ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΠΑΡΑΙΑΝ- ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ

Ομιλία στη Κυριακή του σπορέα

Αυτή τη ομιλία είναι μια ηχογραφημένη ομιλία που εμείς είχαμε τη χαρά να τη ακούσουμε ζωντανά στη εκκλησία Σταυρουπόλεως στο Βουκουρέστι, το 15 Οκτώβριο 2000, με τη ευκαιρία επίσκεψης του πατέρα Θεόφιλο.

Άνω σχωμεν τας καρδίας!

Όσιε πάτερ, σεβαστοί πατέρες, αγαπητοί πιστοί!

Όταν έφυγα για Βουκουρέστι, δεν σκεφτόμουνα ότι θα φθάσω εδώ, μολονότι ο πατέρας μου έκανε πολλές φορές την πρόσκληση να 'ρθώ. Φαίνεται ότι πρέπει να περάσουν χρόνια και χρόνια μέχρι να μπορούμε να πραγματοποιήσουμε αυτά που επιθυμούμε.

Έχω περάσει πάντα βιαστικά από το Βουκουρέστι, πάντα υπολογίζοντας να γυρίσω γρήγορα, επειδή η θέση μου δεν είναι αλλού παρά στο μοναστήρι. Αν και έχω ταξιδέψει πολύ και ακόμα ταξιδεύω πολύ, ωστόσο η σημαντικότερη μου σκέψη είναι να είμαι στο μοναστήρι.

Κανόνισε ο Θεός μετά χρόνια και χρόνια, μετά εννέα χρόνια, να φθάσω πάλιν εδώ να λειτουργήσουμε ακόμη μια φορά με τον πατέρα, όπως λειτουργήσαμε την τελευταία φορά και όταν έχω πει λόγο διδασκαλίας. Ήτανε τότε ο Μυστικός Δείπνος. Διαβαζότανε το Άγιο Ευαγγέλιο για τον Μεγάλο Δείπνο. Και μίλησα τότε για το συμπόσιο της πίστεως.

Νομίζουμε ότι είναι πολύ υποδειγματική η ανάλυση μια τέτοιας ζωντανής ομιλίας.

Τώρα ήρθα ξανά. Ήρθα όμως με τη χαρά την οποία θα ερχόμουνα πάντα αν θα μπορούσα. Και έχω την ελπίδα ότι, σ' αυτό το τρόπο, πληθαίνουμε τον καλό, πληθαίνουμε τη χαρά. Πληθαίνουμε τον καλό και πληθαίνουμε τη χαρά, είμαστε εργαζόμενοι της χαράς με τη βοήθεια του Θεού, χάριτι και φιλανθρωπία του μονογενούς Υιού του Θεού, μεθ' ού ευλογητός εστίν ο Πατήρ και το Άγιο Πνεύμα στην Αγία μας Εκκλησία και στη συνείδηση μας του εκάστου.

Βρέθηκα τυχαία τώρα στην Κυριακή στην οποία έχει κανονισθεί να διαβαστεί παντού στην Αγία μας Εκκλησία η παραβολή του σπορέα. Σταματούμε με το μυαλό μας σ' αυτή την παραβολή για την ωφέλεια μας, όχι μόνο για να θυμηθούμε κάποια πράγματα, αλλά για να αναλαμβάνουμε αυτά τα πράγματα.

Στο Άγιο Ευαγγέλιο υπάρχουν δύο παραβολές τις οποίες Χριστός ο Κύριος τις είπε και τις εξήγησε πλέον: η παραβολή του σπορέα και η παραβολή με τον καλό σπόρο και την ήρα. Αυτές οι δύο παραβολές ο Κύριος όχι μόνον τις είπε αλλά και εξήγησε. Θα φαινόταν ότι δεν έχουμε τίποτα να λέμε σχετικά σ' αυτή την παραβολή με το σπορέα, δεδομένο ότι ο ίδιος ο Κύριος μας είπε τι πρέπει να καταλαβαίνουμε. Ξέρουμε ότι ο Κύριος, όταν είπε αυτή την παραβολή, σκέφτηκε σε κάτι άλλο, θέλησε να οδηγήσει τις καρδιές μας πάνω, προς τα πάνω. Δηλαδή ο Κύριος Χριστός είχε στο μυαλό Του - και μας το λένε ο ίδιος - το λόγο, το λόγο της Βασιλείας, το λόγο του Θεού. Αυτός είναι ο σπόρος (Λουκ. 8, 11). Είχε στο μυαλό Του ο Κύριος τέσσερα είδη χώματος στα οποία φθάνει ο σπόρος: το πεπατημένο χώμα, το πετρώδες χώμα, το περιβαλλόμενο με αγκάθια χώμα και το καλό χώμα.

Μας είπε ο Κύριος τι σημαίνει το πεπατημένο χώμα, ποιόν απεικονίζει το πεπατημένο χώμα το οποίο δεν έχει δυνατότητα τουλάχιστον να φυτρώσει ο καλός σπόρος, δηλαδή ο λόγος του Θεού. Επειδή έρχεται ο σατανάς -όπως ακούσαμε στο Άγιο Ευαγγέλιο του Λουκά - και αίρει τον λόγο από της καρδίας αυτών που ακούνε το λόγο -λέγεται και γιατί - ίνα μη, κατά κάποιον τρόπον, πιστεύσαντες σωθώσιν (Λουκ. 8, 12). Να ένα πράγμα το οποίο καλά είναι να το προσέξουμε όσο μπορούμε καλύτερα και όσο πολύ μπορούμε να το κάνουμε. Ο λόγος έχει σαν σκοπό την καρποφορία. Και την καρποφορία την βοηθάει η πίστη. Και η πίστη προσάγει στη σωτηρία. Και η σωτηρία είναι ο καρπός του λόγου του Θεού τον οποίον τον σέρνει ο Κύριος.

Και ο ενάντιος, ο διάβολος, ο σατανάς, αρπάζει το λόγο από την καρδιά αυτών του τον δέχονται με αδιαφορία, οι οποίοι είναι ως ένα πεπατημένο χώμα, ίνα μη, κατά κάποιον τρόπον, πιστεύσαντες σωθώσιν. Μόνο αυτός που πιστεύει μπορεί να σωθεί, μόνο ο οποίος πιστεύει φθάνει στη σωτηρία. Η σωτηρία είναι ο καρπός της πίστεως. Ο καλός σπόρος πρέπει να έχει συνθήκες για να καρποφορεί. Κι αν δεν έχει συνθήκες να καρποφορεί, όσο καλό κι' αν είναι, δεν προσάγει στο σκοπό που τον είχε.

Καταλαβαίνουμε μετά ότι υπάρχει και πετρώδες χώμα, υπάρχει και μία σπορά πάνω στην πέτρα, στο χώμα που δεν μπορεί να εξασφαλίζει την ανάπτυξη επειδή τα ρίζα του φυτρωμένου σπόρου δεν μπορούν να μπηχτούν. Και αυτοί είναι οι άνθρωποι που χαίρονται από το λόγο, αλλά, αμέσως που έρχεται καμία εναντίωση, παραιτούνται το λόγο (Λουκ. 8,13).

Μας έβαλλε μπροστά ο Κύριος ακόμα ότι μερικοί σπόροι φθάνουνε και στο καλό χώμα, δηλαδή σ' αυτούς τους ανθρώπους που, εν καρδία καλή και αγαθή ... τον λόγο κατέχουσιν και καρποφορουσιν έν υπομονή (Λουκ. 8,15).

Αγαπητοί πιστοί!

Βλέπετε, κάνει Λόγο εδώ για τέσσερα είδη χώματος. Μήπως αυτά τα τέσσερα είδη είμαστε καθένας από μας; Καμία φορά πεπατημένο χώμα, αδιάφοροι έναντι του λόγου του Θεού. Άλλη φορά πετρώδες χώμα καρποφορώντας μόνο αρχές λογισμών. Άλλη φορά χώμα περιβαλλόμενο με αγκάθια, τα αγκάθια των εγνοιών, των εγνοιών της ζωής, τα αγκάθια των απολαύσεων, τα αγκάθια των κακιών, τα αγκάθια των ταραχών τα οποία δεν αφήνουν το λόγο να αναπτυχθεί και να λειτουργεί. Και κάποιες φορές, αναμφίβολα, είμαστε και καλό χώμα, έχουμε καθαρά και καλή καρδία, δεχόμαστε το λόγο με υπομονή και συνεργάζουμε μ' αυτό. Και φθάνουμε από την πίστη στη σωτηρία και έχουμε τη χαρά που ο Θεός θέλει να την χαρίζει σε όλους μας που ακούμε το λόγο, σε όλους μας που εκπληρώνουμε το λόγο.

Αγαπητοί πιστοί!

Πρέπει να σκεφτόμαστε ακόμα και σε μία άλλη σπορά, δηλαδή στη σπορά που εμείς την κάνουμε, όχι μόνο σ' αυτή που εμείς την δεχόμαστε.

Αν στεφτούμε τη σπορά που οι άλλοι την κάνουν μέσα στις ψυχές μας πρέπει να σκεφτούμε έτσι: η ψυχή μας είναι πεπατημένο χώμα -ξεχνούμε γρήγορα το λόγο, η ψυχή μας είναι πετρώδες χώμα -χαιρόμαστε στην αρχή και ύστερα ξεχνούμε ότι πρέπει να θυμηθούμε. Μπορεί να  είναι η ψυχή  μας  χώμα  με αγκάθια - σκεφτόμαστε περισσότερο σε κάτι άλλο από την καρποφορία προς την σωτηρία. Κι'αν η ψυχή είναι καλό χώμα τότε καρποφορούμε ,,εις υπομονήν", επειδή έχουμε καθαρά και καλή καρδία και δεχόμαστε το λόγο του Θεού. Όλα αυτά σχετικά με το σπόρο σπαρμένο μέσα στη ψυχή μας, που μπορεί να είναι με τη σειρά και καμία φορά πεπατημένο χώμα, πετρώδες χώμα, χώμα με αγκάθια ή καλό χώμα.

Κι αν πρόκειται όμως για τη σπορά μας; Σκεφτόμαστε άραγε όσα θα έπρεπε να σκεφτούμε ότι και εμείς είμαστε σπορείς; Είμαστε σπορείς όταν σπέρνουμε με το προφορικό λόγο. Είμαστε σπορείς όταν σπέρνουμε με το γραπτό λόγο. Είμαστε σπορείς όταν διαδίδουμε δια τη ζωή μας εμπιστοσύνη ή δυσπιστία, καλοσύνη ή κακία, αλήθεια ή ψέμα, δολιότητα ή ειλικρίνεια. Νιώθουν οι άνθρωποι που είναι γύρο μας ότι ο σπόρος μας είναι ο καλός σπόρος, όχι μόνο όταν κηρύσσουμε, αγαπητοί πιστοί, -  και όταν κηρύσσουμε πρέπει να σκεφτούμε πολύ καλά τι σόι σπόρου σπέρνουμε, αλλά και όταν συνομιλούμε και τότε σπέρνουμε.

