Νουθεσίες και διδαχές του πατρός Βιταλίου

Μερικά χρόνια πριν αρχίσουν αυτά τα θλιβερά γε­γονότα ό πατήρ Βιτάλιος έλεγε: «Θα χυθεί πολύ αίμα πάνω στη γη, άνθρωποι θα σκοτώνουν ό ένας τον άλ­λον, θα υποφέρουν από την πείνα. Μην πετάτε τα απο­μεινάρια των φαγητών γιατί τότε θα χαίρεστε και γι' αυτά... Άνθρωποι θα προσπαθήσουν να βρουν καταφύ­γιο σε άλλες χώρες... Ας γνωρίσει ό καθένας τον εαυ­τό τον και τότε θα καταλάβουμε ότι για τα δεινά του κόσμου φταίει ό καθένας μας, φταίνε οι αμαρτίες μας»....

Το κυριότερο έργο για τον πατέρα Βιτάλιο ήταν ή προσευχή. Μαζί με την χάρη της ιεροσύνης ό πατήρ Βιτάλιος απέκτησε και την χάρη της προσευχής, προ­σευχής υπέρ του πλησίον. Στην εκκλησία ό πατήρ Βι­τάλιος πήγαινε πολύ ώρα πριν αρχίσει ή λειτουρ­γία....
Μια φορά ό φύλακας του ιερού ναού του αγίου Α­λεξάνδρου Νέφσκι είδε τη νύχτα πώς ή εκκλησία ή­ταν γεμάτη κόσμο. «Μα πώς μπήκαν όλοι αυτοί εδώ μέσα, σκέφτηκε, αφού ή εκκλησία είναι κλειστή;» Ε­κείνη την ώρα ό πατήρ Βιτάλιος έκανε την πρόθεση και οι άνθρωποι πού τους είδε ό φύλακας να στέκο­νται στην εκκλησία ήταν αυτοί πού εκείνη την στιγ­μή μνημόνευε ό πατήρ Βιτάλιος. Τόσο πολύ ανάγκη έχουν οι ψυχές των κεκοιμημένων από προσευχή.
Ό πατήρ Βιτάλιος είχε ένα μεγάλο κατάλογο με τα ονόματα των κεκοιμημένων. Ήταν τρία μεγάλα τε­τράδια και τα διάβαζε κάθε μέρα.
Ό εχθρός του ανθρώπινου γένους μισεί κάθε θεάρεστο έργο. Μια φορά εμφανίστηκε στον πατέρα Βιτάλιο και του είπε: «Θα μου πληρώσεις για την προ­σευχή πού κάνεις για πεθαμένους»....
Τον επισκέπτονταν άνθρωποι άπ' όλα τα μέρη της τότε Σοβιετικής Ένωσης, ακόμα και από το εξωτερι­κό... Και ό καθένας άπ' αυτούς τους ανθρώπους αισθα­νόταν κοντά του την πνοή της αιωνίου ζωής... Γι' αυτόν δεν υπήρχαν καλοί και κακοί, μορφωμένοι και α­γράμματοι. Ό πατήρ Βιτάλιος αγαπούσε τον καθένα όπως ήταν. Τον καθένα υποδεχόταν με χαμόγελο στα χείλη και με μετάνοια.
Ή κυρία Τατιάνα λέει:
«Γι' αυτούς πού επισκέπτονταν τον πατέρα Βιτάλιο υπήρχε ή εξής τάξη. Όταν έμπαινες μέσα στο δω­μάτιο του έπρεπε να διαβάσεις το "Άξιον εστίν", με­τά να του ζητήσεις ευλογία. Μετά ό πατήρ Βιτάλιος σου έκανε μετάνοια, σε ευλογούσε, σου φιλούσε το χέρι και ζητούσε ευλογία από σένα. Εγώ όταν πρώτη φορά μου το ζήτησε τα έχασα - πώς εγώ να ευλογήσω έναν ιερέα!...»
