Η ΚΡΥΜΜΕΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ

Η ΚΡΥΜΜΕΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ

     Να σας μιλήσω λίγο για τον μακαριστό τον κυρ-Α. Πολύτεκνος και αξιοσέβαστος οικογενειάρχης. Μεγάλωσε τη φαμίλια του με κόπο, με μόχθο και με απαράμιλλη εντιμότητα και χριστοήθεια. Ευγενής άνθρωπος, πάντα με τον καλό λόγο, τη σύνεση, την μεστωμένη κρίση, το ήθος στον τρόπο και τη σκέψη του. Έχει πολύ παρά πάνω από μια δεκαετία που μας άφησε. Ο κυρ-Α. ήταν και καλός ψάλτης. Καλλιεργημένος, συνεπής, προσεκτικός, ευσυνείδητος, καλά καταρτισμένος, εγκάρδιος ζηλωτής της συνέπειας και της τάξεως του τυπικού των Ακολουθιών. Έψαλλε στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, σε διάφορους ναούς.

 Πόση σεμνότητα, πόση ταπείνωση, πόση σεβαστικότητα και ευπρέπεια είχε η παρουσία του στο ιερό Αναλόγιο! Καμία σχέση με την έπαρση, τον εγωισμό, την κενοδοξία και την επίδειξη των πολλών σύγχρονων συναδέλφων του. Ερχόταν κάποιες μέρες στο παιδιατρείο, όπου «δούλευα» σαν λαϊκός, στο ιεραποστολικό παιδιατρείο της Ορθόδοξης Αδελφότητας της μακαριστής και πασίγνωστης στην πόλη της Θεσσαλονίκης, της –μετέπειτα κεκοιμημένης κι αυτής ως μοναχής– παιδίατρου Αγγελικής (Τσ.). Εκεί μιλούσαμε για διάφορα θέματα. Κι όταν μιλούσαμε, φυσικά εξοριζότανε ο χρόνος. Όταν μας έφυγε για την άνω Ιερουσαλήμ ο αγαπητός μας ψάλτης, με φώναξε η γυναίκα του και η αδελφή της, αν θέλω να πάρω τα «Μηναία» από τη γεμάτη βιβλιοθήκη του. Εννοείται ότι πήγα και, παρόλο που δυσκολευτήκαμε πολύ να παρκάρουμε στο κέντρο της Συμπρωτεύουσας, τελικά, ήμουν στο σπίτι την ώρα που μου υπέδειξαν. 

Με τον χρόνο είχαν ένα μεγάλο θέμα, με την καλή έννοια: έπρεπε τα πάντα να γίνουν την ώρα που ορίζονταν γιατί αλλιώς «στράβωνε» κάπως η επικοινωνία. Τέλος πάντων, με πολλές ευχαριστίες πήρα στα χέρια μου τη σειρά των «Μηναίων» (πολύ παλιά έκδοση του «Φωτός»), που συνοδεύονταν μαζί με το «Τριώδιον», το «Πεντηκοστάριον», το «Ωρολόγιον το Μέγα» και μερικά δυο-τρία ακόμη βιβλία, τα οποία τα χρειαζόμουν άμεσα για την ακολουθιακή χρήση τους στο μικρό «σπιτοκονάκι» που έμενα στην πρώτη μου απόκεντρη ενορία. Όλα τα βιβλία καθαρά, ατσαλάκωτα, περιποιημένα, πού και πού έβλεπες και κάποιες υποσημειώσεις σαν αναγκαία υπόμνηση στα πλάγια κενά («Δόξα», «Και νυν», «Δις», κ.α.). 

Όλα τα βιβλία, όπως είπα, παλιά, αλλά έβγαζαν μέσα από τις σελίδες τους αμείωτο το άρωμα της ευσέβειας και της προσήλωσης στην ιεροψαλτική. Παρ’ όλο το πέρασμα των πολλών χρόνων και της πολλαπλής χρήσης τους, διατηρούσαν ακόμη το άρωμα της προσευχής της ψυχής του ευδόκιμου ψάλτου της Εκκλησίας του Θεού. Άνοιγα τις σελίδες τους κι ένιωθα την παρουσία του μακαριστού, θυμόμουν το πρόσωπό του, τα λόγια του, το φρόνημά του, το γεμάτο αγάπη για τον Χριστό, την Εκκλησία και την Ελλάδα.

 Μετά, πώς να τον ξεχάσω, πώς να τον απολησμονήσω, πώς να τον αφήσω στη λήθη τον αγαπητό μας κ.Α.! Ένα απόγευμα, μάλλον πριν την Ακολουθία του Εσπερινού, έβγαλα κατά το σύνηθες από το ράφι το βαρύ «Ωρολόγιον». Ήταν όπως όλα τα βιβλία όμορφα και προσεκτικά καπλαντισμένο. Το πλαστικό ήταν ημιδιαφανές, παλιάς εποχής, ενός γνωστού χριστιανικού βιβλιοπωλείου στη Θεσσαλονίκη. 

Και γι’ αυτό μπόρεσα, για πρώτη φορά, να διακρίνω μέσα από την εσοχή του διπλώματός του ένα γράμμα, μια διπλωμένη κόλλα αναφοράς, όπου διέκρινα ένα κείμενο που ήταν γραμμένο. Απόρησα. Με άκρα σιωπή και προσοχή διεύρυνα την εσοχή του καπλαντίσματος και με τα δυο μου δάχτυλα κατάφερα να βγάλω το παράδοξο γράμμα που έβλεπα μπροστά μου. Ήταν ένα ιδιόχειρο γράμμα, κρυμμένο καλά στο καπλάντισμα του τόμου του «Ωρολογίου». Ποιος ξέρει για πόσο καιρό να ήταν εκεί! Ο συγχωρεμένος ήταν καλός χειριστής του λόγου. Τα γράμματά του λεπτά, καλλιτεχνικά, όμορφα, μικρά αλλά ευδιάκριτα. Έκατσα και διάβασα το κείμενο με όχι λίγη τη συγκίνηση. Ήταν η ιδιόχειρη «πνευματική διαθήκη» του, τρόπο τινά. Εξιστορούσε τη ζωή του, τους αγώνες του, τις δοκιμασίες του. Παραινούσε και συμβούλευε όσους ανθρώπους γνώριζε στον αγώνα για πίστη στον Χριστό, αγώνα για την αρετή, προσήλωση στις διαχρονικές αξίες του χριστιανικού πολιτεύματος. Παράλληλα, αποχαιρετούσε τους πάντες και ζητούσε μια ειλικρινή και εγκάρδια «Συγνώμη» από αυτούς, όσους λύπησε και όσους στενοχώρησε στη ζωή αυτή, άθελά του ή ακόμη και συνειδητά. 

Απ’ ό,τι φαίνεται, ο καλός μας κ.Α. ένιωθε να περνάει ο καιρός, τα χρόνια να τον βαραίνουν, οι ασθένειες και οι ανημποριές να πληθαίνουν, το γεγονός του θανάτου του να πλησιάζει ολοένα και, μέσα σε αυτή την ώριμη χαρμολυπική κατάσταση, άφησε τον εαυτό του ελεύθερο στο χαρτί, περιγράφοντας τη ζωή του και εκζητώντας τη συγνώμη από τους συνανθρώπους του, ώστε να λάβει μετά ευχερέστερα τη συγνώμη του Θεού γι’ αυτόν. «Ετοιμαστείτε! Ετοιμάζεστε!» σαν να τον άκουσα να με προτρέπει, όχι τρομοφοβικά και υστερικά, αλλά πολύ στοργικά και αδελφικά.

 «Χριστιανά τα τέλη της ζωής ημών, ανώδυνα, ανεπαίσχυντα, ειρηνικά, και καλήν απολογίαν την επί του φοβερού βήματος του Χριστού» αιτείται αδιάκοπα η Εκκλησία για όλους τους πιστούς, ζητούν με την προσευχή τους όλοι οι πιστοί και, στο τέλος, με όλη την προσωπική και διαπροσωπική πνευματική καλλιέργεια, με τον πνευματικό αγώνα του καθενός από μας, αυτά τα άγνωστα, άδηλα και αγωνιώδη τέλη γίνονται, με τη θεία Χάρη, μια ευλογημένη και τρισευλογημένη απαρχή μιας άλλης βιοτής, μιας άλλης ζωής, που είναι γεμάτη από την ειρήνη και τη δύναμη, το κάλλος και την αφθαρσία της Αναστάσεως του Χριστού μέσα μας και γύρω μας. Είναι αλήθεια. Πιστέψτε το. Ζήστε το. Αυτό το μήνυμα εισέπραξα ανακαλύπτοντας και διαβάζοντας την κρυμμένη «διαθήκη» του αλησμόνητου κυρ-Α.! Αιωνία η μνήμη αυτού!

     π.Δαμιανός