ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ. ΕΞΟΔΟΣ. Αποκάλυψη του Θείου Ονόματος (3,13-15)

Αποκάλυψη του Θείου Ονόματος (3,13-15)

ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ. ΕΞΟΔΟΣ.

Και είπε ό Μωυσής στον Θεό: «Αλλά, αν εγώ πάω στους Ισραηλίτες και πω σ' αυτούς, "Ό Θεός των πατέρων μας με έστειλε σε σας" και εκείνοι με ρωτήσουν, "Ποιό είναι το όνομα Του;" τί θα απαντήσω σ' αυτούς;».

Καί ό Θεός είπε στον Μωυσή: «Εγώ είμαι ό "Ων" (δηλαδή Αυτός πού υπάρχει). Και πρόσθεσε: Αυτό θα πεις στους Ισραηλίτες. 'Ο Ων με έστειλε σε σας».

Και είπε ακόμα ό Θεός στον Μωυσή: «Έτσι θα πεις στους Ισραηλίτες: "Ό Κύριος, ό Θεός των πατέρων σας, ό Θεός του Αβραάμ, τον Ισαάκ και του Ιακώβ με έστειλε σε σας- αυτό θα είναι το όνομα μου για πάντα και αυτός θα είναι ό τίτλος μου σε όλες τις γενεές».

 ΑΝΑΛΥΣΗ

Ό Μωυσής υπακούει στο θείο κέλευσμα να πορευθεί να ελευθερώσει τον Ισραήλ από την δουλεία του Φαραώ (στίχ. 10), άλλ' ερωτά τον Θεό να του πει το όνομα Του γιατί, αν τον ρωτήσουν οι Ισραηλίτες «ποιό είναι το όνομα του Θεού των Πατέρων τους, που τον έστειλε σ' αυτούς», τί θα τούς απαντήσει; (στίχ. 13). Αλλά ό θεός στην πραγματικότητα δεν έχει όνομα. 

Γιατί δεν μπορεί κανένα όνομα να εκφράσει τον Θεό γι' αυτό οι άγιοι Πατέρες ονομάζουν τον Θεό «άρρητο» (Ιουστίνος), «ακατονόμαστο» (Γρηγόριος Θεολόγος), «άνονόμαστο» (Τατιανός), «ανέκφραστο» (Ευσέβιος, Ειρηναίος «INENARRABILIS») κ.ά. Και ό άγιος Ιουστίνος πάλι λέει ότι είναι πολύ ανόητο να νομίσει κάποιος ότι μπορεί με ένα όνομα να εκφράσει τον Θεό («Όνομα γάρ τω άρρήτω Θεώ ουδείς έχει ειπείν ει δέ τις τολμήσειεν είναι λέγειν, μέμηνε την άσωτον μανίαν», στην Α ' Απολογία, 11). Αφού ό Θεός είναι ακατάληπτος κατά την ουσία Του, δεν μπορεί να έχει όνομα και γι' αυτό είναι «ανώνυμος» (Διονύσιος Αρεοπαγίτης). Έτσι και ό Θεός απαντάει στον Μωυσή, πού τον ερώτησε για το όνομα Του: «Είμαι Εκείνος πού είμαι» (στίχ. 14 κατά το Εβραϊκό). 

Σαν να του έλεγε, μη ρωτάς για το όνομα Μου «είμαι Εκείνος πού είμαι» μην ερευνάς! Αλλά, ενώ δεν μπορούμε να γνωρίσουμε τον Θεό κατά την ουσία Του, μπορούμε όμως να Τον γνωρίσουμε στα έργα Του, στην υπερφυσική θεία αποκάλυψη, στις θειες ενέργειες (λέγοντας «θειες ενέργειες» εννοούμε τον ίδιο τον Θεό στην δραστηριότητα Του και στην αυτοαποκάλυψη Του). 

Έτσι ή 'Αγία Γραφή δίνει ονομασίες στον Θεό θετικές και αρνητικές, πού όλες μαζί δίνουν μια επαρκή έννοια περί Αυτού. Με την απάντηση του Θεού στον Μωυσή, πού αναφέραμε προηγουμένως, «Είμαι Εκείνος πού είμαι», και πού είπαμε ότι αποτελεί υπεκφυγή του Θεού να ονομάσει τον Εαυτό Του, μπορούμε τώρα να πούμε, ερμηνεύοντας την διαφορετικά, ότι ό Θεός δίνει πραγματικά ένα όνομα Του στον Μωυσή: «Είμαι Εκείνος πού είμαι», δηλαδή είμαι Αυτός πού υπάρχω. Ενώ οι άλλοι θεοί είναι ψεύτικοι και όχι αληθινοί, ενώ όλα είναι φθαρτά, γιατί σήμερα είναι και αύριο δεν είναι, ό Θεός είναι ό πάντοτε ΕΙΝΑΙ, ό πάντοτε Ύπαρχων, είναι ό μόνος αληθινός. Το «ΕΙΝΑΙ» στα εβραϊκά λέγεται «Γιαχβέ». 

Πολύ ωραία απέδωσαν την λέξη οι Εβδομήκοντα (Ο') μεταφραστές της Παλαιάς Διαθήκης, Ο ΩΝ. Ό Θεός λέει: ΕΓΩ ΕΙΜΙ Ο ΩΝ (στίχ. 14), δηλαδή ό Ύπαρχων, ό μόνος πού πραγματικά υπάρχει, ό αληθινός, Ο ΚΥΡΙΟΣ! Με αυτό το όνομα ονομάζουμε τον Χριστό μας («Κύριε ημών Ιησού Χριστέ»), γιατί ό Χριστός είναι Γιαχβέ, είναι Θεός αληθινός. Οι αιρετικοί χιλιαστές επιμένουν να χρησιμοποιούν το όνομα «Γιαχβέ» αμετάφραστο, σαν ό Θεός να θέλει να ονομάζεται με εβραϊκό όνομα!... Και μας ρωτούν συνέχεια, ποιό είναι το όνομα του Θεού, ενώ ό Θεός, όπως είπαμε, στην ουσία δεν έχει όνομα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΞΟΔΟΣ  ΜΗΤΡΟΠ. ΙΕΡΕΜΙΑ ΦΟΥΝΤΑ. ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΔΙΑΚΟΝΙΑ. ΚΕΙΜΕΝΟ- ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ- ΑΝΑΛΥΣΗ- ΣΧΟΛΙΑ