Μετά άρχιζε ή συζήτηση. Ό ίδιος ό πατήρ Βιτά­λιος καθόταν κάτω στο πάτωμα, ενώ τους επισκέπτες τους έβαζε να κάθονται στις καρέκλες. Όμως κανείς δεν ήθελε και όλοι κάθονταν γύρω του κάτω στο πά­τωμα. Μπορούσε ώρες να κάθεται ανακούρκουδα χω­ρίς να αλλάξει θέση....
Ό πατήρ Βιτάλιος δεν έλεγε τα δικά του αλλά του άρεσε να διαβάζει κάτι από τους πατέρες... Ήταν σαν ένα ζωντανό βιβλίο όπου έβρισκες απαντήσεις σε ό­λες τις απορίες σου.
Ό ηγούμενος Μεθόδιος Μορόζοφ λέει:
«Όταν συζητούσες με τον πατέρα Βιτάλιο, έπαιρ­νες απαντήσεις στις ερωτήσεις πού είχες μέσα σον. Αν και αυτός πάντα μιλούσε ταυτόχρονα με πολλούς ανθρώπους, καταλάβαινες τι απ' αυτά πού έλεγε αφο­ρούσαν εσένα».
Ό πατήρ Βιτάλιος νουθετούσε όχι μόνο με τα λό­για αλλά και με την ίδια τη ζωή του. Διηγιόταν για τον εαυτό του: «Όταν ήμουν νέος είδα μια φορά έναν πνευματικό άνθρωπο. Ήμασταν μαζί μόνο μία μέρα. Είδα την αγάπη τον και την θυμάμαι μέχρι τώρα». Και ό ίδιος ήταν για τους άλλους ένα ζωντανό παρά­δειγμα της γνήσιας αγάπης. Έλεγε: «Τα πράγματα δεν είναι δύσκολα. Αν αγαπάς τους άλλους και με ειλικρίνεια προσπαθείς να τους βοηθήσεις, τότε ή ζωή σου θα είναι εύκολη».
Ενώ ζούσε στην Τιφλίδα γνώριζε τί ανάγκη έ­χουν οι άνθρωποι στα πιο απομακρυσμένα μέρη της Ρωσίας και έστελνε στον καθένα, ότι είχε ανάγκη: τρόφιμα σ' αυτούς πού δεν είχαν να φάνε, σε άλλους λεφτά και σε άλλους ρούχα. Στο Μουρμάνσκ πού βρί­σκεται πέρα από τον πολικό κύκλο έστελνε ταχυδρο­μικός φρούτα και αυτά έφταναν στον προορισμό τους φρέσκα. Φρόντιζε τα πνευματικά του τέκνα, όπως φροντίζει τα παιδιά της μια τρυφερή μητέρα. Μπο­ρούσε ταυτόχρονα να είναι και πατέρας και μητέρα και αδελφός και αδελφή και γέροντας....
Κρατούσε στη μνήμη του ανθρώπους πού τον έ­χουν επισκεφτεί έστω και μια φορά μόνο, και όχι μό­νο αυτούς αλλά και τους δικούς τους συγγενείς. Έλεγε: «Ή μνήμη ρυπαίνεται από τις αμαρτίες»... Ή καρ­διά του πονούσε για όλους τους ανθρώπους. Αν κά­ποιος του παραχωρούσε τη θέση του στο μετρό, ό πα­τήρ Βιτάλιος έλεγε ότι τώρα είναι υποχρεωμένος να προσεύχεται γι' αυτόν τον άνθρωπο στον Κύριο και να παρακαλάει να τον σώσει.

Όταν ό πατήρ Βιτάλιος εξομολογούσε τον κόσμο στην εκκλησία συχνά ό ίδιος γονάτιζε μπροστά στον εξομολογούμενο και άρχιζε να λέει στον άνθρωπο δι­κές του αμαρτίες. "Έλεγε με δάκρυα τις αμαρτίες του αλλού σαν να τις έκανε ό ίδιος: «Εγώ ό αμαρτωλός μοναχός Βενέδικτος δεν σέβομαι τους γονείς μου, πίνω βότκα, πορνεύω...». Άνθρωποι πού τον έβλεπαν να μετανοεί με τέτοια ειλικρίνεια για τις δικές τους α­μαρτίες άρχιζαν να κλαίνε με σπαραγμούς...
Οι γέροντες του Γκλίνσκα έλεγαν ότι ό άνθρωπος πρέπει να μετανοεί αμέσως μόλις αμαρτήσει, και να ζητάει συγχώρηση από τον Θεό. Και ό πατήρ Βιτά­λιος έλεγε στα πνευματικά του παιδιά: «Αν έκανες α­μαρτία, σκέφτηκες κάτι άσχημο, αμέσως να φανερώ­σεις αυτό πού σκέφτηκες. Το πιο σημαντικό είναι να ε­πανέλθει ή ειρήνη»...
Ό πατήρ Βιτάλιος έλεγε στα πνευματικά του τέ­κνα ότι πρέπει να αποκτήσουν συνήθεια να ελέγχουν τον εαυτό τους κατά την διάρκεια της ημέρας: να ε­λέγχουν τις σκέψεις τους, τους λογισμούς, τα λόγια και να φυλάγουν τις αισθήσεις. Όλα όσα δεν συμφω­νούν με τις εντολές του Ευαγγελίου πρέπει να τα απο­διώχνουν με την ευχή του Ιησού. Και το βράδυ να ε­ξετάζουν προσεκτικά τον εαυτό τους...
Ό πατήρ Βιτάλιος έλεγε ακόμα: «Κάθε αμαρτία μας έχει μέσα της και άλλες αμαρτίες. Για παράδειγμα ή κατάκριση: μέσα στην κατάκριση υπάρχει ή υπερηφάνεια πού είναι ή αιτία της κατάκρισης, υπάρχει ή τά­ση για την αυτοπροβολή. "Αν κατάκρινες τον άλλον σημαίνει ότι έβαλες τον εαυτό σου πιο πάνω απ' αυτόν, θεώρησες τον εαυτό σου καλύτερο... Πρέπει να χύνου με όσο μπορούμε περισσότερα δάκρυα για τις δικές μας αμαρτίες. Όταν κάποιος μας προσβάλλει εμείς κλαίμε πικρά. Πρέπει όμως αυτά τα δάκρυα να τα στρέψουμε άλλον, να κλαίμε για τις αμαρτίες μας. Να ενθυμούμα­στε τις αμαρτίες μας και να κλαίμε πικρά. Κάθε τέτοιο δάκρυ έχει πολύ μεγάλη αξία».
Σ' ένα γράμμα προς πνευματικό του παιδί ό πατήρ Βιτάλιος έγραψε το έξης για την πνευματική ζωή του χριστιανού: «Είναι πόλεμος, να μην αποθαρρύνεσαι. Στο μέτωπο πάντα υπάρχουν τραυματίες, το ίδιο και ή ψυχή τραυματίζεται»...
Για το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας ό πατήρ Βιτάλιος έλεγε: «Με μεγάλο φόβο πρέπει να μεταλαμ­βάνουμε του Σώματος και του Αίματος του Χρστου, Υιού του Θεού! Τι φοβερό μυστήριο! Ή θεία φλόγα α­γιάζει τους άξιους και καίει τους αναξίους. Μη νομί­ζουμε ότι γίναμε άξιοι της Θείας Κοινωνίας αφού νη­στέψαμε μια εβδομάδα. Ή προετοιμασία για την Θεία Κοινωνία δεν είναι να πηγαίνεις σε κάθε ακολουθία και να φροντίζεις να μην πέσει μια σταγόνα λάδι στο κουτάλι σου και να απέχεις από ορισμένα είδη φαγη­τού. Χρειάζεται εσωτερική κάθαρση: να μην υπάρχει μέσα μας ή κενοδοξία, ή υπερηφάνεια, ή ανυπακοή, να μην μπορεί μια κακή σκέψη να παραμείνει στην ψυχή μας ούτε ένα λεπτό. Όταν μεταλαμβάνουμε των Άχρα­ντων Μυστηρίων αγιάζεται ή ψυχή και το σώμα μας και μέσα μας φανερώνεται ό Θεός»...
Ό πατήρ Βιτάλιος έλεγε ότι στην πνευματική μας ζωή πρέπει να ακολουθούμε την «βασιλική οδό», δη­λαδή να πορευόμαστε προς την τελειότητα με μια τά­ξη, από τα εύκολα στα πιο δύσκολα. Μια φορά ένας φοιτητής του είπε ότι ό πνευματικός του, του έδωσε ως κανόνα να μην τρώει τίποτα Τετάρτες και Παρασκευές. Ό πατήρ Βίταλιος στενοχωρήθηκε όταν το άκουσε γιατί έβλεπε πώς αυτός ό νέος δεν μπορεί να σηκώσει τέτοια άσκηση. Ταυτόχρονα όμως έλεγε ότι είναι κα­λό ό άνθρωπος να αναγκάζει τον εαυτό του και να κά­νει κάποιες θυσίες για την αγάπη του Κυρίου. Όμως ποτέ δεν βίαζε την ελεύθερη βούληση του ανθρώπου.
Ή κυρία Ε. Κ. λέει:
«Μια φορά ό πατήρ Βίταλιος είπε απευθυνόμενος στον εαυτό του: "Γιατί ό Βενέδικτος σε όλους μιλάει με τόνο επιτακτικό. Ό απόστολος Παύλος στις επιστο­λές του γράφει: 'Παρακαλώ ούν υμάς, αδελφοί... Πρέ­πει να παρακαλάμε, να ικετεύουμε και ό Βενέδικτος πάντα προστάζει και απαιτεί - κάνε αυτό, κάνε εκείνο!"
Όμως στην πραγματικότητα ό πατήρ Βίταλιος πο­τέ δεν απαιτούσε αλλά παρακαλούσε, παρακαλούσε πολύ να βιάσουμε λίγο τον εαυτό μας...».
Ό πατήρ Βίταλιος εκτιμούσε και αγαπούσε κάθε άνθρωπο σε οποία κατάσταση και να βρισκόταν αυ­τός. Σεβόταν το μυστήριο της ανθρώπινης προσωπι­κότητας και της ανθρώπινης ζωής. Σε κάθε άνθρωπο έβλεπε την εικόνα του Θεού και όλους τους διακονού­σε. Ό πατήρ Βίταλιος έλεγε: «Ό επίσκοπος Ζηνόβιος μου έμαθε να είμαι σαν την στρογγυλή πέτρα πού κυ­λάει και φτάνει σε κάθε άνθρωπο». Είχε πολύ αγάπη και έδειχνε πολύ υπομονή προσπαθώντας να φέρει τον άνθρωπο κοντά στον Θεό και να ξυπνήσει μέσα του την επιθυμία να σωθεί και να κληρονομήσει την αιώνια ζωή.
Σε μια πνευματική του κόρη ό πατήρ Βίταλιος μια φορά είπε: «Σε μερικούς ανθρώπους λες κάτι και αυτοί το δέχονται. Σε κάποιους άλλους λες και αυτοί προ­σβάλλονται, μπορεί να φύγουν και να μην ξαναέλθουν. Εσύ, αδελφή μου Νίνα, τί θα έκανες σ' αυτή την περί­πτωση;» - «Δεν ξέρω, πάτερ». Τότε ό πατήρ Βίταλιος πήρε το χέρι της και το χάιδεψε. «Αυτό πρέπει να κά­νουμε, κάθε άνθρωπο να τον παρηγορήσουμε, να τον λυπηθούμε, να τον χαϊδέψουμε και να προσπαθήσουμε να βρούμε κλειδί γι' αυτόν»...
Μια μέρα τον πατέρα Βιτάλιο επισκέφτηκε ένας ιερέας. Ό πατήρ Βίταλιος τον ρώτησε: «Ήλθε ένας άνθρωπος να μιλήσει μαζί σου, εσύ του λες διάφορα και εκείνος δεν καταλαβαίνει, τα λόγια σου δεν τον αγγίζουν. Τί πρέπει να κάνεις;» Και εκείνος ό ιερέας του απαντάει: «Αν ό άνθρωπος δεν καταλαβαίνει εγώ τί φταίω;»
«Όχι, του λέει ό πατήρ Βίταλιος, εμείς φταίμε. Αν εγώ δεν μπόρεσα να παρηγορήσω έναν άνθρωπο αυτό σημαίνει ότι δεν έχω αποκτήσει χάρη πού θα έπρεπε να μεταδώσω σ' εκείνον τον άνθρωπο».
Ό πατήρ Βίταλιος προσπαθούσε κάθε άνθρωπος, πού τον επισκεπτόταν, να ωφελείται πνευματικά και να παρηγορείται. Μια μέρα τον επισκέφτηκαν κάποιοι άν­θρωποι από το Ταγκανρόγκ. Όταν ήλθε ή ώρα για να φύγουν ό πατήρ Βίταλιος πρόσεξε πώς μια κοπέλα, πού ήταν μαζί τους, είναι θλιμμένη. Την πήρε παράμε­ρα και άρχισε να της μιλά. Μιλούσαν ώρες μέχρι αυτή ή κοπέλα να αρχίζει να χαμογελά, και μόνο τότε την ά­φησε να φύγει, όμως είπε σε μια μοναχή από την συνο­δεία του: «Βλέπεις, αυτή χαίρεται, χαίρομαι και εγώ, ό­μως αυτό πού πήρε από μένα της φτάνει μόνο για λίγες μέρες και μετά πάλι θα πέσει στην απόγνωση, μόνη της δεν έχει δύναμη να πολεμά την στενοχώρια».
Ό πατήρ Βίταλιος συχνά έψελνε στα πνευματικά του τεκνά ένα τροπάριο που το είχε γράψει μονός του, το έψελνε σε ήχο πλάγιο τέταρτο:
«Κύριε, Κύριε! Ό εαυτός μας δεν μας υπακούει, ότι δεν θέλουμε κάνουμε, ή αμαρτία μας βασανίζει και τα πάθη ταλαιπωρούν. Εύσπλαχνε, Παντοδύναμε, άγγιξε την καρδιά μας με την χάρη σου, δώσε μας δύ­ναμη να πολεμάμε την αμαρτία, δίωξε από μας τον διάβολο πού μας φέρνει τους πειρασμούς, στείλε μας άγγελο φύλακα να είναι κοντά μας, σώσε μας όπως Ε­σύ γνωρίζεις. Εσύ, Κύριε, είπες ότι ήλθες να σώσεις τους αμαρτωλούς. Εσύ είπες, Εύσπλαχνε, ότι δεν θέ­λεις τον θάνατο του αμαρτωλού αλλά περιμένεις την μετάνοια τον. Εσύ είπες με το άχραντο στόμα σου: "Τον ερχόμενον προς με ου μη εκβάλω έξω" (Ιώ. 6, 37). Εμείς ήλθαμε, ή Ελπίδα μας, κλαίμε κάτω στα πόδια σου, Δεσπότη και Κύριε, μη αποστρέψεις το πρόσωπο σου απ' αυτούς πού έπλασες, αν και είμαστε αμαρτωλοί, όμως σε Σένα ανήκουμε. Δώσε μας δύνα­μη και σταθερότητα να αποκόψουμε την αμαρτωλή μας συνήθεια»...
Ό πατήρ Βιτάλιος έλεγε: «Μερικοί άνθρωποι έ­χουν κάνει τόσο μεγάλες αμαρτίες πού το επιτίμιο πού τους αξίζει δεν μπορούν να το σηκώσουν και το σηκώ­νω εγώ». Λένε πώς μια μέρα, όταν ό πατήρ Ανδρόνι­κος εξομολογούσε στην εκκλησία, τον πλησίασε τρέ­χοντας ό πατήρ Βιτάλιος και του είπε: «Πάτερ, τιμώ­ρησε με, έκανα έκτρωση...».
