Ο Αγ. Πορφύριος με έπεισε να έχω υπολογιστή. Τον φέραμε με το μουλάρι!

Ο Αγ. Πορφύριος με έπεισε να έχω υπολογιστή. Τον φέραμε με το μουλάρι!

__________

ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗΝ ΤΑΙΒΑΝ

Συναντήσαμε τον π. Ιωνά Μούρτο σε μια από τις σύντομες επισκέψεις του στα πάτρια εδάφη και μας μίλησε για την επιρροή του Οσίου στη ζωή του, για το ιεραποστολικό έργο στην Ταϊβάν και για την πρώτη εκκλησία εκεί.

Στη ζωή, παρουσιάζονται κάποτε κάποιες σπουδαίες ευκαιρίες, όπου ο άνθρωπος συναντιέται με το καλό του κόσμου. Η συνάντηση αυτή γίνεται μέσω ορισμένων ιδιαίτερων αδελφών. Ίσως να κατανοήσουμε πολύ αργότερα -ίσως όχι-, τον ρόλο που έπαιξαν στη ζωή μας οι εκλεκτοί αυτοί συνοδοιπόροι, που μας ώθησαν να τραβήξουμε τον δρόμο μας και να ζήσουμε τις εμπειρίες που ήταν ταγμένες στην προσωπική μας σωτηρία. Ο π. Ιωνάς Μούρτος, ήταν ένα νεαρό παλληκάρι που αναζητούσε το νόημα της ζωής, όταν πήγε στο Άγιο Όρος και συναπαντήθηκε με τον άγιο Πορφύριο. Σήμερα, είναι ένας ώριμος πια σε ηλικία ιερέας, που ζει σ’ έναν απαιτητικό ιεραποστολικά τόπο της Ασίας επί δεκαετίες. Τον συναντήσαμε στο σύντομο πέρασμά του από την Ελλάδα πριν επιστρέψει στη χώρα της διακονίας του και μας εμπιστεύτηκε τις σκέψεις και την εμπειρία του των τελευταίων ετών καθώς και την επιρροή του αγίου Πορφυρίου στο σχέδιο της ζωής του.

Πώς ήταν το ξεκίνημά σας στην ιεραποστολή; Ήταν κλίση;

Κοιτάξτε, η Εκκλησία με έστειλε. Τώρα, κλίση τι να σας πω… Το ήθελα κι εγώ ασφαλώς. Και σκέφτομαι ότι η ενασχόλησή μου από πολύ παλιά με τους υπολογιστές, ακόμη και στο άγιο Όρος, ίσως όλα αυτά και άλλα να οδήγησαν εκεί. Θυμάμαι στα Καυσοκαλύβια ο άγιος Πορφύριος με υποχρέωσε να έχω υπολογιστή. Τον φέραμε με το μουλάρι. Εγώ αντέδρασα στον γέροντα Πορφύριο λέγοντας «τι τα χρειαζόμαστε αυτά;» και εκείνος μου είπε: «Σιωπή, αυτό που σου λέω. Το χρειάζεσαι». Είχαμε λοιπόν το κομπιούτερ σε ένα μικρό τραπέζι, δίπλα μια λάμπα πετρελαίου, εγώ κοιμόμουν κάτω από το τραπέζι. Για να μάθω να τον χρησιμοποιώ, αγοράζαμε ένα περιοδικό στα αγγλικά για υπολογιστές, ερχόταν από την Αμερική με το ταχυδρομείο στο όνομα Πορφύριος Μπαϊρακτάρης και όχι στο δικό μου όνομα, για να με προστατεύσει από τις κακές γνώμες κάποιων μοναχών. Υπήρχαν πατέρες που αντιδρούσαν σε όλα αυτά. Τα θεωρούσαν νεωτερισμούς.

