήκαμε! Ακούτε; Δεν υπάρχει αλλού σωτηρία! Άμα φύγεις απ’ τον Κύριο, χάθηκες! Έπεσες στα γρανάζια του κακούργου που μας κυνηγάει να μας σκοτώσει. Δεν τον ξέρεις εσύ ποιος είναι. Είναι μέσα στα καταχθόνια, του Άδου τα βασίλεια. Ούτε τ’ όνομά του να μην ξαναπείς. Τόσο, μισερός είναι. Κατάλαβες;
Να φυλάττετε τις εντολές του Χριστού. Αυτή είναι η βάση για να μπούμε στον Ουρανό. Δείτε και στην ‘‘Κλίμακα’’ του Αγίου Ιωάννου, ότι, σιγά–σιγά φτάνει ο άνθρωπος στον Θεό. Δεν μπορούμε μ’ ένα σάλτο ν’ αγιάσουμε. Όταν επιδιώκεις το αγαθό, τις αγαθές πράξεις, τις αρετές, τότε θέλεις να τις ξανακάνεις. Σου γίνεται συνήθεια. Πληρώνεσαι ψυχικά. Αν στη ζωή μας τηρήσουμε τις εντολές του Θεού, θα γίνουμε προφήτες, άγιοι, θαυματουργοί, θα ανασταίνουμε πνευματικά και ψυχικά τους ανθρώπους.
Παραβίαση των θείων εντολών σημαίνει χαστούκι στο πρόσωπο του Χριστού. Λες ψέμματα; –δίνεις ένα χαστούκι στον Χριστό. Κάνεις μοιχεία; –τότε, Του δίνεις δύο χαστούκια!...»
ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ ΛΑΖΑΡΗΣ (1912–2006)
Παραδώστε τον έλεγχο
Εσείς
αναρωτιέστε: τί κατάφερα που δεν ανταπέδωσα το κακό; Κάνατε, στη δεδομένη
κατάσταση, την πιο σοφή πράξη στον κόσμο: αναθέσατε τη μάχη σας στον Έναν, τον
Ισχυρότερο από εσάς και ο Ένας αυτός ισχυρότερος θα πολεμήσει νικηφόρα για
εσάς.
Αν εσείς μόνοι
σας μπείτε σε διαμάχη μ’ εκείνον που σας έκανε το κακό, μπορεί να ηττηθείτε.
Αλλά ο Θεός δεν μπορεί να ηττηθεί.
Συνεπώς
παραδώστε τον έλεγχο της μάχης σας στον νικηφόρο και ακαταγώνιστο Έναν Θεό και,
εγκαρτερήσατε με υπομονή.
Άγιος Νικόλαος
Βελιμίροβιτς
Το κύριο έργο του ανθρώπου
Αγίου Nεκταρίου
Tο κύριο έργο
του ανθρώπου είναι η προσευχή. O άνθρωπος πλάστηκε για να υμνεί το Θεό. Aυτό
είναι το έργο που του αρμόζει. Aυτό μόνο εξηγεί την πνευματική του υπόσταση.
Aυτό μόνο δικαιώνει την εξέχουσα θέση του μέσα στη δημιουργία. O άνθρωπος
πλάστηκε για να λατρεύει το Θεό και να μετέχει στη θεία Tου αγαθότητα και
μακαριότητα.
Ως εικόνα του
Θεού που είναι, λαχταράει για το Θεό και τρέχει με πόθο να ανυψωθεί προς Aυτόν.
Mε την προσευχή και την υμνωδία ευφραίνεται. Tο πνεύμα του αγάλλεται και η
καρδιά του σκιρτάει. Όσο περισσότερο προσεύχεται, τόσο η ψυχή του απογυμνώνεται
από τις κοσμικές επιθυμίες και γεμίζει από τα ουράνια αγαθά. Kαι όσο
αποχωρίζεται τα γήινα και τις ηδονές το βίου, τόσο περισσότερο απολαμβάνει την
ουράνια ευφροσύνη. H δοκιμή και η πείρα μας επιβεβαιώνουν την αλήθεια αυτή.
O Θεός
ευαρεστείται στις προσευχές εκείνες που προσφέρονται με τον πρέποντα τρόπο,
δηλαδή με συναίσθηση της ατέλειας και της αναξιότητας μας. Για να υπάρξει όμως
τέτοια συναίσθηση, απαιτείται τέλεια αυταπάρνηση του κακού μας εαυτού και
υποταγή στις εντολές του Θεού, απαιτείται ταπείνωση και αδιάλειπτη πνευματική
εργασία.
Aναθέστε όλες
τις φροντίδες σας στο Θεό. Eκείνος προνοεί για σας. Mη γίνεστε ολιγόψυχοι και
μην ταράζεστε. Aυτός που εξετάζει τα απόκρυφα βάθη της ψυχής των ανθρώπων,
γνωρίζει και τις δικές σας επιθυμίες και έχει τη δύναμη να τις εκπληρώσει όπως
Aυτός γνωρίζει.
Eσείς να ζητάτε
από το Θεό και να μη χάνετε το θάρρος σας. Mη νομίζετε ότι, επειδή ο πόθος σας
είναι άγιος, έχετε δικαίωμα να παραπονιέστε, όταν οι προσευχές σας δεν
εισακούονται. O Θεός εκπληρώνει τους πόθους σας με τρόπο που εσείς δεν
γνωρίζετε. Nα ειρηνεύετε λοιπόν και να επικαλείστε το Θεό.
Oι προσευχές και
οι δεήσεις από μόνες τους δεν μας οδηγούν στην τελειότητα. Στην τελείωση οδηγεί
ο Kύριος, που έρχεται και κατοικεί μέσα μας, όταν εμείς εκτελούμε τις εντολές
Tου.
Kαι μια από τις
πρώτες εντολές είναι να γίνεται στη ζωή μας το θέλημα όχι το δικό μας, αλλά του
Θεού. Kαι να γίνεται με την ακρίβεια που γίνεται στον ουρανό από τους αγγέλους.
Για να μπορούμε κι εμείς να λέμε:
"Κύριε, όχι
όπως θέλω, αλλ' όπως εσύ, "γενηθήτω το θέλημα Σου, ως εν ουρανώ και επί
της γης". Xωρίς λοιπόν το Xριστό μέσα μας, οι προσευχές και οι δεήσεις
οδηγούν στην πλάνη.
Η ΜΕΡΑ ΠΟΥ ΣΚΟΡΠΙΖΕΙ Ο ΘΕΟΣ ΑΚΤΙΣΤΟ ΦΩΣ...
«Να κρατάτε την
Αργία της Κυριακής, γιατί αυτή τη μέρα σκορπίζει ο Θεός το Άκτιστο Φως σε όλη
την οικουμένη. Λάμπει ολόκληρος ο κόσμος από το Άκτιστο Φως!...
Δεν θα φεύγεις
ποτέ από την Εκκλησία, εάν δεν ακούσεις το "Δι' ευχών" πρώτα. Γιατί
μέχρι εκείνη την ώρα είναι όλοι οι Άγγελοι, όλοι οι Άγιοι, ο Ίδιος ο Θεός μέσα
στην Εκκλησία. Με το "Δι' ευχών" ανεβαίνουν στον Ουρανό. Θα το
ακούσεις, θα πάρεις αντίδωρο και τότε θα φύγεις...».
ΓΕΡΟΝΤΑΣ
ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ ΛΑΖΑΡΗΣ (1912—2006)
Πάτερ, πες μου εν συντομία: τι είναι ο Θεός;
«Πάτερ, πες μου
εν συντομία: τι είναι ο Θεός;
- Αυτή είναι μια
πολύ βαθιά ερώτηση. Αυτό είναι ένα καθαρά θεολογικό ερώτημα.
Είναι δύσκολο να
μιλήσουμε εν συντομία για αυτό.
Γιατί είναι
δύσκολο, πατέρα; Έχετε αποφοιτήσει από τη Θεολογική Ακαδημία;
- Είναι δύσκολο
να μιλήσουμε εν συντομία για αυτό που είναι δύσκολο να κατανοηθεί.
Αρχιμανδρίτης
Κύριλλος (Παβλόφ)
Αυτός που οδηγεί ανθρώπους, έστω και έναν, στο δρόμο του Θεού, καλύπτει πλήθος αμαρτιών…
Ομολογίες του
αειμνήστου Δημητρίου Παναγοπούλου για την «προ Χριστού» ζωή του, και διδακτικά
παραδείγματά του
την ρωτάω: Αν
εσύ με δώσεις ένα ποτήρι δηλητήριο και εγώ το πιω, ποιος θα δικαστεί; Εγώ που
το ήπια ή εσύ που με το έδωσες; Δεν καταλαβαίνω τι με λες, με είπε. Άμα δεν
κατα* Κάποτε σε κάποια πολύ όμορφη γυναίκα, που ήταν προκλητικά ντυμένη, της
είπα με διάκριση, ότι γίνεται αιτία, λόγω του ντυσίματός της, να σκανδαλίζονται
οι άνδρες. Να μην σκανδαλίζονται, με απάντησε, να κλείσουν τα μάτια τους, αν
σκανδαλίζονται.
Και λαβαίνεις
και εγώ δεν μπορώ να στο πω διαφορετικά, να σε βοηθήσω και εκεί έκλεισε η
συζήτηση μαζί της…
Για πόσες και
για πόσους γίναμε αίτιοι να σκανδαλιστούν οι άλλοι; Έχουμε πάει ποτέ στον
εξομολόγο, να του πούμε: Πάτερ έγινα αιτία να σκανδαλιστεί ο άλλος; Γιατί είναι
αλήθεια, ότι πολλές αμαρτίες των άλλων οφείλονται στο ότι εμείς με έναν λόγο ή
με μία πράξη μας τους σκανδαλίσαμε συνειδητά ή ασυνείδητα.
