Ενα μουσείο για τους σταυροφόρους Η πρώτη θεματική έκθεση στο Κάστρο Χλουμούτζι στην Κυλλήνη σχετικά με την περίοδο της κατάκτησής του.

Της Γιωτας Συκκα

ΕΚΘΕΣΗ. Ο αθηνοκεντρισμός μας κάνει συχνά να παραβλέπουμε ακόμη και να αγνοούμε μικρά μνημειακά διαμάντια που βρίσκονται στην περιφέρεια. Πολλές φορές οι αποκεντρωμένες εφορείες αρχαιοτήτων προγραμματίζουν δράσεις και παίρνουν πρωτοβουλίες αξιοζήλευτες. Γιατί τελικά η Αθήνα μπορεί να έχει το όνομα, αλλά τελευταία έχει χάσει τη χάρη. Λίγα γίνονται και ακόμη λιγότερα αξίζουν. Και ο επισκέπτης συχνά νιώθει ότι πολλά από τα μουσεία της πρωτεύουσας έχασαν τον αυθορμητισμό τους. Την ίδια ώρα στην περιφέρεια υπάρχει μεγαλύτερη κινητικότητα.

Οπως η έκθεση «Η εποχή των ιπποτών - Οι σταυροφόροι στον Μοριά» στο Κάστρο Χλουμούτζι στον Δήμο Κάστρου Κυλλήνης, που ξαφνιάζει ευχάριστα το κοινό.

Η περίπτωση του πρώτου θεματικού μουσείου στην Ελλάδα για την περίοδο της σταυροφορικής κατάκτησης στο φραγκικό Χλουμούτζι-Clermont, έχει ξεχωριστό ενδιαφέρον. Κτισμένο στο πρώτο μισό του 13ου αιώνα, από τη δυναστεία των de Villehardouin, ηγεμόνων του πριγκιπάτου της Αχαΐας, αποτέλεσε το απόλυτο σύμβολο της εξουσίας τους. Το εμβληματικό Clermont υπήρξε το παλάτι των πριγκίπων, συνδυάζοντας όπως λέει ο αρχαιολόγος και επιμελητής της έκθεσης Δημήτρης Αθανασούλης, τα πρότυπα των γαλλικών βασιλικών κάστρων και των φρουρίων της σταυροφορικής Ανατολής.

Αποτελείται από έναν μεγάλο εξωτερικό περίβολο με διάσπαρτα ερείπια και έναν συμπαγή, εσωστρεφή, εξαγωνικό πυρήνα, το οχυρό παλάτι, που διαμορφώνεται με σειρά διώροφων θολωτών αιθουσών γύρω από μια περίκλειστη αυλή. Στα ισόγεια υπήρχαν αποθηκευτικοί και βοηθητικοί χώροι, ενώ στους ορόφους η κατοικία του πρίγκιπα με τα ιδιαίτερα διαμερίσματα, το παρεκκλήσι, την αίθουσα υποδοχής, τα μαγειρεία.

Ο Μοριάς πριν από 800 χρόνια

Η λειτουργία του «ανοικτού» μουσείου για την σταυροφορική Πελοπόννησο φαίνεται να άγγιξε το κοινό όπως και η ιδέα της έκθεσης (μουσειολογική μελέτη των Δ. Αθανασούλη, Αθανασίας Ράλλη και μουσειογραφική της Αλκμήνης Πάκα). Αλλωστε και ποιος δεν θα γοητευόταν όταν ανοίγοντας τη βαριά καστρόπορτα με τη φαντασία βοηθό και οδηγούς τα ίδια τα εκθέματα, ταξίδευε στην εποχή που οι ηγεμόνες είχαν το πάνω χέρι. Το φεουδαρχικό σύστημα, η ιπποτική αρετή, οι σχέσεις στη μεσαιωνική κοινωνία εντυπωσιάζουν όσους φτάνουν ώς εκεί.

«Το θεματικό μουσείο στο Χλουμούτζι δεν πραγματεύεται κάποια ένδοξη περίοδο του ελληνικού παρελθόντος. Αντίθετα, θέτει στο επίκεντρο τον Αλλο, τον Ξένο, τον κατακτητή. Εστιάζει σε έναν ξένο πολιτισμό που έφεραν μαζί τους οι σταυροφόροι και ο οποίος μπόλιασε δημιουργικά τον ελληνικό μεσαίωνα, οδηγώντας σε νέες συνθέσεις», αναφέρει ο κ. Αθανασούλης, εξηγώντας την ιδέα του. «Σε μια περίοδο που η Ελλάδα και η Ευρώπη γενικότερα αναστοχάζονται πάνω σε ζητήματα εθνικής ταυτότητας και προβληματίζονται για την ενσωμάτωση των ξένων, η αναδίφηση που προτείνει η έκθεση στην κοινωνία του σταυροφορικού Μοριά πριν από 800 χρόνια, μας θυμίζει ότι ορισμένα προβλήματα τελικά δεν είναι και τόσο καινούργια».

http://www.ekathimerini.gr