Διαμονή στη Σιμωνόπετρα ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 1983.ΛΟΡΕΝΤΖΟ ΝΤΙΛΕΤΤΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΑ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ.

Διαμονή στη Σιμωνόπετρα

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 1983

Τρίτη 5: Παραμονή των Θεοφανείων. Το ωράριο και το τυπικό της 

Ακολουθίας είναι ίδια μ’ εκείνα της παραμονής των Χριστουγέννων. 

Τελέστηκε πάλι ή Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου, πού ολοκληρώθηκε γύρω στις 11:30. Πριν από την απόλυση, τελέστηκε ή Ακολουθία του μεγάλου αγιασμού.

Το μεσημέρι δεν ψάλλετε ό μικρός Εσπερινός. Ή τράπεζα, «πρόχειρη», στις 16:30.

Τετάρτη 6: Τά Θεοφάνεια του Κυρίου στον ποταμό Ιορδάνη. Στις 18:45 άρχισε ή αγρυπνία πού τελείωσε στις 24:00, μέ αγιασμό πάλι. Χθες, σε αντίθεση μέ σήμερα, ό ηγούμενος δεν παρέστη ως λειτουργός στον αγιασμό, μολονότι είχε τελέσει τη Θεία Ευχαριστία.

Το νερό πού θα αγιαστεί χύνεται σ’ ένα μεγάλο μεταλλικό σκεύος στο σχήμα του αγίου ποτηριού, μισό μέτρο ψηλό και μέ διάμετρο περίπου τριάντα πέντε εκατοστά. Διαβάζονται βιβλικές περικοπές και ψέλνονται δεήσεις για τον αγιασμό των υδάτων από το Άγιο Πνεύμα.

Κοντά στο νερό εκτίθενται λείψανα αγίων, ανάμεσα τους και αυτά της αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής. Ό σταυρός, κατά τη διάρκεια των δεήσεων, βυθίζεται αρκετές φορές στο νερό. Στο τέλος, ό ηγούμενος ραντίζει τούς παρισταμένους μέ αγιασμό —μερικές σταγόνες του έφτασαν και στο στασίδι

 κραδαίνοντας ένα ματσάκι από αρωματικά βότανα, όμοιο μ’ εκείνο πού χρησιμοποιούμε στις λειτουργίες μας. Στο τέλος, ένας ένας οι μοναχοί προσκυνούν τά λείψανα, υστέρα περνούν από τον ηγούμενο πού τούς σημειώνει μέ το σταυρό στο μέτωπο και τούς ξαναραντίζει. Μετά, στέκονται μπροστά στο μεταλλικό δοχείο, βυθίζουν μέσα του ένα ασημένιο όστρακο και πίνουν αγιασμό.

Πάντοτε, στο τέλος της Θείας Λειτουργίας, κάθε μοναχός, αφού πάρει αντίδωρο, πηγαίνει να πιει" λίγο αγιασμό πού φυλάσσεται σε μια λευκή κανάτα από πηλό. Πλάι της καίει ακοίμητη μια λαμπάδα.

Σήμερα τά τροπάρια αναφέρονταν στα ύδατα, στον Πρόδρομο, στον θεό πού ταπεινώνεται τόσο, πού να σκύβει το άχραντο κεφάλι του κάτω από το χέρι ενός δούλου- στον Πατέρα, πού επιτρέπει ν’ ακουστεί ή φωνή Του πάνω απ’ τον Υιό• στο Άγιο Πνεύμα, πού εμφανίζεται εν εΐδει περιστεράς. Αναγνώστηκαν όλα τά χωρία της Παλαιάς Διαθήκης πού αναφέρονται στον ποταμό Ιορδάνη.

Τα Θεοφάνεια γιορτάζονται στην Ορθοδοξία μέ τέτοιο άγιο- πνευματικό πλούτο, πού γι’ άλλη μια φορά αποκαλύπτεται ή μεγάλη καρδιά αυτής της νύμφης τού Κυρίου.

Στις 5:30 άρχισαν οι Μικρές Ώρες και στις 6:00 ή Θεία Λειτουργία. Ιερούργησε ό ηγούμενος τού οποίου ή υγεία, αυτές τις μέρες, είναι σε αρκετά καλή κατάσταση.

Πέμπτη 7: Γιορτή τού Προδρόμου. Και σήμερα πανηγυρική Θεία Λειτουργία μέ προεξάρχοντα τον π. Αιμιλιανό.

Στην Ελλάδα, ακόμα και για το κοσμικό ημερολόγιο, είναι αργία, όπως και ή επομένη τού Πάσχα, των Χριστουγέννων και της Πεντηκοστής. Τά τροπάρια της γιορτής των

Θεοφανείων θα ψάλλοντα μέχρι τις 14 Ιανουαρίου, ημερομηνία της αποδόσεως, δηλαδή του τέλους της γιορτής.

Προσκύνηση των λειψάνων

Προς το τέλος του Όρθρου, εκτέθηκε ένα τεμάχιο από το λείψανο του Βαπτιστή, το οστό ενός δακτύλου του.

«Είναι λείψανο του Προδρόμου;» ρώτησα τον π. Διονύσιο —αυτόν πού θα πάει στο μετόχι της Αθήνας—, καθώς περνούσε από κοντά μου.

«Ναι».

Αυθόρμητα ξεστόμισα ένα «ώ!» μην μπορώντας να κρύψω την έκπληξή μου.

Σε λίγο, ενώ οι πατέρες προσκυνούσαν τά λείψανα, μέ πλησίασε ό γέροντας, νεύοντας να τον άκολουθήσω. Μέ οδήγησε στο ηγουμενείο, στο παρεκκλήσι της αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής, έναν πολύ ωραίο και κατανυκτικό χώρο — οι διαστάσεις του είναι ανάλογες του δικού μας παρεκκλησίου.

«Περίμενέ με έδώ μια στιγμή...» μου ψιθύρισε και χάθηκε στο ιερό. Τον άκουσα ν’ ανάβει ένα καρβουνάκι και αισθάνθηκα το άρωμα του θυμιάματος. Σε λίγο μέ φώναξε. Μπήκα στο ιερό — για πρώτη φορά έδώ στο Όρος. «Ό π. Διονύσιος» είπε «μου μετέφερε την ερώτηση σου. Μιας και δεν μπορείς να προσκυνήσεις στη διάρκεια της Ακολουθίας, προσκύνησε έδώ. 

Αυτό είναι το άγιο λείψανο του Προδρόμου».

Πάνω στην αγία τράπεζα, πού πάνω της έκαιγε θυμίαμα, υπήρχε ένα κουτάκι μ’ ένα κομμάτι οστού στο μέγεθος τού νυχιού. Έκανα τρείς βαθιές μετάνοιες, αγγίζοντας το μέτωπό μου στο δάπεδο, και ασπάστηκα το λείψανο. «Προσκύνησε και τά λείψανα της αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής» μου είπε, και δείχνοντας τη μια λειψανοθήκη μετά την άλλη «του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά πού μελετάς αυτό τον καιρό —έτσι δεν είναι;—, του αγίου Νεκταρίου, των Τριών Ιεραρχών, του Ιωάννου του Χρυσοστόμου, του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, του αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου...» και άλλων τριών μαρτύρων πού δεν θυμούμαι τά ονόματα τους. Τά ασπάστηκα όλα μέ ευλάβεια. 'Υπήρχαν κι άλλα λείψανα, μα μου είπε: «Φτάνει τώρα, δεν πρέπει ν’ αργήσω για τη Θεία Λειτουργία».

Βγαίνοντας από το ιερό, τον άκουσα να λέει μέ φωνή πατρική και γλυκιά: «Κοίταξε, έδώ ιερουργώ συχνά και εξομολογώ. Είναι το παρεκκλήσι της αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής». Είπε και κάτι άλλο πού δεν το κατάλαβα. Ήμουνα συγκινημένος και έκπληκτος. Νόμισα πώς μέ καλούσε να μιλήσουμε.

Πριν από λίγη ώρα, ενώ Ο ηγούμενος βρισκόταν στο ιερό και άναβε το θυμιατό, ένιωσα να αφήνομαι στην πατρότητά του και στην πίστη τών αγίων και, έκτος από την έκπληξη, αισθάνθηκα βαθιά μέσα μου την άπειρη αγαθότητα του Κυρίου και Τον ευχαρίστησα.

Τις τελευταίες μέρες, ή ανάγνωση της δεύτερης αποστολικής σου επιστολής μέ σημάδεψε και μεγάλωσε την πίστη και την Αγάπη μου προς τον «αγαπητό εν Χριστώ αδελφό»" Κι έτσι κατόρθωσα, εν Πνεύματι, να έννοήσω τη σημασία αυτής της χειρονομίας προς τη Μικρή μας Οικογένεια, προς την Εκκλησία της Τσεζένα και του πνευματικού της ηγέτη, δικού σου πατέρα και δικού μας επισκόπου, Λουίτζι, καθώς και προς ι ή Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία στο σύνολό της, ή οποία ξανάβρισκα

στο πρόσωπο του αποστόλου Πέτρου το πρωτείο της αγάπης.

«Σάς ευχαριστώ, άγιε πατέρα» ψιθύρισα χαιρετώντας τον, καθώς άφηνα το ηγουμενείο, κι εκείνος μέ κατευόδωσε μ’ ένα ωραίο χαμόγελο. Μετά, από διαφορετικές πόρτες ό καθένας, εκείνος μπήκε στο ιερό κι εγώ στον κυρίως ναό. Ντύθηκε τά ιερά άμφια και σε λίγο άρχισε ή Θεία Λειτουργία.

Ή σημασία πού αποδίδουν οι ορθόδοξοι στην ύπαρξη των άγιων λειψάνων είναι πολύ μεγάλη. Κάθε φορά πού έκτίθεντο λείψανα —του άγιου Στεφάνου, του προφήτη Ναούμ, του άγιου Ιγνατίου Αντιόχειας κ.ά — πάντα έδειχνα ενδιαφέρον, ρωτώντας σε ποιούς άγιους ανήκουν και, ακίνητος στο στασίδι μου, προσευχόμουν στον Κύριο να δυναμώσει την πίστη μου, ώστε να αφεθώ στην παράδοση αυτής της Εκκλησίας, ή οποία —τουλάχιστον έδώ στο Όρος— βιώνει στην προσκύνηση τών λειψάνων τη δυνατότητα μιας ζωντανής και προσωπικής σχέσης μέ τούς άγιους ανάλογα, βέβαια, μέ τις δυνάμεις του καθενός. Τις λίγες φορές, παραδείγματος χάριν, πού μίλησα μέ τον π. Αθανάσιο για τούς άγιους, είχα την ευκαιρία της επαφής μέ κάποιον πού ζει την παρουσία τών άγιων μέ μιαν αξιοθαύμαστη και γοητευτική απλότητα έτσι έμαθε από τον γέροντά ίου και από την παράδοση της Εκκλησίας του.

Μέσ’ από τη διδασκαλία σου, ένιωσα έντονα την ανάγκη, αγνοώντας τις επιφυλάξεις μου για τη γνησιότητα κάποιων λείψανων, να απεκδυθώ τά δικά μου δυτικά κριτήρια και απλώς  τά τιμώ μέ τη δύναμη της πίστης.

