«Όποιος έχει σπηλιά, θα σωθεί» Tа μονολιθικό μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου Μπεσαρμπόβσκι

Δίπλα στον ποταμό Ρούσενσκι λομ στη Βορειοανατολική Βουλγαρία υπάρχουν πολλά μεσαιωνικά μοναστήρια, σκαλισμένα σε απόκρημνους βράχους. Εκεί οι μοναχοί ζούσαν απομονωμένοι στην προσπάθειά τους να έχουν μια καλύτερη επικοινωνία με τον Θεό. Σήμερα οι περισσότεροι από αυτούς τους ιερούς τόπους έχουν ερημώσει, αλλά δεν παύουν να αποτελούν αναγνωρισμένα πολιτιστικά μνημεία. Το μόνο ενεργό μονολιθικό μοναστήρι στο έδαφος της Βουλγαρίας είναι ο Άγιος Δημήτριος Μπασαρμπόβσκι.

«Οι άνθρωποι τον Μεσαίωνα έχτιζαν μοναστήρια σε σπηλιές, γιατί σε εσχατολογικά κείμενα της εποχής αναφέρονταν πως μέσα στο βράχο θα σωθούν οι πιστοί κατά την Αποκάλυψη», λέει ο διευθυντής του Περιφερειακού Ιστορικού Μουσείου του Ρούσε καθηγητής Νικολάι Νένοφ.

Σημάδια μοναχικού βίου στους βράχους του Ιβάνοβο ανακαλύπτουν οι ερευνητές ήδη από τον 9ο αιώνα, από τα πρώτα χρόνια δηλαδή μετά τον εκχριστιανισμό των Βουλγάρων. Το μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου αναφέρεται από τον 19ο αιώνα στα επιστημονικά συγγράμματα του Τσέχου που τοποθέτησε τα θεμέλια της βουλγάρικης αρχαιολογίας Κάρελ Σκόρπιλ, όπως και στις μελέτες του σύγχρονου καθηγητή Τόντορ Μόλλοφ από το Πανεπιστήμιο του Βελίκο Τίρνοβο.

Στην επικράτεια του μοναστηριού έχουν βρεθεί αρχαία νομίσματα και αναθηματικές πλάκες, αφιερωμένες στην Άρτεμη και τον Διόνυσο, ενώ στους τοίχους των κελιών υπάρχουν ζωγραφιές προχριστιανικών αντιλήψεων όπως ήλιοι και ελάφια. Μετά την εγκατάσταση χριστιανών μοναχών στις σπηλιές αρχίζουν να απεικονίζονται σταυροί και επιγραφές. Το μοναστήρι αρχικά ήταν αφιερωμένο στους Αγίους Θεοδώρους και κτήτοράς του ήταν η βλάχα Τεοντόρα από τη δυναστεία των Μπεσαράμπ, σύζυγος του βασιλιά Ιβάν Αλεξάνταρ, ο οποίος υπήρξε κτήτορας μερικών από τα γύρω μοναστήρια στην περιοχή του Ρούσε.

Αργότερα το μοναστήρι παίρνει το όνομα του Αγίου Δημητρίου, Βουλγάρου από το χωριό Μπεσάρμποβο που έζησε έναν ήρεμο και θεοσεβούμενο βίο, ενώ μετά τον θάνατό του τα λείψανά του αποδείχτηκαν ιαματικά και λίγο πριν την Απελευθέρωση δωρίστηκαν στον Καθεδρικό ναό "Αγ. Αγ. Κωνσταντίνος και Ελένη" στο Βουκουρέστι της Ρουμανίας.

Το 1937 το μοναστήρι ανανεώνεται από τους μητροπολίτες του Ντοροστόλ και του Τσερβέν και εκεί εγκαθίσταται ο μοναχός Χρισάν από το μοναστήρι του Προφήτη Ηλία στο Πλάκοβο του Βελίκο Τίρνοβο, ο οποίος εξασφάλισε την εικονογράφηση του ιερού. Μέχρι πρόσφατα στο μοναστήρι διέμενε μόνο ένας μοναχός, αλλά το 2005 ο πατριάρχης Θεόκτιστος έδωσε την ευλογία του για την ίδρυση εκκλησίας, αφιερωμένη στη Μεταμόρφωση του Κυρίου στο μοναστήρι που έτσι ζωντάνεψε και περιμένει νέους προσκυνητές. Ταυτόχρονα για τα 320 χρόνια από τον θάνατο του Αγίου Δημητρίου από το Μπεσάρμποβο το Πατριαρχείο της Ρουμανίας δώρισε στο μοναστήρι εικόνα με μέλος από τα λείψανά του.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα

http://bnr.bg/el/post/100850511