Ο σπόρος του λόγου πολλές φορές [σπέρνονται] ανοργάνωτα, οι περισσότερες φορές ανοργάνωτα. Βρισκόμαστε μιλώντας. Φέρουμε μέσα στη ψυχή του ανθρώπου εμπιστοσύνη ή δυσπιστία, φέρουμε μέσα στη ψυχή του ανθρώπου πίστη ή αμφιβολία, φέρουμε μέσα στη ψυχή του ανθρώπου χαρά ή θλίψη, φέρουμε μέσα στη ψυχή αυτού που τον έχουμε μπροστά μας, αυτού που του μιλούμε ή για τον οποίο γράφουμε, φέρουμε κάτι γι'αυτό προς τον καλό ή προς τον κακό; Αυτά πρέπει να τα σκεφτούμε συχνά και να τα σκεφτούμε καλά! Να σκεφτούμε ότι εμείς, με τους σπόρους που τους ρίχνουμε μέσα στις ψυχές των άλλων, πληθαίνουμε τη χαρά ή μήπως πληθαίνουμε τη θλίψη; Να σκεφτούμε πάρα πολύ καλά τι σπέρνουμε για να ξέρουμε και τι μπορούμε να μαζέψουμε! Φέρουμε μέσα στις ψυχές χαρά; Χαρά μαζεύουμε και εμείς. Φέρουμε μέσα στις ψυχές αυτών που είναι γύρο μας την πίστη στο Θεό; Χαιρόμαστε κι' εμείς από τους καρπούς της πίστεως, χαιρόμαστε κι' εμείς από τους καρπούς του Αγίου Πνεύματος: η αγάπη, η χαρά, η ειρήνη, η μακροθυμία, η καλοσύνη, η αγαθότητα, η πίστη, η πραότητα, η εγκράτεια (Γαλ. 5, 22).

Φέρουμε εμείς τέτοια για άλλους; Φέρουμε και για μας. Επειδή δεν είναι δυνατό να προσφέρεις τίποτε σε κάποιον και να μην έχεις κι' εσύ ωφέλεια απ' αυτό που προσφέρεις. Πληθαίνεις την χαρά; Χαίρεσαι κι' εσύ! Πληθαίνεις τον καλό; Έχεις και εσύ καλό! Πληθαίνεις την πίστη; Έχεις και εσύ τους καρπούς της πίστεως! Πληθαίνεις την ειλικρίνεια; Να μην έχεις κανένα φόβο απέναντι στον άνθρωπο που μαθαίνει από σένα να είναι ειλικρινής! Μεταβάλλεται κατά κάποιον τρόπο το πρόσωπο του κόσμου.

 Όχι του ολόκληρου κόσμου, επειδή κανένας από μας δεν έχει τη δυνατότητα να μεταβληθεί ένα ολόκληρο κόσμο. Έχουμε όμως τη δυνατότητα να φέρουμε περισσότερη ελπίδα, περισσότερη εμπιστοσύνη σ' αυτούς που τους έχουμε κοντά: στη δική μας οικογένεια, στους δικούς μας φίλους, εκεί που δουλεύουμε. Να φέρουμε περισσότερη εμπιστοσύνη, περισσότερη καλοσύνη, περισσότερη κατανόηση, περισσότερη ειρήνη. Και τότε σπέρνουμε ωφέλιμα και μαζεύουμε καρπούς κατά το μέτρο της σποράς.

Βλέπετε όμως ότι πολλές φορές η σπορά είναι λίγο πιο μακριά από το θέρισμα. Πρέπει να περάσουν μήνες, να περάσει ύστερα από ένα φθινόπωρο ένας χειμώνας, να' ρθεί και μία άνοιξη και μετά να' ρθεί και το καλοκαίρι με το θέρισμα! Γι' αυτό, πολλές φορές, κι αυτά που τα κάνουμε εμείς και τα σπέρνουμε για μας μας φαίνονται ότι δεν φέρνουν τους καρπούς που τους υπολογίσαμε. Γιατί; Επειδή δεν ξέρουμε πια τι καρπούς πρέπει να μαζέψουμε από τη σπορά μας. Σκέφτομαι περισσότερο σε μία ανοργάνωτη σπορά, σε μία καθημερινή σπορά, επειδή οι άνθρωποι, οι περισσότεροι, ζούνε μαζί στην καθημερινή ζωή τους και έτσι πολλαπλασιάζεται και τους μεν και τους δε, και το καλό και το κακό σ' αυτόν τον κόσμο. Ας σκεφτούμε, λοιπόν, ότι είμαστε σπορείς και να προσέξουμε τι σπέρνουμε!

Αγαπητοί πιστοί!

Ας σκεφτούμε όχι μόνο ότι δεχόμαστε μέσα στη ψυχή το σπόρο, το σπόρο για την καρποφορία, αλλά ας σκεφτούμε και ότι δίνουμε από την ψυχή μας σπόρο για να καρποφορεί μέσα στις ψυχές των άλλων.

