«Πώς να μην ευχαριστήσω τον Θεό για όλα αυτά;»:

 Μια συνέντευξη με τον μοναχό Ειρήναρχο Μήττα,  Ηγούμενο  στην Ιερά Μονή των Αγίων Αποστόλων  στη Καπερναούμ.

Προσφέρουμε στους αναγνώστες μας μια συνέντευξη με τον μοναχό Ειήναρχο ηγούμενο του μοναστηριού των Δώδεκα Αποστόλων στο Ισραήλ. Ο πατέρας Ειρήναρχος θα μιλήσει για την παιδική του ηλικία σε ένα μικρό χωριό, για το πώς οργανώνεται η ζωή στο μοναστήρι του και  πώς βίωσε πρόσφατα κλινικό θάνατο. 

Ο μοναχός Ειρήναρχος  γεννήθηκε στην Ελλάδα το 1964. Μέλος της Αδελφότητας του Αγίου Τάφου του Πατριαρχείου Ιερουσαλήμ. Ηγούμενος της Μονής των Δώδεκα Αποστόλων στο Καπερναούμ του Ισραήλ.

Διάκονος Αλέξανδρος Ζανεμετσέτ: Πατέρα Ειρήμαρχε   είσαι στους Αγίους Τόπους εδώ και 30 χρόνια. Και τις περισσότερες φορές είσαι ο ηγούμενος του μοναστηριού των Δώδεκα Αποστόλων στο Καπερναούμ της Γαλιλαίας. Με ποιον είναι πιο εύκολο να ζήσουν οι Χριστιανοί στο Ισραήλ - Άραβες ή Εβραίοι ?

Moναχός  Ειρήναρχος (Mitas): Την περασμένη άνοιξη έπεσα στο Θαβώρ  από ένα δέντρο, από ύψος 4 μέτρων. Αυτό ήταν στην  αρχή της Σαρακοστής, και στο Μοναστήρι της Μεταμόρφωσης . Βοηθούσαμε να κόψουμε δέντρα. Πέφτοντας από ένα δέντρο, έπεσα σε ένα βαρέλι  και σε ένα κλαδί. Αυτό μείωσε την ταχύτητα πτήσης, αλλά έπεσα ακριβώς με το κεφάλι μου. Μια εβδομάδα μετά ήμουν σε εντατική περίθαλψη. Άραβες γιατροί έσωσαν τη ζωή μου στο νοσοκομείο και στη συνέχεια οι Ισραηλινοί φίλοι μου βγήκαν και με στήριξαν. Για ποιον θα παραπονεθώ;

Όταν επέστρεψα στο μοναστήρι από το νοσοκομείο, υπήρχε καραντίνα, όλα ήταν κλειστά, κανείς δεν μπορούσε να φτάσει εδώ. Και ξαφνικά βλέπω ,  αρκετοί από τους παλιούς Ισραηλινούς φίλους μου ταξιδεύουν μαζί μου στη λίμνη με καγιάκ. Ήταν υπέροχα. Ένας άλλος φίλος μου, ο οποίος διδάσκει μαθήματα για ισραηλινούς οδηγούς, έδωσε μια φιλανθρωπική διάλεξη για το μοναστήρι μας στο Zoom και συγκέντρωσε ένα αξιοπρεπές χρηματικό ποσό για εμάς. Με ποιον το συγκέντρωσε; Με οδηγούς που οι ίδιοι δεν έχουν δουλέψει για αρκετούς μήνες λόγω καραντίνας. Αυτοί είναι οι φίλοι μου, Εβραίοι Ισραηλινοί. Πολύ, βοήθησαν πάρα πολλοί.

Τώρα, έξι μήνες μετά την υπέρ σας, μπορούμε να πούμε ότι όλα πήγαν καλά;

Γενικά, το γεγονός ότι είμαι ζωντανός μετά την υπέρ μου είναι θαύμα. Είχα διάσειση, εγκεφαλική αιμορραγία, έσπασα αρκετά πλευρά και εξάρθρωση δύο  σπονδύλων. Και κλινικός θάνατος. Στην αρχή, οι γιατροί είπαν ότι αν επέζησα, θα έμενα σε αναπηρική καρέκλα και τρελός. Θυμάμαι στην αρχή ότι πετούσα ήδη στον ουρανό και από πάνω είδα το σώμα μου. Δηλαδή, έχω ήδη φύγει. Αλλά μετά κατέβηκε πίσω στο σώμα, έτσι όπως πέφτει το φτερό στον αέρα. Δεν έχετε ιδέα τι συναίσθημα!

Θέλατε να επιστρέψετε στο σώμα;

Οχι. Δεν ήταν η θέλησή μου. Και όταν επέστρεψε στο σώμα, όλα άλλαξαν  αμέσως. Πέρασα μια εβδομάδα εντατικής θεραπείας στη Χάιφα. Την πρώτη νύχτα, πίστευαν ότι δεν θα επιβιώσω. Τη δεύτερη νύχτα, σκέφτηκαν επίσης ότι θα πεθάνω. Και τη δεύτερη νύχτα, ο Πατριάρχης Θεόφιλος (που μόλις είχε επιστρέψει από την Ιορδανία), ο Αρχιεπίσκοπος Αρίσταρχος και ο Μητροπολίτης Κυριακόςς της Ναζαρέτ με επισκέφτηκαν εκεί. Θυμάμαι τα πρόσωπά τους ,  όπως τα πρόσωπα της Αγίας Τριάδας σε εικόνες. Ήσαν  σκοτεινό τριγύρω, και τα τρία πρόσωπα ... Και μετά από εκείνο το βράδυ, η επιθυμία για μάχη για τη ζωή επέστρεψε.

Τότε η μνήμη επέστρεψε και επέστρεψε εντελώς. Οι γιατροί πολύ σωστά αποφάσισαν να μην ράψουν το κεφάλι, αλλιώς θα μπορούσε να υπάρξει αιμορραγία, επειδή πολύ αίμα ρέει έξω τις πρώτες μέρες. Αλλά δεν υπήρχαν καθόλου επιχειρήσεις. Τόσο οι γιατροί όσο και οι νοσοκόμες είναι πολύ καλοί. Γενικά, πέρασα δύο εβδομάδες στο νοσοκομείο: μια εβδομάδα σε εντατική θεραπεία και μια άλλη εβδομάδα σε αποκατάσταση. Μετά από ένα  μεγάλο χρονικό διάστημα αφαιρέθηκαν και  τα ψυχοτρόπα χάπια. Στη συνέχεια επέστρεψα στο μοναστήρι.

