Εγκύκλιος Ἁγίου Πάσχα 2021,τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Γορτύνης και Ἀρκαδίας κ. Μακαρίου.

Ἀγαπητοί μου,

φθάσαμε στήν κεντρική ἑορτή τῆς ὀρθοδόξου πίστεώς μας, τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ. Προηγήθηκε ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή, στάδιο πνευματικῆς προετοιμασίας γιά τήν ὑποδοχή της. Βλέπουμε τήν Ἀνάσταση μέσα ἀπό τή διέλευση τῆς διδακτικῆς περιόδου τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς καί στέκουμε, γιά μιά φορά ἀκόμα, στόν Μεγάλο Κανόνα τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου Κρήτης, ὁ ὁποῖος,σέ ἕνα ἀπόσπασμά του, λέει: «Ληστὴς Σὲ κατηγοροῦσε! Καὶ ληστὴς Σὲ θεολογοῦσε! Κι οἱ δυό τους ἦταν μαζί Σου κρεμασμένοι στὸν σταυρό. Ἀλλ᾽ ὦ Πολυεύσπλαχνε, ὅπως στὸν πιστό ληστὴ ποὺΣέ ἐπέγνωσε Θεό, ἔτσι καὶ σὲ μένα ἄνοιξε τὴν πόρτα τῆς ἔνδοξης Βασιλείας Σου».

Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ ἄνοιξε τή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν στόν πιστό ληστή πού Τόν ἐπέγνωσε. Τό ἐπέγνωσε ἐδῶ σημαίνει ἀλλάζω, μετανοῶ ἀληθινά. Ἡ μετάνοιαεἶναι ἐκείνη πού ἐλευθερώνει τήν ψυχή ἀπό τή σκληρότητα καί τήν ἀμετανοησία καί μέ τήν ἐπιστρεπτική κίνησή της πρός τόν Θεό εὐπρεπίζεται ἐσωτερικά καί γεμίζει ἀπό μιά ἀνείπωτη ὡραιότητα.

 Ἡ συγκλονιστική αὐτή κατάσταση, ξεχείλισμα τῆς ὕπαρξης, προερχόμενη ἀπό τά τρίσβαθα τῆς ψυχῆς, εἶναι τό περιεχόμενο τῆς ἐκζήτησης τοῦ πιστοῦ ληστῆ μέ τό: «...μνήσθητί μου, Κύριε ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου...».

Ἡ μετάνοια εἶναι πρόσψαυση, ἄγγιγμα τοῦ Θεοῦ, κατά τή χάρη Του καί ὄχι ἀποκλειστικά καί μόνο μέ τούς ἀνθρώπινους καθορισμούς. Ἡ Καινή Διαθήκη λέει: «...ἐγγίσατε τῷ Θεῷ, καὶ ἐγγιεῖ ὑμῖν...», δηλαδή «...πλησιάστε τόν Θεό καί θά σᾶς πλησιάσει καί ἐκεῖνος...», καί τό πλησίασμα αὐτό τοῦ Θεοῦ ὁδηγεῖ στήν καινούργια ζωή πού ἀποκάλυψε ὁ Ἰησοῦς Χριστός.

Αὐτή ἡ νέα ἐν Χριστῷ ζωή ἀνατρέπει τό μέτρημα τῆς πεπερασμένης ἀνθρώπινης λογικῆς, ὅπως π.χ. ἡ μετάνοια τοῦ ληστῆ πού προείπαμε, δηλαδή ἕνας ληστής μπῆκε στόν Παράδεισο μαζί μέ τόν Χριστό.

Τά ἴδια πράγματα συνέβησαν καί γιά τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ. Ὑπῆρχαν καί ἐκεῖνοι πού εἶχαν γαντζωθεῖ μόνο στήν ἀσφάλεια τῆς βεβαιότητας τοῦ νοῦ ὅπως π.χ. μερικοί χριστιανοί στήν Κόρινθο, κατά τήν ἐποχή τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, πού ἔλεγαν ὅτι δέν ὑπάρχει ἀνάσταση. Τούς ἔγραψε, μάλιστα, ὁ Παῦλος ἐρωτῶντας τους: «...πῶς μερικοί ἀνάμεσά σας ἰσχυρίζονται ὅτι δέν ὑπάρχει ἀνάσταση νεκρῶν;...», γιά νά φθάσει στή συνέχεια στή γνωστή ρήση του: «...ἄν ὁ Χριστός δέν ἔχει ἀναστηθεῖ, ἡ πίστη σας εἶναι μάταιη...».

Μέσα στά διάφορα γεγονότα πού περιγράφονται στήν Καινή Διαθήκη γιά τήν Ἀνάσταση, ὁ Ἀναστημένος Χριστός ἦλθε στούς μαθητές Του καθώς μιλοῦσαν καί «...στάθηκε ἀνάμεσά τους...» καί ἐκεῖνοι «...ἀπό τήν ταραχή καί τόν φόβο τους νόμιζαν ὅτι ἔβλεπαν φάντασμα...».

Ὁ Ἀναστάς,πού γνώριζε τούς διαλογισμούς τους, εἶπε σ᾽ αὐτούς: «...δέστε τά χέρια μου καί τά πόδια μου γιά νά βεβαιωθεῖτε ὅτι ‘’αὐτὸς ἐγώ εἰμι’’  εἶμαι ἐγώ ὁ ἴδιος. Ψηλαφίστε με καί δεῖτε˙ ὅτι δέν εἶμαι πνεῦμα, ὅπως νομίζετε, διότι τό πνεῦμα δέν ἔχει σάρκα καί ὀστά ὅπως βλέπετε ἐμένα νά ἔχω...».

Τί λέει ἐδῶ ὁ Κύριος; «...Αὐτὸς ἐγώ εἰμι...» δηλαδή,«...εἶμαι ἐγώ ὁ ἴδιος...», «...ἐγώ εἰμί...», ὅπως ἄλλοτε εἶχε πεῖ π.χ.: «...ἐγώ εἰμι τό φῶς τοῦ κόσμου...», «...ἐγώ εἰμι ὁ ἄρτος τῆς ζωῆς...», ἤ ἀλλοῦ:ὅταν ὁ Κύριος εἶπε στόν Ἀπόστολο Παῦλο, στήν πορεία του πρός τήν Δαμασκό: «...ἐγώ εἰμι ᾿Ιησοῦς ὃν σὺ διώκεις...», δηλαδή 

«...ἐγώ εἶμαι ὁ Ἰησοῦς, πού ἐσύ καταδιώκεις...».

Μπροστά σ᾽ αὐτό τό «...ἐγώ εἰμί...» τοῦ Θεοῦ, ἀλήθεια,ποιός μπορεῖ νά προτάξει τό δικό του ἐγώ; Ποιός, μπροστά στόν Θεό, μικρός ἤ μεγάλος, σοφός ἤ ἄσοφος, μπορεῖ νά ὑψώσει τό ἀνάστημά του; Καί ὅμως εἶναι πάμπολλα τά παραδείγματα πού οἱ λογισμοί σάν ληστές κλέβουν τόν νοῦ καί τραυματίζουν τήν ψυχή, ὅπως ψάλλει ἡ Ἐκκλησία μας, καί ἀνάλογα μέ τό ἀπό ποῦ προέρχονταιοἱ λογισμοίκαί ποῦ στοχεύουν εἶναι καί ἡ μορφή τῆς ἀμετανοησίας καί τῆς ἀνθρώπινης ἀλαζονείας πού στήν ἐποχή μας κι᾽ ἄν δέν ἔχει ἐξαπλωθεῖ τόσο πολύ, ὑπερυψούμενη μάλιστα ὑπερφίαλα ἐνώπιον τοῦ Παντοδύναμου Θεοῦ. 

Ποιά εἶναι ἡ ἀρχή αὐτῆς τῆς κατάστασης; Ἡ Ἁγία Γραφή λέει: «...Ἀρχή τῆς ἀπομακρύνσεως τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τόν Κύριο εἶναι ἡ ὑπερηφάνεια...».

Ἔμπροσθεν, λοιπόν, τοῦ Κυρίου ἀπό τόν Ὁποῖο ἀπομακρυνθήκαμε, ἔμπροσθεν τοῦ Κυρίου πού εἶπε: «...ἐγώ εἰμιἡ ἀνάστασις καὶ ἡ ζωή...», σάν τόν Δαυίδ,ἐν μετανοίᾳ,νά ταπεινώσουμε τό ἐγώ μας καί νά Τοῦ ποῦμε: «...τίς εἰμι ἐγὼ Κύριε...», δηλαδή «...Ποιός εἶμαι ἐγώ, Κύριε...», μπροστά Σου, «...Ἐγώ εἰμί γῆ καί σποδός...», δηλαδή «...ἐγώ εἶμαι χῶμα καί στάκτη...».

Κύριε, βοήθησέ μας νά πετάξουμε τό ἀταπείνωτο φρόνημά μας, τόν ἀχαλίνωτο ἐγωϊσμό μας, τά ἐπικάλυπτρα τῆς ψυχῆς καί νά πᾶμε πιό πέρα ἀπό τά «..ἔξωθεν τοῦ ποτηρίου καὶ τῆς παροψίδος...», νά ἀποκτήσουμε αὐτογνωσία καί νά φωτίσουμε τά σκοτάδια μας μέ τό φῶς τῆς Ἀνάστασής Σου.

Χριστός Ἀνέστη.

Ὁ Μητροπολίτης 

† Ὁ Γορτύνης καί Ἀρκαδίας Μακάριος