Ερώτηση: Πάτερ Ραφαήλ Νόικα Πώς βλέπετε τις ρουμανικές μεταφράσεις της αγίας Γραφής και των λειτουργικών βιβλίων;

Ερώτηση: Πώς βλέπετε τις ρουμανικές μεταφράσεις της αγίας Γραφής και των λειτουργικών βιβλίων;

Απάντηση: Θα έπρεπε, οπωσδήποτε, να ξαναγίνουν από την αρχή. Ομολογώ πως είναι φρίκη! Αφού γνώρισα την Ορθόδοξη Εκκλησία στην ελληνική γλώσσα και σε σλαβονική μετάφραση, τώρα που επέστρεψα στην πατρίδα μας και ξαναμιλάω τη γλώσσα μας, σας εξομολογούμαι ότι πονάω υπερβολικά με ό,τι αντιμετωπίζω. Δεν γνωρίζω όμως, αν στη χρονική αυτή στιγμή θα μπορούσε να γίνει κάτι. Η σωστή μετάφραση απαιτεί ενάρετη ζωή με λειτουργικές προϋποθέσεις. Δεν μπορείς μόνο με το λεξικό, να κοιτάζεις στα ελληνικά και να μεταφράζεις στα ρουμανικά. Χρειάζεται να έχεις βιώματα στα ελληνικά, να σκέφτεσαι και να μιλάς ελληνικά και, καλό θα ήταν, και στα σλαβονικά. Διότι η σλαβονική εκκλησιαστική γλώσσα είναι μία ακριβής μετάφραση της ελληνικής γλώσσας, αλλά δεν τη δημιούργησαν Σλάβοι. 

Η αγία Γραφή και όλα τα λειτουργικά βιβλία άρχισαν να μεταφράζονται από τον Κύριλλο και τον Μεθόδιο, δύο Έλληνες Αγίους. Ό,τι έζησαν αυτοί στη γλώσσα τους, το μετέφρασαν σε μια γλώσσα που γνώριζαν πολύ καλά. Και ούτε αυτό ήταν αρκετό. Οι μεταφράσεις αυτές αργότερα διορθώθηκαν από έναν αγιορείτη βατοπαιδινό μοναχό, τον άγιο Μάξιμο τον Γραικό όλα τα κείμενα της Σλαβικής Εκκλησίας, κάνοντας μια θαυμάσια δουλειά. Και σας λέω πως, αν σήμερα χάνοντα τα ελληνικά λειτουργικά βιβλία και κάποιος τα μετέφραζε λέξη λέξη από τα σλαβονικά, θα τα ξαναείχαμε σχεδόν ακριβώς όπως και πριν.

Αυτό θα έπρεπε να είχε γίνει και στα ρουμανικά, διότι η ρουμανική γλώσσα έχει τη δυνατότητα, αλλά δεν βρέθηκε κάποιος να το πραγματοποιήσει κατά το παρελθόν. Στον παρόντα όμως καιρό δεν πιστεύω ότι διαθέτουμε ούτε τη δυνατότητα ούτε τον χρόνο. Διότι πιστεύω ότι βρισκόμαστε στα τέλη της ιστορίας. Παρ’ όλα αυτά, αισθάνομαι ότι θα μπορούσε να γίνει και αυτό. Αλλά, και να μη γίνει, εμείς πάλι μένουμε στον λόγο της Αποκάλυψης: «Έρχομαι ταχύ κράτει ό έχεις, ίνα μηδείς λάβη τον στέφανόν σου».  

Δηλαδή, είτε καλά είτε όχι, σε αυτές τις μεταφράσεις διαφυλάσσεται κάτι από την αληθινή ορθοδοξία, κάτι που είναι αρκετό για να σωθούμε. Οι μεταφράσεις αυτές με έθλιβαν ήδη από την εποχή που βρισκόμουν στην Αγγλία, αν και δεν είχα και τόσο άμεση σχέση με αυτές• πολύ περισσότερο όμως με θλίβουν τώρα που εδώ και οκτώ χρόνια βρίσκομαι στην πατρίδα μας και λειτουργώ μόνο με αυτές. Αναπαύομαι όμως με τη σκέψη ότι, στη χειρότερη περίπτωση, πρέπει να φυλάγουμε τουλάχιστον αυτό που έχουμε, και ας μη χάσουμε από εδώ και πέρα! Καλό θα ήταν, όμως, να συνειδητοποιούσαμε περισσότερα γι’ αυτή την υπόθεση, όπως και η Σταχτοπούτα πριν τα μεσάνυχτα, και να φτάναμε σε μια πληρέστερη κατανόησή της και πιστεύω πως αυτό είναι δυνατό. Αυτό όμως «μεταξύ του Θεού και του έθνους μου».

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ.