Πλήρης συλλογή από κηρύγματα και διδασκαλίες του Schema-Hegumen Savva. 11

 

 Σωζόμαστε με την πίστη και τη μετάνοια, και όχι από την αξία των έργων και τη λειτουργικότητα

1. Γράφεις: «Θέλω να είμαι σωστός και να έχω μετανιωμένη καρδιά». Αλίμονο! Αυτό είναι αδύνατο: πρώτον, είμαστε ανίκανοι να διορθώσουμε τα πάντα, και δεύτερον, αν καταφέρουμε να το διορθώσουμε, τότε θα μεγαλώσει μια μυστική αυτοεκτίμηση και τότε η μεταμέλειά μας θα είναι ψεύτικη, γιατί στα βάθη της ψυχής μας θα νιώσουμε λειτουργικότητα και δικαιοσύνη - φυσικά, Φαρισαίος. Αυτό συμβαίνει και ο δαίμονας τη βοηθάει.

Ρωτήστε: πώς γίνεται τελικά οι άγιοι να είναι πραγματικά αναμάρτητοι, για παράδειγμα, οι απόστολοι, ο Άγιος Βαρσανούφιος , κ.λπ. Ηταν σε καλή τάξη, αλλά αυτή η υπηρεσία δεν ήταν αυτοδημιούργητη, δεν ήταν καρπός των προσπαθειών τους, αλλά ένα δώρο από τον Θεό για μετάνοια και ταπείνωση. Επομένως, σημειώστε: ειλικρινά, παρά την ορθότητα, θεωρούσαν τους εαυτούς τους τους πρώτους αμαρτωλούς, δεν ήταν περήφανοι, γιατί πώς μπορεί κανείς να είναι περήφανος για το κεφάλαιο κάποιου άλλου, δηλ. το δώρο της χάριτος (tune priyahom).

Αντιθέτως, έτρεμαν ακόμη περισσότερο, αντιλαμβανόμενοι την αναξιότητά τους, και φοβήθηκαν μην χάσουν την ταπείνωση και τη μετάνοια, μαγεμένοι από το δώρο του Θεού. Γι' αυτό οι μεγάλοι άγιοι Ιωάννης ο Χρυσόστομος , Βασίλειος ο Μέγας , ο Συμεών Μεταφράστης μας άφησαν προσευχές για κοινωνία, γεμάτες από τη μεγαλύτερη μετανοούσα κραυγή, γι' αυτό έγιναν μεγάλοι, όχι για έργα, και έλαβαν το χάρισμα της δικαιοσύνης.

Είναι σαφές γιατί πολλοί άγιοι φώναζαν ειλικρινά στον Θεό: «Πάρτε από εμάς το δώρο της λειτουργικότητας, ηρεμήστε τα κύματα της χάρης, δώστε μας να δούμε τις αμαρτίες μας» (Άγιος Εφραίμ ο Σύρος ). Πρέπει, λοιπόν, να φοβάται κανείς την αυταπάτη από την αυταρέσκεια ορθότητα, η οποία είναι πάντα μονόπλευρη και ψεύτικη, και να μην φοβάται τη δυσλειτουργία που προκύπτει από αδυναμία, όχι από κακία, γιατί οδηγεί σε σωτήρια ταπείνωση και μετάνοια. «Όλη μας η αλήθεια είναι μπροστά σου, σαν ερείπια (κουρέλια) νικημένα», λέει η προσευχή της Τριάδας.

2. «Θέλω επίσης να είμαι δίκαιος». Αλλά ο Κύριος ήρθε για αμαρτωλούς, και υπάρχει περισσότερη χαρά για έναν αμαρτωλό που μετανοεί στον ουρανό παρά για δέκα δίκαιους ανθρώπους που δεν χρειάζεται να μετανοήσουν. Αυτά τα λόγια του Κυρίου σημαίνουν κάτι. Δεν είναι ότι αυτοί οι δίκαιοι άνθρωποι είναι, δυστυχώς, Φαρισαίοι στη διάθεσή τους; Εν πάση περιπτώσει, κανένας άγιος δεν εξέφρασε την επιθυμία να είναι «δίκαιος» κάποιος μπορεί να ακούσει αμέσως την αυτοεκτίμηση, τη ματαιοδοξία και την υπερηφάνεια, αλλά ήθελαν για τον εαυτό τους, «οι κύριοι αμαρτωλοί» (Απόστολος Παύλος). συγχωρεθεί (βλ. την προσευχή του αγίου Ευστρατίου το Σαβ. μεσάνυχτα).

Εφόσον αναγνωρίζω ειλικρινά τον εαυτό μου ως αμαρτωλό, τότε είναι πολύ φυσικό και δίκαιο να προσεύχομαι για έλεος, και όχι να ονειρεύομαι, τυφλωμένος από αυτοδικαιότητα και αυτοεκτίμηση, για τη δικαιοσύνη: ένας αμαρτωλός δεν τολμά ούτε να σκεφτεί εδώ.

Η παραβολή του άσωτου υιού δίνει ζωντανά παραδείγματα περήφανης αυτοδημιούργητης ορθότητας (ο μεγαλύτερος γιος, φλεγόμενος από θυμό για τον αδερφό και τον πατέρα του που επέστρεφε) και μετανοίας δυσλειτουργίας και ακόμη και πρώην συνειδητής αμαρτωλότητας, αλλά για ταπείνωση που προσελκύει τη χάρη και το έλεος του Θεού.

3. Το συμπέρασμα από όσα ειπώθηκαν είναι το εξής: μη λυγίζετε προς τα έργα και μην τα αξιολογείτε καθόλου, δεν αναζητούν δικαίωση από τον εαυτό τους... «Κατά χάρη... είναι η φύση της σωτηρίας, μέσω της πίστεως, και αυτό δεν είναι από εμάς, είναι δώρο του Θεού, όχι από έργα, αλλά κανείς δεν θα καυχηθεί» ( Εφεσ. 2:8–9 ). «Και ο Αβραάμ πίστεψε στον Θεό, και του λογίστηκε ως δικαιοσύνη» ( Ρωμ. 4:3 ). Η πίστη γεννιέται από την ταπεινοφροσύνη και τη μετάνοια, όπως λέει ο Κύριος: «Μετανοήστε πρώτα και πιστέψτε στο Ευαγγέλιο» ( Μάρκος 1:15 ).

Η ζωντανή πίστη, με τη βοήθεια της χάρης του Θεού, και όχι με τις δικές της σάπιες προσπάθειες, θα παράγει πολλά πράγματα, θα λέγαμε, στο κεφάλαιο του Θεού, και επομένως δεν μπορούμε να είμαστε περήφανοι για αυτά και δεν έχει νόημα να τα κοιτάμε: Η καρδιά μας πρέπει να απασχολείται με αισθήματα πίστης, ταπεινοφροσύνης, μετάνοιας και αγάπης, συνομιλίας με τον Κύριο, ζωντανής και μακάριας κοινωνίας μαζί Του και να μην αποσπάται από Αυτόν σε μια περήφανη, εγωιστική και μισητή θεώρηση των πράξεων και των κατορθωμάτων του. γίνονται (αν όντως ήταν) σε βάρος άλλων, δηλαδή του Θεού, και όχι δικά μας.

Βλέπετε πώς, στην ουσία, αποδεικνύεται φυσικά ότι πρέπει να φροντίζουμε να αναζωπυρώνουμε μέσα μας τα αισθήματα της πίστης, της ταπεινοφροσύνης και της μετάνοιας, αγαπητά και αγαπητά στον ίδιο τον Κύριο, και να μην κοιτάμε άπραγα τα πράγματα, δίνοντας τρελά τιμή.

Αλίμονο, έτσι συμβαίνει σχεδόν παντού. Γι' αυτό γίναμε χάρτινοι Χριστιανοί - « φέρετρα λιωμένα μέσα» ( Ματθαίος 23:27 ) - έχοντας μόνο την όψη της ευσέβειας (εξωτερική ορθότητα) και απορρίπτοντας τη δύναμή της (που προέρχεται από την αληθινή πίστη, την ταπείνωση και τη μετάνοια). Να φοβάστε, λοιπόν, την εξωτερική φαρισαϊκή ορθότητα: γι' αυτό καταδικάστηκε ο Φαρισαίος.

4. Εφόσον έργα δικαιολογητικής σημασίας δεν έχουν, αν και είμαστε υποχρεωμένοι να τα κάνουμε, και τα ίδια θα βγουν (φυσικά, με την ισχυρή βοήθεια της χάρης) από τη ζωντανή πίστη και τη μετάνοια, τότε το ζήτημα της λειτουργικότητας θα πρέπει να αφαιρεθεί από την ουρά και το παράπονο για την αδυναμία της πίστης και της ταπεινοφροσύνης, την ψυχρότητα της καρδιάς, την υπερηφάνεια, τον εκνευρισμό και άλλα άσχημα συναισθήματα και πράξεις (ή αμαρτίες), για τις οποίες ακολουθεί η οργή του Θεού. Πρέπει να καταπολεμήσουμε την αμαρτία, αυτό είναι το χρέος μας, πρώτα απ' όλα με την αυτομομφή, την κάθε είδους υπομονή, την ανάμνηση του θανάτου κ.λπ.

Εάν κατακρίνουμε τον εαυτό μας και ταπεινώσουμε τον εαυτό μας για κάθε λάθος, τότε δεν θα μας βλάψει και ο Κύριος θα μας φωτίσει, και δεν θα υπάρχει χώρος για απελπισία. Και η ταπείνωση θα αυξηθεί και θα προσελκύσει το έλεος του Θεού.

Αυτός, εν συντομία, είναι ο δρόμος της χριστιανικής ζωής, ή μάλλον, αυτά είναι τα κύρια σημεία στα οποία πρέπει να σταματήσει η προσοχή μας και να ελεγχθεί η διάθεσή μας. Η αληθινή πορεία προς τον Θεό επιτυγχάνεται με ένα αίσθημα βαθιάς πίστης και υιικής ταπεινοφροσύνης, πέφτοντας ενώπιον του Θεού: πλήρης εγκάρδια μετάνοια, μετάνοια και εφικτή εφαρμογή όλων των εντολών, χωρίς καμία εκτίμηση καλών πράξεων και κατορθωμάτων, με συνεχή δοξολογία και ευχαριστία προς ο Κύριος, με δίψα για μακάρια κοινωνία μόνο μαζί Του.

Οι αμαρτίες και οι αδυναμίες που συμβαίνουν μόνο θα βαθύνουν τη σωτήρια μετάνοια και την ταπεινοφροσύνη ενός ατόμου: το άτομο τότε, μαζί με τον Ψαλμωδό, θα φωνάξει στον Θεό με χαρούμενο κλάμα: «Είναι καλό για μένα, γιατί με ταπείνωσες» ( Ψαλμ. 119:71 ). Και ο Αγ. οι πατέρες διδάσκουν: «Αν η βάση οποιουδήποτε αγαθού δεν είναι η ταπείνωση, τότε δεν είναι καλό, είναι επιβλαβές για εμάς και ξένο προς τον Θεό».

Ομοίως, ο Κύριος κοιτάζει μόνο τους ταπεινούς. Και όλη η Επί του Όρους Ομιλία δεν μιλάει για το ίδιο πράγμα; Να κοιτάς πάντα μέσα σου, να είσαι γιος, όχι μισθοφόρος και όχι κακός σκλάβος ή έμπορος. Τότε το έλεος του Θεού θα είναι πάντα μαζί σας και θα αποφύγετε την καταστροφική γοητεία της αυτοδημιούργητης Φαρισαϊκής δικαιοσύνης.

Επίσης: όταν κάνετε καλές πράξεις, ευχαριστήστε τον Θεό για το γεγονός ότι καθιστά δυνατό, μέσω μιας καλής πράξης, να είστε μέτοχος της Θείας ζωής, να εισέλθετε στο Θείο φως. Όλα εδώ είναι δώρο του Θεού, και δεν είστε τίποτα, και είναι φυσικό από εδώ: όσο περισσότερο κάνετε, τόσο ταπεινώνετε τον εαυτό σας, αγγίζετε την καρδιά σας και φωτίζεστε στην ψυχή σας, ευχαριστώντας τον Θεό για όλα.