* Είχα πάει
κάποτε στη Βοστώνη για κάποιες ομιλίες. Μια μέρα, μια σύζυγος, έκανε μια
παράκληση για τον άνδρα της, ο οποίος έκανε μεταμόσχευση νεφρού και οι ιατροί
λέγανε, ότι η πορεία της υγείας του, δεν εξελισσόταν καλά.
Η σύζυγος ήταν
μια πολύ ευσεβής γυναίκα, αλλά δεν ήξερα αν και ο άνδρας της ήταν πιστός. Έτσι
την πλησίασα και τη ρώτησα, αν ο άνδρας της, είχε σχέση με την Εκκλησία.
Πιστός είναι και
κοινωνεί κιόλας, μου απάντησε. Εξομολογείται πριν κοινωνήσει, την ρώτησα. Ακόμα
να με απαντήσει σε αυτήν την ερώτηση που της έκανα. Ο άνδρας της, ήταν με τον
τρόπο του Χριστιανός.
Αυτοί είναι οι
λεγόμενοι καλοί άνθρωποι. Ρωτάς τους συγγενείς ενός τέτοιου ανθρώπου, ρωτάς τον
κόσμο που τον ξέρει και όλοι σου δίνουν αυτό το πιστοποιητικό, του καλού
ανθρώπου.
Μάλιστα τον
μακαρίζουν λέγοντας: Μακάρι να ήταν όλοι σαν και αυτόν! Αυτά τα πιστοποιητικά
που δίνει ο κόσμος δεν τα λαμβάνει υπόψη Του ο Θεός. Δεν συγκινείται ο Θεός από
αυτούς τους ανθρώπους, όσο καλοί και να είναι, γιατί θρησκεύουν με τον τρόπο
τους. Να ξέρετε, ότι η κόλαση γέμισε από τέτοιους καλούς ανθρώπους!…
* Μια πνευματική
γυναίκα, μου φανέρωσε μια μέρα την αποκάλυψή της. Είχε πάει Μεγάλη Πέμπτη στην
Εκκλησία και την ώρα που το πλήθος του κόσμου ετοιμαζόταν να κοινωνήσει,
συλλογίστηκε το εξής: Άραγε, ποιοι από αυτούς τους ανθρώπους προετοιμάστηκαν
καταλλήλως για το Μυστήριο αυτό;
Μάλιστα για
αυτούς, που δεν προετοιμάστηκαν καταλλήλως, προσευχήθηκε λέγοντας: Θεέ μου,
συγχώρησέ τους!
Τότε, όπως λέει
η ίδια, βλέπει τον παππά με την Ιερή Λαβίδα να κοινωνεί τους πιστούς. Και
συνέβαινε κάτι παράδοξο. Σε πολλούς την ώρα που κοινωνούσαν, ένας άγγελος
Κυρίου, έπαιρνε τη Θεία Μετάληψη από την Ιερή Λαβίδα και την επέστρεφε στο Ιερό
Ποτήριο και οι άνθρωποι αυτοί λάμβαναν απλά άρτο και οίνο και όχι το Σώμα και
το Αίμα του Χριστού. Παρατήρησε, ότι από τους 100 που πήγαιναν να κοινωνήσουν,
στους 95 συνέβαινε αυτό το πράγμα.
Προφανώς αυτοί
προσέρχονταν στο Μυστήριο απροετοίμαστοι και ουσιαστικά δεν κοινωνούσαν, αν και
στην πράξη φαίνονταν ότι συμμετείχαν στο Μυστήριο αυτό.
* Συναντήσαμε
κάποτε μια μαυροφορεμένη γυναίκα απαρηγόρητη που έκλαιγε συνεχώς. Την
πλησιάσαμε για να μάθουμε γιατί έκλαιγε έτσι, αλλά και για να την
παρηγορήσουμε. Και τι μάθαμε λέτε; Ότι είχε πεθάνει η αδελφή της και ετάφη
χωρίς ιερέα.
Επειδή ήταν
χειμώνας και χιόνιζε, δεν μπόρεσαν οι ιερείς να φτάσουν εγκαίρως στο χωριό.
Ιερέας δεν υπήρχε στο χωριό. Την κράτησαν τρεις μέρες και τελικά την θάψανε,
χωρίς παπά και ψάλτη. Και αποδείχθηκε στη συνέχεια, ότι η εκλιπούσα σε όλη της
τη ζωή κατηγορούσε τους παππάδες. Δίκαιος είναι ο Θεός! Γιατί ο άνθρωπος ό,τι
σπείρει, αυτό θερίζει.
