Η ΑΝΘΗΣΗ ΤΟΥ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΥ ΜΟΝΑΧΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΣΕΡΒΙΑ.

Ή αναζωογόνηση τού γυναικείου μοναχισμού βρισκόταν στην καρδιά της αναζωπύρωσης της πνευματικής ζωής στην Σερβία. Ή πνευματική και ηθική επίδραση τού μοναχισμού στην κοινωνία είχε πάντοτε ανεκτίμητη σημασία. Πρώτον, ό μοναχισμός αποτελεί μαρτυρία της αγγελικής ζωής τού μέλλοντος αιώνος για όλους τούς ανθρώπους και δεύτερον, με την παρουσία και την δραστηριοποίησή του στον κόσμο μεταμορφώνει την πνευματική και πολιτιστική ζωή γύρω του. Ό γυναικείος μοναχισμός στην Σερβία μειώθηκε τον 17ο και 18ο αιώνα, εν μέρει διότι κάτω από την Αυστριακή κυριαρχία ή ανανέωση των γυναικείων μονών ήταν απαγορευμένη και επίσης διότι στις νότιες περιοχές πού βρίσκονταν κάτω από την Μουσουλμανική κυριαρχία οι μοναχές διέτρεχαν πάντοτε τον κίνδυνο να συλληφθούν αιχμάλωτες ή να είναι αναγκασμένες να υπερασπιστούν τα μοναστήρια τους.

Ή μοναστική ανανέωση στην Σερβία είχε αρχίσει στα μέσα τού 1800 με τούς αγώνες δύο δικαίων γυναικών ασκητών των όποιων την καρδιά παρακίνησε ό Θεός ώστε να στραφούν με συμπάθεια προς τον λαό τους: της Καταρίνα του Πεκίου και της οσίας Λαίδης Προσκυνήτριας Στάκα. Οι γυναίκες αυτές έγιναν νέες μυροφόρες του Χριστού, αγωνιζόμενες ακατάπαυστα να εκπαιδεύσουν, να διδάξουν, να ενθαρρύνουν και να ενδυναμώσουν τον λαό στην Χριστιανική ζωή. Μία άλλη γερόντισσα ή Μακαρία Στόϊνα (+1.890), αγωνίσθηκε μέσα και γύρω από την Μονή Ντέβιτς, κηρύσσοντας τον Ευαγγέλιο και ανανεώνοντας την μοναχική ζωή και έγινε γνωστή ως θαυματουργός ενόσω ακόμη βρισκόταν εν ζωή. Ή αγιότητα όλων αυτών των γυναικών είχε βαθειά επίδραση στην πνευματική ζωή του λαού, ακόμη και των Μουσουλμάνων.

Την πνευματική δραστηριότητα των δικαίων αυτών ακολούθησε ή δραστηριότητα της Μακαρίας Εύφημίας και των συγχρόνων της στις αρχές του εικοστού αιώνα: της Ηγουμένης Άννας της Μονής Βρατσέβσνιτσα, της Δικαίας Στεφανίδας του Σκάνταρ και της Ελένης της Ντράτσα. Ήταν όλες τους πνευματικές θυγατέρες του Επισκόπου Νικολάου, ό οποίος ανέπτυξε σε αυτές την αγάπη για την ασκητική ζωή, την πνευματική τελειότητα και τον ιεραποστολικό πνεύμα. Τούς μετέδωσε τον Χριστιανισμό της καρδιάς και της ηρωικής δράσης, πού χρειάζονταν απεγνωσμένα σε μία εποχή πού ή πίστη είχε εξασθενήσει εξ αιτίας του μεγάλου μαρτυρίου. Ή ασκητική αυτή ευλάβεια, μαζί με την παραδοσιακή, κοινοβιακή μοναστική εμπειρία, ή οποία εκείνον τον καιρό μεταφυτευόταν στην Σερβική γη από τον πλήθος των Ρώσων μοναχών και μοναζουσών πού δραπέτευαν στην Σερβία μετά την Επανάσταση τον 1917 αποτέλεσε τον θεμέλιο για την επαναφορά της κοινοβιακής ζωής στα γυναικεία μοναστήρια της Σερβίας.

ΒΙΒΛ. Η ΜΑΚΑΡΙΑ ΕΥΦΗΜΙΑ ΤΗΣ ΣΕΡΒΙΑΣ. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΆΓΙΟΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΤΟΥ ΣΑΡΩΦ 2009