Κατά μάνα, κατά κύρη, κατά γιο καραβοκύρη;

Το απόσπασμα που ακολουθεί είναι copy- paste από τον Ηρόδοτο. Κι είναι αποκαλυ­πτικό, σοκαριστικό ή, ίσως, μπορεί και όχι. Για τι μιλάει; Για τη ναυμαχία Ελλήνων και Περσών στο Αρτεμίσιο, λίγες μέρες μόλις πριν από τη ναυμαχία της Σαλαμίνας. Και τι λέει; Ότι η μίζα έπεφτε και μεταξύ των αρχαίων ημών προγόνων σύννεφο. Ο αθηναίος ναύαρχος τα σκάει κανονικά σε όλους για να μείνουν και να πολεμήσουν τον ξένο εισβολέα!

Γράφει ο Ηρόδοτος:

«Όταν οι Έλληνες, φτάνοντας στο Αρτεμίσιο, είδαν τον τεράστιο στόλο αραγμένο στους Αφέτες κι όλη τη γύρω περιοχή να κατακλύζεται από στρατό, κατάλαβαν ότι τα πράγματα ήταν πολύ δυσκολότερα απ' ό,τι περίμεναν. Τους κυρίεψε πανικός κι άρχισαν να συζητούν αν έπρεπε να φύγουν από το Αρτεμίσιο προς το εσωτερικό της Ελλάδας.

Όταν αντιλήφθηκαν οι Ευβοείς τι σχεδίαζαν, ικέτεψαν τον Ευρυβιάδη να περιμένει τουλάχιστον να μεταφέρουν τα παιδιά και τους σκλάβους τους σε ασφαλές έδαφος. Όταν αρνήθηκε αυτός, πήγαν στον Θεμιστοκλή, τον αθηναίο ναύαρχο και, εξαγοράζοντας τον με τριάντα τάλαντα, τον έπεισαν να φροντίσει να μείνει ο ελληνικός στόλος στην ακτή της Εύβοιας και να κάνουν εκεί τη ναυμαχία.

Ο Θεμιστοκλής για να κρατήσει τους Έλληνες μηχανεύτηκε το εξής σχέδιο. Έδωσε στον Ευρυβιάδη, προσωπικό δώρο δήθεν από τον ίδιο, πέντε τάλαντα από τα χρήματα αυτά. Εκείνος πείστηκε. Ένας από τους υπόλοιπους διοικητές αντιδρούσε ακόμα· ο κορίνθιος Αδείμαντος, γιος του Ωκύτου, που δήλωσε μάλιστα ότι θα απέσυρε τα πλοία του από το Αρτεμίσιο και δεν θα παρέμενε άλλο. Σ' αυτόν, λοιπόν, απευθύνθηκε τώρα ο Θεμιστοκλής με όρκο: «Ποτέ δεν θα μας αφήσεις· γιατί εγώ θα σου δώσω μεγαλύτερα δώρα απ' όσα θα σου χάριζε ποτέ ο Πέρσης βασιλιάς, για να εγκαταλείψεις τους συμμάχους». Και, χωρίς άλλη καθυστέρηση, έστειλε στο πλοίο του Αδείμαντου τρία ασημένια τάλαντα. Αυτοί, λοιπόν, θαμπώθηκαν από τα δώρα και πείστηκαν· το αίτημα του λαού της Εύβοιας ικανοποιήθηκε, αλλά κι ο Θεμιστοκλής κέρδισε κάτι, αφού κράτησε τα υπόλοιπα χρήματα. Κανείς δεν ήξερε ότι τα είχε και οι δύο άνδρες που είχαν πάρει μερίδιο πίστευαν ότι προέρχονταν από την Αθήνα, ειδικά για αυτόν το σκοπό».