* Μια μέρα καθώς
έπαιρνα έξω από το μαγαζί μου την αλληλογραφία μου, με πλησίασε μια χήρα,
γνωστή από άλλοτε και άρχισε να με λέει ότι έχει ανάγκη και με ζήτησε χρήματα.
Τότε της έδωσα όσα είχα πάνω μου, νομίζω ήταν 3.100 δραχμές και ξαναμπήκα μέσα
στο μαγαζί.
Είναι αλήθεια,
ότι της έδωσα τα χρήματα μουρμουρίζοντας, για να μην έχω επιβαρυμένη την
συνείδησή μου. Μέσα στο μαγαζί είδα την αλληλογραφία και ανάμεσα στα άλλα
υπήρχε και ένας φάκελλος που είχε μέσα 2.000 δραχμές και έγραφε: κ.
Παναγόπουλε, αυτές οι 2.000 δραχμές στη διάθεσή σας, να διατεθούν όπως
νομίζετε.
Μετά από λίγη
ώρα, έρχεται μια κυρία για να ψωνίσει και με δίνει ένα φάκελλο λέγοντάς μου:
Αυτό είναι για σας. Τον ανοίγω τον φάκελλο και είχε μέσα 1.000 δραχμές. Οι 2
φάκελλοι, περιείχαν συνολικά 3.000 δραχμές. Ήταν σαν να με έλεγε ο Χριστός,
παλιάνθρωπε, εγώ είχα κανονίσει για σένα, πριν ακόμα εσύ δώσεις τα λεφτά στη
χήρα!
* Μιλούσα κάποτε
σε ένα ακροατήριο και η αίθουσα ήταν ασφυκτικά γεμάτη. Ήταν και πολύς κόσμος
πίσω μου, όρθιοι. Κάποια στιγμή της ομιλίας μου, άκουσα πίσω μου μια γυναικεία
φωνή που έλεγε: Αχ, να ‘χανε φτερά, αυτά τα λόγια.
Εγώ δεν γύρισα
πίσω να δω, ποιος είπε αυτό το πράγμα. Όμως στο τέλος το κράτησα αυτό σαν
κρατούμενο και γύρισα πίσω μου και ρώτησα: Ποιος είπε κατά τη διάρκεια της
ομιλίας μου, αυτά τα λόγια;
Και μια γνωστή
σε μένα, πλουσιοτάτη κυρία, μου λέει: Εγώ τα είπα τα λόγια αυτά, κ.
Παναγόπουλε. Μπορείς να τα επαναλάβεις, την ρώτησα. Και με λέει: Αχ, να ‘χανε
φτερά τα λόγια σου, να πηγαίνανε σε όλο τον κόσμο, για να τα ακούσουνε και
άλλοι. Δεν έχουνε φτερά, της λέγω. Μου λέει, όχι δεν έχουν.
Δεν έχουν της
απάντησα, διότι εσύ τα έχεις μέσα στο πορτοφόλι σου. Στην τσάντα σου τα έχεις.
Όπως βλέπεις, γράφονται τα λόγια μου σε μια κασέτα και εάν εσύ ήθελες να
ανοίξεις την τσάντα σου, για να πάρεις 5000 κασέτες και να τις μοίραζες στον
κόσμο, τότε θα είχανε φτερά. Να όμως που τώρα κάθονται στην τσάντα σου!
* Ρίξε σε έναν
κόκκορα χρυσά φλουριά και καλαμπόκια. Ο κόκκορας θα αγνοήσει τα χρυσά φλουριά
και θα ενδιαφερθεί μόνο για τα καλαμπόκια. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με τον
άνθρωπο. Όσα λεφτά και να έχει ο άνθρωπος, δεν θα του ικανοποιήσουν την ψυχή,
δεν θα τον κάνουν ευτυχισμένο.
Γιατί η ψυχή του
ανθρώπου είναι πλασμένη μόνο για το Χριστό. Ο Χριστός είναι η μοναδική του
ανάγκη και μόνο Αυτός, τον κάνει ευτυχισμένο.
* Μιλούσα κάποτε
με μια κυρία, που είχε κάνει 13 εκτρώσεις! Καλά, της λέω, τόσο αθεόφοβη είσαι;
Και ακούστε απάντηση που με έδωσε: Εγώ σε σχέση με την τάδε, περιστερά είμαι.
Εκείνη έκανε 24
εκτρώσεις! Και το έλεγε με τέτοιο τρόπο, λες και είχε περιθώριο να κάνει, άλλες
11 εκτρώσεις. Μάθαμε να συγκρίνουμε τον εαυτόν μας, με έναν χειρότερό μας και
όχι με έναν καλύτερο από εμάς. Γι’ αυτό και έχουμε αυτά τα χάλια.
* Αυτός που
οδηγεί ανθρώπους, έστω και έναν, στο δρόμο του Θεού, καλύπτει πλήθος αμαρτιών.
Έλεγε ο σοφός Σολομώντας: Σοφός είναι εκείνος που σώζει ψυχές ανθρώπων, εφόσον
πρώτα τακτοποίησε τη δική του ψυχή.
Τους ανθρώπους
αυτούς, που επιτελούν αυτό το διακόνημα ο Θεός θα τους τοποθετήσει σε
ειδική-τιμητική θέση στον παράδεισο, γιατί κατά κάποιο τρόπο βοηθούν το Θεό στο
έργο Του, ώστε να σωθούν, όσο το δυνατόν περισσότεροι άνθρωποι. Έχω προσωπικά
περιστατικά επί του θέματος, αλλά δεν μου επιτρέπεται να σας πω γι’ αυτά.
* Δεν είμαστε
κάτοικοι της γης, αλλά ένοικοι. Κάποια στιγμή είτε το θέλουμε, είτε όχι θα μας
γίνει έξωση. Τίποτα δεν μας ανήκει πάνω στη γη και είμαστε απλώς διαχειριστές
των αγαθών, που μας παραχώρησε ο Θεός.
* Αν όλα τα
πράγματα τα μάθει ο άνθρωπος πάνω στη γη, εκτός από ένα, ότι κάποια στιγμή θα
βρεθεί αντιμέτωπος με το Θεό, που θα τον ζητήσει λογαριασμό για τη ζωή του,
απέτυχε στον κόσμο. Αντίθετα αν γνωρίζει μόνο αυτό και τίποτα άλλο, τότε θα
είναι επιτυχημένος. Δεν μετράει η ποσοτική γνώση, αλλά η ποιοτική.
* Εγώ είμαι
υποχρεωμένος να σας πω, πόσο ύψος έχει ο Όλυμπος. Τώρα εσείς πόσο ψηλά θα τον
ανεβείτε, είναι δικό σας θέμα.
* ΑΝ ΔΕΝ
ΕΠΙΤΡΕΨΕΙ Ο ΘΕΟΣ ΝΑ ΞΑΝΑΪΔΩΘΟΥΜΕ, ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ Ο ΟΥΡΑΝΟΣ. Αμήν.
Εις αγαθή
ανάμνηση Εμπειρικές αλήθειες από την κηρυκτική διακονία του πιστού εργάτου
Κυρίου ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Α. ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ (1916-1982) Εκδόσεις «Ορθόδοξος Κυψέλη»
ΕΙΜΑΙ ΓΗ ΚΑΙ ΣΠΟΔΟΣ!
«Ιδικόν μου ποτέ
μου δεν επεθύμησα, μόνον λόγω της ασθενείας μου, διά τας ανάγκας, είχα αυτά τα
πράγματα (σημ.: κάποια βιβλία και λίγα χρήματα). Ποτέ μου δεν εσκέφθην κάτι να
το επιθυμήσω και έχω για τον εαυτό μου, γνωρίζοντας ότι είμαι γη και σποδός»
(Όσιος Ιάκωβος ο εν Ευβοία).
Τα λόγια αυτά
αποτελούν μέρος ενός μικρού σημειώματος που έγραψε ο σύγχρονος μεγάλος όσιος
Ιάκωβος (Τσαλίκης), τον Μάιο του 1977, όταν θεώρησε ότι εγγίζει το τέλος του
μετά από βαριά αρρώστια. Και αποκαλύπτουν αυτό που ήταν ολόκληρη η εν Χριστώ
βιοτή του: την άκρα ακτημοσύνη του και τη βαθειά ταπείνωσή του. Όταν βεβαίως
έχει κανείς υπ’ όψιν του το πόσα χρήματα πέρναγαν διαρκώς από τα χέρια του
αγίου ηγουμένου Ιακώβου όσο ζούσε, τα οποία του έδιναν οι διάφοροι
ευεργετημένοι από αυτόν προσκυνητές, τότε καταλαβαίνει πληρέστερα το σημείωμα
του οσίου. Διότι δεν ήταν ακτήμων επειδή απλώς δεν είχε τίποτε, αλλά ήταν και
παρέμενε ακτήμων την ώρα που πακτωλός χρημάτων γέμιζαν το «ταγαράκι» του. Και
τι γίνονταν όλα αυτά τα χρήματα; Τα έδινε αμέσως μόλις τα έπαιρνε σε
αναγκεμένους και πτωχούς ανθρώπους, των οποίων γνώριζε το δύσκολο ιστορικό. «Το
ταγαράκι στεκότανε πάντοτε στη θέση του, πάντα γεμάτο» σημειώνει ο μακαριστός
καθηγητής Πανεπιστημίου Στυλιανός (μοναχός Γεράσιμος) Παπαδόπουλος, που τον
είχε γνωρίσει πολύ καλά. Ο ίδιος ο άγιος μάλιστα έλεγε: «Έρχονται οι φτωχοί μου
και λέω και τους δίνω. Και κείνο, (το ταγαράκι), δεν αδειάζει. Γυρίζω και το
βρίσκω ξεχειλισμένο».
Τα λόγια του
δίνουν επαρκή εξήγηση της αφιλαργυρίας του: προέκρινε πάντοτε την προσφορά και
την ελεημοσύνη, κατά τον λόγο του Κυρίου: «μακάριόν εστι διδόναι μάλλον ή
λαμβάνειν», είναι ευλογία και μακαριότητα για τον άνθρωπο να δίνει μάλλον παρά
να παίρνει, διότι όχι μόνον δεν επιθυμούσε χρήματα και ό,τι άλλο υλικό αγαθό,
αλλ’ ούτε καν ως σκέψη δεν περνούσε
τέτοιος λογισμός από το μυαλό του. Κι είναι ευνόητο πότε μπορεί να συμβαίνει
μία τέτοια υπερφυής κατάσταση: όταν η διάνοια του ανθρώπου και η καρδιά του και
όλη η ψυχή του είναι στραμμένα προς τον Θεό και την αγάπη Του. Ο άνθρωπος δεν
μπορεί να βρίσκεται ταυτοχρόνως στραμμένος σε δύο αντιθετικές καταστάσεις. Δεν
μπορεί να είναι και με τον Θεό και με τον διάβολο. «Ουδείς δύναται δυσίν
κυρίοις δουλεύειν» κατά τον ευαγγελικό λόγο. Ο άγιος Ιάκωβος, παιδιόθεν
κυριολεκτικά, είχε ελκυστεί από την αγάπη του Θεού. Το «αγαπήσεις Κύριον τον
Θεόν σου εξ όλης της ψυχής, εξ όλης της καρδίας, εξ όλης της διανοίας, εξ όλης
της ισχύος και τον πλησίον σου ως σεαυτόν», η βασική εντολή δηλαδή του Θεού
στον άνθρωπο, ήταν το αδιάκοπο και αταλάντευτο όραμα της ζωής του, που
αγωνιζόταν με όλες τις δυνάμεις να το κάνει πράξη. Πώς λοιπόν ήταν δυνατόν να
ρέπει επί τα αισθητά, πολλώ δε μάλλον επί τα πονηρά; Ο άγιος ζούσε ήδη από τη
ζωή αυτή τη μακαριότητα του Παραδείσου ως πολίτης του Ουρανού. Σε τέτοιους
ανθρώπους σαν τον άγιο ηγούμενο βλέπουμε εφαρμοσμένο τον λόγο του αποστόλου
Παύλου: «δεν έχουμε εδώ στον κόσμο αυτό μόνιμη κατοικία, αλλά τη μελλοντική του
Παραδείσου επιζητούμε».
Και ποιο το
θεμέλιο της ολοσχερούς αυτής στροφής του αγίου Ιακώβου προς τον Ουρανό και την
αγάπη του Θεού; Η βαθύτατη ταπείνωσή του. «Γη και σποδός ειμι», είμαι χώμα και
στάκτη. Αυτό είναι το άνθος που ριζώνει στην καρδιά του ανθρώπου που
ανταποκρίνεται στο κάλεσμα του Κυρίου Ιησού Χριστού: να ανοίγοντα τα μάτια του
για να βλέπει τη μηδαμινότητά του και να εκφράζεται η όραση αυτή ως αγάπη
θυσιαστική προς τον συνάνθρωπό του, ιδίως τον πιο αδύναμο και αδικημένο. Πίστη
στον Χριστό, ταπείνωση και αγάπη δηλαδή συνυπάρχουν αρμονικά και ταιριασμένα
στον άνθρωπο του Θεού κι αυτός ο άνθρωπος, σαν τον μεγάλο Ιάκωβο, είναι εκείνος
που τελικώς φανερώνεται ως ένας άλλος θεός επί της γης!
ΜΑΚΡΙΑ ΚΑΙ...ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΙ!
«Ο άνθρωπος που
σου ζητάει ειλικρινή συγχώρεση, όταν σφάλλη, να τον συγχωράς, κάθε φορά που
σφάλλει, με καλοσύνη, και να τον αγαπάς και από κοντά. Τον δε πονηρό που σου
ζητάει δήθεν συγχώρεση, για να κάνη τη δουλειά του και συνέχεια να σε μπλέκη
στις υποθέσεις του, που βλάπτουν ψυχικά και άλλους ανθρώπους, συγχώρεσέ τον
εβδομήντα επτά φορές μαζεμένες, και στο εξής να τον αγαπάς από μακριά και να
εύχεσαι γι’ αυτόν» (όσιος Παῒσιος αγιορείτης).
Ο άγιος Παῒσιος,
ο μεγάλος όσιος της εποχής μας, ζούσε στο ανώτερο δυνατό για τον άνθρωπο την
αγάπη προς τον Θεό και τον συνάνθρωπο. Κι αυτό που ζούσε αυτό και δίδασκε είτε
προφορικά είτε με τις επιστολές του, μαρτυρώντας στην πραγματικότητα ό,τι
διακηρύσσει η Αγία Γραφή και όλη η Πατερική εκκλησιαστική παράδοση. Η αγάπη
προς τον Θεό και τον συνάνθρωπο δεν είναι η βασική εντολή του ίδιου του Θεού
και στην Παλαιά και στην Καινή Διαθήκη; Και μάλιστα η προς τον συνάνθρωπο αγάπη
αποτελεί και την απόδειξη για την ύπαρξη της αγάπης και προς τον Θεό. Ποτέ δεν
αυτονομείται η μία από την άλλη, σαν το νόμισμα που έχει δύο πλευρές. Θα πει σε
κάποια άλλη αποστροφή λόγου του ο όσιος: «Αν ο άνθρωπος αγαπά τον Θεό, μετά
αγαπάει και το σπίτι του, και τον γείτονά του, και τον γείτονα στο σύνορο και
τον πάρα πέρα γείτονα. Αν δεν αγαπά τον Θεό, δεν αγαπάει ούτε τον γείτονα ούτε
κανέναν. Μετά, αρχίζει ο άνθρωπος να κινείται από συμφέρον».
Έκφραση της
γνήσιας αγάπης προς τον συνάνθρωπο, όπως το ζητάει ο ίδιος ο Κύριος, είναι η απόλυτη ετοιμότητα
του πιστού προσφοράς συγγνώμης προς
εκείνον που σφάλλει απέναντί του – η ανεξικακία και συγχωρητικότητά του. Κι όχι
όταν σφάλλει μόνο μία φορά, αλλά απειράκις. Στο ερώτημα των μαθητών του Χριστού
μέχρι πόσες φορές πρέπει να συγχωρούν τον συνάνθρωπό τους όταν σφάλλει απέναντί
τους, λέγοντας και το κατ’ αυτούς όριο: μέχρι επτά, ο Χριστός απάντησε: «Όχι
επτάκις, αλλ’ έως εβδομηκοντάκις επτά», δηλαδή διαρκώς και χωρίς όριο. Κι εδώ
έχουμε τη συνεισφορά του αγίου Παϊσίου, εδραζομένη βεβαίως και αυτή στο ίδιο το
παράδειγμα του Ιησού Χριστού: η αγάπη και η συγγνώμη πρέπει να υπάρχει πάντοτε
στον χριστιανό – δεν υπάρχει χριστιανός που να κρατάει κακία και πικρία μέσα
στην καρδιά του, όταν μάλιστα καλείται όχι μόνο να συγχωρεί αλλά και να αγαπάει
μέχρι θυσίας και τον ίδιο τον εχθρό του – αλλά η αγάπη του να συνοδεύεται με
διάκριση. Η διακριτική αγάπη είναι εκείνο που αποκαλύπτει την καθαρή συνείδηση
του πιστού ανθρώπου.
Η διάκριση αυτή,
καρπός φωτισμού από τη ζωντανή σχέση του χριστιανού με τον Κύριο, του δίνει τη
δυνατότητα να «βλέπει» την ειλικρινή ή την πονηρή διάθεση του άλλου: ο
ειλικρινής, έστω κι αν σφάλλει, ζητάει συγγνώμη με την καρδιά του, θέλοντας να
διορθώσει και να αλλάξει τα πράγματα, έστω κι αν δεν τα καταφέρνει
τελικώς∙ ο πονηρός ζητάει συγγνώμη αλλά
με συμφέρον και υπολογισμό: για να χρησιμοποιήσει τον αδικημένο από αυτόν και
πάλι για τα δικά του συμφέροντα – η ψεύτικη συγγνώμη του είναι εργαλείο
εξυπηρέτησης του εγωισμού του, συνεπώς βλάπτει εξακολουθητικά τους άλλους.
Τι κάνει λοιπόν
ο χριστιανός; Τον μεν ειλικρινή και τον συγχωρεί όπως είπαμε, αλλά και τον
προσεγγίζει – «τον αγαπά και από κοντά»,
δεν τον απομακρύνει από την παρέα και τη φιλία του. Τον πονηρό όμως,
βεβαίως τον συγχωρεί, και μάλιστα διαμιάς που θα πει παντοτινά, αλλά μένει
μακριά του. Τον αγαπά εξ... αποστάσεως! Κι εκφράζει την αγάπη του μόνο μέσω της
προσευχής υπέρ αυτού. Και τη στάση αυτή την είδαμε και στον ίδιο τον Κύριο:
αγαπούσε τους πάντες, σταυρώθηκε για τους πάντες «αίροντας τις αμαρτίες τους»,
αλλά δεν ήταν φίλος με όλους. (Αληθινούς φίλους Του άλλωστε χαρακτήρισε μόνον εκείνους
που τηρούν το θέλημα του Πατρός Του του εν Ουρανοίς). Γι’ αυτό και απέφευγε
όσους Τον εχθρεύονταν και λειτουργούσαν με πονηρία και υπολογισμό απέναντί Του,
όπως ήταν οι Φαρισαίοι και οι Σαδδουκαίοι.
Δεν πρέπει να θρηνούμε για τους νεκρούς, αλλά να προσευχόμαστε...
Ερώτηση: Πάτερ, τι μπορείτε να μας πείτε για τις ψυχές των κεκοιμημένων;
Απάντηση: Δεν πρέπει να θρηνούμε για τους νεκρούς, αλλά να προσευχόμαστε φλογερά ώστε ο Θεός να αξιώσει τα αγαπημένα μας πρόσωπα, που έχουν «αναχωρήσει», να συγκατοικήσουν με τους αγγέλους.
Αυτό είναι ότι θέλει Εκείνος από μας. Οι θρηνωδίες δεν μας βγάζουν πουθενά. Ο θρήνος ενδέχεται να αποβεί όχι μόνο βλαβερός για τη δική μας υγεία, αλλά και ενοχλητικός για την ειρήνη που έχει χαρίσει ο Κύριος στην ψυχή του αγαπημένου μας προσώπου.
Πρέπει να προσευχόμαστε για τους αγαπημένους μας. Δεν πρέπει να είμαστε θλιμμένοι και απελπισμένοι. Η εξεζητημένη θλίψη για τους αγαπημένους που έφυγαν από αυτό εδώ τον κόσμο, δεν είναι χριστιανική πράξη, αλλά πράξη που φανερώνει έλλειψη Θεού. Σ' αυτή τη ζωή προετοιμάζουμε τον εαυτό μας για την αιώνια ζωή. Πρέπει να είμαστε ευγνώμονες για καθετί και να ευχαριστούμε τον Θεό που πήρε την ψυχή των αγαπημένων μας νεκρών κοντά Του.
Αν έφυγαν από τούτο τον κόσμο, χωρίς να έχουν μετανοήσει, πρέπει να προσευχόμαστε να τους συγχωρήσει ο Θεός τις αμαρτίες. Πρέπει να κάνουμε πράξεις ελέους στο όνομα τους και στη μνήμη τους, για την ειρήνη της ψυχής τους, και ο Θεός θα αποδεχθεί τέτοιες ενέργειες αγάπης.
Μόνο ο Κύριος μπορεί να ελευθερώσει μια ψυχή από τα δίχτυα των λογισμών που την παγίδευσαν σ' αυτή εδώ τη ζωή και που την κρατούν ακόμα δέσμια στην αιωνιότητα. Μόνο ο Θεός μπορεί να ελευθερώσει μια τέτοια ψυχή.
Επομένως πρέπει να προσευχόμαστε για τους αγαπημένους μας κεκοιμημένους. Είναι το περισσότερο που μπορούμε να κάνουμε: να προσευχόμαστε να δώσει ο Θεός ανάπαυση στην ψυχή τους, και να δίνουμε τα βαφτιστικά τους ονόματα στους ιερείς και τους ιερομονάχους, που τελούν θεία Λειτουργία καθημερινά, για να τους μνημονεύουν και να προσεύχονται για την ψυχή τους.
Κάποιος πλησίασε κάποτε τον επίσκοπο Νικόλαο (Βελιμίροβιτς) και τον ρώτησε: «Θα σωθούν οι ψυχές των αμετανόητων αμαρτωλών;».
Εκείνος απάντησε, «Ναι, αν βρεθεί κάποιος που να προσευχηθεί γι' αυτές. Είναι εξαιρετικά ευεργετικό αν γίνει σαρανταλείτουργο γι' αυτές και αν μετά από αυτό κάνει κανείς μια δωρεά στην Εκκλησία, ώστε να συνεχιστεί η μνημόνευση τους στη θεία Λειτουργία».
Η Λειτουργία είναι, απ' όσο ξέρουμε, μια θυσία στον Γολγοθά. Αυτό σημαίνει ότι ο ίδιος ο Κύριος θυσιάζεται στη θεία λειτουργία. Όταν ο ιερέας εξάγει από το πρόσφορο τις μερίδες για τους τεθνεώτες και κεκοιμημένους και αφού λάβει τη θεία Κοινωνία, λέει, «Άπόπλυνον. Κύριε, τα αμαρτήματα των ένθάδε μνημονευθέντων δούλων σου τω Αιματί σου τω άγίω».
Όπως βλέπετε, αυτή είναι η τελειότερη προσευχή και η μεγαλύτερη θυσία που μπορούμε να προσφέρουμε για τους αγαπημένους μας που έχουν αναχωρήσει για τον Θεό.
ΓΕΡΩΝ ΘΑΔΔΑΙΟΣ. ΟΙ ΛΟΓΙΣΜΟΙ ΚΑΘΟΡΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΖΩΗ ΜΑΣ