Ο ΦΛΩΡΕΝΤΙΑΝΟΣ ΠΕΡΙΗΓΗΤΗΣ BUODELMONTI ΤΟ 1408 Μ.Χ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΙ ΤΗ ΕΙΔΕ ΟΤΑΝ ΤΑΞΙΔΕΨΕ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΌΡΟΣ.

Ό BUODELMONTI ταξίδεψε και στο Αγιον Όρος και δίνει ζωηρή, γοη­τευτική και επιγραμματική περιγραφή και πολύτιμες πληροφορίες για τη ζωή των καλόγερων στα κοινόβια :

«Στα μοναστήρια επικρατεί αυτή ή συνήθεια : ξυπνούν οι μοναχοί μόλις χτυπήσει το ξύλινο σήμαντρο, νύχτα ακόμα, σύμφωνα με το ελληνικό έθιμο, και πηγαίνουν σιωπηλοί στην εκκλησία για να ψάλουν τον Όρθρο. Ύστερα γυρίζουν στα κελιά τους και τρώνε χωριστά εν ειρήνη ότι στείλει ό ηγούμε­νος στον καθένα.

Υπάρχουν όμως και μοναστήρια κοινόβια και άλλα όπου επικρατεί πιο αυστηρή πειθαρχία. Κάθε Σάββατο βράδυ, οι μοναχοί κατεβαίνουν από το βουνό και τις ερημιές στα κελιά τους. Και την Κυριακή, μετά τη λειτουρ­γία γευματίζουν μαζί. Ύστερα ξαναγυρίζουν στις σκήτες τους παίρνοντας μαζί τους μονάχα ψωμί και όσπρια. Και κει στις ερημιές, με τα βλέμματα στραμμένα στον ουρανό, αναστενάζουν από τα βάθη της ψυχής τους με τη σκέψη τους στον παράδεισο απ' όπου εκδιώχθηκαν οι πρωτόπλαστοι ύστερα από το αμάρτημα. Και με σπαραγμό καρδίας και ψυχή ταπεινωμένη αφήνουν τα χείλη τους να σαλεύουν στον ψαλμό ενός ύμνου.

Κι' όλα αυτά γίνονται τη νύχτα. Αλλά μόλις βγει ό ήλιος καθένας σπεύ­δει να δοξολογήσει με ευλαβικό στόμα τον Ύψιστο.

Ζουν σε ατμόσφαιρα περισυλλογής, δεν φοβούνται διόλου τη μοναξιά — ό Θεός είναι μαζί τους — και χαίρονται να σκέπτονται τον ουρανό και όχι το χρυσάφι. Θέλουν να πατούν τη γη ευλογώντας αδιάκοπα τον Κύριο.

Αυτοί οι άνθρωποι είναι ολιγαρκείς, δεν ζηλεύουν τα πλούτη, ούτε φοβούνται τούς ισχυρούς, γιατί δε μπορούν να βλάψουν τον εσωτερικό άν­θρωπο. Ή ύπαρξη τους είναι πραγματικά ειρηνική και χαρούμενη, οι νύχτες τους ευχάριστες, οι μέρες τους γεμάτες από ασχολίες, τα γεύματα τους γα­λήνια. Καθένας πηγαίνει ελεύθερα και χωρίς φόβο όπου θέλει. Δεν ανησυχεί μήπως του στήσουν παγίδα, ούτε ό ίδιος μηχανεύεται κακό για τον άλλο . Ό τόπος όπου ζουν είναι, μπορεί να πει κανείς, το παλάτι των αγγέλων. Εκεί βασιλεύει ευωδία και πνευματικός ζήλος. Ή μετριοφροσύνη είναι κριτής και μάρτυρας της αρετής τους. Το τραπέζι τους είναι ειρηνικό, ούτε πολυτέλειες ούτε θόρυβος. Ή λαιμαργία δαμάζεται, ή επαίσχυντη μανία των ηδονών αποπέμπεται. Κυριαρχεί ή σωφροσύνη. Ή κλίνη τους είναι άγια και γαλή­νια, ή συνείδηση τους αληθινός παράδεισος.

Πολλοί από τούς μοναχούς του Αγίου Όρους έχουν τόσο πολύ απορροφηθεί σ' αυτή τη μορφή ζωής, είναι τόσο βαθειά ή περισυλλογή τους, πού και τοίχος πελώριος να γκρεμιστεί πλάι τους, όχι μόνο δεν θα νοιώσουν τρό­μο, άλλα ούτε την κεφαλή ή τα μάτια θα στρέψουν να δουν τί συμβαίνει.

Μερικοί απ' αυτούς τούς μοναχούς συνηθίζουν να τρώνε μονάχα τρεις φορές την εβδομάδα.

Μέτρησα ό ίδιος σε μερικά κοινόβια εκατό μοναχούς και σ' άλλα πεντα­κόσιους. Υπάρχουν κάπου τριάντα μοναστήρια πού ακολουθούν αυτούς τούς κανόνες μοναχικού βίου. Κι' έχουν οι μονές πλήθος κυψέλες, κυρίως στις κοιλάδες, όπου πρασινίζουν οι συκιές και οι ελιές.

Καθισμένοι οι μοναχοί στα κελιά τους, άλλοι υφαίνουν ενδυμασίες, άλλοι ράβουν υποδήματα άλλοι ετοιμάζουν δίχτυα, άλλοι κατεργάζονται το μαλλί, πλέκουν καλάθια με βέργες λυγαριάς ή πλάθουν πήλινα πιθάρια για το κρασί, άλλοι φτιάχνουν καμηλαύκια.

Και στην ορισμένη ώρα, όλοι σπεύδουν να δοξολογήσουν το Θεό. Κι' ανάμεσα τους βασιλεύει αιώνια ειρήνη.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΞΕΝΟΙ ΤΑΞΙΔΙΩΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ . ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΥ. ΤΟΜΟΣ Α.