Ανοιχτό μυαλό ο άγιος…

Δεν είναι μόνο θέμα ανοιχτού μυαλού. Είναι θέμα ότι ήταν ένας αληθινός χριστιανός, ο οποίος βλέπει τα πάντα καλά, ότι όλα είναι για την αγάπη του Χριστού. Άλλωστε τίποτα δεν ανήκει στον διάβολο, όλα είναι του Χριστού και σε αυτόν τα αφήνουμε. Στον Ωρωπό θυμάμαι, όταν είχε αρχίσει να εκπέμπει και η Πειραϊκή Εκκλησία, έκανε πώς και πώς να βρει το σήμα… Είχε και ένα δικό του ραδιόφωνο και άκουγε τις θεολογικές εκπομπές και θυμάμαι μου έλεγε «μωρέ αν ήταν ο απόστολος Παύλος σήμερα, θα είχε ραδιόφωνο, θα ήταν δημοσιογράφος κλπ». Έτσι λοιπόν έμαθα και ασχολήθηκα πολύ με τους υπολογιστές και τώρα το χρειάζομαι αυτό όχι ως χόμπι, αλλά επειδή όντας μόνος στην Ταϊβάν δουλεύω με το ίντερνετ και αλλιώς δεν γίνεται… Απευθύνομαι σε 23.000.000 κατοίκους… Όταν σε ρίξουν στον Ωκεανό θα κολυμπήσεις θέλεις δε θέλεις…

Μιλήσατε στον άγιο Πορφύριο για την επιθυμία σας να κάνετε ιεραποστολή;

Όχι, δεν πρόφθασα. Παρόλο που μ’ έκανε μεγαλόσχημο ο ίδιος, δεν φαντάστηκα ποτέ ότι θα βρισκόμουν στην Ασία. Μετά το θάνατο του αγίου, επισκέφθηκα την μονή Γρηγορίου όπου ο αείμνηστος γέροντας Καψάνης, μου πρότεινε να πάω στην Ταιβάν, γιατί το είχε ζητήσει ο τότε μητροπολίτης Χονγκ Κονγκ, διότι στην Κίνα δεν επιτρεπόταν να πάω ως ιερέας. Η Ταϊβάν είναι δημοκρατική χώρα, όπως εδώ, δεν έχει κανένα πρόβλημα να υποδεχθεί έναν ιερέα αρκεί να είναι νόμιμος. Επίσης απαγορεύεται να φέρεις γενειάδα. Αρχικά αναγνωριστήκαμε ως μη κερδοσκοπικός οργανισμός, «Εκκλησία της Ταϊβάν», όπως είναι πάρα πολλές άλλες εκκλησίες εκεί. Ωστόσο, έπρεπε να αγοράσουμε ένα μικρό διαμέρισμα, πήγαμε με όλα τα νόμιμα έγγραφα στο δικαστήριο και έτσι αναγνωρίστηκε η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ταϊβάν.

Πριν από σας δεν είχαν πάει ορθόδοξοι στην Ταιβάν;

Όχι, δεν είχαν πάει άλλοι. Εγώ με τη χάρη του Θεού ξεκίνησα την Εκκλησία. Οι καθολικοί ωστόσο βρίσκονται στην χώρα κάπου 300 χρόνια και διάφορες ομάδες προτεσταντών κάνουν προσηλυτισμό, εδώ και 150 χρόνια. Οι ορθόδοξοι στην Ταϊβάν με ρωτούν: «καλά εσείς οι ορθόδοξοι γιατί δεν ήρθατε νωρίτερα;» Αυτό είναι σαν ένα μαχαίρι στην καρδιά μου. Τώρα έχουμε γίνει γνωστοί στη χώρα, ξέρουν τουλάχιστον ότι υπάρχουμε. Μαζεύονται πιστοί, τρώμε μετά από κάθε θεία λειτουργία. Μαγειρεύω από τις 5.30 η ώρα το πρωί, αλλά φέρνουν και κάποιες γυναίκες φαγητά ή σαλάτες και γευματίζουμε. Όταν φεύγει ο κόσμος μαζεύουμε τις καρέκλες, βάζουμε 2 τραπέζια, πάνω το κομπιούτερ και δουλεύουμε.

Στη θεία λειτουργία πόσοι άνθρωποι έρχονται;

Συνήθως έρχονται 20-30 άτομα και μερικές φορές πολύ περισσότεροι, διότι μας επισκέπτονται φοιτητές από διάφορα πανεπιστήμια ή σχολεία και κάνουν εργασία γραπτή για το τι είδαν, παίρνουν φωτογραφίες κλπ. Και μετά το φαγητό καθόμαστε και συζητάμε για τις απορίες που έχουν. Υπάρχει και on line μετάδοση της λειτουργίας.

Η επαφή μας με την τεχνολογία είναι απαραίτητη. Αλλιώς, ούτε με τα παιδιά μας δεν θα μπορούμε να συνομιλήσουμε

Σίγουρα θα έχουν πολλές απορίες να λύσουν. Πώς είναι ο δικός τους πολιτισμός; Πού πιστεύουν αυτοί οι άνθρωποι; Με άλλα λόγια, πού πήγατε;

Ο πολιτισμός τους είναι τελείως διαφορετικός από τον δικό μας. Στον κινέζικο πολιτισμό δεν υπάρχει η έννοια του προσώπου. Έτσι είναι δύσκολη η προσέγγιση με τον δικό μας τρόπο. Η Ταϊβάν είναι κέντρο τεχνολογίας, βιοτεχνολογίας κλπ, πολύ μπροστά από την Ελλάδα. Βέβαια -δεν μπορείτε να φανταστείτε τι παράγει η χώρα-, έχουν πολύ αναπτυγμένη οικονομία. Ξέρετε, Ιεραποστολή είναι καταρχήν να έρθεις σε διάλογο με άλλους πολιτισμούς, με άλλους ανθρώπους. Αλλιώς προσεγγίζεται η Αφρική, αλλιώς μια μη αφρικάνικη χώρα. Στο τέλος η Εκκλησία καλείται να δώσει τις ιδέες της, την πίστη της. Ίσως δεν έχουμε μάθει ακόμα να κάνουμε ιεραποστολή σε χώρες πιο αναπτυγμένες από τη δική μας. Πρέπει όμως να το μάθουμε και να το κάνουμε. Η επαφή μας με την τεχνολογία λχ είναι απαραίτητη. Ούτε με τα παιδιά μας θα μπορούμε να συνομιλήσουμε αλλιώς. Δεν πρέπει να κλεινόμαστε φανατικά στον εαυτό μας δήθεν ότι τα ξέρουμε όλα.

«Ο φανατισμός είναι το άλλο πρόσωπο της αθεΐας. Πρέπει να διαλεγόμεθα, αυτό είναι ιεραποστολή»

Μην ξεχνάτε ότι ο φανατισμός είναι το άλλο πρόσωπο της αθεΐας. Καλύπτουμε με την άγνοια και τον φανατισμό την απουσία πραγματικής πίστεως. Άρα λοιπόν πρέπει να διαλεγόμεθα, αυτό είναι ιεραποστολή. Ο πολιτισμός της χώρας τώρα είναι κινεζικός, αλλά επειδή η Ταϊβάν είναι ένα πέρασμα ιδεών έχει έντονα στοιχεία από τον αμερικανικό, δυτικό πολιτισμό. Η θρησκεία των ανθρώπων εκεί είναι ένα μείγμα, αλλά τίποτα δεν είναι ξεκάθαρο. Υπάρχει μια σχετικότητα στο τι πιστεύουν, υπάρχει ένα “περίπου”, δεν υπάρχει ένα ναι ή ένα όχι. Η ακρίβεια θα λέγαμε δεν είναι αρετή στον ανατολίτικο αυτό πολιτισμό. Υπάρχει ο βουδισμός, ο ταοϊσμός, οι τοπικές θεότητες, όλα μαζί. Υπάρχει και αθεϊσμός όχι όμως με την αυστηρή έννοια που τη χρησιμοποιούμε εμείς στη Δύση. Οι πιστοί επίσης επενδύουν πολύ στην έννοια της μαντείας όταν πηγαίνουν στους ναούς. Γι΄ αυτό πηγαίνουν κυρίως στο ναό, για να αντλήσουν πληροφορίες για τη ζωή τους. Για να ξέρουν τι θα κάνουν στη ζωή τους, τι επιλογές έχουν. Υπάρχει επίσης η μέριμνα για τους νεκρούς. Κάνουν θυσίες όταν πεθαίνει κάποιος. Όπως σε αυτή τη ζωή ο άνθρωπος χρειάζεται χρήματα έτσι χρειάζεται και στην άλλη. Στον μήνα των φαντασμάτων λχ καίνε σε βαρέλια ένα σωρό πράγματα για να φύγουν τα κακά πνεύματα, τα οποία στη συνέχεια επιστρέφουν και πάει λέγοντας. Η Εκκλησία πρέπει να μεταφράσει τις έννοιές της και να δώσει σε αυτούς τους ανθρώπους την ορθόδοξη θεολογία με τρόπο που να μπορούν να την καταλάβουν.

«Σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν άγνοια και μπέρδεμα αρκετό σε σχέση με την πίστη»

Συνήθως μιλάμε για ιεραποστολές σε χώρες όπου χρειάζονται οικονομική βοήθεια. Εσείς όμως εκεί είστε ο φτωχός.

Μα ναι βέβαια, εγώ είμαι ο φτωχός εκεί. Να σκεφτείτε ότι το διαμέρισμα-ναό μας το εξοικονόμησε με ένα θαυμαστό τρόπο ο σύλλογος «Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός» από τη Θεσσαλονίκη και έτσι φυτεύτηκε η Εκκλησία της Ταϊβάν. Υπήρξαν δυσκολίες ειδικά για την υποχρεωτική αγορά του διαμερίσματος και μάλιστα παρατάθηκε διά θαύματος η παραμονή μου στη χώρα έως ότου βρεθούν τα χρήματα γι΄ αυτό. Έχουμε βέβαια μόνο ένα διαμέρισμα-ναό αφιερωμένο στην Αγία Τριάδα, 90 τμ στον 4^ο όροφο για όλους τους πιστούς της χώρας.

Θα μπορούσαμε να συγκρίνουμε όσα ζείτε εκεί με την κατάσταση του χριστιανισμού στην Ελλάδα σήμερα;

Κοιτάξτε στην Ελλάδα σήμερα υπάρχει άγνοια και μπέρδεμα αρκετό σε σχέση με την πίστη. Δεν είναι ότι φταίει η ευμάρεια, άλλωστε τα τελευταία χρόνια χάθηκε κι αυτή. Στην Ταϊβάν υπάρχει ευμάρεια αλλά τα προβλήματα είναι άλλα. Εγώ δεν κρίνω τον πολιτισμό τους. Προσπαθώ να περάσω το ευαγγελικό μήνυμα όχι γιατί είμαι επαγγελματίας παπάς αλλά επειδή μετά από πολύ διάβασμα και πολύ αγώνα ανακάλυψα ότι ο χριστιανισμός και η ορθοδοξία είναι η αληθινή θρησκεία. Και επειδή η πίστη μου έρχεται κάθε μέρα αντιμέτωπη με μια κρίση προσπαθώ να την ζωντανεύω και έτσι να την περάσω και σε άλλους ανθρώπους αν το επιθυμούν. Και βέβαια μιλώντας τους αναλυτικά για το μυστήριο της θείας ευχαριστίας, όπου ενωνόμαστε οι άνθρωποι με τον Θεό. Οι άνθρωποι χαίρονται πολύ με όσα μαθαίνουν για την θεία ευχαριστία και την ενότητα των ανθρώπων ανεξαρτήτως τόπου και χρόνου, ζωντανών και κεκοιμημένων. Συγκινούνται μάλιστα ιδιαιτέρως με την προσευχή μας για τους νεκρούς, η οποία γίνεται σε κάθε θεία λειτουργία. Τελικά αυτό που προσπαθώ να κάνω είναι η θεολογία να βγαίνει μέσα από την θεία ευχαριστία.

«Ταυτίζεσαι»

Ο αγώνας του πατρός Ιωνά γι’ αυτό τον λαό που πιστεύει σε είδωλα μας θυμίζει τα λόγια του μητροπολίτου Περγάμου Ιωάννη Ζηζιούλα, ο οποίος αναφερόμενος στο πώς οφείλουμε ν’ αντιμετωπίζουμε τους αδελφούς που βρίσκονται μακριά από τον Θεό: «Ταυτίζεσαι με όλη την ανθρωπότητα στην πτώση της, νιώθεις συμπάθεια προς όλους εκείνους που σαν εσένα είναι αμαρτωλοί και έτσι τους αγαπάς όλους, όχι συναισθηματικά αλλά υπαρξιακά, όχι υποχρεωμένος λόγω κάποιας ηθικής επιταγής, αλλά συμμετέχοντας στην δική τους ύπαρξη, στον χωρισμό τους από τον Θεό, στον θάνατό τους…».

__________

Σοφία Χατζή

δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα

ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, 27.03.2019