''Η Μπάντα'' -Βασισμένο στην ιστορία του μοναδικού επιζήσαντα από τη φιλαρμονική ορχήστρα Κερασούντας

 

Με αφορμή τα 100 χρόνια από την Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, ο δημοσιογράφος Νίκος Ασλανίδης ετοίμασε ένα ντοκιμαντέρ που θα προβληθεί στο 21ο διεθνές φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, καθώς και σε άλλα φεστιβάλ του εξωτερικού.

 

 Τίτλος του ντοκιμαντέρ είναι «Η μπάντα...» και έχει ως θέμα τη φιλαρμονική ορχήστρα της Κερασούντας. Όπως είναι γνωστό η ορχήστρα αυτή αποτελείτο από 13 Έλληνες και τρεις Τούρκους. Όλοι «επιστρατεύτηκαν" με βία από τον σφαγέα των Ελλήνων Τοπάλ Οσμάν. Τους υποχρέωνε να παίζουν τουρκικά εμβατήρια των ώρα που οι Τσέτες βίαζαν, λήστευαν και δολοφονούσαν Έλληνες...

 

Ο Νίκος Ασλανίδης, στη κινηματογράφηση στιγμιότυπου του ντοκιμαντέρ

 Επειδή τα μέλη της ορχήστρας ήταν αυτόπτες μάρτυρες της Γενοκτονίας στο τέλος τους δολοφόνησε για να μην μαρτυρήσουν τα εγκλήματα του. Ως εκ θαύματος γλίτωσε μόνον ένας, ο οποίος και έγραψε ένα σχετικό βιβλίο. Με βάση αυτό το βιβλίο έχουν γίνει γυρίσματα, τα τελευταία δυο χρόνια σε Ελλάδα και Τουρκία. Στις 15 Σεπτεμβρίου 2018 γυρίστηκαν και οι δραματοποιημένες σκηνές, σε ένα εγκαταλειμμένο χωριό, κοντά στα Γιαννιτσά. Στα γυρίσματα αυτά πήραν μέρος επαγγελματίες και ερασιτέχνες ηθοποιοί από ποντιακές θεατρικές ομάδες από τους νομούς Πέλλας, Κοζάνης και Θεσσαλονίκης. Τον πρωταγωνιστικό ρόλο είχε ο γνωστός Πόντιος Τραγουδιστής Αλέξης Παρχαρίδης.

 

 

 

Το ιστορικό

Όπως είναι γνωστό ο Τοπάλ Οσμάν ήταν ο σφαγέας των Ελλήνων του Πόντου. Σύμφωνα με ιστορικές έρευνες οι Τσέτες, οι οποίοι τελούσαν υπό τις διαταγές του, έσφαξαν περισσότερους από 60.000 Έλληνες στον Πόντο. Όλα αυτά τα εγκλήματα έγιναν υπό τους ήχους της δημοτικής φιλαρμονικής ορχήστρας της Κερασούντας την οποία «επιστράτευσε» με βία. Έπαιζαν εμβατήρια και τούρκικα τραγούδια την ώρα που οι Τσέτες λήστευαν, βίαζαν και δολοφόνησαν γυναικόπαιδα...

 

                  

 

Ο Νίκος Ασλανίδης είπε στον ΕύΞΕΙΝΟ ΠΟΝΤΟ, γι’ αυτή την τραγική ιστορία:  «Στο τέλος ο Τοπάλ Οσμάν δολοφόνησε και τα μέλη της μπάντας για να μην μαρτυρήσουν τα εγκλήματα του. Μόνον ένας γλύτωσε. Ο Γιάννης Παπαδόπουλος, ο οποίος μάλιστα έγραψε και ένα σχετικό βιβλίο. Τρία χρόνια έψαχνα να βρω αυτό το βιβλίο. Ήθελα να κάνω ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο και θα με βοηθούσε στην έρευνα. Δυστυχώς όμως επειδή κυκλοφόρησε σε πολύ λίγα αντίτυπα το 1965 δεν ήταν εύκολο να το βρω.

 

  Μια μέρα που συζητούσα με τον καθηγητή Κώστα Φωτιάδη μου είπε ότι το έχει, αλλά βρίσκεται κάπου στη Βέροια όπου είχε το αρχείο του. Τον παρακάλεσα να το ψάξει και πράγματι σε μερικές βδομάδες μου τηλεφώνησε και μου είπε ότι το βρήκε. Η χαρά μου ήταν απερίγραπτη γιατί είχα απογοητευτεί. Το πήρα και το διάβασα την ίδια μέρα. Ήταν συγκλονιστικό. Τα εγκλήματα της Γενοκτονίας από έναν αυτόπτη μάρτυρα.

 

 

 Άρχισα να ψάχνω συγγενείς του Γιάννη Παπαδόπουλου και βρήκα τα παιδιά του και τα εγγόνια του στη Θεσσαλονίκη και την Καβάλα. Στόχος είναι να γίνει ένα δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ για να καταλάβουν κάποιοι γιατί ήταν Γενοκτονία όλα αυτά που υπέστησαν οι πρόγονοι μας.

 

 Για συντομία θα αναφέρω ένα απόσπασμα από αυτά που μου διηγήθηκε ο γιος του Γιάννη Παπαδόπουλου, Τάσος.

 

 «Ο πατέρας μιλούσε συνέχεια για τον Τοπάλ Οσμάν και πως γλύτωσε ως Εκ θαύματος. Όπως έγραψε και στο Βιβλίο του αρχικά είχε 850 άνδρες, καλά οπλισμένους, οι περισσότεροι από του οποίους ήταν πρώην κρατούμενοι των φυλακών. Δολοφόνοι, ληστές, βιαστές και απατεώνες. Τους υποσχέθηκε δόξα και πλούτη και πράγματι αρπάζοντας τις περιουσίες των Ελλήνων έγιναν γρήγορα πλούσιοι γι’ αυτό και ο αριθμός του αυξήθηκε κατακόρυφα. Ο πατέρας μου ήταν στην φιλαρμονική ορχήστρα και έπαιζε πεφίρο (φλάουτο). Έτσι βρέθηκε στο εκστρατευτικό σώμα του Τοπάλ Οσμάν με το πιστόλι στον κρόταφο...

 

Όπως μας έλεγε ο πατέρας μου αρχικά πήγαν στα κουρδικά χωριά που είχαν ξεσηκωθεί και μετά είχαν σειρά τα χωριά των Ποντίων. Συγκέντρωναν όλους στις πλατείες και λήστευαν τα σπίτια τους. Μετά βίαζαν τις γυναίκες και τα κορίτσια και στη συνέχεια τους έσφαζαν όλους... Φεύγοντας έκαιγαν και όλα τα σπίτια των Ελλήνων»...

 

 

 

Το ρεπορτάζ δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΕύΞΕΙΝΟΣ ΠΟΝΤΟΣ, τον Οκτώβριο 2018, τεύχος 255