«Μη κλαις παιδί μου και μη στενοχωριέσαι, διότι να! Είμαι μαζί σου, ο Χριστός Ανέστη». ΌΣΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΟΖΕΒΙΤΗΣ 1913-1960

Τον όσιο Ιωάννη τον γνώρισα προσωπικά το έτος 1933, όταν μπήκε σαν δόκιμος μοναχός στο μεγάλο Μοναστήρι Νεάμτσου, της Μολδαβίας στην Ρουμανία. Παραμένουν ζωντανά στην μνήμη μου ή αδύνατη, σεμνή, ταπεινή μα φωτεινή μορφή του εικοσαετούς νέου.

Αφού ασπάσθηκε την μοναχική ζωή ο νεαρός Ηλίας, διότι αυτό ήταν το όνομα, πού επήρε στο Βάπτισμα του, εντυπωσιάσθηκε ιδιαίτερα με τις ιερές αναγνώσεις του, από την ζωή των μεγάλων ασκητών της Αιγύπτου και Παλαιστίνης και στην νεανική και καθαρή καρδιά του άναψε ένας άσβεστος πόθος να ακολουθήσει και αυτός αυτή την ζωή. Τον κατάτρωγε αυτός ο πόθος και δεν ησύχασε παρά μόνο όταν «ηυλίσθη εν τη ερήμω» (Ψαλμ. 54, 7), στην ονομαστή έρημο του Ρουβά, κοντά στο Μοναστήρι του Χοζεβά της ερήμου του Ιορδανού.

Πίσω άπ' αυτό τον πόθο και την επιθυμία του οσίου Ιωάννου εκρύβοντο δύο μυστικές αποκαλύψεις, τις οποίες μας παρουσιάζει στις εξομολογήσεις του —γραμμένες με ποιητική μορφή— και στις όποιες θέλουμε να επιμείνουμε λίγο.

Από πολλή μικρή ηλικία το παιδί παρέμεινε ορφανό από πατέρα και μητέρα και το μεγάλωσε ή γιαγιά του Μαρία, ευσεβέστατη και πολύ πιστή γυναίκα.

Όταν μεγάλωσε και άρχισε να μαθαίνει τα πρώτα γράμματα, ή γιαγιά του το έβαζε να διαβάζει από τα απλοϊκά θρησκευτικά βιβλία του λάου και μάλιστα την Επιστολή τον Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και το "Όνειρο της Θεομήτορος. Όταν άκουγε για τα Πάθη του Κυρίου ή γιαγιά του, αμέσως έκλαιγε απαρηγόρητα. Το κλάμα της γιαγιάς σπάραζε την καρδιά του παιδιού και μια ήμερα την ερώτησε με αθωότητα: «Μα γιατί κλαις τόσο δυνατά, γιαγιά;». Και ή γιαγιά του είπε χαμηλά: «Όταν ζούσε ο πατέρας σον, εγώ είχα δώσει υπόσχεση στον Κύριο να πάω σ' ένα άγιο Μοναστήρι, να φροντίσω για την σωτηρία μου. Άλλα, αφού πέθαναν οι γονείς σου, ήταν ανάγκη να σε αναθρέψω εγώ και οπότε δεν έχω πλέον ελπίδα για να μπω στην μοναχική ταξί. Όμως παρακαλώ τον Θεό να εκπλήρωσης εσύ τον ιερό μου πόθο, για να έχω και εγώ μια παρηγοριά, διότι σε φύλαξα σαν ένα κειμήλιο» (Από το ποίημα: Το δώρο της γιαγιάς).

Και ο Καλός Θεός, ο όποιος δεν παραβλέπει τα δάκρυα και τους στεναγμούς των δούλων Του, άκουσε την προσευχή της γιαγιάς. Φύτευσε στην καθαρά καρδιά του εγγονού της τον Ιερό της πόθο, ο όποιος σαν μια μυστική δύναμη ωθούσε τον νέο για την μοναχική ζωή. Γι' αυτό, όταν ο Ηλίας τελείωσε το σχολείο, αν και ήταν πρώτος στα μαθήματα δεν σκέφθηκε να πάη στο πανεπιστήμιο, ούτε να ασχοληθεί με κάποιο επάγγελμα, αλλά μοναδική του σκέψις ήταν το μοναστήρι, για να εκπλήρωση τον πόθο της γιαγιάς.

Εδώ είναι το μυστήριο της αγαθότητας του Θεού, ο Όποιος δεν παραβλέπει τον πόθο και στεναγμό του κάλου ανθρώπου, αλλά τον πραγματοποιεί.

Και αυτό το μυστήριο τελέσθηκε με τον πόθο του οσίου Ιωάννου.

Ή γιαγιά του Μαρία δεν έζησε ακόμη πολύ καιρό και εξεδήμησε προς τον Κύριο. Τότε ο Ηλίας παρέμεινε για δεύτερη φορά ορφανός και «παιδί του μηδενός» και έθεσε όλη την ελπίδα του στον Κύριο, ο όποιος τον άκουσε και τον παρηγόρησε με τρόπο θαυμαστό.

Ήταν κάποτε το απόγευμα της ημέρας του Πάσχα, οπότε όλο το χωριό είχαν πάει στο Κοιμητήρι για να χαρούν με τους κεκοιμημένους «έπ' ελπίδι αναστάσεως» αδελφούς των, στους οποίους άναβαν κεριά και καντήλια στους τάφους των και ασπάζοντο μεταξύ των εν Χριστώ Άναστάντι.

Ό κόσμος χαιρόταν και οι καμπάνες κτυπούσαν χαρμόσυνα. Μόνο ένα παιδί έκλαιγε με στεναγμούς και έσκυψε να ανάψει ένα κερί στον φρέσκο τάφο δίπλα στην ξύλινη μικρή εκκλησία. Εκεί πού ήταν ολοκληρωτικά κυριευμένο από τον πόνο, ακούει μια φωνή από τον ήχο της καμπάνας να του λέγει: «Μη κλαις παιδί μου και μη στενοχωριέσαι, διότι να! είμαι μαζί σου, ο Χριστός Ανέστη».

Φοβισμένο το παιδί σηκώθηκε και κοιτάζοντας γύρω του, ζητούσε να μάθη από που ήλθε ή φωνή. Τότε «από το Βήμα (της εκκλησίας) με τον καπνισμένο τοίχο είδε τον Άναστάντα Κύριο να του χαμογελά» (Από το ποίημα του; Το μικρό ορφανό).

Μ' αυτή την αποκάλυψη, το μικρό ορφανό φωτίσθηκε στην ψυχή από το φωτεινό και πράο πρόσωπο του Αναστάντος Ιησού Χριστού, σταμάτησε να κλαίει και όσες φορές άκουγε τον ήχο της καμπάνας, θυμόταν την θεωρία του Αναστάντος Κυρίου και παρηγοριόταν.

Μεγάλο μυστήριο κρύβεται στην θεωρία αυτή του προσώπου του Χριστού. Γνωρίζουμε τι συνέβη στον τελώνη Ζακχαίο όταν ο Κύριος σήκωσε τους οφθαλμούς Του και τον είδε στην συκομορέα! Στην περίοδο των Αγίων Παθών, ο Απόστολος Πέτρος, αφού αρνήθηκε τον Διδάσκαλο, κάθισε στην αυλή του αρχιερέως και θερμαινόταν. και λέγει το Ευαγγέλιο: «και στραφείς ο Κύριος ανέβλεψε τω Πέτρω, και επεμνήσθη ο Πέτρος... και εξελθών έξω έκλαυσε πικρώς» (Λουκ. 22, 61-62). Λέγει κατόπιν ή Ιερά Παράδοσις ότι σ' όλη την ζωή του ο Απόστολος Πέτρος, όταν άκουγε το λάλημα του πετεινού, θυμόταν την ματιά

του Κυρίου και έκλαίγε με στεναγμούς.

Εάν ο ανεκπλήρωτος πόθος της γιαγιάς οδήγησε τον νεαρό Ηλία στο μοναστήρι, ή θεωρία μετά του γλυκύτατου Αναστάντος Κυρίου χάραξε οριστικά την κλίση του στην μοναχική ζωή.

Την χαρά και παρηγοριά πού αισθανόταν απ` αυτή την ολοζώντανη παρουσία του Αναστάντος Χριστού ο όσιος Ιωάννης την διατήρησε σαν ένα κρυφό μυστήριο στην ψυχή του και δεν μας είπε περισσότερα για αυτήν. Τα διαισθανόμεθα όμως από την ασυγκράτητη επιθυμία της μοναξιάς που είχε, λόγω της οποίας έτρεξε «ως διψώσα έλαφος επί τάς πηγάς των υδάτων», στο Νεάμτσου, στους Αγίους Τόπους, στον Άγιο Σάββα, στον Ιορδάνη ποταμό. και όλα αυτά για να είναι ελεύθερος από κάθε βιωτική φροντίδα, μόνος με τον πολυπόθητο και πολυαγαπητό Του Ιησού. Μόνο στην μοναξιά της ερήμου ξεπλήρωσε τον πόθο του, στις μυστικές του εντρυφήσεις με τον Κύριο, στις ολονύκτιες προσευχές και τα δάκρυα του, τα όποια μόνο ο Κύριος τα γνωρίζει...

Σ' αυτό το στάδιο της ζωής ο όσιος Ιωάννης, Όπως λέγουν οι Παροιμίες, σε λίγο χρόνο πλήρωσε χρόνους μακρούς (Σοφ. Σολομ. 4, 13). Έγινε εκλεκτό δοχείο του Αγίου Πνεύματος, στην ύπαρξη του επανόρθωσε την φθορά, πού κληρονόμησε ή ανθρώπινη κτίσης και έλαβε από αυτόν τον αιώνα τον αρραβώνα της αιωνίου ζωής. Απέθανε την παραμονή της Μεταμορφώσεως του Κυρίου θέλοντας να μας δείξει ότι στο αγιασμένο σώμα του πραγματοποιήθηκε ήδη ή πνευματική μεταμόρφωσης, με την οποία πρέπει να περνάμε στην αιωνιότητα.

Το αποπνευματοποιημένο σώμα του ελευθερώθηκε από τα δεσμά της ύλης και ολόκληρο αφθαρτοποιήθηκε, ενώ ή φύσις μυροβολήθηκε από την παραδεισένια ευωδιά του προπτωτικού άνθρωπου. Στην νεκρώσιμη ακολουθία του λειψάνου του ολόκληρη ή κτίσης έλαβε μέρος: Μαζί με τους πνευματικούς αδελφούς του ήταν παρόντες στην τελετή οι αόρατοι άγγελοι και τα αγριοπούλια της ερήμου έψαλλαν μαζί των.

Δεν υπάρχει ωραιότερη εικόνα της μυστικής αναγεννήσεως και συμφιλιώσεως, την οποία προσφέρει στον κόσμο ο εξαγνισμένος και μεταμορφωμένος άνθρωπος με την πνευματική του ζωή:

Ενωσις με τον Θεό, με τον εαυτό του και με όλη την κτίσι.

Γι' αυτό με χαρά χαιρετίζουμε την προσπάθεια του μεταφραστου, νέον μονάχου από το κοινοβιακό Μοναστήρι του Όσιου Γρηγορίου Αγίου Όρους, ο όποιος με την ευλογία του Πανοσιολογιωτάτου Άρχιμανδρίτου και Ηγουμένου της Μονής π. Γεωργίου, μετάφρασε στα ελληνικά την απλοϊκή και ωραία ζωή του οσίου Ιωάννου του Χοζεβίτου, καθώς και τα ποιήματα του, για την ψυχική ωφέλεια των φιλόθεων αναγνωστών και για την δόξα του Θεού, του θαυμαστού «εν τοις αγίοις Αυτού» (Ψαλμ. 67, 36).

Ιερομόναχος Πετρώνιος Προδρομίτης Ρουμανική Σκήτη Τ, Προδρόμου Αγιον Ορος. 1984