Μια μέρα ό πατήρ Βιτάλιος έμαθε πώς ένας ιερέας στο Σουχούμι είχε δώσει επιτίμιο σε δύο γυναίκες να μην κοινωνούν τρία χρόνια. Μια απ' αυτές ήταν άρ­ρωστη και υπήρχε κίνδυνος να πεθάνει ακοινώνητη. Ό πατήρ Βιτάλιος έφτασε μέχρι τον πατριάρχη και το επιτίμιο ρυθμίστηκε με διάκριση.

Μια φορά ό πατήρ Βιτάλιος είπε σε μια πνευματι­κή του κόρη: «Μέρα, νύχτα δεν με αφήνουν ήσυχο, όλο φωνάζουν: Πάτερ Βιτάλιε, βοήθησε μας!» Και ό πατήρ Βιτάλιος βοηθούσε, βοηθούσε με προσευχή... Προσευχή ήταν ή αναπνοή του, μ' αυτή συνδεόταν με την Πηγή της ζωής και μ' αύτη βοηθούσε τους ανθρώ­πους επικαλούμενος το έλεος του Κυρίου.
«Ή προσευχή του πατρός Βιταλίου μπορεί να σε βγάλει από την κόλαση», έλεγαν τα πνευματικά του τέκνα. Γνωρίζοντας το θέλημα του Θεού ό πατήρ Βι­τάλιος τολμούσε να ικετεύει τον Κύριο να σπλαχνιστεί τον αμαρτωλό. Ήξερε πολύ καλά αυτό πού λέει ό άγιος Δημήτριος του Ροστοφ για την δύναμη πού έχει ή προσευχή: «Ή προσευχή όχι μόνο νικάει τους νόμους της φύσης και είναι ακαταμάχητη ασπίδα κα­τά των ορατών και αοράτων εχθρών αλλά ακόμα και το χέρι του Παντοδύναμου Θεού, πού είναι έτοιμο να χτυπήσει τους αμαρτωλούς, δεν το αφήνει να πέσει».

Διδαχές του πατρός Βιταλίου

Περί της τήρησης των θείων εντολών
Πρέπει να μοιράζουμε και εμείς μαζεύουμε, πρέ­πει να ακούμε και εμείς γογγύζουμε, πρέπει να αποκό­βουμε το θέλημα μας και εμείς το ακολουθούμε, πρέ­πει να μισήσουμε αυτό τον κόσμο και όλες τις χαρέςτου και εμείς τον αγαπάμε, δηλαδή είμαστε ενάντιοιστις εντολές του Θεού, και γι' αυτό παντού συναντάμεδυσκολίες.

Ή μνήμη του θανάτου, της Κρίσεως και της κολάσεως μας δημιουργεί φόβο Θεού, και αυτός ό φόβος σαν χαλινάρι μας κρατάει στο δρόμο των εντολών του Θεού.
Περί σωτηρίας
«Στην πρώτη θέση ό άνθρωπος πρέπει να έχει την σωτηρία της ψυχής του», έλεγε ό πατήρ Βιτάλιος.
Σε μια πνευματική του κόρη ή όποια μετά από ένα μα­κρινό ταξίδι αντί να επισκεφτεί πρώτα τον πνευματι­κό της πατέρα πήγε στο σπίτι της, ό πατήρ Βιτάλιος έγραψε ότι ό άνθρωπος πρέπει να τρέχει εκεί όπου μπορεί ν' ακούσει λόγο σωτηρίας. Ό πατήρ Ανδρό­νικος όταν γύρισε από την εξορία του, δεν πήγε στο σπίτι του αλλά πήγε απευθείας στον οίκο σωτηρίας.
Πρέπει να κόβουμε το θέλημα μας».