Χριστός ο Κύριος όταν είπε την παραβολή με το σπορέα είχε στο μυαλό Του κάτι άλλο από τη σπορά, από την οποία άρχισε ο λόγος και την οποία όλοι τη γνωρίζουν. Αυτός θέλησε να οδηγήσει τις καρδιές αυτών που τον άκουσαν κάπου πάνω, προς τα πάνω, π ιό πάνω. Ας έχουμε κι εμείς αυτήν τη σκέψη, να οδηγούμε τις καρδιές μας και τις καρδιές των άλλων προς τα πάνω και ας ελπίζουμε να έχουμε τη χαρά την οποία την έχουμε όταν λέμε στη Θεία Λειτουργία : Άνω σχωμεν τας καρδίας! Και οι πιστοί απαντούν: Έχωμεν προς τον Κύριον!

Λοιπόν, κάθε φορά που κάνουμε τίποτε, κάθε φορά που αναλαμβάνουμε σ' έναν καλό ου θέλουμε να τον κάνουμε και τον οποίον προσπαθούμε να τον κάνουμε κατά την δυνατότητα μας, κάθε φορά να σκεφτόμαστε να έχουμε τις καρδιές μας προς τα πάνω, προς τον Κύριο Χριστό, προς το Σωτήρα μας, προς τον Θεό, να έχουμε τις καρδιές μας στραμμένες  προς  το Ευαγγέλιο Του, να  έχουμε  τις  καρδιές  μας στραμμένες προς τις ακολουθίες μας, να στερεωθούμε στους κάλους λογισμούς και οι καρδιές μας να είναι πάνω. Και όταν κάποιος θα μας εφιστεί στην προσοχή ως να είναι η καρδιά μας στραμμένη προς τα πάνω, εμείς να μπορέσουμε να του απαντήσουμε κάθε φορά: Έχωμεν την καρδία προς τον Κύριον

στραμμένες προς τις ακολουθίες μας, να στερεωθούμε στους κάλους λογισμούς και οι καρδιές μας να είναι πάνω. Και όταν κάποιος θα μας εφιστεί στην προσοχή ως να είναι η καίρια μας στραμμένη προς τα πάνω, εμείς να μπορέσουμε να του απαντήσουμε κάθε φορά: Έχω μεν την καρδιά προς τον Κύριο!

Αγαπητοί πιστοί!

Αυτές είναι κάποιες σκέψεις που θέλω να τους αφήσω εδώ να είναι εργαζόμενες και ύστερα. Θεός ξέρει πότε θα συναντηθούμε πάλιν εδώ ή κάπου αλλού σ' αυτόν τον κόσμο, αλλά οπουδήποτε θα συναντηθούμε σαν αυτοί που δέχονται τον καλό σπόρο και σαν αυτοί που καρποφορούν καθαρή ζωή. Και οπουδήποτε θα συναντηθούμε ας έχουμε την συνείδηση ότι δεν είμαστε μόνο αποδεχόμενοι των καλών σπόρων. Και ας κάνει Θεός να είναι [αυτοί σπόροι] πάντα καλοί με την αγαθοσύνη του Θεού, με τη βοήθεια του Θεού, με τις προσευχές της Παναγίας, με τις προσευχές πάντων των αγίων, οι οποίοι ήτανε όλοι και σπορείς και αποδεχόμενοι των πνευματικών σπορών. Και να μας βοηθήσει ο Θεός να διαδίδουμε πάντα τον καλό και τη χαρά ίνα και δι' αυτού να δεδοξαστεί ο Θεός σ' όλες τις ημέρες της ζωής μας και εις τον αιώνα των αιώνων. Αμήν.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. Η ΟΜΙΛΗΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΡΟΥΜΑΝΙΑΣ.

ΚΑΤΑ ΤΟ Β ΜΕΣΩ ΤΟΥ 20 ΑΙΩΝΑ.

PREDA IONEL SABINΤ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ.