Όπως συμβαίνει με τους Πόντιους και τους Κύπριους, οι Κατωιταλιώτες διατήρησαν πολλά έθιμα και πολλά γλωσσικά στοιχεία που προέρχονται από τα ελληνικά των Βυζαντινών χρόνων.

Όπως συμβαίνει με τους Πόντιους και τους Κύπριους, οι Κατωιταλιώτες διατήρησαν πολλά έθιμα και πολλά γλωσσικά στοιχεία που προέρχονται από τα ελληνικά των Βυζαντινών χρόνων. 

Δείτε παρακάτω μερικές Βυζαντινές λέξεις(πολλες από αυτές έχουν και αρχαία προέλευση) που χρησιμοποιούνται ακόμα και σήμερα στην δυστυχώς, υπό εξαφάνιση, Ελληνική διάλεκτο της Καλαβρίας.

📍Οι λέξεις παρατίθενται κατά την παρακάτω σειρά:

Κατωιταλιώτικα -Βυζ. Ελληνικά- Ν. Ελληνικά

tsukka- τσούκκα- χύτρα 

búmbulu- βομβυλιόν- μπούμπουλας(αγγείο για κρασί) 

gávanu- γάβενα- ξύλινο πινάκιο 

kutrúvi- κουτρούβιον- πήλινο ή γυάλινο δοχείο

mistra- μυστρίον- μυστρί 

stennáto- στεγνάτον(κατωιταλιώτικα Βυζ. Ελληνικά από τη λέξη stagnum)- κατσαρόλα

accéri- εγχείριον- πετσέτα για σκούπισμα των χεριών

stóma- στόμιον - στόμωμα(Κως, Καππαδοκία)

trimóni- τερμόνιον (κατωιταλιώτικα Βυζ. Ελληνικά)- σύνορο χωραφιών τορμόνι(Καππαδοκικά) τέρμονας(Ήπειρος)

aláno- λάμνω- οργώνω

dermóni- δερμόνι- δερμόνι

kartéddi- καρτάλιον- κοφίνι

takári- ταγάριον- ταγάρι 

arnopóci- πόκος- αρνοπόκι(Επτάνησα, Λακωνία, Ήπειρος, Θεσσαλία, Μακεδονία)

korátora- κουράτωρας- ποιμενάρχης

cirópuddo- κηρόπολις- πρόπολη κερόπολι(Κρήτη, Κύθνος)

civérti- κυβέρτιον- κυψέλη

vélliθα- μέλισσα- μέλισσα 

gángamu- γαγγάμη- γκαγγάβη(Σωζόπολη) στεφανωτό δίχτυ

stári- ιστάριον- ύφασμα

lekáti- ηλακάτη- ηλακάτη

codéspina- οικοδέσποινα- οικοδέσποινα 

máti- ιμάτιον - μανδύας

astrina- αστρίνα(λατ. strena)- φιλοδώρημα πρωτοχρονιάς, μπουλουστρήνα (Δωδεκανησα, Κύπρος)

Πηγή: Βυζαντινών βίος και πολιτισμός 

‼️Εικόνα από το ετήσιο φεστιβαλ στο Αμάλφι για την Βυζαντινή πρωτοχρονιά (1η Σεπτεμβρίου). Πρόκειται για φεστιβαλ που γίνεται κάθε χρόνο, υπενθυμίζοντας πως οι Δούκες του Αμάλφι ήταν κάποτε κομμάτι της Ρωμανίας.