ΔΟΓΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ....

ΔΟΓΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ

Μερικοί αντί γιά τή Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν προτιμοῦν τή Βασιλεία τῆς Ελβετίας.

Διαβάζουμε: «Όταν κάθωμαι μαζί μέ Πατέρες και συζητοῦν πάνω σε θέματα πίστεως μέ κάποιον πού δέν φρονεῖ ὀρθά, ἀντιπαραθέτοντας τίς ἀπόψεις τους, ὀφείλω καί ἐγώ να λάβω μέρος στη συζήτησι ἤ ὄχι; Διότι μοῦ λέει ὁ λογισμός ὅτι, ἂν σιωπᾶς, εἶσαι προδότης τῆς πίστεως. Ἐπίσης, ἂν πάλι μιλᾶνε ἁπλά μεταξύ τους σχετικά μέ τά δόγματα, νά πῶ αὐτά τά ὁποῖα ξέρω ἤ νά σιωπήσω; Καί σέ περίπτωσι κατά τήν ὁποία μέ ρωτήσουν τί νά κάνω;

Ἀπόκρισι Ἰωάννου.

Ποτέ νά μή συζητήσης για θέματα πίστεως ἀντιπαραθέτοντας τίς ἀπόψεις σου, διότι δέν ἀπαιτεῖ ὁ Θεός ἀπό σένα, παρά μόνο τό νά ἔχης ὀρθή πίστι, αὐτήν ἀκριβῶς τήν ὁποία παρέλαβες ἀπό τήν ἁγία Ἐκκλησία μέ τό Βάπτισμα, καί νά ἐκτελῆς τίς ἐντολές Του. Αὐτά, λοιπόν, να φυλάξης καί θά σωθῆς.

Ἐπίσης τό νά μιλᾶς γιά τά δόγματα δέν χρειάζεται, διότι κάτι τέτοιο είναι πάνω ἀπό τίς δυνάμεις σου, ἀλλά νά προσεύχεσαι στό Θεό γιά τίς ἁμαρτίες σου καί μέ αὐτές ἂς ἀσχολεῖται ὁ νοῦς σου. 

Πρόσεχε  μήν κατακρίνης μέσα στήν καρδιά σου, αὐτούς πού ἀσχολοῦνται μέ τά δόγματα τῆς πίστεως, διότι δέν γνωρίζεις ἂν ἐκεῖνοι μιλοῦν ὀρθά ἤ ὄχι καί πῶς θά κρίνη τελικά ὁ Θεός αὐτά τά ὁποῖα κάνουν. Ἄν τώρα σε ρωτήσουν κάτι σχετικά μέ τά δόγματα πέστους ὅτι “αυτά ὑπερβαίνουν τίς πνευματικές μου δυνατότητες, συγχωρέστε με, ἅγιοι Πατέρες".

Ἐρώτησι 696

Ἄν, ὅμως ὁ αἱρετικός ἐπιχειρηματολογῆ πιό δυναμικά, ἀντικρούοντας τόν ὀρθόδοξο, ἄραγε δέν πρέπει τότε νά συνηγορήσω μαζί μέ τόν ὀρθόδοξο ὅσο μπορῶ, γιά νά μήν ἡττηθῆ καί χάση ἔτσι τήν ὀρθή πίστι;

Ἀπόκρισι Ἰωάννου

Ἂν αὐτόβουλα πάρης τήν πρωτοβουλία να μπῆς στη συζήτησι, πρέπει να γνωρίζης καλά ὅτι δέν θά μιλήσης μόνο μπροστά στούς ἀνθρώπους, ἀλλά καί ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καί θά φανῆς σάν νά θέλης νά κάνης τό δάσκαλο. Να ξέρης, ὅμως, ὅτι ὅποιος διδάσκει, χωρίς νά ἔχη ἀντίκρυσμα ὁ λόγος του στη ζωή του, ὁ λόγος αὐτός δέν πληροφορεῖ τόν ἄλλο γιά τήνἀλήθεια, ἀλλά παραμένει ἄκαρπος. Ὅταν, ὅμως, δὲν πρόκηται νά ὠφελήσης, ποιός ὁ λόγος να μιλήσης;

Ἄν θέλης ὁπωσδήποτε να βοηθήσης, μίλησε μέσα στήν καρδιά σου μέ τό Θεό πού γνωρίζει τούς κρυφούς μας λογισμούς καί ἔχει τή δύναμι νά κάνη περισσότερα ἀπ' ὅσα Τοῦ ζητάμε. Αὐτός ὁ Θεός θά ἐνεργήση κατά τό θέλημά Του πρός αὐτούς πού ἀντιπαραθέτουν τά ἐπιχειρήματα σχετικά μέ τήν πίστι καί ἐσύ θα κρατήσης τήν ταπείνωσι μέσα σαὐτή τή διαμάχη. Καί τά πράγματα θά ἐξελιχθοῦν, ἔτσι ὅπως ἀκριβῶς γίνεται, ἂν κάποιος βάλη ἕναν ἄλλο στη φυλακή, ἄδικα —ἐπειδή ἔχει τήν ἐξουσία να τό κάνη — καί ἕνας τρίτος, βλέποντας τί ἔχει γίνει και μή μπορώντας να φέρη αντίρρησι ἤ νά ἀντιδράση στόν ἄνθρωπο πού ἔχει τήν ἐξουσία, πηγαίνει κρυφά καί τό λέει σέ ἕναν ἀνώτερο ἀπό αὐτόν τόν ἄδικο ἐξουσιαστή.

 Τότε αυτός, ὁ ἀνώτερος, κάνοντας χρῆσι τῆς μεγαλύτερης ἐξουσίας του, βγάζει ἀπό τή φυλακή τό φυλακισμένο, ἐνῶ ὁ πρῶτος πού τόν εἶχε βάλει στη φυλακή ταράζεται, διότι δεν γνωρίζει ποιός εἶναι αὐτός πού μίλησε στόν ἀνώτερο γιά τήν ὑπόθεσι αὐτή. Ἔτσι καί ἐδῶ, ἄς καταφύγουμε στό Θεό, μέ τή δέησι τήν ὁποία θά κάνουμε μέσα στήν καρδιά μας ὑπέρ τῆς πίστεως καί ὑπέρ τῶν ἀδελφῶν καί

Αὐτός πού ὁρκίστηκε στόν ἑαυτό Του καί εἶπε ὅτι “θέλει ὅλοι οἱ ἄνθρωποι νά σωθοῦν καί νά γνωρίσουν σέ βάθος τήν ἀλήθεια" (Α' Τιμ 2, 4), θά ἐνεργήση καί σέ αὐτούς σύμφωνα μέ τό θέλημά Του.

Ἐρώτησι 697

Ἄραγε μήπως τότε θά μποροῦσα νά ζητήσω να μάθω τουλάχιστον τά θέματα τά ὁποῖα ἐξετάζουν μόνο γιά νά ἔχω ἀκριβῆ πληροφόρησι καί ὄχι μέ σκοπό νά μπῶ στή συζήτησι;

Ἀπόκρισι Ἰωάννου.

Νά μή ζητᾶς νά μάθης τίποτε ἀπό ἐκεῖνα τά ὁποῖα δέν ἀπαιτεῖ ὁ Θεός ἀπό σένα. Οὔτε νὰ φέρης στή συζήτησι θέματα ἀκανθώδη, ἀμφίβολα καί ἐπιζήμια, ἀλλά νά ἀρκεσθῆς, ὅπως σοῦ εἶπα, στήν ὁμολογία τῆς ὀρθόδοξης πίστεως. Καί νά μήν περιεργάζεσαι τίποτε περισσότερο.

Ἐρώτησι 698

Ἄν ἡ συζήτησι στρέφεται γύρω ἀπό θέματα που περιέχονται μέσα στήν Ἁγία Γραφή, να σιωπήσω;

Ἄν, ὅμως, τύχη να προβληματίζωνται καί νά ἀμφιβάλλουν γιά κάτι, τό ὁποῖο ἐγώ τό γνωρίζω, ἄραγε θὰ ὠφελήσω ἂν μιλήσω ἤ ὄχι;

Ἀπόκρισι Ἰωάννου.

Ἡ σιωπή εἶναι τό καλύτερο. Ἄν βέβαια τύχη να μή γνωρίζουν κάτι καί τό γνωρίζεις ἐσύ, γιά νά τούς λύσης τήν ἀπορία, πές μέ ταπείνωσι ἐκεῖνο τό ὁποῖο γνωρίζεις. Ἄν, ὅμως, δέν γνωρίζης, νά μή πῆς κάτι πού θά τό σκεφτῆς ἀπό μόνος σου, διότι αὐτό θα εἶναι ἀφροσύνη.

Ἐρώτησι 699

Ἄν ἡ συζήτησι εἶναι γιά διάφορα πράγματα πού δέν προκαλοῦν βλάβη στην ψυχή, να σιωπήσω ἤ νά μιλήσω;

Ἀπόκρισι Ἰωάννου.

Πρίν σέ ρωτήσουν, δέν εἶναι σωστό να πάρης τό λόγο. Ἄν, ὅμως, σοῦ ζητήσουν να πῆς τή γνώμη σου, πές ἐκεῖνο τό ὁποῖο γνωρίζεις με ταπείνωσι καί φόβο Θεοῦ, χωρίς νά ὑπερηφανευθῆς ἄν γίνη δεκτός ὁ λόγος σου, καί χωρίς νά λυπηθῆς ἄν δέν γίνη δεκτός· διότι αὐτή εἶναι ἡ ὁδός τοῦ Θεοῦ. Γιά νά μή θεωρηθῆς, ὅμως, ὅτι κρατᾶς σιωπή, πές ἀπό μόνος σου μερικά γιά τά ὁποῖα ἔχεις γνῶσι, με συντομία καιἔτσι θὰ ἀπαλλαγῆς τόσο ἀπό τήν πολυλογία ὅσο καί ἀπό τή ματαιοδοξία»(ΒΓ, 313).

Αυτά, βέβαια, δέν ἀφοροῦν τούς Ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας καί τούς ταπεινούς ἀντιαιρετικούς θεολόγους πού ἔχουν ὑποχρέωσι νά μετέχουν σε σχετικές συζητήσεις.

Παρόμοια μέ τά παραπάνω, τά ἑξῆς ἀναφέρονται σέ ἁπλούς πιστούς: «Ἄν κανείς μοῦ πῆ νά ἀναθεματίσω τό Νεστόριο καί τούς αἱρετικούς οπαδούς του, νά τούς ἀναθεματίσω ἤ ὄχι;

Ἀπόκρισι Ἰωάννου.

Είναι φανερό βέβαια ὅτι ὁ Νεστόριος καί οἱ ὅμοιοί του αἱρετικοί εἶναι ἄξιοι ἀναθεματισμοῦ. Ἀλλά ἐσύ νά μή σπεύδης νά ἀναθεματίζης κανένα. Διότι αὐτός πού θεωρεῖ τόν ἑαυτό του ἁμαρτωλό, ὀφείλει να πενθῆ τίς ἁμαρτίες του καί τίποτε ἄλλο. Ἀλλά δέν πρέπει οὔτε καί νά κρίνη αὐτούς πού ἀναθεματίζουν κάποιον, διότι ὁ καθένας μέ ὅ,τι κάνει ἤ λέει ὑποβάλλει τόν ἑαυτό του σέ δοκιμασία.

Ἐρώτησι 701

Ἄν, ὅμως, κάποιος ἀπό τή στάσι μου αὐτή θεωρήση ὅτι καί ἐγώ φρονῶ τά ἴδια μέ τό Νεστόριο, τί νά τοῦ πῶ;

Ἀπόκρισι Ἰωάννου.

Πές του: Ἄν καί εἶναι ὁλοφάνερο ὅτι ἐκεῖνοι εἶναι ἄξιοι ἀναθεματισμοῦ, ἀλλά ἐγώ εἶμαι ὁ πιό ἁμαρτωλός ἀπ᾿ ὅλους τούς ἀνθρώπους καί φοβᾶμαι μήπως, κρίνοντας ἄλλους καταστήσω τόν ἑαυτό μου ἀξιοκατάκριτο. Διότι καί τόν ἴδιο τό σατανά ἄν ἀναθεματίσω ἐφόσον κάνω τά ἔργα του, σε τελευταία ανάλυσι, τόν ἑαυτό μου ἀναθεματίζω. Ὁ Κύριος εἶπε: "Αν Μέ ἀγαπᾶτε, τηρήσετε τίς ἐντολές Μου"(Ιω 14, 15). Καί ὁ Ἀπόστολος λέει: "Όποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο,ἄς εἶναι ἀνάθεμα" (Α' Κορ 16, 22). Λοιπόν αὐτός πούδέν τηρεῖ τίς ἐντολές Του, δέν Τόν ἀγαπᾶ. Καί αὐτός πού δέν Τόν ἀγαπᾶ, εἶναι δίκαιο νά θεωρῆ τόν ἑαυτό του ἄξιο ἀναθεματισμοῦ. Πῶς μπορεῖ λοιπόν ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος, πού βρίσκεται σέ αὐτή τή δύσκολη θέσι, νά ἀναθεματίση ἄλλους;

Αὐτά πές του καί ἄν ἐπιμένη στά ἴδια, γιά νά μή σκανδαλίσης τή συνείδησί του, ἀναθεμάτισε τόν αἱρετικό.

Ἐρώτησι 702

Ἄν, ὅμως, ἀγνοῶ ὅτι εἶναι αἱρετικός ὁ ἄνθρωπος τόν ὁποῖο καλοῦμαι νά ἀναθεματίσω, τί να κάνω;

Ἀπόκρισι Ἰωάννου.

Πές σέ αὐτόν πού σέ προτρέπει νά ἀναθεματίσης:

Ἀδελφέ, ἐγώ δέν γνωρίζω πῶς σκέπτεται ὁ ἄνθρωπος γιά τόν ὁποῖο μοῦ μιλᾶς. Τό νά ἀναθεματίσω, λοιπόν, ἐκεῖνο τόν ὁποῖο δέν γνωρίζω, μου φαίνεται ὅτι θά μέ καταστήση ἀξιοκατάκριτο. Τοῦτο μόνο σοῦ λέω· ὅτι ἐκτός ἀπό τήν πίστι τῶν 318 Πατέρων, ἄλλη δέν γνωρίζω καί δέν ἀποδέχομαι [γιά τά μέχρι τότε]. Καί αὐτός πού πιστεύει ἀντίθετα ἀπό αὐτήν, αὐτός ὁ ἴδιος ἔκανε τόν ἑαυτό του ύπαίτιο ἀναθέμα-

τος» (ΒΓ, 319).