Φαίνεται ότι η ζωή έχει ήδη τελειώσει με αυτή την πτώση από το δέντρο και χωρίς άγχος ,  κατευθείαν στο Φως. Και ο Κύριος έδωσε συνέχεια. Επιστρέφετε στον πόνο και τη δυστυχία. Και όμως ο Κύριος είναι εδώ. Πώς να μην ευχαριστήσω τον Θεό για όλα αυτά;

Όσον αφορά τον μοναχισμό. Η Ελλάδα έχει τον Άθω, υπάρχουν τόσα πολλά μοναστήρια στην ήπειρο και στα νησιά. Γιατί άνθρωποι από την Ελλάδα πηγαίνουν στο μοναχισμό στους Αγίους Τόπους;

Εδώ είναι ένας εντελώς διαφορετικός κόσμος. Και καταλαβαίνω γιατί πολλοί από τους Αδελφούς του Αγίου Τάφου σπάνια πηγαίνουν εκεί: Ήμουν τελευταία στην Ελλάδα πριν από 10 χρόνια. Για εμάς, η Ελλάδα είναι ένα μέρος όπου όλοι σας εγκρίνουν, όπου φιλούν το χέρι σας, λένε ευγενικά λόγια. Ακόμα και χωρίς να σας γνωρίζω προσωπικά, απλώς και μόνο επειδή είστε μοναχός ή ιερέας. Και εδώ αυτό δεν συμβαίνει, μερικές φορές μπορούν ακόμη και να καλέσουν ή να φτύσουν:   "Το έκαναν σε μένα, και θα είναι το ίδιο για σένα." Μην περιμένετε λοιπόν ότι θα είμαστε καλύτεροι από Αυτόν. Μια ευγενική στάση   φυσικά, θα είναι εκεί που γεννηθήκατε, όπου είστε γνωστοί, όπου όλοι έχουν την ίδια πίστη από την παιδική ηλικία με εσάς. Και ένα μέρος όπου αρχικά δεν γνωρίζετε τη γλώσσα, τα έθιμα ή οτιδήποτε είναι εντελώς διαφορετικό. Αυτό είναι πολύ πιο δύσκολο. Επομένως, πιο κοντά στην αλήθεια.

Ταυτόχρονα, δεν μπορώ να πω ότι στο Ισραήλ αντιμετώπισα δυσκολίες. Η πολυπλοκότητα είναι η γλώσσα. Αλλά από τη φύση μου, ήμουν πάντα ανοιχτός και κοινωνικός. Οι πρόγονοί μου ήταν έτσι.

Από που είσαι?

Η οικογένειά μας είναι από ένα χωριό στη βορειοδυτική Μακεδονία. Είναι δύο ώρες από τη Θεσσαλονίκη σήμερα με το αυτοκίνητο, και από εκεί είναι επίσης δύο ώρες για τη Βόρεια Μακεδονία. Η οικογένεια περιελάμβανε ιερείς και καθηγητές της ελληνικής γλώσσας. Θυμάμαι ότι η γιαγιά μου διάβαζε προσευχές, κρατώντας στα χέρια της έναν Σταυρό που έφεραν οι πρόγονοί της από τους Αγίους Τόπους. Ο παππούς της μητέρας υπηρέτησε επτά χρόνια εκεί στις μυστικές υπηρεσίες πριν από την απέλαση των Ελλήνων από τη Μικρά Ασία το 1922. Τότε ήταν αστυνομικός στην αρχή του πολέμου με τους Ιταλούς (συμπεριλαμβανομένου ήταν στο πλοίο που είχαν βυθιστεί οι Ιταλοί).

Γεννήθηκα το 1964. Πριν από το στρατό, σπούδασα σε σχολείο ηλεκτρολόγων, όπου ειδικεύτηκε σε ανελκυστήρες, καθώς και σε σχολή τέχνης, που ασχολήθηκε με τη ζωγραφική ναών. Ήμουν  στο στρατό για δύο χρόνια και στη συνέχεια πήγα αμέσως στο σχολείο, στις 22. Αλλά ήθελα να γίνω μοναχός από τα 17 μου.

Δηλαδή, ολόκληρο το περιβάλλον ήταν πιστός;

Ναί. Θυμάμαι ότι είχαμε 170 μαθητές στο σχολείο του χωριού. Και πάντα αγωνιζόμασταν για το ποιος θα πάει να βοηθήσει στο Ιερό  της εκκλησίας μας κατά τη διάρκεια των υπηρεσιών. Όλοι ήταν πιστοί. Όταν επισκέπτομαι σήμερα την Ιερουσαλήμ στο μοναστήρι Γκόρνυ  ( είναι στην Ορεινή  η Ρωσική Γυν.Μονή )  της Ρωσίας, μου θυμίζει το χωριό μας: με τον τρόπο ζωής του, τις πομπές του Τιμ.  Σταυρού ...

Εκείνη την εποχή, 1.300 άνθρωποι ζούσαν στο χωριό. Πριν τον εμφύλιο πόλεμο του 1946-1949. ήταν το 2000: περισσότεροι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στον εμφύλιο πόλεμο παρά στον Β 'Παγκόσμιο Πόλεμο. Γνωρίζαμε λοιπόν πολύ καλά τι θα συνέβαινε ως αποτέλεσμα του κομμουνισμού. Πολλοί άνθρωποι πέθαναν τότε, και οι Έλληνες κομμουνιστές σταύρωσαν απλώς τους ιερείς.

Στο χωριό ήμουν φίλος με τον ιερέα μας. Μας δίδαξε να ψάλλουμε , μας δίδαξε να λατρεύουμε τον Θεό . Το πρώτο μου εκκλησιαστικό σχολείο συνδέθηκε με τον ιερέα μας. Θυμάμαι ότι την Μεγάλη Παρασκευή, ολόκληρο το χωριό ήταν στην εκκλησία,  έψαλαν  σε τέσσερις χορωδίες. Δεν θυμάμαι μη πιστούς στο χωριό μας. Μεταξύ του χωριού μας και του γειτονικού, ο εξομολογητής μου ίδρυσε ένα μικρό μοναστήρι προς τιμήν της  Αγ. Παρασκευής. Υπήρχαν νυχτερινές υπηρεσίες κάθε Παρασκευή και πήγα εκεί.

Ο Μητροπολίτης μας Φλωρίνης  ονομαζόταν  Αυγουστίνος (Καντιώτης). Μας δίδαξε πολλά, ήταν υπέροχος κήρυκας. και  γνώριζε  τον Αγ. Ιωάννη τον Χρυσόστομο από καρδιάς. Όταν ήρθε για πρώτη φορά στην πόλη του, στο μητροπολιτικό του, μόνο το 2% του πληθυσμού πήγαινε  στην εκκλησία εκεί. Όταν πέθανε, μόνο το 2% δεν πήγε στην εκκλησία.

Είναι ενδιαφέρον το ότι η Πατήρ Αυγουστίνος Φλωρίνης  και πολλοί άνθρωποι γύρω του ήταν κατά κάποιο τρόπο ενάντια στο μοναχισμό.  Ζούσαν  χωρίς οικογένειες, αδελφότητα και ησχολούντο  με ενεργές εκκλησιαστικές δραστηριότητες. Κάποτε ήταν μέλη της αδελφότητας "Zωή". Μας δίδασκαν πολλά, αν και δεν μας δίδασκαν για τη μοναστική ζωή. Αλλά είναι ενδιαφέρον ότι μετά το θάνατο του επισκόπου, όλες αυτές οι αδελφότητες στην επισκοπή του έγιναν μοναστήρια. Έγινα μοναχός χάρη στο βιβλίο του Μητρ.  Αυγουστίνου«Ακολούθησέ με!»,  Με κατάπληξε. Έτσι, κρίνοντας από τους καρπούς, ο «αντι-μοναχισμός» τους ήταν πολύ σχετικός.

Είναι οι Έλληνες επίσκοποι μοναχοί ή όχι;

Όχι πραγματικά. Δεν αποδέχονται το μεγάλο σχήμα, όπως οι περισσότεροι ακόμη και νεαροί μοναχοί σε Ελληνικά μοναστήρια ή στο Άθω. Τονίζονται ως αρχιμανδρίτες ή ιερομόναχοι. Εξαρτάται από το πού ζουν. Εάν ένα άτομο είναι αγχωμένο στον Άθω, τότε είναι σαφές ότι αυτό δεν είναι για την επισκοπή .  Υπάρχουν επίσκοποι στο μεγάλο σχήμα, αυτό φαίνεται ακόμη και κατά τη διάρκεια της θεϊκής θητείας: εάν ένας επίσκοπος είναι στο σχήμα, απαγορεύεται να φοράει Μήτρα. Και οι επίσκοποι το χρειάζονται συνήθως. Λοιπόν, μια μοναστική στολή  δεν μοιάζει με επίσκοπο. Οι επίσκοποί μας λαμβάνουν συχνά το σχήμα, όταν στο τέλος της ζωής τους βρίσκονται σε μοναστήρια σε ηρεμία. Στη Ρωσία, υπάρχει μια άλλη παράδοση ,  υπάρχουν μοναχοί που γοητεύονται στο Μεγάλο Σχήμα  σε μεγάλη ηλικία, όταν ένα άτομο δεν μπορεί πλέον να κάνει τίποτα άλλο.

Υπάρχουν πολλά μικρά μοναστήρια στην Ελλάδα. Και πόσο συχνά γιορτάζεται εκεί η λειτουργία;

Εξαρτάται από το πόσα άτομα υπάρχουν. Εάν είναι πέντε ή έξι άτομα, τότε συνήθως εξυπηρετούν τις αργίες και τις Κυριακές. Και στις διακοπές, συχνά εκτελούν νυχτερινή υπηρεσία, αγριπνία.

.

Γενικά, στην Ελληνική παράδοση, στα μοναστήρια και στις ενορίες υπηρετούν με διαφορετικούς τρόπους. Πράγματι, οι υπηρεσίες δεν μπορούν να είναι οι ίδιες. Στη Ρωσία, ολόκληρος ο χάρτης, από όσο γνωρίζω, είναι μοναστικός. Επομένως, μετά την επανάσταση στη Ρωσία, οι άνθρωποι σταμάτησαν γρήγορα να πηγαίνουν στην εκκλησία: ήταν απλά κουρασμένοι. Οι απλοί άνθρωποι, που δεν έχουν ιδιαίτερα βαθιά πίστη, κουράζονται.

Είναι σαφές πώς στη Ρωσία αποδείχθηκε ιστορικά: ο ερημίτης πήγαινε στην έρημο, στα δάση, στη συνέχεια εμφανίστηκαν κελιά και  σε ένα μοναστήρι γύρω του. Γύρω από το μοναστήρι υπάρχουν χωριά (χριστιανοί / αγρότες), τα οποία, μεταξύ άλλων, αποτελούν το εργατικό δυναμικό του μοναστηριού. Και η θεϊκή υπηρεσία παραμένει μοναστική. Έτσι ήταν στη Δύση. Όμως στην Ελλάδα αυτό δεν συνέβη: δεν έγινε αποδεκτό ότι οι απλοί άνθρωποι έ θα καναν το έργο για τους μοναχούς, και εκείνοι προσεύχονταν για αυτούς ή τους έτρωγαν με ψωμί. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους ο Αγ. Μάξιμος ο Γραικός   διαμαρτυρήθηκε εναντίον τέτοιων σχέσεων μεταξύ λαϊκών και μοναχών που θεωρούσαν τους εαυτούς τους ως μπογιάρ. Δεν είναι σαν την εκκλησία! Πηγαίνετε στον Άθω και δείτε πώς ζουν εκεί οι μοναχοί: εργάζονται από το πρωί έως το βράδυ και προσεύχονται το βράδυ.

Ενδιαφέρων. Αποδεικνύεται ότι για τους νεότερους Έλληνες η ανάγνωση του Ιωάννη  του Χρυσοστόμου , στο πρωτότυπο δεν είναι πρόβλημα;

Φυσικά δεν είναι πρόβλημα. Και ο Ιωάννης της Κλίμακος  επίσης. Και Φιλοσοφία. Και ακόμη και ο  Παλαμάς . Ο πιο δύσκολος Πατέρας που διαβάζεται είναι ο Ισαάκ ο Σύρος. Προσπάθησα, αλλά εκεί πρέπει να αναλύσετε το κείμενο, χωρίς να αποσπάται η προσοχή από τίποτα. Είναι ένα πολύ βαρύ κείμενο και μια πολύ βαθιά σκέψη. Αλλά εκεί, ίσως, το αποτέλεσμα είναι ότι αυτή είναι μια μετάφραση ... Έχουμε το πιο συνηθισμένο άτομο σήμερα που μπορεί να διαβάσει τους Πατέρες. Σε τελική ανάλυση, η αρχαία Ελληνική γλώσσα δεν εξαφανίστηκε ποτέ από τη σύγχρονη Ελληνική γλώσσα. Τα νεοελληνικά είναι απλώς συνέχεια αυτής της γλώσσας. Και σε διαφορετικές εκφράσεις, συνεχίζουμε συχνά να χρησιμοποιούμε αρχαίες λέξεις, μαζί με σύγχρονες.

Δηλαδή, το ζήτημα της μετάφρασης των θεϊκών υπηρεσιών ή του Ευαγγελίου στη σύγχρονη Ελληνική γλώσσα δεν αξίζει τον κόπο;

Δεν αξίζει καθόλου. Έτσι δεν αποφοίτησα από το κλασικό τμήμα του πανεπιστημίου, αλλά από μια τεχνική σχολή του Ελληνικού εσωτερικού, είμαι ηλεκτρολόγος από την εκπαίδευση, αλλά καταλαβαίνω όλα αυτά τα κείμενα.

Το μοναστήρι σας στο Καπερναούμ είναι ένα από τα αγαπημένα μέρη για Ρώσους προσκυνητές. Μιλάτε εξαιρετικά Ρωσικά, αν και δεν έχετε πάει ποτέ στη Ρωσία. Πώς μπήκε στη ζωή σου η ρωσική γλώσσα και τόσο προσοχή στους Ρώσους Ορθόδοξους;

Οι πρώτες μου ρωσικές και ουκρανικές επαφές ήταν από τον Άθω. Στη νεολαία μου, επισκέφτηκα δύο φορές τον Άθω, συμπεριλαμβανομένου του Αγ. Παισίου(+1994). Θυμάμαι ότι κάλεσε να μείνει μαζί του για τη νύχτα, αλλά έπρεπε να προχωρήσω ...

Τότε ήμουν στη Μεγάλη Λαύρα. Και εκεί δύο παλιοί μοναχοί μου είπαν όλα , όσα θα συνέβαιναν στην Ιερουσαλήμ. Εκεί με παρουσίασαν σε  δύο νέους ,  ένας ήταν από τη Ρωσία, ο άλλος από την Ουκρανία ,  χάρη στον οποίο άρχισα να μαθαίνω ρωσικά ταυτόχρονα: τότε έζησαν για αρκετά χρόνια στο μοναστήρι μας στο Καπερναούμ.

Όπως είπα, ήθελα να γίνω μοναχός από τα 17 μου. Και ήξερα ότι ήθελα να πάω στο μοναστήρι μόνο στους Αγίους Τόπους. Γιατί δεν ξέρω.

Πώς ήρθες στους Αγίους Τόπους;

Ήθελα να φτάσω στους Αγίους Τόπους ως μαθητής, μαζί με τους αγιογράφους που ήρθαν εδώ για να εργαστούν. Ήταν φίλοι του μεγαλύτερου αδερφού μου: έπαιζαν μαζί ποδόσφαιρο. Έτσι συναντηθήκαμε. Μαζί καταφέραμε να δουλέψουμε λίγο στην Ελλάδα: ζωγράφισαν τοιχογραφίες και ασχολήθηκα με βιτρό παράθυρα. Με κάλεσαν στην ταξιαρχία τους (και αυτό θα ήταν 3-4 φορές περισσότερα χρήματα από όσα κέρδιζα τότε), αλλά ήθελα ήδη να πάω σε ένα μοναστήρι και δεν είχε νόημα να πάω για λίγο.

Επισκέφτηκα για πρώτη φορά την Ιερουσαλήμ όταν ήρθα εδώ για να τελειώσω την τελευταία τάξη του σχολείου. Από τους επτά νέους που ήθελαν να έρθουν, τρεις τελικά ήρθαν. Από τους τρεις, έμειναν μόνο δύο. Συνήθως οι Έλληνες εισέρχονται στο Πατριαρχείο της Ιερουσαλήμ μέσω σχολείου. Οι περισσότεροι από αυτούς που παραμένουν είναι εκείνοι που σπούδασαν εδώ στο σχολείο. Οι μαθητές βοηθούν πολύ τόσο στον Ιερό Τάφο όσο και στην Εκκλησία του Κωνσταντίνου και της Ελένης στο Πατριαρχείο. Παίρνουν λίγα χρήματα για αυτό. Το ίδιο ισχύει και για τους Αρμένιους στην Ιερουσαλήμ. Μετά το σχολείο, κάποιος πηγαίνει να σπουδάσει περαιτέρω στην Ελλάδα, και κάποιος χειροτονείται και πηγαίνει να σπουδάσει μετά από αυτό.

Υπάρχουν εκείνοι που έρχονται εδώ ήδη «έτοιμοι», από άλλες τοπικές εκκλησίες (όπως ο Αρχιμ. Χρυσόστομος στην Κανά της Γαλιλαίας, είναι από την Εκκλησία της Ελλάδας). Υπάρχουν εκείνοι που έφτασαν νέοι, αλλά μετά το στρατό ,  σαν άλλος αρχιτέκτονας. Ο Χρυσόστομος , από το μοναστήρι του Αγ. Γερασίμου  του Ιορδανίτου  ή εγώ. Όσοι έχουν υπηρετήσει στο στρατό δεν φοβούνται να τους σταλούν για να ζήσουν στην έρημο ή μόνοι τους, όπως εδώ: ξέρουν πώς να επιβιώσουν. Πριν μείνετε στους Αγίους Τόπους, πρέπει να ζήσετε εδώ και όχι μόνο ως προσκυνητής. Μέχρι να δουλέψετε σκληρά, δεν ιδρώνετε, δεν ερωτεύεστε πραγματικά αυτά τα μέρη. Όσοι ήρθαν εδώ ως ενήλικες τα τελευταία 10 χρόνια, χωρίς να περάσουν από το σχολείο, όλοι έφυγαν. Μετά την τελευταία τάξη του σχολείου, πήγα στην Ελλάδα, υπηρέτησα στο στρατό, μελέτησα. Και επέστρεψε σε ηλικία 24 ετών.

Και όταν επέστρεψες, δεν βρήκες αμέσως τον εαυτό σου στο Καπερναούμ;

Το να κάθεται μόνος όταν δεν υπάρχει θεμέλιο είναι κακό. Δεν είναι γνωστό πώς θα τελειώσει αυτό. Όταν έφτασα στην Ιερουσαλήμ, ήθελα να φτάσω στη Λαύρα του Σάβα του Αγιασμένου. Αλλά αποδείχθηκε ότι κατέληξα στην πατριαρχία υπό τον Vl. Η Δωροθέα, που είναι τώρα στον Τάφο της Μητέρας του Θεού. Είναι πολύ ταπεινή και φιλική. Ως αποτέλεσμα, υπήρχε ένα έτος στη Βηθλεέμ (η πρώτη υπακοή ήταν τρεις μήνες για να μαζέψω ελιές), μετά στον Άγιο Τάφο. Και μετά στάλθηκε εδώ στο Καπερναούμ.

Ζώντας μόνο τα πρώτα χρόνια στο Καπερναούμ, έχασα το μοναστήρι που ήταν ακόμη και στο χωριό μου: καμία πομπή του Σταυρού, χωρίς όμορφες μοναστικές υπηρεσίες. Για τα πρώτα επτά χρόνια της ζωής μου στη Καπερναούμ, ταξίδευα κάθε Κυριακή στην Κανά της Γαλιλαίας. Ο σημερινός Πατριάρχης Θεόφιλος ήταν τότε Ηγούμενος  εκεί.

Στο πατριαρχείο μας λένε: ναι, είμαστε μοναχοί, αλλά συχνά δεν μπορούμε να ζήσουμε τη συνηθισμένη μοναστική ζωή μας εδώ. Ο καθένας έχει πολύ διαφορετικά επίπεδα, οπότε αφήστε όλους να ζήσουν όσο μπορούν και θέλουν. Όποιος θέλει μια ισχυρή πνευματική ζωή ,. αφήστε τον να πάει στη Σάββα τον Αγιασμένο. Όποιος είναι μικρότερος ,  στον Γεώργιο Χοζεβίτη.. Ακόμα λιγότερο , στον Αγ. Γεράσιμο Ιορδανίτη  . Ο Θεός δεν αφήνει κανέναν!

Και πώς κατέληξε η ζωή σου στο Καπερναούμ;

Όταν ήρθα εδώ μόνος, άρχισα να δουλεύω όσο καλύτερα μπορούσα. Και ποιος θα μπορούσε να ξέρει ότι εγκαίρως θα υπάρχει - όπως τώρα - μια ρωσική λειτουργία κάθε Σάββατο, θα υπάρχει μια ενορία, εκατό βαπτίσεις το χρόνο, πολλοί γάμοι. Και δεν έχει τελειώσει ακόμα! Οι άνθρωποι μεγαλώνουν.

Ταυτόχρονα, δεν υπάρχει μεταφορά στο Ισραήλ τα Σάββατα. Και οι άνθρωποι πρέπει να αλληλοβοηθούνται στο ναό. Οι άνθρωποι δοκιμάζονται. Και δεν οργανώσαμε ούτε τη χορωδία ούτε: οι ίδιοι οι άνθρωποι ήρθαν. Ήμασταν οι πρώτοι στο Πατριαρχείο της Ιερουσαλήμ που υπηρετήσαμε για τους Ρώσους Ορθόδοξους Ισραηλινούς, στα μέσα της δεκαετίας του '90. Οι ιερείς άλλαξαν. Θυμάμαι πώς ένας από τους ιερείς που υπηρετούσε μαζί μας πέθανε την Μεγάλη Εβδομάδα, και μέχρι το Πάσχα μας έμειναν χωρίς ιερέα. Και μόνο μια μικρή ομάδα προσκυνητών από τη Μόσχα ήρθε σε μας, μαζί τους υπήρχε ένας ιερέας. Και ο ιερέας τους υπηρέτησε για τρίτη συνεχόμενη νύχτα. Και η Πασχαλινή μας υπηρεσία ήταν η τέταρτη. Αλλά όταν είδε πόσα άτομα είχαν συγκεντρωθεί ... Ήταν εντελώς λαμπερή καθ 'όλη τη διάρκεια της υπηρεσίας. Ήταν μια υπέροχη εξυπηρέτηση! Το χέρι του Θεού δεν αφήνει τους ανθρώπους του, συμπεριλαμβανομένων των ενοριών μας.

Ναι, είστε εδώ στο Καπερναούμ, απλώς αποστολικό.

Θα είχα ξεκινήσει και το σκάφος. Αλλά οι Απόστολοι ήταν ψαράδες, και αν ξεκινήσω μια βάρκα, θα πουν ότι ήρθα εδώ για να ξεκουραστώ. Καλύτερα να χτίσουμε ένα νέο ενοριακό σπίτι πρώτα.

Είναι ενδιαφέρον, πατέρα Ειρήναρχε  ότι όλα αυτά τα χρόνια εσείς, ο ηγούμενος της μονής, ήσασταν απλός μοναχός, όχι ιερέας. 

Αυτή ήταν η απόφασή μου. Όταν χειροτονείτε πολύ νέος, δεν καταλαβαίνετε καν τι είναι. Όταν η σύνοδος μας αποφάσισε να με χειροτονήσει, ήμουν ήδη κάτω των 30 ετών. Σκέφτηκα και αρνήθηκα. Ήθελα να είμαι ακριβώς μοναχός, μοναχός στους Αγίους Τόπους. Και κατά προτίμηση να μείνω σε ένα μέρος. Στη χώρα μας, σχεδόν όλοι οι αρχιμανδρίτες μετακινούνται από τόπο σε τόπο κάθε τρία χρόνια. Αλλά δεν μπορείτε καν να γνωρίσετε ανθρώπους σαν αυτό, όχι ότι έχετε χρόνο να κάνετε κάτι. Και δεν το ήθελα αυτό. Λίγο πριν από το θάνατό του, ο Πατριάρχης Διόδωρος πρότεινε και πάλι να με χειροτονήσει. Και πάλι αρνήθηκα. Επιτρέψτε μου να είμαι ένας απλός μοναχός εδώ, και θα υπάρξουν ιερείς.

Αναρωτιέμαι αν το Ισραήλ έχει περιορισμούς στην κατασκευή ναών;

Οχι. Οι ναοί χτίζονται σε όλα τα αραβικά χριστιανικά χωριά. Στο Sakhnin - ένα αραβικό χωριό στη Γαλιλαία - χτίστηκε ένας νέος ναός εξίσου τεράστιος, σχεδόν όπως η Εκκλησία του Αγίου Τάφου στην Ιερουσαλήμ. Στον Αγ. Σάββα , θα χτίσουν τώρα μια εκκλησία για την Ορθόδοξη κοινότητα. Η απόφαση λαμβάνεται από το γραφείο του δημάρχου και όχι από το κράτος. Και αν στο χωριό ή στην πόλη υπάρχουν τουλάχιστον εκατό άνθρωποι μιας συγκεκριμένης θρησκείας, τότε είναι δυνατό να οικοδομηθεί.

Επικοινωνείτε με τους κληρικούς και τους μοναχούς της Ρωσικής Εκκλησιαστικής Αποστολής;

Φυσικά. Επικοινωνούμε με όλους εδώ. Πρόσφατα, ήρθε η νέα μονή της Ορεινής η Ηγουμ. Κατερίνα  . Μπορεί να φανεί ότι είναι ένα άτομο με εκτεταμένη μοναστική εμπειρία και πολύ έξυπνη ,  είναι γιατρός με εκπαίδευση. Ο Θεός τη βοηθά στο νέο της Μονα -

στήρι ( ήλθε από τον Αγ. Σεραφείμ Σαρώφ ) . Η μητέρα  Μωυσία, η πρώην της μονή των  Ελαιών  ( Ανάληψις ), με  επισκέφτηκαν συχνά. Αμέσως εδώ άρχισαν να κάνουν κάτι, βοήθησαν να μαζέψουν ελιές ,  χωρίς σημασία. Λοιπόν, ο επικεφαλής της Ρωσικής Πνευματικής Αποστολής του ROCOR στην Ιερουσαλήμ είναι ο Αρχιμανδρίτης Ρωμαίος Κρασόβσκι. Ένας πραγματικό Ρώσος Ορθόδοξος , χωρίς μια σταγόνα του Σοβιετικού. Και χωρίς μια σταγόνα περιττής σημασίας. Ένας πραγματικός μοναχός.

Λατρεύω τον π. Νικήτα  στο μοναστήρι Gorny (  Ορεινή). Είναι Αρμένιος από τη Γεωργία από εθνικότητα, μιλά Ρωσικά με προφορά, όπως εγώ. Αλλά όταν διαβάζει στη Σλαβονική  κατά τη διάρκεια της  Θ.Λειτουργίας , τότε καταλαβαίνω τα πάντα. Μπορεί να φανεί ότι ένα άτομο προσεύχεται και δεν βιάζεται να φτάσει οπουδήποτε από τον Θεό. Είμαστε επίσης πολύ φιλικοί με τη ρωσική ενορία στην Ιόππη ( όπου το τάφος της Αγ. Ταβιθά ) ...

Μια ερώτηση για ένα θέμα στο οποίο οι Ρώσοι σήμερα δεν καταλαβαίνουν πάντα τους Έλληνες είναι για το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης. Ποια είναι η σημασία του για τους Έλληνες; Παρουσία αρκετών τοπικών Ελληνικών εκκλησιών, ο ρόλος του Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης είναι ακόμα ιδιαίτερος.

Αυτή είναι η ιστορία. Και μια ιστορία που σχετίζεται κυρίως με την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (η οποία έκανε πολλά κακά και πολλά καλά, όπως όλες οι αυτοκρατορίες). Για τα ανατολικά πατριαρχικά, το πραγματικό κέντρο εκείνη την εποχή ήταν η Κωνσταντινούπολη. Και όλοι οι ανατολικοί πατριάρχες βρίσκονταν σε συνεχή επαφή με τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Πολλοί από αυτούς ζούσαν μόνιμα στην Κωνσταντινούπολη, επειδή υπήρχαν φορείς της κεντρικής κυβέρνησης και τα κύρια ζητήματα επιλύθηκαν. Αποδείχθηκε ότι η δύναμη των Ανατολικών πατριαρχών ήταν τοπική, καθεμία στην περιοχή του, αλλά ζούσε σε μια επίσκεψη στον Οικουμενικό Πατριάρχη, στην επικράτειά του. Εκεί λήφθηκαν αποφάσεις. Δεν υπάρχει λοιπόν ειδική θεολογία ,  αυτή είναι καθαρή ιστορία.

Οι Ρώσοι είχαν μια διαφορετική ιστορία από αυτήν που ζήσαμε. Αλλά για όλες τις σλαβικές εκκλησίες, η Κωνσταντινούπολη είναι η  μητρική εκκλησία. Ποιος βάφτισε τους Σλάβους; Ιεραπόστολοι και επίσκοποι του Οικουμενικού Πατριαρχείου, είτε είναι Έλληνες, Βούλγαροι είτε οποιοσδήποτε άλλος.

Οι ανατολικές εκκλησίες φαίνεται να είναι παλαιότερες από την Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης, αλλά πάρα πολύ για αυτές στο Βυζάντιο συνδέθηκε με τις Οικουμενικές Συνελεύσεις, οι οποίες με τη σειρά τους συνδέονται με την Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης. Πού αποφάσισε ότι ο Επίσκοπος της Ιερουσαλήμ θα ήταν ο πατριάρχης; Στο Συμβούλιο της Χαλκηδόνας το 451. Πού είναι η Χαλκηδόνα; Ναι, ακριβώς απέναντι από την Κωνσταντινούπολη. Πριν από αυτό, ο επίσκοπος της Ιερουσαλήμ για αρκετούς αιώνες συνεχόμενους ήταν υποτελής του Καισαρείου Μητροπολίτη (τώρα, παρεμπιπτόντως, δεν υπάρχει Καισάριος  Μητροπολίτης). Έτσι, η Εκκλησία δεν είναι μόνο γραπτοί νόμοι, αλλά και ιστορία.

Ένα άλλο οδυνηρό ζήτημα είναι η αυτοκεφαλία της Ουκρανικής Εκκλησίας. Πώς φαίνεται στην Ελλάδα;

Στην Ελλάδα, αυτό φαίνεται διαφορετικά από ό, τι στη Ρωσία. Στην Ορθόδοξη Εκκλησία, η αρχή της αυτοκεφαλίας είναι φυσική. Εδώ οι Έλληνες είναι μικροί άνθρωποι, και ταυτόχρονα έχουμε ζήσει εδώ και καιρό σε πέντε αυτοκέφαλες  εκκλησίες: Κωνσταντινούπολη, Ελλάδα, Κύπρος, Αλεξάνδρεια και Ιερουσαλήμ. Και τι, παρεμβαίνει στην αδελφότητα; Ή ακόμη και καλή επικοινωνία μεταξύ εκκλησιών; Φυσικά και όχι. Καθώς υπάρχουν πολλές επισκοπές, υπάρχουν επίσης πολλές αυτοκέφαλες ς εκκλησίες. Πρέπει να μετατρέψουμε ολόκληρη την εκκλησία σε μια επισκοπή για να ζήσουμε ειρηνικά; Φυσικά και όχι. Επομένως, όταν οι Ρώσοι ή οι Ουκρανοί μου λένε ότι η αυτοκεφαλία, για παράδειγμα, της Ουκρανικής Εκκλησίας είναι "μη ασφαλής", τότε για μένα είναι ένα είδος νέας θεολογίας. Η αυτοκεφαλία σε μια μεγάλη χώρα ή σε μια μεγάλη τοπική εκκλησία είναι φυσική. Και πόσες φορές υπάρχουν περισσότεροι Ορθόδοξοι Ουκρανοί από Έλληνες, Βούλγαρους ή Σέρβους;

Έτσι, η ιδέα ότι η αυτοκεφαλία δεν μπορεί να είναι "με κανέναν τρόπο" μου φαίνεται κάτι άγριο. Και η ενότητα των αδελφών λαών; Εμείς και οι Κύπριοι είμαστε γενικά ένα άτομο, και η αυτοκεφαλία ή δύο διαφορετικά κράτη δεν μας παρεμβαίνει. Νομίζω ότι δεν πρέπει να παρεμβαίνουν ούτε στους Ρώσους και τους Ουκρανούς. Σέβομαι πολύ τον Γέροντα Ονούφριο  και τον αγαπώ πολύ. Αν όχι για αυτόν, θα υπήρχαν πολλά πράγματα διαφορετικά.

Σχετικά με την πρακτική της απόψυξης. Πέρυσι, η σύνοδος της Εκκλησίας της Ιερουσαλήμ αποκατέστησε τον πρώην Πατριάρχη Ιερουσαλήμ Ειρηναίο στην επισκοπική αξιοπρέπεια. Μπορεί η Εκκλησία να αποκαταστήσει κάποιον που έχει αναστραφεί;

Ο ιερέας είναι σαν μια βρύση μέσα από την οποία ρέει νερό. Η υποβάθμιση είναι όταν η βρύση είναι απενεργοποιημένη και όχι όταν είναι απενεργοποιημένη. Ναι, ένας τέτοιος ιερέας ή επίσκοπος στερείται του δικαιώματος να υπηρετήσει, και η χάρη δεν περνά πλέον από αυτόν. Αλλά θα πεθάνει ακόμα ως ιερέας, ανεξάρτητα από το πόσες φορές απενεργοποιείται απο αυτή τη βρύση, ανεξάρτητα από το τι συμβαίνει σε αυτόν στη ζωή! Είναι καλό που η Εκκλησία μας επέστρεψε τον πρώην Πατριάρχη Ιερουσαλήμ Ειρηναίου πριν πεθάνει και ότι όλη αυτή η σύγκρουση δεν παρέμεινε λεκές στην ιστορία της εκκλησίας μας. Η εκκλησία άνοιξε ξανά τη βρύση, την οποία είχε κλείσει προηγουμένως.

Ναι, είναι σημαντικό να μην κρίνεις κανέναν.

Και μην δοξάζεις κανέναν μέχρι να δεις τον θάνατό του!

Στην Τιβεριάδα , για παράδειγμα, από τους 60 χιλιάδες του πληθυσμού, το 20% είναι Ρώσοι. Αυτόι είναι κυρίως της διανόηση. Εκεί η ενορία αποτελείται από περίπου 100 άτομα, στις διακοπές υπάρχουν περισσότερα. Υπάρχουν όμως καθαρά εβραϊκές πόλεις, όπως το Τελ Αβίβ και το Άσντοτ, όπου δεν υπήρξαν ποτέ Ορθόδοξες εκκλησίες. Είμαι πεπεισμένος ότι πρέπει να χτιστούν εκεί. Γνωρίζω ότι ο Πατριάρχης Θεόφιλος Γ΄ δέχτηκε πρόσφατα μια ομάδα ρωσόφωνων ιερέων. Σε αυτή τη συνάντηση, μίλησαν για το πώς να οργανώσουν Ρωσικές Ορθόδοξες ενορίες. Νομίζω ότι η Ρωσική κοινότητα μεταναστών που εμφανίστηκε εδώ είναι διπλάσια από τη μεγαλύτερη Αραβόφωνη. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για το Πατριαρχείο μας. Είναι σημαντικό οι μετανάστες από τη Ρωσία, κάποτε στο Ισραήλ,βρίσκονται κάτω από το ομοφόριο  της εκκλησίας. Νομίζω ότι η Εκκλησία σας, ως αδελφική, πρέπει να βοηθήσει το Πατριαρχείο εδώ να υποστηρίξει τους ανθρώπους που ζουν εδώ, να βοηθήσει στην ικανοποίηση των πνευματικών τους αναγκών. Το γεγονός ότι υπάρχουν πολλοί Ρώσοι εδώ, και ότι κάθε μέρα υπάρχουν περισσότεροι, είναι πολύ καλό.

Πολλοί Χριστιανοί, θα μπορούσε κανείς να πει, η ελίτ των Αραβόφωνων ενορίτων, έφυγε για την Ιορδανία ή την Αμερική. Οι λόγοι είναι αντικειμενικοί: δεν μπορούσαν να εκπαιδεύσουν τα παιδιά τους εδώ. Κατά τη διάρκεια της Ιντιφάντα, το πανεπιστήμιο και άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα έκλεισαν. Ο χρόνος πέρασε, τα παιδιά μεγάλωσαν, ήταν απαραίτητο να φροντίσουμε με κάποιον τρόπο το μέλλον τους. 

Δεν υπάρχουν Παλαιστίνιοι ως έθνος και ποτέ δεν ήταν. Δεν υπήρξε ποτέ παλαιστινιακό κράτος. Εάν εμφανιστεί, θα είναι μουσουλμ;νικό. Δεν υπάρχει περισσότερο από το 20% των χριστιανών εκεί, και αυτό δεν θα τους επιτρέψει να επηρεάσουν την κατάσταση και οι μουσουλμάνοι δεν θα βοηθήσουν τη χριστιανική κοινότητα. Η συμμετοχή στην Εκκλησία της Ιερουσαλήμ για τους Αραβόφωνους Χριστιανούς είναι σαν διαβατήριο: αυτό καθορίζει ποιοι είναι. Στα Αραβικά, ονομάζονται "ρούμι-Ορθόδοξοι", δηλαδή οι Ορθόδοξοι Ρωμαίοι. Οι Ανατολικές Ορθόδοξες Εκκλησίες εμφανίστηκαν στο έδαφος της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, η οποία αργότερα έγινε γνωστή ως Βυζάντιο. Από τότε, το όνομα του Ορθόδοξου ,  διατηρείται στον αραβικό κόσμο.

Υπήρξε Ελληνιστική περίοδος στη ζωή της Ανατολής, από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου έως τον 6ο αιώνα. Για σχεδόν χίλια χρόνια, ακόμη και Εβραίοι μιλούσαν Ελληνικά. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι ενορίες ονομάζονται αραβικά, επειδή δεν έχουν καμία σχέση με τους Άραβες με αίμα. Δεν ήρθαν από κάπου στην Αραβία. Αυτοί είναι οι ντόπιοι που μιλούν αραβικά, το οποίο είναι ευρέως διαδεδομένο εδώ. Μετά από 60 χρόνια ύπαρξης του Κράτους του Ισραήλ, τα παιδιά τους άρχισαν να μιλούν μεταξύ τους όχι πλέον στα Αραβικά, αλλά στα Εβραϊκά. Σπουδάζουν στα εβραϊκά και τα αραβικά είναι η δεύτερη γλώσσα τους. Τα εγγόνια πιθανότατα θα μιλούν μόνο εβραϊκά. Κανείς δεν τους αναγκάζει να μάθουν εβραϊκά, μόνο η ζωή απαιτεί να μάθουν την κρατική γλώσσα εάν θέλουν να επιτύχουν κάτι.

Η πίστη τους δεν είναι τόσο βαθιά, γνωρίζουν λίγα πράγματα για τη νηστεία, γνωρίζουν λίγα για τη θρησκεία τους ,  μόνο αυτά που διαβάζουν στις εκκλησίες. Ο λόγος είναι ότι υπάρχουν λίγα Ορθόδοξα σχολεία. Στην τουρκική εποχή, απαγορεύτηκαν και η απαγόρευση επηρέασε μόνο τους Ορθόδοξους Χριστιανούς. Οι Καθολικοί δεν το είχαν αυτό, τα συμφέροντά τους υπερασπίστηκαν οι Γάλλοι, οι Βρετανοί και αργότερα οι Αμερικανοί. Τα συμφέροντα των Ορθόδοξων υπερασπίστηκαν μόνο από την  Ρωσία. Πριν από την επανάσταση, υπήρχαν 70 Ορθόδοξες σχολές στην Παλαιστίνη. Τώρα υπάρχει μόνο μία στη Βηθανία   και υπάρχουν κυρίως μουσουλμάνοι που μελετούν εκεί. Όλα τα σχολεία χτίστηκαν από την Αυτοκρατορική Ορθόδοξη Παλαιστινιακή Εταιρεία και προορίζονταν για Ορθόδοξους Χριστιανούς στη Μέση Ανατολή.

Οι Ρώσοι που έρχονται εδώ γνωρίζουν τι είναι το Πάσχα και τα Χριστούγεννα, ξέρουν πώς και πότε να νηστεύουν, ότι κανείς δεν μπορεί να λάβει  Θεία Κοινωνία χωρίς ομολογία. Το θυμήθηκαν αυτό, ακόμη και όταν ζούσαν « κάτω από τους κομμουνιστές». Οι Άραβες απέχουν πολύ από αυτήν τη γνώση. Και αν όλα αυτά διαχωρίζονται από την Ορθοδοξία, τότε τι είναι η Ορθοδοξία; Φοράτε μόνο Σταυρό στον εαυτό σας; Η Ορθοδοξία είναι τα πάντα μαζί: τα μυστήρια, και η νηστεία και οι εκκλησίες. Οι Άραβες εμφανίζονται κυρίως στο ναό όταν βαπτίζονται, στέφονται και υπηρετούνται. Ένας Ρώσος, αν δεν γνωρίζει κάτι για την εκκλησιαστική ζωή, θα ανακαλύψει πώς να το κάνει σωστά. Οι Άραβες δεν έχουν αυτό. Ο Διαφωτισμός περνά από ρωσικές ενορίες, από τις οποίες υπάρχουν ήδη πολλές στους Αγίους Τόπους. Όταν μια υπηρεσία είναι εν μέρει στα Αραβικά, εν μέρει στην Εκκλησία Σλαβική, και οι Ρώσοι ενορίτες στέκονται εκεί με τις γνώσεις τους για την Εκκλησία, ακόμη και αν το μικρό που παρέμεινε μετά τους Κομμουνιστές, για τους Άραβες σημαίνει πολλά. Γι 'αυτό λέω ότι είναι καλό όταν υπάρχουν όλο και περισσότεροι Ρώσοι εδώ

Ποιο είναι το κύριο ιερό του ναού; 

- Εικόνα της Μητέρας του Θεού "  η Οδηγήτρια ". Πολλά θαύματα εμφανίστηκαν από αυτό το εικονίδιο. Θυμάμαι ότι υπήρχε ένα αγόρι, επτά ή οκτώ ετών, που δεν μιλούσε . Η  φωτογραφία του τοποθετήθηκε στην εκκλησία, προσευχήθηκαν για αυτόν και μετά από τρεις μήνες το παιδί θεραπεύτηκε πλήρως. Το ανακαλύψαμε γιατί ζήτησαν τη φωτογραφία του πίσω. Ο γιος των Ουκρανών διπλωμάτων είχε καρκίνο. Προσευχήθηκαν εδώ μπροστά από την εικόνα της Παναγίας και άφησαν επίσης μια φωτογραφία. Τώρα το αγόρι είναι ήδη υγιές, μεγαλώνει και  σπουδάζει. Υπήρχαν και άλλα θαύματα. Ένα ρωσόφωνο κορίτσι είχε μια τραγωδία: ο γαμπρός έπεσε με μοτοσικλέτα. Την προηγούμενη μέρα, της έδωσε σκουλαρίκια, τα οποία φορούσε αμέσως το κορίτσι. Μετά το θάνατο του γαμπρού, συνέχισε να φοράει ένα δώρο και δεν μπορούσε να κοιμηθεί καθόλου τη νύχτα. Αυτό συνεχίστηκε για έξι μήνες. Δεν μπορούσε να ζήσει κανονικά. Η μαμά την έφερε εδώ. Η μαμά είναι Εβραία, αλλά ακόμη και Εβραίοι, όταν δεν μπορούν να βοηθήσουν τον εαυτό τους, έρχονται στην Εκκλησία. Ήρθαν και άφησαν τ σκουλαρίκια στην εικόνα της Μητέρας του Θεού. Τους υποσχέθηκα ότι τα σκουλαρίκια θα είναι πάντα εδώ, και ανά πάσα στιγμή, αν χρειαστεί, μπορούν να έρθουν και να τα πάρουν. Την πρώτη νύχτα μετά από αυτό, το κορίτσι κοιμήθηκε ήρεμα. Μετά από λίγο, ήρθα να ελέγξω: είναι τα σκουλαρίκια στη θέση τους; Είναι ήδη παντρεμένη και έχει παιδιά. Υπήρχαν πολλές παρόμοιες περιπτώσεις. Υπήρχε μια άλλη ισραηλινή γυναίκα, επίσης μια ρωσόφωνη, ασθενής με καρκίνο. Κάθε φορά που υποβαλόταν  σε χημειοθεραπεία, ερχόταν εδώ και στεκόταν μπροστά στην εικόνα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Πάντα έλεγε : Είμαι Εβραία, αλλά νιώθω καλά εδώ, κερδίζω δύναμη. Η χημειοθεραπεία είναι πολύ επώδυνη και αυτός είναι ο μόνος τρόπος που μπορώ να το χειριστώ. Περπατούσε έτσι για ενάμιση χρόνο. Στη συνέχεια, η κόρη της ήρθε στο  Άγιο Φως με  ένα κερί για την ειρήνη της ψυχής της μητέρας της. Δεν ήταν Ορθόδοξη, αλλά προσευχήθηκε έτσι! Ο άνθρωπος δεν ήρθε στο βάπτισμα, αλλά νομίζω ότι ο Θεός θα την δεχτεί. Δεν μπορείτε να καταδικάσετε ένα άτομο που για κάποιο λόγο δεν βαφτίστηκε και να πείτε ότι είναι κακή Υπάρχουν κακοί Χριστιανοί επειδή γνωρίζουν το Νόμο αλλά δεν τον τηρούν. Και εκείνοι που δεν ξέρουν πώς να τους κρίνουμε; Νομίζω ότι αν ήμασταν όλοι καλοί Χριστιανοί, τότε αυτοί οι άνθρωποι θα ερχόταν επίσης στην Εκκλησία.