Άλλες φορές διαπίστωσα πόσο ή στάση μου απέναντι στην προσκύνηση τών λειψάνων εντυπωσιάζει τούς Αγιορείτες, οι οποίοι έχουν συνηθίσει να αντιμετωπίζονται μέ χλευασμό ή και φοβία από μάς τούς δυτικούς για κάποιες πεποιθήσεις τους. Για παράδειγμα, ή πίστη στις εκατοντάδες (και μερικές φορές

χιλιάδες των μαρτύρων πού μνημονεύει σχεδόν καθημερινά το Συναξάρι —για τά αθώα βρέφη ισχυρίζεται πώς έφθαναν τις δεκατέσσερις χιλιάδες— μέ βοηθάει να κατανοήσω το θαύμα τού μαρτυρίου πού τόσο μεγαλύνουν τά τροπάρια.

Μου έλεγε ό π. Ησαΐας: «Ή πίστη μας ταυτίζεται μέ εκείνη των Πατέρων. 'Όσα πίστευαν, τά ίδια πιστεύουμε κι εμείς. Δεν μάς ενδιαφέρουν τά επιστημονικά πορίσματα. Για την ηλικία τού Ιησού, ή επιστήμη λέει πώς πρέπει να ήταν πάνω από τριάντα τριών ετών. Μα οι Πατέρες πάντα αυτό πίστευαν». Κι έπειτα, υπάρχει όλη αυτή ή σχέση της Ανατολικής Εκκλησίας μέ τά απόκρυφα ευαγγέλια...

Κλείνοντας, για ένα πράγμα είμαι βέβαιος: πώς το θέλημά σου είναι να εμπιστευτώ αυτήν τη Μητέρα Εκκλησία και, διά της πίστεως, να γευθώ το Πνεύμα. Τά υπόλοιπα, θα μού τά εξηγήσεις εσύ αν και όποτε θελήσεις.

Παρασκευή 8: Το πρωί στη Θεία Ευχαριστία παρατήρησα ότι ό γέροντας στο ιερό μιλούσε συνέχεια μέ τον π. Δαβίδ, πού λειτουργούσε μόνος του. Ό π. Αιμιλιανός σταματούσε, μόνο όταν ο ιερέας έπρεπε ν’ απευθυνθεί στο εκκλησίασμα, και συνέχιζε να μιλά αμέσως μόλις ξανάρχιζε ό χορός.

Μετά την τράπεζα μέ σταμάτησε ό π. Δαβίδ:

«Το ξέρεις, π. Λαυρέντιε, ότι αύριο πρέπει να φύγω για την Αθήνα; Παίρνω τη θέση τού π. Διονυσίου στο μετόχι μας, γιατί έχουν προκόψει κάποια θέματα. Ό γέροντας μού το είπε σήμερα το πρωί στην εκκλησία».

Ό π. Δαβίδ διακονούσε κυρίως στους σταύλους, στο μηχανουργείο, στις βαριές δουλειές. Ό π. Διονύσιος είναι καλλιεργημένος και άρχοντικός, όπως, έξάλλου, τον σκιαγράφησε μέ δύο λέξεις ό ίδιος ό γέροντας στην τελευταία σύναξη.

Αυτή ή αντικατάσταση μου θύμισε λίγο την ατμόσφαιρα στη Βαλερίπα, όπου «το Πνεύμα πνεει» οπουδήποτε και οποτεδήποτε θέλει...

Το είχα λησμονήσει. Ή αναχώρηση του π. Δαβίδ είχε προγραμματιστεί για σήμερα το πρωί, μα αναβλήθηκε γιατί αποβραδίς έριξε πολύ χιόνι (το στρώσε γύρω στα είκοσι εκατοστά). Ό καιρός ήταν καλός από την παραμονή των Χριστουγέννων μέχρι σήμερα- είχε λιακάδα σχεδόν καθημερινά.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. ΛΟΡΕΝΤΖΟ ΝΤΙΛΕΤΤΟ. ΟΔΟΙΠΟΡΙΑ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ. ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΡΩΜΑΙΟΚΑΘΟΛΙΚΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ.

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΣΤΙΑ