Ακολουθούνε απαντήσεις του Γέροντα Θεόφιλου Παραιάν σε ερωτήματα των ακροατών

Είπατε και τότε ακόμη, όταν έχουμε πειρασμούς, να πηγαίνουμε στην εκκλησία Αν αισθανόμαστε ότι έχουμε πειρασμούς, άλλου είδους σκέψεις και δεν μπορούμε να συγκεντρωθούμε, τότε να συνεχίσουμε να παραμένουμε στην ακολουθία ή να φύγουμε από αυτήν;

Ή λύση δεν είναι να φύγεις, αλλά να βρεις να κάνεις κάτι άλλο, να αλλάξεις τις σκέψεις σου. Ό νους έχει την ιδιότητα να διασκορπίζεται και όλοι έχουμε τον πειρασμό να εγκλωβιστεί ό νους μας σε ενέργειες πού δεν επιθυμούμε και σε σκέψεις πού δεν θα μπορούσαμε να φανερώσουμε οπουδήποτε και οποτεδήποτε. Όμως, τον σημαντικό είναι να οδηγήσουμε τον νου εκεί πού πρέπει, ν' απομακρύνουμε τούς κακούς λογισμούς με την βοήθεια των καλών λογισμών.

- Όταν μας έρχεται νύστα;

Όταν νυστάζουμε, να κοιμόμαστε καλύτερα στο σπίτι, για να μη νυστάζουμε πλέον. Τί συμβαίνει σ' αύτη την περίπτωση: Και σε μένα καμιά φορά έρχεται νύστα, τί να κάνω... Δεν θα τον ήθελα να νυστάζω, αλλά μου συμβαίνει, γιατί όταν δεν είμαι ξεκούραστος, δεν είναι δυνατόν να μη μου συμβεί. Όταν με ρώτησε ο π. Ίωαννίκιος Μπαλάν - ο Θεός να τον σκεπάζει - στις «Πνευματικές Συνομιλίες» τί κάνω για να διώξω την νύστα, τού είπα ότι κοιμάμαι! Πιστεύω πώς αυτό είναι τον καλύτερο πού μπορεί να κάνει κανείς, όταν θέλει ν' απομακρύνει την νύστα.

Όταν ήλθα εδώ στο μοναστήρι, οι πατέρες πού ήταν τότε εδώ έλεγαν ότι έρχεται ο εχθρός και σου φέρνει ύπνο τον βράδυ, για να μην μπορέσεις να προσευχηθείς. Ασφαλώς δεν συμφωνούσα πάντοτε μ' αυτήν την θέση, γιατί έλεγα ότι, αν ο εχθρός έρχεται τον βράδυ, θα έπρεπε να έρχεται και τον πρωί, γιατί και τον πρωί προσευχόμαστε, και ούτε τον πρωί του αρέσει να προσευχόμαστε. Τότε γιατί δεν έρχεται τον πρωί; Αυτό σημαίνει ότι δεν πρόκειται για τον διάβολο αλλά για κάτι άλλο, για την κούραση! Δεν χρειάζεται να τα φορτώνουμε όλα στο διάβολο.

Στο χωριό μας ήταν μία γυναίκα ή οποία, όταν της ερχόταν τον βράδυ ο ύπνος κατά τα νυχτέρια, έλεγε: «Μου έρχεται ο ύπνος, στείλ' τον, Κύριε». Αν ο ύπνος είναι μία ευλογία του Θεού, τότε γιατί να μη μας τον στείλει; Καμιά φορά κοιμάμαι και όρθιος και, όταν ξυπνάω, λέω στον εαυτό μου: «πού βρίσκομαι;» Βέβαια αυτό είναι μία αδυναμία. 'Αλλά σίγουρα δεν θα με καταδικάσει ο Θεός, γιατί κοιμήθηκα. Ίσως με καταδικάσει, γιατί δεν κοιμήθηκα αρκετά στο κελί μου, αλλάξεις ούτε και αυτό μπορεί πάντοτε να γίνεται.

Περισσότερο μου αρέσει ή ακολουθία κατά την όποια είμαι πιο ξεκούραστος, γιατί τότε είμαι σε θέση να παρακολουθώ, να θέτω τον εαυτό μου απέναντι στα λόγια της ακολουθίας και αυτό είναι πολύ σημαντικό. Αλλά βέβαια εσείς οι φοιτητές δεν έχετε πρόβλημα, αφού κοιμόσαστε μέχρι να ξεκουραστείτε και ιδιαίτερα τώρα τις διακοπές... Όμως, να μην κοιμόσαστε την ώρα πού θα πρέπει να βρίσκεστε στην εκκλησία, την Κυριακή δηλαδή. Να ξυπνάτε νωρίτερα, για να πάτε στην εκκλησία. Και, αν συμβεί να κοιμηθείτε κατά την διάρκεια της άκολουθίας, να προσέξετε τις αγιογραφίες εδώ στη εκκλησία και ιδιαίτερα τις σκηνές της Κρίσεως κατά τη Δευτέρα Παρουσία, για να δείτε τί συμβαίνει με αυτούς πού κοιμούνται στην ακολουθία!

Λέγαμε προηγουμένως ότι είναι πολύ σημαντικό πράγμα ή συμμετοχή στη θεία λειτουργία. Όμως, εγώ πιστεύω ότι τον κέντρο ή τον ύψιστο σημείο της θείας λειτουργίας είναι ή θεία μετάληψη. Παρά ταύτα, πολλοί χριστιανοί συμμετέχουν στη θεία λειτουργία, χωρίς να μεταλάβουν. Είναι αλήθεια ότι δεν μπορείς να μεταλάβεις χωρίς κάποια προετοιμασία.

- Πιστεύετε ότι οι άνθρωποι πού ζουν μέσα στον κόσμο εμποδίζονται από τον να μεταλαμβάνουν ακόμη και για τις σκέψεις και για τα μικρά παραπτώματα και μάλιστα για μία μακρά περίοδο ετών; Πιστεύετε ότι αυτό είναι μία σωστή αντιμετώπιση;

Όχι! Υπάρχουν αμαρτήματα τα όποια οι άνθρωποι τα διαπράττουν μέσα από μία αμαρτωλή συνήθεια: για παράδειγμα, όσοι δεν έχουν τελέσει εκκλησιαστικό γάμο και ζουν μαζί σαν παντρεμένοι, αυτοί δεν μπορούν να μεταλάβουν. Έπειτα, υπάρχουν άνθρωποι πού κάνουν κάποια πράγματα: έχουν εχθρούς, κάνουν απάτες και γενικά κάποια πράγματα πού τούς εμποδίζουν να πλησιάσουν τον Θεό. Ο Απόστολος Παύλος αναφέρει καθαρά: «Δοκιμαζέτω δε άνθρωπος εαυτόν και ούτως εκ του άρτου εσθιέτω και εκ του ποτη­ρίου πινέτω ό γαρ έσθίων και πίνων κρίμα εαυτώ εσθίει και πίνει μη διακρίνων τον σώμα. Διά τούτο εν υμίν πολλοί ασθενείς και άρρωστοι και κοιμώνται ικανοί» (Α' Κορ. 11, 28-30).

Υπάρχουν πράγματα τα όποια δεν μπορείς να αγνοήσεις και πρέπει να τα έχεις υπάρχουν' όψιν σου. Αλλά πιστεύω ότι θα μπορούσαν να μεταλάβουν πολύ περισσότεροι άνθρωποι και πολύ πιο συχνά. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για ανθρώπους κάποιας ηλικίας πού δεν δεσμεύονται από κάποια αμαρτήματα, και μάλιστα άνθρωποι πού τηρούν τις νηστείες. Εμείς δεν πρέπει να υποτιμήσουμε την θεία μετάληψη αλλά ούτε και να την θεωρήσουμε ότι είναι μία ανταμοιβή γι' αυτούς πού ζουν μία εξαιρετική ζωή. Και τούτο γιατί, σύμφωνα με την διδασκαλία της Εκκλησίας μας, ή θεία κοινωνία δίνεται «εις άφεσιν αμαρτιών και εις ζωήν αίώνιον». Όχι δηλαδή, διότι σου έχουν συγχωρεθεί οι αμαρτίες και έφτασες στην αιώνια ζωή, αλλά για να σου συγχωρηθούν οι αμαρτίες και να λάβεις την αιώνια ζωή. Επομένως, ή θεία μετάληψη είναι μία βοήθεια, όχι μία ανταμοιβή, με την έννοια ότι ό άνθρωπος αυτός έζησε εξαιρετικά και πρέπει «να του δώσουμε την θεία μετάληψη». Οι άνθρωποι πρέπει ν' αναλογίζονται ότι ή θεία μετάληψη είναι δώρο του Θεού και να μεταλαμβάνουν με αυτό τον φρόνημα. Όχι δηλαδή να μεταλαμβάνουν, όπως συμβαίνει στις μέρες μας, ακόμη και με την νοοτροπία «άντε, ας μεταλάβουμε!». Να ξέρετε, εγώ γενικά δεν προτρέπω τους ανθρώπους να μεταλαμβάνουν, αλλά να εξομολογούνται. Και βέβαια δεν εξομολογούνται! Και τότε, αφού δεν εξομολογούνται, σημαίνει ότι δεν τους ενδιάφερε ούτε ή θεία μετάληψη. Οι άνθρωποι, όταν δεν έχουν καλή διάθεση, όταν δεν ενδιαφέρονται γενικά γι' αυτό τον θέμα, τότε γιατί να τους προσφέρουμε και αυτή την ευκαιρία, αύτη την δυνατότητα; Μόνο και μόνο γιατί αρέσει σε μένα;

ΒΙΒΛ. Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΠΑΡΑΙΑΝ. ΧΩΡΙΣ ΦΩΣ ΦΩΤΙΣΜΕΝΟΣ.