Olga Rozhneva .Αληθινές ιστορίες, ή Μοναστικές συναντήσεις Ιστορίες στην Μονή της Οπτινα. 25

 

Μερικές αληθινές ιστορίες

Αγάπη της ζωής (σχεδόν σύμφωνα με τον Jack London)

Περίμενε με, σε παρακαλώ! Μην πεθάνεις! Ο ζεστός ανοιξιάτικος ήλιος σας ζεσταίνει τόσο απαλά και σύντομα θα υπάρξουν ξεπαγωμένα μπαλώματα. Και τα ρυάκια θα γουργουρίζουν. Και οι σταγόνες που κουδουνίζουν θα ηχήσουν με ένα εύθυμο τραγούδι. Κι αν δεν πεθάνεις, εσύ κι εγώ θα περιμένουμε μέχρι το καλοκαίρι. Και πάμε στο γρασίδι. Και θα είναι τόσο νέα, τρυφερή, θα μυρίζει γλυκά. Και θα βρεις το ιδιαίτερο γατογρασίδι σου και θα μασήσεις τις βιταμίνες σου και θα στραβίσεις στον ήλιο.

Και θα κάτσω δίπλα σου και θα ζεσταθώ και θα νιώσω νεότερη. Είναι σαν να μην έχω πίσω μου μια σειρά από τόσα χρόνια, σαν να τα πέταξα σαν βαριά τσάντα από τους ώμους μου. Θα φανταστούμε ότι είμαστε πολύ νέοι. Και κανείς δεν μας προσέβαλε. Και δεν ξέρουμε τι είναι προδοσία. Και η μοναξιά δεν στάθηκε ποτέ ζοφερή πίσω από τους ώμους μας. Και κανένα δάκρυ απώλειας, αμετάκλητη απώλεια κύλησε στα μάγουλά μας. Κλαίω; Όχι, είναι απλώς ο άνεμος. Μου κάνει τα μάτια να δακρύζουν. Τα κύρια δάκρυα είναι αόρατα. Αυτό είναι όταν η ψυχή κλαίει. Ξέρεις τι είναι η ψυχή, Γάτα;

Ταξιδεύω με το τρένο και θυμάμαι τη γνωριμία μου με μια γάτα τής Optina. Και ελπίζω να τον συναντήσω με την επιστροφή του. Στην πραγματικότητα, οι γάτες Optina είναι παραδείγματα ευδαιμονίας και ειρήνης. Συνήθως δεν τους προσβάλλει κανείς, και είναι χοντροί, χορτάτοι και αργοί. Η γάτα που συνάντησα στην τελευταία μου επίσκεψη στην Optina ήταν μια εξαίρεση στον κανόνα.

Είχα μια υπακοή - να βοηθήσω μια ηλικιωμένη γυναίκα, το πνευματικό παιδί του Ηγουμένου της Όπτινα Ν., που ζούσε δίπλα στα τείχη του Ερμιτάζ της Όπτινα. Το μικρό της δωμάτιο ήταν ζεστό και άνετο. Μια χιονάτη γάτα, η Murashka, ζούσε με αυτή τη γιαγιά. Η Murashka ήταν μια στειρωμένη γάτα και δεν είχε ποτέ γατάκια. Πολύ ήρεμο, ευέλικτο και προσεγμένο. Έτρωγε αποκλειστικά ότι έβρισκε και περνούσε τις μέρες της σε νυσταγμένη σιωπή. Λίγο έμοιαζε να ενθουσιάζει τη Μουράσκα μερικές φορές μου θύμιζε περισσότερο φυτό παρά γάτα.

Και τότε μια μέρα, όταν επέστρεφα από την πρωινή λειτουργία σε μια ιδιαίτερα παγωμένη μέρα, κάποιος δασύτριχος, απεριποίητος, με πριονίδι στην πλάτη του, γλίστρησε από την πόρτα που άνοιξα. Γάτα! Πώς δεν τον πρόσεξα;! Η γάτα φαινόταν πολύ άρρωστη. Ανάπνεε βραχνά, με δυσκολία. Με κοίταξε καταδικασμένα, σαν να περίμενε να τον κλωτσήσω και θα ήταν έξω από την πόρτα.

Η μάνα σηκώθηκε με δυσκολία από το κρεβάτι και, παρατηρώντας τη γάτα, μου είπε να τον διώξω. Εξήγησε ότι αυτή ήταν μια αδέσποτη γάτα. Ζει πολλά χρόνια στο δρόμο. Το πώς δεν έχει πεθάνει ακόμη είναι ασαφές. Της σκίστηκε το αυτί στους καυγάδες, κρυολόγησε στο τσουχτερό κρύο και από τότε ανέπνεε τόσο βαριά και βραχνά. Όλοι τον κυνηγούν - ποιος χρειάζεται μια τόσο άθλια τρομακτική γάτα; Αλλά εξακολουθεί να μην πεθαίνει και, προφανώς, συνεχίζει να ελπίζει σε κάτι. Σε τι να ελπίζει; Θα ήταν καλύτερα να πέθαινε γρήγορα - θα υπέφερε βασανιστήρια. Και κοίτα, ζει! Αυτή είναι η αγάπη της ζωής!

Και αναστέναξε βαριά. Παλιά αγαπούσε τις γάτες. Και τώρα, βαριά άρρωστη, δεν έδωσε καν προσοχή στο κατοικίδιο της Murashka. Και μερικές φορές την απείλησε ότι θα την διώξει από το σπίτι. Τι να πούμε για μια αδέσποτη γάτα!

Και με εντυπωσίασαν τα λόγια της ότι αυτή η γάτα συνεχίζει να ελπίζει σε κάτι. Όταν δεν υπάρχει ελπίδα για το καλύτερο. Και ξαφνικά η καρδιά μου βούλιαξε τόσο περίεργα. Ω, Γάτα, πόσο μοιάζουμε! Ξέρεις επίσης πώς είναι να στέκεσαι κάτω από ένα παράθυρο στο οποίο το φως είναι τόσο άνετο, τόσο ελκυστικό. Αλλά δεν σου καίει. Και η ζεστασιά της εστίας του δεν είναι για σένα. Και που είναι αυτό το σπίτι; Πού να το ψάξω;

Και τώρα μια λεπτή κλωστή απλώνεται ανάμεσα σε μένα και αυτή την αδέσποτη γάτα. Και αυτό το νήμα δεν μου επέτρεψε να τον βγάλω ήρεμα από την πόρτα στο κρύο.

Η γάτα ανέπνεε βραχνά και με κοιτούσε καταδικασμένα. Και απάτησα. Είπα στον ιδιοκτήτη ότι τώρα θα διώξω τη γάτα έξω και μάλιστα άνοιξα ελαφρά την πόρτα. Και μετά το έκλεισε. Ο γάτος σήκωσε το κεφάλι του και με κοίταξε έκπληκτος. Είναι ακόμα ζεστός; Η γιαγιά, έχοντας ηρεμήσει, ξάπλωσε και, όπως όλοι οι γέροι, αποκοιμήθηκε γρήγορα. Και ζέσταινα τη σούπα και έδωσα στη γάτα κάτι ζεστό να φάει. Έβαλα το ψάρι μου από την τραπεζαρία του μοναστηριού σε ένα χαρτί.

Σκέφτηκα ότι θα επιτεθεί στο φαγητό και θα το σκούπιζε αμέσως. Αλλά η γάτα συμπεριφέρθηκε σαν καλοσυνάτος αριστοκράτης. Έτρωγε πολύ προσεκτικά. Και με κοίταξε προσεκτικά. Αφού τελείωσε το φαγητό, πλύθηκε καλά και μόνο τότε ήρθε κοντά μου. Πλησίασε στα πόδια μου και ένα απροσδόκητα στοργικό και ευγνώμων γουργούρισμα ήρθε από το δασύτριχο και άρρωστο σώμα του. Το διέκοψε η βαριά και βραχνή αναπνοή και αυτό το έκανε να φαίνεται ακόμα πιο συγκινητικό.

Του έδειξα μια καρέκλα δίπλα στη σόμπα, και πήδηξε πάνω της και κάθισε ριζωμένος στο σημείο, δείχνοντας με όλη του την εμφάνιση ότι ήταν έτοιμος να με ακούσει και να υπακούσει. έμεινα έκπληκτος. Και τότε κατάλαβα ότι ήταν πολύ έξυπνος. Δεν ξέρω με σιγουριά ποιος είναι πιο έξυπνος, οι γάτες ή οι σκύλοι. Οι ιδιοκτήτες και των δύο συνήθως διαφωνούν για αυτό. Λένε ότι οι γάτες δεν είναι πιο ανόητες από τα σκυλιά, απλώς δεν θέλουν να υπακούουν και να ακολουθούν τις εντολές των ιδιοκτητών τους.

Η γάτα μου έμοιαζε περισσότερο με σκύλο. Όταν προσπάθησε να σκαρφαλώσει στον απαλό καναπέ, με κοίταξε ερωτηματικά και ετοιμάστηκε να πηδήξει. Αλλά κούνησα αρνητικά το κεφάλι μου και είπα ήσυχα: «Δεν μπορείς!» Εδώ ανήκεις — στην καρέκλα!» Και πάγωσε στην καρέκλα του και δεν έκανε άλλες προσπάθειες να μετακινηθεί πουθενά αλλού. Και όταν ο γάτος ήρθε αργότερα άλλες μέρες, τότε, σύμφωνα με τα λόγια μου: «Στη θέση του», πήδηξε σε αυτήν ακριβώς την καρέκλα.

Η στενή μου φίλη Λιουντμίλα, ένα καλόκαρδο άτομο, μου είπε ότι ξέρει καλά τον Κοτ. Και είναι επίσης έκπληκτος με τη θέληση και την αγάπη του για τη ζωή. Πολλές φορές, τα βράδια τσουχτερά κρύα, έσωσε τον γάτο και τον έφερε στο ζεστό σπίτι της δημόσιας τουαλέτας. Αλλά δεν μπορεί να το αντέξει - δεν υπάρχει πουθενά.

Έτσι απέκτησα μια γάτα. Προσπάθησα να βρω ένα όνομα για αυτόν, αλλά όλα τα ονόματα γάτας όπως Barsik ή Ryzhik του φάνηκαν ακατάλληλα. Η εμφάνισή του ήταν πολύ έξυπνη για τον Fluffy ή τον Snowball. Συνέχισα να τον αποκαλώ - Γάτα. Ζεστάθηκε και έφυγε. Και άρχισε να έρχεται κοντά μου. Ήταν σαν να ήξερε πότε θα επέστρεφα στο κελί μου.

Κάπως δεν μπόρεσα να τον ταΐσω δείπνο στο σπίτι - η οικοδέσποινα δεν αποκοιμήθηκε, ως συνήθως, αλλά καθόταν στο τραπέζι. Και πήρα τη γάτα ζεστό φαγητό σε ένα μπολ έξω. Όταν επέστρεψα στο δωμάτιο, άκουσα δυνατό γάβγισμα. Κοντά στο σπίτι που ανήκε στους κατοίκους του στρατώνα ζούσαν αρκετά σκυλιά. Όρμησαν μαζί στο δρόμο και παρίσταναν τους φρουρούς και τους φρουρούς. Γάβγιζαν σε αγνώστους. Με αναγνώρισαν γρήγορα. Αρκετές φορές τους έφερα φαγητό και τώρα, όταν με συνάντησαν στο δρόμο, προσποιήθηκαν φιλικά την αφοσίωση και την πίστη. Ίσως επιτέθηκαν στη Γάτα μου για λιχουδιά;! Έτρεξα στο δρόμο περιμένοντας προβλήματα.

Η ακόλουθη εικόνα εμφανίστηκε στα μάτια μου: δύο ντόπιες οικόσιτες γάτες που φορούσαν περιλαίμια από ψύλλους κάθονταν σε ένα παλιό ντουλάπι. Δεν τολμούσαν καν να πλησιάσουν τη Γάτα μου. Πώς μπορούν τα χαϊδεμένα κατοικίδια να συναγωνιστούν έναν αλήτη;!

Αλλά αυτό που ήταν ακόμη πιο περίεργο ήταν ότι όχι μακριά από τη Γάτα, καθισμένοι ήρεμα, με το συνηθισμένο συριγμό των ψυχρών πνευμόνων να καταβροχθίζουν το μεσημεριανό γεύμα, κάθονταν δύο υγιή τοπικά σκυλιά. Κι αυτοί δεν τόλμησαν να πλησιάσουν το μπολ και προσποιήθηκαν ότι δεν φοβούνται κανέναν, ειδικά κάποια κουρελιασμένη και άρρωστη γάτα. Απλώς αυτή τη στιγμή είναι γεμάτοι και ξεκουράζονται. Και τι είναι κοντά στο μπολ είναι απλώς περίεργο: τι τρώει αυτός ο απατεώνας εκεί;..

Και ο απατεώνας έτρωγε αργά, και μερικές φορές σταματούσε και κοίταζε ψηλά στα σκυλιά. Δεν έδινε σημασία ούτε στις οικόσιτες γάτες. Και το βλέμμα στράφηκε στα σκυλιά έγραφε: «Λοιπόν, δοκιμάστε το, ποιος είναι γενναίος;» Ποιος θα προσπαθήσει να πάρει το φαγητό που μου έδωσε η Κυρία μου;! Ρισκάρετε την υγεία σας! Ίσως κάποιος θέλει να θαυμάσει τον κόσμο με ένα μάτι;! Ας!" Και τα σκυλιά δεν τολμούσαν να πλησιάσουν.

Σταμάτησα να πεθάνω όταν είδα ένα τόσο ασυνήθιστο θέαμα: μια δασύτριχη και κουρελιασμένη αδέσποτη γάτα γευμάτιζε ήρεμα και χαλαρά, και αυτό το μεσημεριανό γεύμα παρακολουθήθηκε δειλά από δύο υγιείς οικόσιτες γάτες και δύο υγιείς σκύλους. Και ο Γάτας, βλέποντάς με, άρχισε κι αυτός το ήσυχο, τόσο απαλό γουργούρισμα με φόντο τη βραχνή αναπνοή του. Ω, Γάτα, είσαι η πιο γενναία γάτα στον κόσμο! Γενναία καρδιά μου!

Την επόμενη μέρα, η γιαγιά κοιμάται ήσυχη και εγώ ταΐζω τη γάτα στο σπίτι. Ο Μουράσκα τον κοιτάζει σαν να ήταν θαύμα. Και το βλέμμα της είναι νυσταγμένο και ηλίθιο. Και δεν της δίνει σημασία. Αχ, Γάτα, μάλλον, ο φίλος σου θα μπορούσε να είναι μόνο κάποιος που, όπως εσύ, ξέρει το κρύο των νυχτών του Ιανουαρίου και τη μοναχική μοίρα ενός αλήτη.

Μια μέρα η γιαγιά ξυπνά ξαφνικά και δεν είχα χρόνο να βγάλω τη γάτα έξω από την πόρτα. Καταλαβαίνει ότι τα πράγματα είναι δύσκολα και όλα θα μπορούσαν να τελειώσουν λυπηρά για εκείνον, και ξαφνικά εξαφανίζεται. Ω, Γάτα, είσαι τυχαία συγγενής της γάτας Cheshire; Που χάθηκες; Παίρνω μια σκούπα. Αλλά δεν είμαι τόσο σαρωτικός όσο προσπαθώ να καταλάβω πού πήγε η Γάτα. Τι είδους μυστικισμός είναι αυτός; Πώς έπεσε στο έδαφος! Και δεν ακούς την βραχνή αναπνοή σου... Η γιαγιά, περπατώντας στο δωμάτιο, ξαπλώνει ξανά και αποκοιμιέται.

Και ξαφνικά, από τα βάθη της γκαρνταρόμπας, μια μύτη και ένα αυτί εμφανίζονται, και τώρα η Γάτα μου σέρνεται αργά και σημαντικά έξω στο λευκό φως. Στο ρύγχος γράφει: «Ποιος κρυβόταν; Δεν κρυβόμουν! Απλώς ξεκουράστηκε λίγο στο σκοτάδι. Συγγνώμη που δεν είμαι στην καρέκλα. Αλλά δεν ήθελα να σε απογοητεύσω». Η Murashka μοιάζει με μια κυρία του γηπέδου σε μια μπάλα: "Ω, είμαι έτοιμος να λιποθυμήσω!" Δεν πρόλαβε επίσης να δει τις αστραπιαίες κινήσεις του αλήτη. Και περνάει και τελικά, σαν για πρώτη φορά, την προσέχει - χιονάλευκη, πράη. Και όλη του η εμφάνιση μοιάζει να λέει: «Καλά, τι κοιτάς; Αν θέλεις να ζήσεις, δεν θα το μάθεις!»

Σταδιακά η γάτα άρχισε να φαίνεται καλύτερα. Η γούνα έγινε πιο χοντρή, τα μάτια ήταν πιο καθαρά και ακόμη και ένα ξεφλουδισμένο αυτί δεν φαινόταν πλέον τόσο τρομακτικό. Η άνοιξη πλησίαζε. Αυτό σήμαινε ότι η Γάτα και εγώ είχαμε επιζήσει από τον χειμώνα, και τώρα πολύ σύντομα θα υπήρχε γρασίδι και ηλιοφάνεια. Ο ουρανός πάνω από τις εκκλησίες της Optina έγινε ψηλός και φωτεινό μπλε. Τα πρωινά, το χτύπημα των καμπάνων της Optina συνοδευόταν από το χαρούμενο τραγούδι των πουλιών: άνοιξη, άνοιξη, ζεστασιά, ζεστασιά!

Έπρεπε να πάω σπίτι για μερικές εβδομάδες. Αναμένονταν επείγοντα θέματα. Έχω ήδη λάβει την ευλογία του πνευματικού μου πατέρα. Και τα πράγματα μαζεύονται. Γάτα, δεν μπορώ να σε πάρω μαζί μου: Έχω βαριές τσάντες, φορητό υπολογιστή και πώς μπορούμε να ταξιδέψουμε στη μέση της χώρας με το τρένο; Και θα επιστρέψω σύντομα, ξέρεις;

Η γάτα κοιτάζει προσεκτικά. Δεν γουργουρίζει όπως συνήθως. Και δεν προσπαθεί να αγκαλιάσει στα πόδια μου. Καταλαβαίνει κάτι; Γυρίζει από κοντά μου και φεύγει. Η πλάτη είναι τεταμένη. Και δείχνει ασυνήθιστα δυστυχισμένος. Ή μήπως είμαι μόνο εγώ; Όταν η Λιουντμίλα και εγώ βγαίνουμε έξω, η Γάτα δεν είναι εκεί. Και ήθελα να πω αντίο...

Η Λιουντμίλα και εγώ περπατάμε προς το λεωφορείο και σκέφτομαι: θα με περιμένει; Ίσως θα πεθάνει; Γάτα, μην πεθάνεις! Κι εγώ είμαι άρρωστη και δύσκολα μπορώ να ακολουθήσω τη Λιουντμίλα στο λιώσιμο, κολλώδες μονοπάτι. Ντρέπομαι να μείνω πίσω της: είναι σχεδόν είκοσι χρόνια μεγαλύτερη από μένα. Και κουβαλάω τη βαριά τσάντα μου. Έχω ακόμα ένα πακέτο στο χέρι μου και ένα λάπτοπ πίσω από την πλάτη μου. Η καρδιά μου χτυπάει δυνατά και πνίγομαι. Σταματάω να πάρω ανάσα. Η Λιουντμίλα επιστρέφει, μου παίρνει σιωπηλά την τσάντα και προχωρά βιαστικά. Σταματάει, με περιμένει και αναστενάζει μητρικά: «Λοιπόν, πώς μπορείς να πας μόνος εκεί στη Μόσχα;» Με την υγεία σας, δεν μπορείτε να κουβαλάτε βαριά πράγματα! Πρέπει να προσέχεις τον εαυτό σου!» Τίποτα, Γάτα! Θα μάθω από εσάς - τη θέληση και το θάρρος σας!

Περπατάω και σκέφτομαι ότι η Γάτα μπορεί να αποφασίσει ότι έχει προδοθεί. Αυτή η σκέψη με στοιχειώνει. Όταν ξέρεις ήδη τι είναι προδοσία, μπορεί να είναι δύσκολο, αδύνατο να εμπιστευτείς, να ανοίξεις την ψυχή σου και να αφήσεις την αγάπη να μπει ξανά σε αυτήν. Όταν δεν αγαπάς, δεν μπορούν να σου προκαλέσουν τέτοιο πόνο. Οι άνθρωποι που αγαπάμε μας πληγώνουν περισσότερο. Η γάτα με πίστεψε. Πίστευε ότι είχε κάποιον που τον νοιαζόταν, που τον νοιαζόταν. Και φαντάζομαι πώς θα έρθει σε μια πόρτα που δεν θα του ανοίξει κανείς. Και θα καθίσει για πολλή ώρα στον υγρό ανοιξιάτικο άνεμο. Γιατί τώρα δεν θα τον νοιάζει. Και θα ξαπλώσει αδιάφορα στο χιόνι και θα παγώσει, γιατί δεν θα θέλει να επιστρέψει σε εκείνη τη ζωή όπου ήταν τόσο μόνος.

Γάτα, περίμενε με, σε παρακαλώ! Μην πεθάνεις! Θα επανέλθω!