ΝΙΚΟΛΑΕ ΣΤΑΙΝΧΑΡΤ " Τίποτα δεν μας είναι πιο δύσκολο από το να παραιτηθούμε από τα ψεύτικα πράγματα του κόσμου τούτου. "

Στο ΤΡΕΝΟ ΕΧΩ ΣΥΝΕΧΩΣ ΣΤΟ ΜΥΑΛΟ ΜΟΥ τη φράση «ό διάβολος είναι ό κυρίαρχος του κόσμου τούτου». Νομίζω πώς πρέπει να δώσει κάνεις έμφαση στη λέξη τούτου. Ό κόσμος βέβαια είναι δημιούργημα του Θεού, αλλά από τη στιγμή πού μολύνθηκε από την αμαρτία και σύναψε σχέση με τον διάβολο, τούτος ό κόσμος (πού δεν είναι πια εκείνος ό γνήσιος κόσμος που δημιούργησε ό Θεός) τον οποίο ό Σατανάς προσφέρει απλόχερα μπροστά στα πόδια του Χριστού, γιατί τον θεωρεί δικό του κόσμο και τον προσφέρει σε όποιον θέλει (κι ό Κύριος —Λουκ. 4, 6— δεν αντιλέγει) και πού δεν είναι παρά μια δευτερεύουσα εικόνα, ένας κόσμος πού έχει παραμορφωθεί και έχει παρεκκλίνει, ένας κόσμος, τον όποιο οι χωριάτες στον Θερβάντες τον βλέπουν σαν καπηλειό, ενώ ό Δον Κιχώτης τον ξέρει σαν κάστρο, τούτος λοιπόν ό κόσμος είναι τού διαβόλου

( Για να καθαριστεί λοιπόν τούτος ό κόσμος δεν απαιτείται διασκέδαση, άλλα εξορκισμός και αποτίναξη του δαιμονικού ζυγού. Απόδειξη αποτελεί ή επαφή με όλα τα αριστουργήματα της τέχνης, πού κατορθώνουν κι αυτά να εξορκίσουν τον διάβολο και να συνάψουν άμεση σχέση μετά Θεία. Εξαφανίζεται έτσι το πέπλο της «μαγείας» και ό κόσμος —όντας ό ίδιος αλλά μεταμορφωμένος, απαλλαγμένος  από μαγγανείες— γίνεται ξανά όπως ήταν πρώτα και δίνει την αίσθηση της ευτυχίας. Άλλωστε ό Κύριος στη συνομιλία του με τον Νικόδημο στο Ιώ. 3 (εξαιτίας των αιρέσεων αναγκάζομαι να αναφέρω πάντοτε το αντίστοιχο κομμάτι της

γραφής διαβάζοντας συνεχώς το κεφάλαιο και το εδάφιο, που συνήθως είναι σχολαστικό) δεν

ζητά από τον άνθρωπο να ξαναγεννηθεί σωματικά, δεν ζητά δηλαδή μια άλλη  δημιουργία αλλά  να προβεί μόνο σε μια πνευματική μετάνοια, η οποία πρέπει να είναι απόλυτη. Κάπου εδώ ταιριάζουν και τα κεραυνοβόλα λόγια που είπε κάποτε ό Φον Γιαβλένσκυ: «Τέχνη είναι ή νοσταλγία του Θεού» 

Όλοι θα έχουμε δει κάποια λάθος τυπωμένα βιβλία, στα όποια οι εικόνες δείχνουν σαν να μην ταιριάζουν με αυτό που στην πραγματικότητα απεικονίζουν. Μια τέτοια μικρή εκτροπή λοιπόν από τον αληθινό κόσμο είναι και ό κόσμος του διαβόλου. Μια μικρή εκτροπή στο φόντο και στο χρώμα, μια εκτροπή μικρή αλλά αρκετή να μας οδηγήσει όλο και πιο αδιάφορα, όλο και πιο γρήγορα σε άλλα μέρη. Είναι μια εκτροπή που πρέπει να διορθωθεί.

Κάτω απ' αυτό το πρίσμα λοιπόν ό κόσμος, με τον διάβολο να τον εξουσιάζει, είναι ό αληθινός αλλά μόνο μ' αυτή την έννοια. Διότι ό διάβολος δεν δημιούργησε ένα δεύτερο κόσμο. Στον κόσμο πού δημιούργησε ρ Θεός δουλεύει, αλλά παρασιτικά. Ό κόσμος είναι ό ίδιος, αλλά «μαγεμένος» και πάνω σ' αυτόν τον πλασματικό κόσμο (διότι μόνο στα μάτια μας, στις αντιλήψεις, στις πεποιθήσεις Και στις αμαρτίες μας υπάρχει αυτός ό κόσμος) αφέντης είναι ό διάβολος. Για αυτό ή αγαπητή μου Σιμόν Βέιλ είπε: «Τα πράγματα με τα όποια δενόμαστε εμείς οι άνθρωποι είναι πλασματικά, άλλα οι αλυσίδες που μας δένουν μ' αυτά είναι αληθινές». Οι δομές δεν διαφέρουν. Αν δει κανείς το θέμα δομικά, θα διαπιστώσει πώς ό διάβολος δουλεύει κι αυτός μέσα στον ίδιο χώρο: στο χώρο του Καλού, στο χώρο του Λόγου.

Άρα λοιπόν ό διάβολος δεν μπορεί να μας προσφέρει τίποτε άλλο έκτος απ' αυτό που διαθέτει: απάτη (μάγια, όπως λέει κι ό Αλ.-Γκ.), μια παραποιημένη εικόνα. Όσο καιρό όμως ή σχέση μας μ' αυτή την απάτη βασίζεται πάνω στη δική μας συγκατάθεση, ό διάβολος συνδέεται μαζί μας και μας προσφέρει ότι μας υποσχέθηκε. Τη στιγμή του θανάτου όμως (ή της συγκλονιστικής μετάνοιας ή οποιασδήποτε άλλης στιγμής απολογισμού), όταν ανακαλούμαστε στην πραγματικότητα  ή σύνδεση μας με τον διάβολο εξαλείφεται (βλ. Φάουστ) και ή συμβολή του διαβόλου αποδεικνύεται απατηλή, απλή αντανάκλαση σε καθρέφτη.

Ο διάβολος είναι ό πατέρας του ψεύδους, διότι έχει δύναμη μόνο πάνω σε παραποιημένη εικόνα, μόνο πάνω στην πλάνη, μόνο πάνω στη διαφθορά. Είναι άρχοντας αυτού του κόσμου, διότι είναι τρομακτικό να βλέπεις πώς είσαι φυλακισμένος δούλος, σ' ένα οικοδόμημα που είναι έτοιμο να καταρρεύσει, σαν πύργος φτιαγμένος με τραπουλόχαρτα.

Έτσι λοιπόν ή πίστη στον Θεό μου φαίνεται πώς είναι, με όλη τη σημασία της λέξης, ή πιο αληθινή πράξη πού υπάρχει. Είναι ή αποδοχή της αλήθειας και ή απάρνηση της απάτης. Γι' αυτό απαιτείται ταπείνωση και γι' αυτό ή εκκλησία δίνει τόσο μεγάλη έμφαση στην ταπείνωση. 

Τίποτα δεν μας είναι πιο δύσκολο από το να παραιτηθούμε από τα ψεύτικα πράγματα του κόσμου τούτου. 

Όταν ό Δον Κιχώτης λέει στους χωρικούς πώς βρίσκονται στ' αλήθεια σ' έναν πύργο, θεωρείται από τούς χωρικούς παλαβός, διότι οι χωρικοί βρίσκονται στην ταβέρνα, όση ώρα μένει μαζί τους. Ό ανθρώπινος λόγος, όμως, επειδή κι αυτός (όπως και του Πατρός — Γεν. 2, 19) είναι δημιουργικός, κάνει τον πύργο μονομιάς ταβέρνα. Αν λοιπόν την πεις ταβέρνα, είναι ταβέρνα. Ό Δον Κιχώτης όμως αρνείται την πραγματικότητα του χωριού και του επιπέδου στο όποιο βρίσκεται και ό ίδιος, με αποτέλεσμα να θεωρείται τρελός. Είναι όμως ρεαλιστής και τα 'χει τετρακόσια, διότι ό πύργος είναι πράγματι πύργος για τον ουσιαστικό κόσμο, τον αρχέτυπο κόσμο, τον αληθινό κόσμο (όχι τον πραγματικό), έναν κόσμο πού ξεσκεπάζεται από τα πέπλα της πλάνης του διαβόλου. Ένας κόσμος, ό όποιος ανά πάσα στιγμή μπορεί να παλινορθωθεί, να ξανατοποθετηθεί στην αρχική του κατάσταση με μια πράξη επιστροφής στην αλήθεια και απάρνησης «αυτού» του κόσμου, του ψεύτικου, του κόσμου πού μοιάζει σαν τις λάθος τυπωμένες εικόνες μιας εφημερίδας.

Ή κατάσταση για τον σημερινό χριστιανό είναι το ίδιο παράδοξη όπως και του Δον Κιχώτη. Ό χριστιανός είναι άνθρωπος, κι όμως του ζητιέται να είναι Θεός. Δημιουργήθηκε αμόλυντος, είναι βρόμικος, κι όμως πρέπει να επιστρέψει σ' αυτό πού προορίζεται. Με αλλά λόγια πρέπει να αγωνιστεί για να ξαναγίνει αυτό πού είναι.

ΝΙΚΟΛΑΕ ΣΤΑΙΝΧΑΡΤ ΤΟΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