ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ 1" Ο ΠΟΙΜΗΝ ΤΟΥ ΕΡΜΑ." ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ.

Ο ΠΟΙΜΗΝ ΤΟΥ ΕΡΜΑ

Ό συγγραφέας του έργου αυτού Έρμάς ήταν κατ' άλλους αδελφός του πάπα της Ρώμης Πίου του Α', πού πάπευσε μεταξύ των ετών 142-155, και κατ1 άλλους ο Έρμας στον όποιο στέλνει χαιρετισμούς ο Παύλος στην Προς Ρωμαίους επιστολή του.

Ό ίδιος ο συγγραφέας αναφέρει στο έργο του, ότι είναι σύγχρονος του επισκόπου Ρώμης Κλήμεντος, ότι ήταν δούλος πού πουλήθηκε στη Ρώμη σε κάποια κυρία Ροδή, προς την οποία αισθάνθηκε αρχικά ένα αίσθημα αδελφικής αγάπης, πού αργότερα εξελίχθηκε σε επιθυμία να την κάνει σύζυγο του. Ό ίδιος επίσης παρουσιάζει τον εαυτό του έγγαμο και πατέρα παιδιών, τα όποια πήραν στραβό δρόμο, επειδή δεν τα νουθετούσε κατάλληλα. Έτσι, ενώ αρχικά ήταν πλούσιος, με τις άσωτείες των παιδιών του έγινε φτωχός, και κατέληξε να ασχολείται με την καλλιέργεια κάποιου χωραφιού.

Ως προς τον χαρακτήρα του, από τη μια μεριά παρουσιάζει τον εαυτό του δίκαιο, ενάρετο και εγκρατή, γεμάτο απλότητα και ακακία, και από την άλλη ψεύτη και άνθρωπο πού πάντοτε λαλεί πονηρά.

Ως προς τον χρόνο συγγραφής του έργου, αν δεχθούμε τη μαρτυρία του Ωριγένη, ότι πρόκειται για τον Έρμα πού αναφέρει ο Παύλος στην Προς Ρωμαίους επιστολή του, τότε θα πρέπει ο Ποιμήν να γράφτηκε κατά τα τέλη του του αιώνα. Αν όμως ο Έρμας ήταν αδελφός του πάπα Πίου του Α', τότε το έργο πρέπει να έχει γραφεί κατά τα μέσα του 2ου αιώνα, πράγμα πού ο καθηγητής Δ. Μπαλάνος βρίσκει πιθανότερο. Αντίθετα, ο καθηγητής Π. Χρήστου διατυπώνει τη γνώμη, ότι ή τοποθέτηση του έργου αυτού στα μέσα του 2ου αιώνα ξεφεύγει από τα χρονικά όρια συντάξεως του, και αφήνει να νοηθεί ότι ο Ποιμήν γράφτηκε ενωρίτερα.

Το όλο έργο αποτελείται από πέντε οράσεις, δώδεκα εντολές και δέκα παραβολές, και θέλει να καταδείξει ότι ή καθαρότητα της Εκκλησίας κινδυνεύει, λόγω της προόδου της αμαρτίας, αποτελεί δε προτροπή προς μετάνοια, επειδή εγγίζει το τέλος.

Στις τρεις πρώτες οράσεις εμφανίζεται στον Έρμα ή Εκκλησία διαδοχικά ως μια γυναίκα αρχικά ηλικιωμένη, έπειτα μεσόκοπη και, τέλος, νεαρά, ή οποία τον κάνει να συνειδητοποιήσει τις ατέλειες του, δηλαδή τα υποσυνείδητα αμαρτήματα του, και τον ελέγχει για την αδιαφορία πού έδειξε στο θέμα της ανατροφής των παιδιών του, του δίνει εντολές σχετικές με τη μετάνοια, για να τις ανακοινώσει στους πιστούς, και του δείχνει την Εκκλησία ως πύργον πού κτίζεται με πέτρες διαφόρων κατηγοριών, οι όποιες συμβολίζουν τις ανάλογες ηθικές καταστάσεις των Χριστιανών. Στην τέταρτη όραση εμφανίζεται ένα πολύ μεγάλο θηρίο, πού προεικονίζει τον επερχόμενο διωγμό, και στην πέμπτη όραση εμφανίζεται ένδοξος άνδρας ντυμένος ως ποιμένας, πού στην πραγματικότητα είναι ο άγγελος της μετάνοιας, ο όποιος υπαγορεύει στον Έρμα τις εντολές και τις παραβολές πού ακολουθούν.

Από τις δώδεκα εντολές, ή πρώτη αναφέρεται στην πίστη σε ένα θεό, ή δεύτερη στην απλότητα, την ακακία, την κακολογία και τη σεμνότητα, ή τρίτη στην αλήθεια και το ψέμα, ή τέταρτη στην αγνότητα, ή πέμπτη στη μακροθυμία και την οξυθυμία, ή έκτη στις δύο οδούς της σωτηρίας, ή εβδόμη στον φόβο του Κυρίου, ή ογδόη στην εγκράτεια, ή ενάτη στη διψυχία, ή δέκατη στη λύπη, ή ενδέκατη στους προφήτες και ψευδοπροφήτες, και ή δωδέκατη στην πονηρή επιθυμία και στην επιθυμία της δικαιοσύνης.

Από τις δέκα παραβολές ή πρώτη διδάσκει για την πολυτέλεια και την ολιγάρκεια, ή δεύτερη ότι, όπως ή κληματαριά έχει ανάγκη της φτελιάς για να στηριχθεί, έτσι και οι πλούσιοι έχουν ανάγκη των δεήσεων των φτωχών ή τρίτη ότι, όπως τον χειμώνα τα δένδρα αποβάλλοντας τα φύλλα τους δεν διακρίνονταν ποια είναι ξερά και ποια χλωρά, έτσι και στον κόσμο αυτό δεν φαίνονται ποιοι είναι δίκαιοι και ποιοι αμαρτωλοί· ή τέταρτη ότι, όπως το καλοκαίρι φαίνονται οι καρποί του κάθε δένδρου, έτσι θα γίνουν φανεροί και οι καρποί των ανθρώπων στον αιώνα εκείνου. Ή πέμπτη διδάσκει για τη νηστεία, ή έκτη για την αμοιβή των αγαθών και την τιμωρία των κακών, ή έβδομη για τη συντριβή και τη μετάνοια, ή ογδόη για την ευσπλαχνία του Θεού και τη μετάνοια, στην ένατη εμφανίζεται ή Εκκλησία ως πύργος, του οποίου θεμέλια είναι οι προφήτες και οι απόστολοι και ακρογωνιαίος λίθος ο Υιός του Θεού. Και στη δέκατη, τέλος, παραβολή ο Ποιμένας συμβουλεύει τον Έρμα να εφαρμόσει όσα του είπε και να μετανοήσει.

http://apantaortodoxias.blogspot.com/