Ό πιο εύκολος δρόμος σωτηρίας είναι να μηνκατακρίνουμε κανέναν, τότε και εμάς δεν θα μας κρί­νει ό Κύριος.
Περί υπομονής
Καλύτερα να υπομένεις πόνους για να καθαρι­σθείς από την αμαρτία, παρά να είσαι υγιής και να πάς στην κόλαση.
Αν δεν υπάρχει χάρη ό άνθρωπος από μόνος του δεν μπορεί να υπομένει πόνους.
Μια πνευματική κόρη του πατρός Βιταλίου λέει:«Ο σύζυγος μου ήταν άπιστος και βλασφημούσε τα θεία. Μαζί του ζούσα 23 χρόνια. Πολλές φορές έλεγα στον πατέρα Βιτάλιο να τον χωρίσω αλλά εκείνος δεν μου έδινε την ευλογία του. Έλεγε: "Όποιος σηκώνειτον σταυρό του μέχρι το τέλος λαμβάνει στεφάνι από τον Θεό, ή ανταμοιβή του θα είναι τέτοια πού δεν μπο­ρεί να φανταστεί"».
Περί της προσευχής του Ιησού
Όταν αναπνέεις δεν ρωτάς πώς γίνεται αυτό, το ίδιο και ή προσευχή, να την κάνεις συνέχεια και θα λάβεις την σωτηρία.
Σε κάθε ανάγκη και θλίψη να κάνουμε την προ­σευχή του Ιησού και τότε με τον καιρό θα λάβουμε αυτό πού ζητάμε.
Αυτή ή προσευχή θα μας διαφυλάξει από την σφραγίδα του Αντίχριστου, θα σβήσει τις αμαρτίες μας, θα μας στολίσει με αρετές και θα μας οδηγήσει στην ένωση μετά του Θεού.

Να αγαπάς την προσευχή. Αύτη θα σε περιβάλει με αρετές, θα σε οδηγήσει στο δρόμο της σωτηρίας, θα σε ενθαρρύνει, θα σου δώσει χαρά και θα έχεις κλήρο μετά των δικαίων.
Όταν άνθρωποι αντιλέγουν σ' αυτά πού λες ή σε κατακρίνουν να μην τους απαντάς αλλά να κάνεις προσευχή. Είναι πολύ καλό φάρμακο.

Είμαστε υπερήφανοι γι' αυτό και δεν έχουμε προσευχή. Στον υπερήφανο δεν δίνεται ή προσευχή. Την προσευχή με υπερηφάνεια δεν την δέχεται ό Θεός.
Περί αγάπης
Ή μόνη μας φροντίδα πρέπει να είναι πώς να α­ποκτήσουμε την αγάπη.
Ό πατήρ Βιτάλιος κυριολεκτικά θυσίαζε τον εαυ­τό του στους άλλους από την αγάπη του προς τον πλησίον. Πάντα έλεγε: «Πρέπει να βοηθάμε τον άλλον χωρίς να σπλαχνιζόμαστε τον εαυτό μας». Αυτός ποτέ δεν σπλαχνιζόταν τον εαυτό του και μόνο από τον ε­αυτό του είχε απαιτήσεις...

Αυτοί πού τον είχαν γνωρίσει από κοντά έλεγαν πώς ό πατήρ Βιτάλιος δεν ήταν αυτού του κόσμου. Ό­ταν ήθελε να βρει φίλο μεταξύ των ανθρώπων, ό πνευ­ματικός του του είπε: «Μην ψάχνεις, δεν θα βρεις φίλο. Κανένας άνθρωπος στον κόσμο δεν θα σε καταλά­βει, γι' αυτό θα είσαι μόνος». Εκ πρώτης όψεως αυτό μπορεί να φανεί παράξενο γιατί πάντα γύρω του υπήρ­χαν πολλοί άνθρωποι πού τον αγαπούσαν. Και όμως... Μια πνευματική του κόρη λέει: «Γνώριζα τον πατέρα Βιτάλιο πάνω από σαράντα χρόνια. Μια φορά εκείνος μου είπε: "Εσύ με ξέρεις καλά". Και εγώ σκέφτηκα: "Πώς μπορεί κανείς να τον ξέρει, αφού ό Ίδιος ό Κύ­ριος του αποκαλύπτει τα μυστήρια του"».
