Ο Ρώσος διπλωμάτης Βασίλι Ποζνιακόβ (1560 μ.Χ.). ΠΩΣ ΒΙΩΣΕ ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΦΩΣ ΣΤΟΝ ΠΑΝΑΓΙΟ ΤΑΦΟ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ.

Ο Ρώσος διπλωμάτης Βασίλι Ποζνιακόβ (1560 μ.Χ.)

Ο Βασίλι Ποζνιακόβ ήταν Ρώσος έμπορος και διπλωμάτης, που καταγόταν από την πόλη Σμολένσκ δυτικά της Μόσχας. Τον Οκτώβριο του 1558 αναχώρησε για τους Αγίους Τόπους ως αντιπρόσωπος του πρώτου τσάρου της Ρωσίας, Ιβάν του Τρομερού. Όταν έφτασε στην Ιερουσαλήμ παρέδωσε στον Πατριάρχη Γερμανό οικονομική χορηγία του τσάρου.

Το χρονικό στο οποίο κατέγραψε τις εμπειρίες του διασώζεται σε τρία χειρόγραφα. Ο Ρώσος περιηγητής υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας της τελετής του Αγίου Φωτός, κατά τη διάρκεια της οποίας, ως αντιπρόσωπος του Ρώσου τσάρου, κατείχε πλεονεκτική θέση, ακριβώς μπροστά στην είσοδο του Τάφου. Απ αυτή τη θέση μεταφέρει το Άγιο Φως στην πατρίδα περιγράφει όσα βίωσε εκείνη την ημέρα:

«Δυο ώρες πριν νυχτώσει, ο ήλιος διεισδύει μέσα στον μεγάλο ναό από τον ακάλυπτο τρούλο. Μια αχτίδα σταματά πάνω στον σταυρό που ορθώνεται επιβλητικά πάνω από τον Τάφο του Κυρίου, στο εσωτερικό του ναού. Με την εμφάνιση αυτής της αχτίδας, ως ουράνιο σημάδι, ο πατριάρχης αρχίζει να ψέλνει τον εσπερινό μέσα στον ναό μαζί με τους πιστούς

... Φτάνοντας στον άγιο Τάφο, ο πατριάρχης κάνει τρεις φορές την περιφορά του, προσευχόμενος με δάκρυα στον Θεό... Τελικά σταμάτησε μπροστά στην είσοδο του Τάφου και διέταξε τους Τούρκους να αφαιρέσουν τις σφραγίδες. Ανοίγει ο ίδιος την πόρτα και όλο το πλήθος βλέπει την ευλογία του Θεού να κατέρχεται από τα ουράνια πάνω στον άγιο Τάφο υπό τη μορφή μνας πολύχρωμης φωτιάς, η οποία κατέρχεται πάνω στη μαρμάρινη πέτρα όπως η αστραπή στον ουρανό. Καμία από τις κανδήλες που κρέμονταν πάνω από τον τάφο δεν ήταν αναμμένη. Στη θέαση αυτής της θεϊκής ευσπλαχνίας, οι πιστοί χαίρονται και δακρύζουν από ευτυχία. Ο Λατίνος ηγούμενος, Βονιφάτιος, θέλησε να εισέλθει στον Τάφο πριν από τον δικό μας πατριάρχη, όμως, οι μοναχοί Ιωσήφ και Μαλαχίας από το Σινά, καθώς και ο μοναχός Μωυσής από τη μονή του Αγίου Σάββα, τον σταμάτησαν και δεν του επέτρεψαν την είσοδο.

Ο Πατριάρχης Γερμανός εισήλθε τότε μόνος του στον Τάφο, με τα δυο του χέρια γεμάτα με λαμπάδες· πλησίασε στο μνήμα του Κυρίου κρατώντας τις λαμπάδες και η φωτιά κατήλθε στον άγιο Τάφο, στα χέρια του πατριάρχη και στις λαμπάδες, κι αυτές άναψαν μέσα στα χέρια του, υπό την παρουσία όλου του πλήθους, κάτι που ο Θεός επέτρεψε και σ’ εμάς τους αμαρτωλούς να το δούμε. Μια χριστιανική κανδήλα άναψε επίσης πάνω στον άγιο Τάφο. Ο πατριάρχης βγήκε από εκεί με τα δυο χέρια του γεμάτα από δεσμίδες αναμμένων λαμπάδων και όταν πέρασε το κατώφλι του Τάφου, ανέβηκε και στάθηκε πάνω σ’ ένα μέρος που είχε ετοιμαστεί ειδικά για την περίσταση. 

Το πλήθος τον περικύκλωσε και οι χριστιανοί έλαβαν τη φλόγα από τα χέρια του... Η φλόγα των λαμπάδων που κρατούσε ο πατριάρχης δεν έκαιγε καθόλου, όση ώρα την είχε στα χέρια του. Όμως, από τη στιγμή που οι πιστοί πήραν τη φλόγα στα δικά τους χέρια, αυτή έγινε συνηθισμένη φλόγα που καίει τα πάντα»

Το Μεγάλο Σάββατο του 1560, σύμφωνα με τη διήγηση του Ποζνιακόβ, όλο το πλήθος αντίκρισε την κάθοδο του Αγίου Φωτός υπό τη μορφή μιας «πολύχρωμης φωτιάς» η οποία κατήλθε στον Τάφο όπως «η αστραπή στον ουρανό». Η περιγραφή του Ρώσου διπλωμάτη έχει ιδιαίτερη αξία διότι η θέση στην οποία βρισκόταν, ως τιμώμενο πρόσωπο, ακριβώς μπροστά στην είσοδο του Τάφου, του παρείχε τη δυνατότητα να αντικρίσει από κοντά την ανάφλεξη των λαμπάδων του Πατριάρχη Γερμανού κατά την πορεία του προς τον Τάφο. Η ανάφλεξη των λαμπάδων του πατριάρχη έλαβε χώρα «τη στιγμή που πλησίασε στο μνήμα», ενώπιον του πλήθους, και ο Ποζνιακόβ αναφέρει ότι αξιώθηκε να την αντικρίσει με τα ίδια του τα μάτια. Επιπλέον, διαβεβαιώνει ότι η φλόγα που άναψε στις λαμπάδες του πατριάρχη δεν έκαιγε - φαινόμενο που καταγράφηκε για πρώτη φορά από τον Άραβα Ιμπν αλ-κας το έτος 947.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. ΧΑΡΗΣ Κ. ΣΚΑΡΛΑΚΙΔΗΣ. ΑΓΙΟΝ ΦΩΣ . ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ ΣΤΟΝ ΤΑΦΟ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ.