ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΥ ΠΑΠΑΤΣΙΩΚ ΠΡΟΣ ΜΟΝΑΧΟΥΣ Πάτερ Αρσένιε, δώστε μια συμβουλή στους μοναχούς της μονής μας Συχαστρία:

ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΥ ΠΡΟΣ ΜΟΝΑΧΟΥΣ

Πάτερ Αρσένιε, δώστε μια συμβουλή στους μοναχούς της μονής μας Συχαστρία:

Αδελφοί μου, γνωρίζω ότι είσθε τά πνευματικά παιδιά του παλαιού συμμοναστή και συνασκητή μου στην έρημο, του π. Κλεόπα. Χαίρομαι πολύ διότι με την Χάρι του Θεού έχετε ήδη φθάσει τούς 150 μοναχούς μαζί με τούς δοκίμους στο Μοναστήρι σας. Είναι μια μεγάλη ευλογία του Θεού στον τόπο μας, όπου ανθεί ό μοναχισμός και πολλοί νέοι και νέες αφιερώνονται στον Θεό. Απ’ έδώ και εμπρός σάς περιμένουν μεγαλύτεροι και σκληρότεροι αγώνες της πάλης κατά του διαβόλου και τών διαφόρων αδυναμιών σας. 

Γι’ αυτό όταν ακούτε κάποια συμβουλή από υμάς τούς γεροντότερους, να την κρατάτε μέσα σας για να ωφεληθείτε. Διότι είναι μεγάλο πράγμα να έχετε μία γεροντική νεότητα για να μπορέσετε κατόπιν να έχετε γεράματα νεανικά. Ξέρετε τί μεγάλο πράγμα είναι να έχεις νιάτα στα γεράματά σου; Με κανένα τρόπο μην παίζετε με την νεότητά σας. Δώστε την σέ μένα, αν δεν ξέρετε τί να την κάνετε!

Να ευχαριστείτε τον Θεό, διότι σάς έδωσε αύτη την Χάρι να βαδίζετε σιούτο τον μεγάλο θεσμό, πού είναι ό ορθόδοξος μοναχισμός μας. Και μοναχισμός σημαίνει να κάνης εσύ μοναστήρι, αν δεν βρεις μοναστήρι. Ακούς; Εσύ να κάνης μοναστήρι την καρδιά σου!

Μή κρίνετε και κατακρίνετε ό ένας τον άλλον. Μιλάτε μόνο για τά καλά έργα τών αδελφών σας. Να ξέρετε ότι από τά λόγια μας θα σωθούμε ή θα κατακριθούμε. Είναι πολύ μεγάλη εντροπή να σχολιάζεις και κατακρίνεις τον συμμοναστή σου, εφ’ όσον ευρίσκεσθε στον ίδιο αφόρητο πόλεμο με τον εχθρό διάβολο.

Είναι πολύ μεγάλο το δώρο του Θεού να ζούμε όλοι μαζί σέ μια κοινωνία αγάπης. Στην κόλαση μια ευτυχία μόνο υπάρχει το να βλέπει ό ένας το πρόσωπο του άλλου. Λέγει ό Άββάς Μακάριος ότι όση ώρα προσεύχονται οι ζώντες για τούς κολασμένους, αυτοί λαμβάνουν κάποια παρηγοριά.

Τώρα εδώ στο μοναστήρι συμπορευόμεθα μαζί προς ένα σκοπό. Γιατί λοιπόν να μισή ό ένας τον άλλον; Έχεις στο ταγαράκι σου ένα καλό έργο πού σου ανακουφίζει την πείνα της ψυχής σου και ό άλλος δεν έχει και πορεύεσθε μαζί στον ίδιο δρόμο; Μή του δίνης φίδι! Μή του δίνης ένα πικρό λόγο! Αντιλαμβάνεσθε πόσο μεγάλο είναι αυτό το λάθος ενώπιον του Θεού; Γι’ αυτό σάς λέγω ότι είναι αξιοτίμητο το γεγονός πού ζούμε όλοι μαζί. Να αμίλητε λοιπόν αυτά πού χαροποιούν και οικοδομούν τις ψυχές τών αδελφών σας.

Έλεγα κάποτε και είμαι πεπεισμένος γι’ αυτό ότι στην κόλαση οι περισσότεροι καταδικασμένοι είναι οι κατηγορούντες τούς αδελφούς τους. Και μάλιστα δικαιολογούνται λέγοντας: Τί, μόνο εγώ κακολογούσα; Μα τί δεν έχω δίκαιο;

’Όχι δεν έχεις δίκαιο! Και τί σ’ ενδιαφέρει, εάν ό άλλος κακολογή. Μπορεί ό διάβολος να μιλάη, μέσω εκείνου. Εσύ ήλθες στο μοναστήρι για ευλογία! Ηλθες για να συναδελφωθείς με τούς άλλους. Είδατε ποτέ -εάν ήτο δυνατόν να είδατε- τούς αγγέλους να μαλώνουν και να κατακρίνουν ό ένας τον άλλον; Και εμείς οι μοναχοί ήλθαμε να γίνουμε άγγελοι επί της γης. Είμεθα τάγμα αγγελικό. Είμεθα πέραν από τον κόσμο, παρότι ζούμε μέσα στον κόσμο.

Για κάθε λόγο περιττό έχουμε να απολογηθούμε. Πόσο μάλλον για λόγια άπρεπα και αισχρά; πόσο χειρότερα ακόμη όταν κακολογούμε τον αδελφό μας; ή κατάκρισης και καταδίκη αδελφού θεωρείται φόνος, κατά τον άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο και Ευαγγελιστή. «Πας ό μισών τον άδελφόν αυτού ανθρωποκτόνος εστί, και οίδατε ότι πάς ανθρωποκτόνος ουκ έχει ζωήν αιώνιον εν αυτώ μένουσαν» (Ίωάν. 3,15) Κάνεις φόνο, αδελφέ μου, όταν κατακρίνεις τον αδελφό σου. Το ακούς;

Έχετε παρατηρήσει ότι το κριτήριο της σωτηρίας μας σύμφωνα με το Ευαγγέλιο, θα είναι ή Αγάπη; Σύμφωνα με αυτό θα κριθούμε. Γιατί δεν αγάπησες; θα είναι ερώτησης τού Δικαίου Κριτού. Έχετε παρατηρήσει ότι πολλές φορές στο ευαγγέλιο ακούμε τον Χριστό να μάς παροτρύνει συχνά στην αγάπη, όπως « Αγαπάτε’ Αλλήλους», «Καθώς αγάπησα υμάς ίνα και υμείς αγαπάτε αλλήλους». «Εν τον τω γνώσονται πάντες ότι εμοί μαθηταί εστέ, εάν αγάπην εχητε έν άλλήλοις» (Ίωάν. 13,35). Θα κριθούμε όλοι μας και εγώ πού σάς μιλώ και εσείς όλοι, εάν κακολογούμε, αντί να ευλογούμε τον αδελφό μας. Ναι αυτό είναι πολύ σημαντικό πράγμα. Γι’ αυτό μή κακολογείτε!

Ό αγώνας μας είναι εσωτερικός και στόχος μας ένας: Πώς να κατακτήσουμε τον εαυτό μας! Το να μή κατακρίνεις τον αδελφό σου και να τον αγαπάς , αυτό είναι δυνατόν να το επιτυχής με την θεία βοήθεια.

Ό Χριστός μάς είπε: «Αγαπάτε τους εχθρούς υμών» (Ματθ. 5,44). ’Άραγε λοιπόν, δεν είναι ένα αδύνατο έργο. Αφού το είπε ό Χριστός είναι πλέον δυνατόν. Προσπάθησε. τουλάχιστον, αδελφέ μου. Δεν θα μπορέσεις να μή μισήσεις τον εχθρό σου στο διάστημα μιας ημέρας ούτε στο διάστημα μιας ζωής. Όμως αγωνίζεσαι κι αύτη ή προσπάθεια έχει προορισμό, διότι σέ βοηθεί και ή θεία Χάρις. Και αν ενδεχομένως έλθει ό θάνατος, να σέ εύρη τουλάχιστον μέσα σ’ αυτόν τον αγώνα. Παρ’ όλο πού δεν έφθασες να τον αγαπήσεις, τουλάχιστον αγωνίστηκες να μή τον μισήσεις. Έτσι ευρίσκεσαι έξω από το τέλμα και ανεβασμένος στο πρώτο σκαλί της σκάλας. Αύτη είναι ή μάχη πού πρέπει να δώσουμε σαν μοναχοί. Εν τώ μεταξύ στο μοναστήρι έχουμε και τά διακονήματα πού και αυτά παίζουν ένα πολύ σπουδαίο ρόλο στην ζωή του μοναχού.

 Δεν νοείται να είσαι μοναχός και να ζεις εις βάρος του άλλου, να ζεις χωρίς να διακονείς. Κι εκεί στο διακόνημά σου, ποιός σέ εμποδίζει να λέγεις την ευχή συνεχώς και να ποθείς με κάποια συναισθήματα αγάπης τον Θεό; Θα μπορούσες αδελφέ μου να προσευχηθείς και στο σπίτι σου και μάλιστα γονατιστός επί πολλές ώρες. Αλλά διατί ήλθες να προσεύχεσαι εδώ στο μοναστήρι; Τί ψάχνεις εδώ; Έδώ ήλθες να υπακούς, να κόβεις καθημερινά το θέλημά σου! Διότι μόνο έτσι μεταμορφώνεσαι σέ επίγειο άγγελο με το να κόβεις το θέλημά σου! Δηλαδή μέσω του διακονήματός σου ταπεινώνεσαι, θυσιάζεσαι για τούς άλλους, προσεύχεσαι και χωρίς να αισθάνεσαι ότι κάνεις κάτι, μεταμορφώνεσαι σέ άγγελο!

Πατέρες, ήμουν -και με συγχωρείτε πού το λέγω αυτό- κάποτε στην έρημο και επειδή ήμουν και είμαι πολύ αδύναμος πνευματικά, έλεγα τότε ότι από υπακοή είμαι έδώ στην έρημο και όχι από γενναιότητα ψυχής. Μ’ αυτό τον λογισμό άντεχα. Διότι ό διάβολος δεν αστειεύεται στην έρημο. Και κάποια νύκτα ήλθε επάνω μου ένας πειρασμός- διάβολος. Ούτε αυτός υποχωρούσε ούτε κι εγώ με κανένα τρόπο. Πολύ βασανιστικό το μαρτύριο με την παρουσία του διαβόλου. Δεν φαντάζεσθε τί βάσανα έχει ή έρημος! Και είπα, είπα σαν ένα μικρό παιδί: «’Άς παρακαλέσω τον Άγιο Γεώργιο, αλλά ποιός ξέρει που θα βρίσκεται τώρα ό Άγιος Γεώργιος! Θα τον παρακαλούν εις βοήθεια και άλλοι! Και είπα τότε: ’Άς παρακαλέσω τον φύλακα άγγελό μου ό όποιος είναι μαζί μου από την ημέρα του βαπτίσματός μου. Και αμέσως άρχισα να προσεύχομαι στον άγγελό μου, φύλακα της ζωής μου.

Πατέρες, σάς παρακαλώ να με πιστεύεστε, ότι ελευθερώθηκα αμέσως από τον πειρασμό. Έφυγε! Μ’ ελευθέρωσε ό φύλακας άγγελος! Από τότε έχω πολλή ευλάβεια στον φύλακα της ψυχής μου.

Δεν σάς εύχομαι ποτέ να γνωρίσετε τον διάβολο! Αλλά μή φοβάσθε. Γιατί αν σάς έχει στο χέρι με κάτι μικρό-αδυναμίες δεν πρόκειται να τον δείτε με τά μάτια σας. Δεν έχει βέβαια καθόλου δύναμη και φεύγει όπως το φύσημα του ανέμου με μόνη την επίκληση του Χριστού, της Παναγίας και τών Άγιων μας. Μή φοβάσθε καθόλου. Άλλωστε για αγώνα ήλθαμε. Διότι λέγει ό Χριστός «Λάβετε τον σταυρό σας και άκολουθείστε με» (Πρβλ. Ματ. 16,24). Λοιπόν, επήραμε τον σταυρό. Αυτός είναι ό σταυρός: να κόβεις το θέλημά σου, να παλεύεις, να μή μισείς. Σάς επαναλαμβάνω: Σταυρός σημαίνει να σηκώνεις αυτό πού δεν σου αρέσει! Αυτό σημαίνει σταυρός. 

Αλλιώς δεν είναι σταυρός. Κάνεις ότι θέλεις εσύ και όχι ότι θέλει ό γέροντάς σου. Δεν κόβεις το θέλημά σου, τότε κατεβαίνεις από τον σταυρό σου και τον φορτώνεις σέ άλλον αδελφό. Έκκοπή θελήματος σημαίνει πάλη με την φύσι σου. Και, πρόσεξε, πρέπει να νικήσεις σ’ αυτόν τον αγώνα.

Με ενθαρρύνει πολύ το γεγονός ότι ό Άγιος Μακάριος προσευχόταν για ολόκληρη την Αίγυπτο και όλοι ωφελούντο από τις προσευχές του, ακόμη και οι ειδωλολάτρες. Προσευχόταν για όλους τούς κατοίκους της Αίγυπτου. Μή παραμελείτε λοιπόν, την προσευχή σκεπτόμενοι: «Και μένα με ακούει ό Θεός;».

Αδελφέ μου, αν ήσουν μόνος σου στον κόσμο ό Χριστός θα κατέβαινε να σταυρωθεί μόνο για σένα! Ξέρετε αυτό το πράγμα; Ό Χριστός σταυρώθηκε ολόκληρος για τον καθένα μας ξεχωριστά. Έτσι δεν είναι εύκολο να μάς νικήσει κανείς.

Μάχεται ό φύλακας άγγελός μας με τον πονηρό άγγελο για να τον κερδίσει. Και ξέρετε ποιός νικά; Αυτός στο μέρος του όποιου ευρισκόμεθα και εμείς; Εκείνος νικά! Εάν Νικήσει, ό άγγελος του σκότους, τον φύλακα άγγελό σου, τότε αν εσύ έβλεπες την λαμπρότητα της δόξης του φύλακος Αγγέλου σου, θα πέθαινες από τον θαυμασμό σου, και πολύ θα λυπόσουν πού δεν του χάρισες την νίκη για την δική σου σωτηρία.

Πατέρες, πιστέψτε με, εγώ πολύ ωφελούμαι από τις εξομολογήσεις τών χριστιανών μας. Από τον τρόπο πού εξομολογούνται, από τις λεπτομέρειες τών αμαρτιών τους πού μου λέγουν. Από την ταπείνωση τους. Έτσι καθαρίζονται και σύ τούς αγαπάς. Μερικοί είναι πιο προοδευμένοι από τούς μοναχούς. Διαβάζουν φιλοκαλία, τούς βίους τών άγιων , την Άγια Γραφή. Έχουν και πολλά προβλήματα. Εμείς δεν έχουμε προβλήματα. Δεν έχουμε κακούς γείτονες όπως αυτοί. Δεν μάς κλέβουν το γουρούνι. 

Δεν μάς απατούν την γυναίκα, δεν μάς πάνε στα δικαστήρια.

Όταν προσεύχεσαι και σέ καλούν σέ διακόνημα, τότε άφησε την προσευχή και τρέξε να βοηθήσεις τον αδελφό σου. Εκεί πού καλείσαι να βοηθήσεις είναι μαζί και ό Χριστός. Ποιός σέ καλεί; Εκείνος πού Τον αντικαθιστά ό γέροντάς σου ή ό επίτροπος της μονής σου. Με την υπακοή και την προθυμία σου θέλεις δεν θέλεις σώζεσαι, διότι αγαπάς.

Δεν πρέπει να υπερβάλεις στο θέμα της προσευχής. Υποχρεώνεσαι βέβαια να προσεύχεσαι όπου και να ευρίσκεσαι. Το διακόνημα όμως είναι ανώτερο από τον κανόνα της προσευχής σου, το όποιο σου δόθηκε να το φέρεις εις πέρας υποχρεωτικά. Δεν μπορείς να ειπείς: «Δεν έρχομαι διότι έχω να τελειώσω τον κανόνα της προσευχής μου». Σάς ομολογώ ότι χάρηκα πολύ πού είδα τόσους νέους έδώ στην Συχαστρία. Αλλά αγαπητοί νεαροί, σάς παρακαλώ να αγαπάτε τούς γέρους. Εκτιμάτε τους, όσο τούς έχετε κοντά σας. Ό κάθε λόγος τους πού είναι πνευματικός, έχει κύρος κατά τον μέγα Βασίλειο.

Να έχετε εμπιστοσύνη στον Θεό και στον εαυτό σας. Μην απελπίζεσθε λέγοντας: «δεν μπορώ να το κάνω αυτό και αυτό». Ή δικαιολογία αύτη είναι μπλεγμένη με διαβολικές προτροπές, αδελφοί μου- δεν υπάρχει: «Δεν μπορώ να το κάνω αυτό». Έχουμε τόσα παραδείγματα με τούς φύλακες αγγέλους, πού μέτρησαν τά βήματα τών καλών υποτακτικών. Μην παραιτήσθε καθόλου. Αγαπάτε και σέβεσθε τούς άνωτέρους σας. Αγαπάτε ό ένας τον άλλον. Είσθε ή έλπίδα της Εκκλησίας τού Χριστού στο μέλλον.

Είναι μεγάλη ή χαρά μου πού είμαι στο μοναστήρι σας. Μεγαλύτερη είναι τού Χριστού μας πού σάς ευλογεί και περιμένει να σάς βλέπει καθημερινά αγωνιζομένους. Ό μοναχισμός είναι μεγάλο έργο της Εκκλησίας μας! Θα ήθελα να ειπώ πριν τον θάνατό μου, μόνο αυτό τον λόγο ευχαριστίας στον Θεό: «Κύριε σ’ ευχαριστώ πού πεθαίνω μοναχός!»

'Όταν κάποιοι ασκητές εζήτησαν από τον Θεό να τούς αποκάλυψη ποιό έργο έχει την περισσότερη δόξα στον ουρανό, τούς δόθηκε ή απάντησης: «Ό μοναχός πού πέθανε στην υπακοή φορεί στον λαιμό του χρυσή αλυσίδα». Οπότε, λοιπόν, ό υπάκουος μοναχός έχει την υψηλότερη δόξα στην Βασιλεία του Θεού! Κι αν κάτι σ’ εμποδίζει αδελφέ στον αγώνα σου, τότε βγάλε το σπαθί σου. Και το σπαθί σου είναι το όνομα του Χριστού: «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησον με τον άμαρτωλόν».

Δεν είναι μάταιο έργο να λέγεις συχνά πυκνά την ευχή αύτη: «Κύριε Ιησού Χριστέ» Ό Θεός δεν μάς αφήνει. Βοηθούμεθα από την Χάρι Του και Εκείνος έχει την Ελευθερία να μάς επιτρέψει τον πειρασμό. Μή κάνετε το λάθος να καταριέστε τον διάβολο. Μή κάνετε διάλογο μαζί του! Μαζί του δεν γίνεται συζήτησις. Καταφεύγεις στην προσευχή και αυτός φεύγει με την δύναμη του ονόματος του Χριστού. Μή λέγετε μερικές φορές την ευχή και μετά σταματάτε. Προσέχετε στην συνέχεια, διότι ό νοητός εχθρός σάς υποκλέπτει τον νου. Αύτη είναι ή μάχη! Μην ταράζεσθε. Ή ταραχή διευκολύνει τον διάβολο.

Να σάς ειπώ ένα περιστατικό πού μου συνέβη στην έρημο, όταν ήμουν με τον π. Κλεόπα. Κάποια ημέρα έβρεξε στο δάσος πολύ.5 Ακόμη δεν είχαμε επιστρέψει στις υπόγειες καλύβες μας. Ευρισκόμασταν σέ απόσταση 30 μέτρα με τον π. Κλεόπα και προσπαθούσαμε να σταθούμε κάτω από πυκνές φυλλωσιές δένδρων. Ό π. Κλεόπας μου είπε: «Έλα έδώ, έχει πυκνότερους θάμνους». Εγώ του είπα: «Όχι, έλα εσύ έδώ». Για κάτσε βρέ παιδί μου. Άς υπακούσω στον π. Κλεόπα. Έτρεξα στο δικό του μέρος και αμέσως στο σημείο πού στεκόμουν έπεσε κεραυνός! Θαύμασα την πρόνοια του Θεού. Αν δεν έκοβα το θέλημά μου, θα είχα γίνει κάρβουνο από τον κεραυνό!

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. ΨΥΧΩΦΕΛΕΙΣ ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΜΕ ΤΟΝ ΡΟΥΜΑΝΟ ΓΕΡΟΝΤΑ ΑΡΣΕΝΙΟ ΠΑΠΑΤΣΙΩΚ.