Στα πνευματικά του τέκνα ό πατήρ Βιτάλιος έλεγε: «Μόνο ό Θεός είναι για μας Πατέρας και Φίλος και Α­δελφός». Σ' ένα γράμμα προς πνευματική του κόρη την παρηγορούσε λέγοντας: «Όπου και να βρισκόμουν ποτέ μόνος μου δεν ήμουν, Και εσύ δεν είσαι μό­νη, μαζί σου είναι ό Κύριος, ή Παναγία, ό άγγελος φύ­λακας και όλοι οι άγιοι...».
Σ' αυτούς πού έλεγαν ότι στην εποχή μας δεν υ­πάρχουν μεγάλοι άγιοι ό πατήρ Βιτάλιος απαντούσε: «Ή δύναμη της χάρης είναι ίδια σήμερα όπως και στην εποχή των αποστόλων, φταίμε εμείς».
Μια φορά τον επισκέφτηκαν κάποιοι μοναχοί από την Αλάσκα και τον ρώτησαν: «Υπάρχουν στον εικο­στό αιώνα άγιοι όμοιοι μ' αυτούς πού διαβάζουμε στα πατερικά;» Ό πατήρ Βιτάλιος τους απάντησε καταφα­τικά: «Τους βλέπουμε, τους ακούμε, βρίσκονται ανάμε­σα μας, όμως δεν έχουμε πίστη και υπακοή πού είχαν οι παλαιοί πατέρες, γι' αυτό και δεν τους ξέρουμε».
Με την δύναμη της αγάπης ό άνθρωπος μπορεί να κάνει μεγάλα θαύματα. «Να έχουμε αγάπη και θα χω­ρίσουν οι τοίχοι», έλεγε ό πατήρ Βιτάλιος. Εδώ μάλ­λον βρίσκεται και ή εξήγηση των θαυμάτων πού έκα­νε θεραπεύοντας τους αρρώστους.
Το πρόσωπο του πατρός Βιταλίου είχε κάποια α­συνήθιστη ομορφιά, πνευματική ομορφιά. Κοιτούσες το πρόσωπο του και δεν μπορούσες να χορτάσεις. Ό­μως δεν επέτρεπε να τον φωτογραφίζουν, λέγοντας: «Ή αμοιβή θα είναι λιγότερη». Γι' αυτό υπάρχουν μό­νο λίγες φωτογραφίες του. Ούτε υπάρχουν ηχογραφη­μένες οι ομιλίες του...

Φεύγοντας ό πατήρ Βιτάλιος δεν άφησε καμία υλι­κή κληρονομιά. Όμως άφησε κάτι παραπάνω, μας ά­φησε την αγάπη του. Αυτή ή αγάπη ζει τώρα στις καρδιές των ανθρώπων.
Σ' ένα πασχαλινό γράμμα του έγραψε τα έξης πού θα θεωρηθούν ως παρακαταθήκη του:
«Να αγαπήσουμε τον πλησίον και Θα αγαπήσουμε τον Χριστό. Να αγαπήσουμε αυτούς πού μας προσβάλ­λουν, τους εχθρούς μας και θα μας ανοίξουν οι πύλες της χαράς και ό Αναστημένος Χριστός θα ανταμώσει την ψυχή μας πού έχει αναστηθεί στην αγάπη. Να, αυ­τό είναι! Μόνο αυτά τα λίγα περιμένει από μας ό Κύ­ριος! Εδώ είναι ό παράδεισος! Εδώ είναι ή Ανάστα­ση! Να αγαπήσουμε την αγάπη και θα ζήσουμε εν Χριστώ, πού αναστήθηκε μετά από το Πάθος και το θάνα­το πού υπέφερε από αγάπη για μας!»