ΑΓΙΑΣ ΕΥΦΗΜΙΑΣ Μεγαλομάρτυρος Θαύμα (Δ' Οίκ. Σύνοδος, 451)--Η ΑΓΙΑ ΙΣΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΟΛΓΑ (μετονομασθείσα ΕΛΕΝΗ) η βασίλισσα.

ΟΜΙΛΙΑ ΠΑΤΗΡ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ.

Η ΑΓΙΑ ΙΣΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΟΛΓΑ (μετονομασθείσα ΕΛΕΝΗ) η βασίλισσα.
Ή Αγία αυτή ήταν βασίλισσα της Ρωσίας και δια του αγίου Βαπτίσματος μετονομάσθηκε Ελένη, το έτος 957. Δύσκολα μπορεί να περιγράψει κανείς τις άοκνες προσπάθειες της για τη χριστιανική διαφώτιση του Ρώσικου λαού. Έκανε τα πάντα για να γνωρίσουν οι Ρώσοι την αλήθεια του Ευαγγελίου του Χριστού. Ή Αγία αυτή, όταν ήλθε με την ακολουθία της κάποτε στο Βυζάντιο, έτυχε θερμής υποδοχής για τους αγώνες της υπέρ του Χριστιανισμού. Πάνω στον αγώνα αυτό, παρέδωσε την τελευταία της πνοή την 11η Ιουλίου 969.

Απολυτίκιο. Ήχος δ'. Ταχύ προκατάλαβε.
Το φέγγος της πίστεως, εισδεδεγμένη λαμπρώς, προς γνώσιν σωτήριον, τον σον λαόν ασφαλώς, ωδήγησας ένδοξε. Όθεν ως απαρχή σε, τω σώ έθνει άγίαν, μέλπομεν ευσέβειας, Ισαπόστολε Όλγα Χριστός γάρ ον ηγάπησας, αξίως σε εδόξασε.

ΑΓΙΑΣ ΕΥΦΗΜΙΑΣ Μεγαλομάρτυρος Θαύμα (Δ' Οίκ. Σύνοδος, 451)
Ήταν χριστιανή παρθένος, πού με το αίμα της σφράγισε την πίστη της στο Χριστό και με την αυταπάρνηση της καταντρόπιασε τους ισχυρούς ειδωλολάτρες αυτοκράτορες. Ή Ευφημία καταγόταν από τη Χαλκηδόνα και οι γονείς της ονομάζονταν Φιλόφρων και Θεοδοσιανή. Μόρφωσαν την κόρη τους σύμφωνα με τις επιταγές του Ευαγγελίου, γι' αυτό και ή Ευφημία από πολύ νωρίς διακρίθηκε για τον άγιο ζήλο της, το σεμνό ήθος και τη φιλανθρωπία της. Ήταν ωραία στο σώμα, και πολλοί ειδωλολάτρες νέοι περίμεναν έστω ένα ενθαρρυντικό χαμόγελο της. 'Αλλά ή σεμνή παρθένος διατηρούσε ακηλίδωτη την αγνότητα της και είχε αφοσιωμένη την καρδιά της στο Θεό, στην περιποίηση των ασθενών και των απροστάτευτων ορφανών. Όταν επί Διοκλητιανού διατάχθηκε σκληρός διωγμός κατά των χριστιανών, ή Ευφημία συνελήφθη και ομολόγησε ότι είναι χριστιανή. Τότε ό κριτής, υπολογίζοντας στην αδύνατη γυναικεία φύση της, την καταδίκασε σε θάνατο με βασανιστήρια. Όμως ή Ευφημία αναδείχθηκε πολύ ισχυρότερη των βασανιστών της και υπέμεινε τα βασανιστήρια με θαυμαστή καρτερία. Στο τέλος την έριξαν τροφή στα θηρία. Δίδαξε έτσι με το παράδειγμα της, πώς μπορεί οι χριστιανοί να φαίνονται στον κόσμο αδύνατοι, αλλά "τα ασθενή του κόσμου έξελέξατο ό Θεός ίνα καταισχύνη τα ισχυρά"1. Δηλαδή, τους κατά κόσμον αδυνάτους εξέλεξε ό Θεός, για να καταντροπιάσει εκείνους πού έχουν ισχυρή κοσμική επιρροή.
Όμως, αυτήν την ήμερα, γίνεται ανάμνηση του θαύματος πού έγινε από την αγία Ευφημία, όταν, κατά την εποχή του Μαρκιανού και της Πουλχερίας, συντάχθηκαν δύο τόμοι πού περιείχαν τον όρο της Συνόδου, πού έγινε στη Χαλκηδόνα (451) και ήταν ένας των ορθοδόξων και ένας των Μονοφυσιτών. Για να πάψει λοιπόν ή έριδα μεταξύ των δύο πλευρών, αποφασίστηκε να τεθούν και ο'ι δύο τόμοι μέσα στη λάρνακα της αγίας Ευφημίας, για να φανεί ποιόν από τους δύο θα δεχτεί ή 'Αγία. Μετά την αποσφράγιση της λάρνακας, βρέθηκε ό μεν των αιρετικών τόμος στα πόδια της Αγίας πεταμένος, ό δε των ορθοδόξων στο στήθος της. 1.Α' προς Κορινθίους, α'27

Απολυτίκιο. Ήχος γ'. Θείας πίστεως.
Λίαν εύφρανας, τους Ορθοδόξους και κατήσχυνας, τους κακοδόξους, Ευφημία Χριστού καλλιπάρθενε. Της γαρ Τετάρτης Συνόδου εκύρωσας, α οι Πατέρες καλώς εδογμάτισαν. Μάρτυς ένδοξε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.