ΓΕΡΩΝ ΒΙΤΑΛΙΟΣ «Τέτοιον άνθρωπο δεν έχουμε δει ποτέ! έλεγαν έκπληκτοι οι γιατροί.»

Καθώς παρέμεινα λίγες ακόμη ημέρες στην Τιφλίδα, καθημερινά πήγαινα με χαρά στο ρωσικό ναό του αγίου Αλεξάνδρου Νιέβσκι, όπου είχα την ευτυχία να συναντήσω άγιους ανθρώπους, για τους οποίους μου είχε διηγηθεί διάφορα γεγονότα η διακόνισσα Όλγα στο Σουχούμι και οι οποίοι είναι σήμερα επίσημα άγιοι της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας. Στο μικρό σπίτι πλησίον του ναού, ζούσε ο γέροντας μητροπολίτης Ζηνόβιος, Ρώσος στην καταγωγή. Στο παρελθόν είχε ζήσει στην Αγία Μονή της ερήμου Γκλίνσκαγια, όπου μαζί του ασκήτευαν άλλοι μεγάλοι γέροντες, όπως ο ενταφιασμένος στο κοιμητήριο του Σουχούμι, ηγούμενος Σεραφείμ και ο προορατικός πατέρας Ανδρόνικος, που πρόσφατα αναπαύτηκε στην Τιφλίδα. 

Μαζί τους πέρασε πολλά χρόνια εξορίας και ζωής στα στρατόπεδα, στα χρόνια των τρομερών διωγμών της Εκκλησίας. Η ασκητική όψη του, η απλότητα, η εξωτερική ηρεμία και το κυριότερο, η μεγάλη καταδεκτικότητά του ήταν τόσο διαφορετικά χαρακτηριστικά από εκείνα που έτυχε να συναντήσουμε στη Ρωσία, στην όψη των ιεραρχών. Βλέποντας αυτό τον αληθινό, σεμνό γέροντα-μητροπολίτη, ένιωθες έντονα την επιθυμία να βρεθείς κοντά του, να πάρεις την ευλογία του και με αγάπη να ζητήσεις τις άγιες προσευχές του.

Κοντά στην Τιφλίδα ζούσε τότε και ερχόταν συχνά στις εορτές, για να λειτουργήσει σ' εκείνον το ναό. ένας άλλος, εκπληκτικός γέροντας που άρχισε επίσης το μοναχικό του βίο στην έρημο Γκλίνσκαγια. Ήταν ο μεγαλόσχημος αρχιμανδρίτης Βιτάλιος. Παρά τις βασανιστικές, σωματικές του ασθένειες, βοηθούσε πνευματικά ένα τεράστιο πλήθος  ανθρώπων, οι οποίοι κατοικούσαν ή έρχονταν στη Γεωργία από τη Ρωσία και τη Ουκρανία. Ήταν ένας μεγάλος ερημίτη και πραγματικά ζωντανός άγιος της εποχής μας, πλήρης εξαιρετική αγάπης και ασυνήθιστης ταπεινότητας. Διακρινόταν για τη σπάνιο πραότητα του, εξέπληττε με τη συμπόνια του και την τρυφερότητα προς όλους όσους είχαν την ευτυχία να τον γνωρίσουν. 

Δοξάζω το Θεό, που μου δόθηκε η ευκαιρία να τον γνωρίσω από κοντά. Επανειλημμένα εξομολογιόμουν σ' αυτόν τα επόμενα χρόνια, καθώς είχα τη δυνατότητα να τον συναντώ και να τον συμβουλεύομαι σ' εκείνο το ναό ή στο σπίτι του, στην άκρη της πόλεως όπου ζούσε.

Θυμάμαι ένα καταπληκτικό γεγονός, όταν τον είδα στην αυλή, βγαίνοντας από την Εκκλησία μαζί με το μητροπολίτη Ζηνόβιο, τον οποίο συνόδευε στο δρόμο για το μητροπολιτικό κελί. Ήταν αξιοθαύμαστο με τι καταπληκτική ευλάβεια περπατούσε ο πατέρας Βιτάλιος στην αυλή, κρατώντας από το χέρι τον άγιο δεσπότη. Έτρεξα στην αρχή προς τον αρχιερέα κι έπειτα προς τον όσιο γέροντα για ευλογία. Βλέποντας με, χάρηκε ιδιαίτερα και χαμογελώντας τρυφερά, έβγαλε από την τσέπη του μία μεγάλη χούφτα με σοκολατάκια και μου τα έδωσε μαζί με την ευλογία του, λέγοντας τα γεμάτα αγαθοσύνη λόγια : - Πάρτε, πάρτε, αφού έχετε και αδελφούλες! Και ξαφνικά μ' αυτήν την ευλογία του, αισθάνθηκα μία απερίγραπτη κατάνυξη. Η ψυχή μου αισθάνθηκε μια ασυνήθιστη αγαλλίαση, που δεν ήταν δυνατό να εκφραστεί με λόγια.

 Τέτοια ευτυχία, αν και είχα συναναστραφεί πολλούς πατέρες, ποτέ άλλοτε δεν είχα νιώσει! Ήταν φανερό ότι η ψυχή του ήταν τόσο γεμάτη από τη χάρη, την οποία εξέπεμπε, την τόσο συγκλονιστική, καθαρή Αγάπη και την πραγματικά ουράνια κατάνυξη, που από την αφθονία της χάρηκε και η δική μου ψυχή, που αξιώθηκε αυτό το ευλογημένο δώρο της θεϊκής της επίδρασης. Όλη την ημέρα, μετά από αυτή τη συνάντηση, ένιωθα μία ανείπωτη πασχαλινή χαρά, που με πλημμύριζε με Ουράνιο Φως και καθαρότητα.

Θυμάμαι πως κάποια φορά που ήμουν στο ιερό του ναού του αγίου Αλεξάνδρου Νιέβσκι, την ημέρα της μεγάλης εορτής, είδα τον πατέρα Βιτάλιο να μπαίνει και να ασπάζεται την Αγία Τράπεζα με εκπληκτική ευλάβεια και φόβο Θεού. Έπειτα, σαν ένα ευτυχισμένο παιδί, με ανέκφραστη χαρά άρχισε να ασπάζεται τις εικόνες που κρέμονταν στους τοίχους. Συνομιλούσε με τους Αγίους σαν με φίλους, τους οποίους είχε να δει πολύ καιρό. Τόσο ιερή ήταν η ευλάβεια του, που, ακουσίως, με κατέλαβε ένα ρίγος και ντροπή, για την αναξιότητά μου να βρίσκομαι πλησίον ενός τέτοιου αγίου ανθρώπου. Αυτή ήταν μία ολόψυχη εκδήλωση πραγματικής αγάπης του ευσεβούς γέροντος προς τα Θεία. Μας παραπέμπει στα λόγια τού ψαλμωδού Δαυίδ: «Δουλεύσατε τω Κυρίω έν φόβω και άγαλλιάσθε αύτω έν τρόμω» (Ψαλμ. β', 11).

Μάθαμε ότι για πολύ καιρό ήταν άρρωστος και δεν ερχόταν στο ναό. Για το λόγο αυτό το πρόσωπο του, αλλά και όλη η εξωτερική του όψη, εξέφρασαν τέτοια χαρά κατά τη συνάντηση με τα Θεία, η οποία απεδείκνυε ξεκάθαρα τη συγγένεια της αγγελικής ψυχής του με αυτές των αγίων. Θυμάμαι, μέχρι και σήμερα, με πόση ευλάβεια έπιασε στη συνέχεια το Σταυρό που βρισκόταν στην Αγία Τράπεζα για να εξομολογήσει τα πνευματικά παιδιά του. Έπειτα επέστρεψε στο ιερό, πλησίασε την Αγία Τράπεζα και τοποθέτησε το Σταυρό στη θέση Του. Εκείνη τη στιγμή μπήκε ο προϊστάμενος πατήρ Μιχαήλ και, βλέποντας ότι πήρε τον εορταστικό Σταυρό, πειράχτηκε και άρχισε να επιπλήττει το γέροντα :

- Γιατί παίρνετε αυτόν το Σταυρό; Υπάρχουν και άλλοι Σταυροί για την εξομολόγηση.

0 πατήρ Βιτάλιος αμέσως ζήτησε συγγνώμη με εκπληκτική πραότητα και ηρεμία. Μπορούμε να πούμε ότι ολόκληρος ήταν η ενσάρκωση της ταπείνωσης και της αγαθότητας. Κάποια φορά βρέθηκε στο νοσοκομείο και, όπως λένε οι αυτόπτες μάρτυρες, εξέπληξε ιδιαίτερα τους γιατρούς με τη συμπεριφορά του. Όντας ο ίδιος βαριά άρρωστος και εγχειρισμένος, παραβλέποντας τις εντολές των γιατρών για ακινησία, σηκωνόταν από το κρεβάτι και φρόντιζε με πολλή αγάπη τους άλλους κατάκοιτους ασθενείς, βοηθώντας τους με τα ουροδοχεία και τις σκωραμίδες (πάπιες).

- Τέτοιον άνθρωπο δεν έχουμε δει ποτέ! έλεγαν έκπληκτοι οι γιατροί.

Αυτό ήταν αλήθεια, αφού κι εγώ. που βρέθηκα σε πολλά άγια μέρη και γύρισα σχεδόν όλο τον κόσμο, μπορώ να διαβεβαιώσω ότι τέτοιον άνθρωπο πουθενά και ποτέ πλέον δεν συνάντησα.

Εξαιτίας της άγιας ασκητικής ζωής του, ο πατήρ Βιτάλιος έλαβε από το Θεό το σπάνιο δώρο της προορατικότητας και της θεραπείας των ασθενών ψυχών. Ενθυμούμαι πως, έπειτα από οκτώ χρόνια, όταν ζούσα σαν δόκιμος μοναχός στο γεωργιανό μοναστήρι, αξιώθηκα να είμαι κοντά του κατά τον εορτασμό του οσίου Σίο Μγκβίμσκι. 

Τότε στο μοναστήρι αυτό του ΣΤ' αιώνα, το οποίο είχε επιστραφεί από την άθεη εξουσία στα χέρια της Εκκλησίας, τελούσε τη Θεία Λειτουργία ο Πατριάρχης πάσης Γεωργίας Ηλίας ο Β'. Μετά την Ακολουθία, ο πατήρ Βιτάλιος, που συλλειτούργησε με το Μακαριότατο σ' εκείνη την εορτή, μου απεκάλυψε ότι είδε πως επάνω στο κεφάλι του Πατριάρχη, πριν ακόμη την έναρξη της Θείας Λειτουργίας, κατέβηκε ένα φωτεινό σύννεφο, το οποίο βρισκόταν εκεί κατά τη διάρκεια όλης της Ακολουθίας. Στο τέλος της αφήγησης του, τόνισε ότι η θεϊκή αυτή επίσκεψη χαρίστηκε στο Μακαριότατο για τη θαυμαστή του ταπείνωση.

Ενθυμούμαι ένα ακόμη εκπληκτικό γεγονός. Με την ευλογία του αείμνηστου γέροντα πατέρα Νικολάου, από το νησί Ζάλιτ -αυτός

επιθυμούσε να σπουδάσουμε με τον αδελφό μου στην ιερατική σχολή- πήγα στην Τιφλίδα, τέλος Μαΐου του 1984, για να συναντηθώ με το Μακαριότατο Πατριάρχη Γεωργίας Ηλία Β' και να ζητήσω τη μεσολάβηση του για την εισαγωγή μου στην ιερατική σχολή της Μόσχας. 0 Μακαριώτατος με προσκάλεσε στο γραφείο του και αφού άκουσε την παράκληση μου, ξαφνικά σηκώθηκε και με τη χαρακτηριστική του πραότητα και ταυτόχρονα αρχιερατική του εξουσία μου είπε 

- Εσείς να μην ανησυχείτε που δεν σπουδάζετε στην ιερατική σχολή. Σας περιμένει κάτι ανώτερο από αυτό.

Αργότερα ευγενικά με ρώτησε αν έχω χρήματα και πριν ακόμα απαντήσω, μου έδωσε εκατό ρούβλια (το ύψος τότε ενός μηνιαίου μισθού).

Ήταν σημαντικό ότι το βράδυ της ίδιας ημέρας, πριν από την Αγρυπνία στη Ρωσική Εκκλησία, είδα τον πατέρα Βιτάλιο που προσευχόταν εμπρός στην Αγία Πρόθεση. Τον πλησίασα για να πάρω την ευλογία του, επιθυμώντας να του διηγηθώ για τη συνάντηση με τον Πατριάρχη. Εκείνος, γυρίζοντας και βλέποντας με, ξαφνικά βγάζει από την τσέπη του ένα χαρτονόμισμα των εκατό ρουβλίων και γρήγορα μου το δίνει. Η πατριαρχική χρηματική αμοιβή μαζί με την ευλογία του γέροντα με χαροποίησαν αφάνταστα και τα δέχθηκα ως εγγύηση της Θείας Χάριτος. 

Έτσι όμορφα, χαροποιώντας και υποστηρίζοντας με. μου φανέρωσε ότι έπρεπε να περιμένω ακόμη τη στιγμή που ο Ίδιος ο Κύριος, με τη θεία Του Πρόνοια, θα με έστελνε να σπουδάσω στο εξωτερικό, στη Θεολογική σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Αυτή η συγκινητική συμπεριφορά του Αγιότατου Πατριάρχη, η υποστήριξη του, καθώς και του αξέχαστου γέροντα Βιταλίου, ήταν και παραμένουν για εμένα μία ιδιαίτερη ευλογημένη ανάμνηση, την οποία φυλάσσω βαθειά στην καρδιά μου και η οποία διαρκώς με κινεί σε προσευχή ευγνωμοσύνης προς τον Κύριο των Δυνάμεων.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΙΧΜΑΛΩΣΙΑ ΣΤΟ ΦΩΣ. ΑΡΧΙΜΑΝ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΟΓΚΑΝ.