ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ ΣΤΟ ΟΡΟΣ ΣΙΝΑ

ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ ΣΤΟ ΟΡΟΣ ΣΙΝΑ

Αποστολή στο αρχαιότερο μοναστήρι του κόσμου, στα βάθη της ερήμου, εκεί όπου η ελληνική ακούγεται εδώ και 15 αιώνες. Ένα παράθυρο στη βυζαντινή κληρονομιά μας.   

______________

Θυμάμαι την πρώτη εικόνα, το πρώτο πρωινό μετά τη βραδινή άφιξή μας: βγαίνουμε από τον ξενώνα, ανηφορίζουμε το χωμάτινο μονοπάτι ανάμεσα σε ελιές, ευκαλύπτους και κυπαρίσσια. Στη συγκλονιστική γη, εκεί που σμίγουν δυο τραχιά βουνά, φυτρώνει μια αυστηρή καστροπολιτεία. Περνάμε σκυφτοί τη μικρή, βαριά, κουρασμένη πόρτα, την τεθλασμένη είσοδο, μπαίνουμε στη μονή. Στα καλντερίμια της το βλέμμα διαστέλλεται προς το παρελθόν. Στην Αγία Κορυφή, κατά την παράδοση των Πατέρων, ο Θεός κατέβηκε στη γη και έδωσε στον Μωυσή τις πλάκες με τις 10 εντολές. Μέσα στο μοναστήρι περικλείεται και η φλεγόμενη και μη κατακαιόμενη Βάτος. Και άλλες πάμπολλες παραδόσεις αιώνων. 

Δεν χρειάζεται να είσαι πιστός για να κοινωνήσεις το μεγαλείο του βιώματος. Νιώθω τα χείλη μου στεγνά, με τραβάνε. Η έρημος σιγά σιγά με κυριεύει. 

(Την προηγούμενη μέρα ταξιδέψαμε στην αχανή ερημική χερσόνησο, ανάμεσα σε Αφρική και Ασία, 10 ώρες, από στρατιωτικό σε αστυνομικό μπλόκο κ.ο.κ. Πιο πριν, για 36 ώρες είμαστε στο Κάιρο, καταγοητευμένοι με τη χαοτική πόλη των 1000 μιναρέδων και των 20 και πλέον εκατομμυρίων κατοίκων.) 

Στην Τράπεζα, βίωμα μοιραζόμενο. Το φαγητό: φακές. Το φρούτο: άγουρες φράουλες και ώριμοι χουρμάδες αναμίξ στα τσίγκινα πιατάκια. Νερό και κρασί. Η Τράπεζα είναι κτίσμα της εποχής των Σταυροφοριών. Λίγες ώρες πριν ακουμπάω τα τείχη, το Καθολικό, τη σκαλιστή πόρτα του, όλα όσα κατασκευάστηκαν επί Ιουστινιανού, με την προσωπική του επιμέλεια. Ένα τμήμα του τείχους έχει αναστηλωθεί από τον Ναπολέοντα. Βρίσκομαι σε ένα ζωντανό μνημείο, ένα κύτταρο ελληνικό στη μέση της ερήμου, που επιβίωσε από τις συμπληγάδες του Χρόνου. 

Η Ιστορία φτερουγίζει πάνω από το Σινά. Η Σιναΐτικη Βιβλιοθήκη, σημειώνουν οι κ.κ. Φύσσας και Τσελίκας, περιλαμβάνει την πλουσιότερη πρωτογενή συλλογή ελληνικών χειρογράφων στον κόσμο, αλλά και μία από τις μεγαλύτερες συλλογές σε άλλες γλώσσες (συριακά, αραβικά, γεωργιανά, σλαβονικά). Ταυτόχρονα, η σιναϊτική συλλογή εικόνων εκτιμάται ως η σημαντικότερη και πλουσιότερη παγκοσμίως.

Υπεραπλουστεύω ίσως, όμως δεν υπερερμηνεύω: στο Σινά σου προσφέρεται ως δώρο η δυνατότητα μιας ρηξικέλευθης αυτογνωσίας. Θυμάμαι την πρώτη μέρα τον Αμερικανό Πατέρα Ιουστίνο, τον βιβλιοθηκάριο και προσφοράρη, να μας ξεναγεί στη Βιβλιοθήκη και με σπαστά και εξαίσια ελληνικά να μας λέει: δεν σταμάτησε ποτέ στο Σινά να μιλιέται η ελληνική. Δεκαπέντε αιώνες τα ελληνικά ακούγονται αδιαλείπτως μέσα στην έρημο. 

Ζήσαμε μια εβδομάδα μέσα στο Σινά. Και, μεταξύ άλλων, καταγράψαμε τα μαγειρέματά τους. Η Σιναΐτικη μοναστηριακή κουζίνα, μια ελληνική κουζίνα λιτή και ιλαρή, πολυσυλλεκτική, θαυμάσια, με τις τοπικές ιδιαιτερότητες που κουβαλούν οι πατέρες από τους τόπους καταγωγής τους, τα νησιά και τα νησάκια, τις ραχούλες και τους λόγγους της Ελλάδας, μαγειρεμένη με υλικά της Αιγύπτου, καρυκευμένη με αραβικά αρώματα. Ελλάδα και Ανατολική Μεσόγειος, χριστιανικός και αραβικός κόσμος, σε ένα καζάνι που βράζει αιώνες τώρα. 

Μέρες πολέμου, αντλώ απαντοχή από την εξής εικόνα: στον παμπάλαιο φούρνο του 12ου αιώνα μοναχοί και βεδουίνοι πλάθουν δίπλα δίπλα το καθημερινό ψωμί της Μονής. Θα καλύψει τις ανάγκες των πατέρων, η μεγαλύτερη ποσότητα όμως θα δοθεί στις οικογένειες των βεδουίνων. Οι Βεδουίνοι είναι πορτάρηδες, είναι επιστάτες, είναι φρουροί και υποστηρικτές της Μονής, είναι οι μάγειρες των πατέρων. Εδώ και 15 αιώνες ζουν μαζί, στα βάθη της ερήμου, σε μια συνύπαρξη παροιμιώδη. 

Nikoleta, Christina, Nikos, σας ευχαριστώ από τα βάθη της καρδιάς μου. Που μοιραστήκαμε αυτή την τόσο απίθανη περιπέτεια, τις δεκάδες αναποδιές, τις πολύτιμες εμπειρίες, και φτιάξαμε το πιο ιδιαίτερο, το πιο περιπετειώδες τεύχος του Γαστρονόμου μέχρι στιγμής. 

Είθε να ζήσουμε και άλλες περιπέτειες σε καιρούς ειρηνικούς.

____

Ο Γαστρονόμος Μαρτίου κυκλοφορεί στις 13/03 με την Καθημερινή της Κυριακής.