O πατήρ Πορφύριος του είχε πει: «Καλά είναι να κτίσει εκεί Μοναστήρι. Και μάλιστα εκεί έχει τρία νερά».

Ή ανατολή τού Ορθόδοξου Μοναχισμού στη χώρα της «Πρωινής Γαλήνης»

Εισήγηση τής μοναχής Άγάθης Πέκ

στο Διορθόδοξο Μοναστικό Συνέδριο «Μοναστική ζωή και Παράδοση»,

Το όποιο πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα τής Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας τής Κρήτης, Χανιά 27-30 Μαΐου 2010

Σε μια καταπράσινη πλαγιά, εξήντα χιλιόμετρα βορειοανατολικά τής Σεούλ, «ό πάσης Δημιουργός τής κτίσεως», πριν 22 χρόνια, φύτεψε ένα όμορφο δενδράκι. Δεν είναι σαν τα άλλα πού καλύπτουν την περιοχή. Είναι πολύ εντυπωσιακό. Οι Ορθόδοξοι Κορεάτες, άλλα και οι ξένοι, με συγκίνηση και πολλή χαρά βλέπουν το όμορφο αυτό δενδράκι και σπεύδουν να βρεθούν κάτω από την σκιά του, να δροσισθούν ψυχικά, να αναπνεύσουν το ζωογόνο οξυγόνο πού εκπέμπει «όσμήν εύωδίας πνευματικής», και να γευθούν τούς εύγεστους καρπούς του.

Αυτό το δενδράκι, μοναδικό στο είδος του, σε ολόκληρη την ηπειρωτική Ασία, είναι το Μοναστηράκι τής Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, στο Καπυόνγκ τής Κορέας. Πώς φύτρωσε εκεί; Είναι πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία.

Στις σχολικές διακοπές του θέρους του 1976, τα Ορθόδοξα παιδιά τής Σεούλ πήγαν κατασκήνωση στο Καπυόνγκ. Έστησαν τις σκηνές τους δίπλα στο ποταμάκι για δροσιά. Την νύχτα καταρρακτώδη βροχή έκανε το ποταμάκι να θεριέψει και να γίνει ορμητικός χείμαρρος. Τα παιδιά πρόλαβαν κι ανέβηκαν σε ψηλότερο σημείο. Την άλλη μέρα ή μία από τις σκηνές, παρασυρμένη από τα νερά βρέθηκε στη βάση τής γέφυρας, 500 μέτρα πιο κάτω. Αυτό το συμβάν στάθηκε αφορμή να αγοραστεί, λίγο πιο πάνω στο βουνό, μια δασική έκταση τεσσάρων στρεμμάτων. Από τον επόμενο χρόνο στον χώρο αυτό γίνονταν οι κατασκηνώσει μας, πού πήραν το όνομα «Θαβώρ». Ή φύση γύρω πανέμορφη. Στην άκρη τής κατασκήνωσης κυλάει τα καθαρά νερά του ένα ρυάκι, πού κατεβαίνει από τις βουνοκορφές. Οι γύρω λόφοι και τα βουνά καταπράσινα με πεύκα, καστανιές και πολύχρωμα λουλούδια.

Αξέχαστες μένουν οι κατασκηνωτικές αναμνήσεις μας από τα παιδικά και τα νεανικά μας χρόνια. Ναός τότε δεν υπήρχε. Οι θειες Λειτουργίες γίνονταν στη μεγάλη σκηνή. Μαζί με ολόκληρη την φύση υμνούσαμε τον Δημιουργό και απολαμβάναμε τα Τίμια Δώρα του θεού, στη θεία Ευχαριστία.

Μετά 10 χρόνια, το 1986, αποφασίστηκε στον χώρο τής κατασκήνωσης «Θαβώρ» να κτιστεί το Μοναστήρι «Μεταμορφώσεως του Σωτήρος».

Όταν είχε κουβεντιάσει το θέμα αυτό ό πατήρ Σωτήριος (αργότερα Μητροπολίτη) με τον αείμνηστο άγιο Γέροντα Πορφύριο, ό πατήρ Πορφύριος του είχε πει: «Καλά είναι να κτίσει εκεί Μοναστήρι. Και μάλιστα εκεί έχει τρία νερά». Και πράγματι το νερό πού βρέθηκε σε μικρό σχετικά βάθος μετά από ανάλυση στο χημείο, διαπιστώθηκε ότι είναι από τα καλύτερα τής Κορέας.

Αλλά για να κτιστεί Μοναστήρι μέρα σε δασική περιοχή, σε επιτηρούμενη από τον στρατό ζώνη, σε καθεστώς δικτατορίας και μάλιστα χωρίς να υπάρχει δρόμος, ήταν τότε κάτι το αδιανόητο. Στην ειδική συνεδρίαση του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου τής Σεούλ, μετά από μακρά συζήτηση για το θέμα αυτό, ό γεροντότερος, στεναχωρημένος, είχε πει στον π. Σωτήριο: «Σιν- μπουμίμ, (πάτερ) πρέπει να το καταλάβετε. Είναι απολύτως αδύνατο να γίνει κτίριο στον χώρο αυτόν. Είδατε άλλο κτίριο εκεί, μέσα στο δάσος; Ρωτήσαμε και μάς είπαν ότι ό στρατός έχει αποτυπώσει σε χάρτες όλη την περιοχή, γιατί πιο πάνω είναι τα σύνορα με την Βόρεια Κορέα. Κάθε τόσο κατεβαίνουν κατάσκοποι. Ό στρατός δεν δέχεται καμία μεταβολή στους χάρτες στους οποίους έχει αποτυπώσει τα πάντα. Και δεν είναι μόνον ή άδεια του στρατού. Χρειάζεται και άδεια από την δασική υπηρεσία πού δεν επιτρέπει ανέγερση κτιρίων σε χαρακτηρισμένες δασικές περιοχές. Επτά άδειες χρειάζονται για να κτιστεί εκεί Μοναστήρι. Αδύνατον να μάς δοθούν». Και όλοι συμφωνούσαν.

«Κύριε Πάβελ, τα καταλαβαίνω όλα αυτά -πήρε τον λόγο ό π. Σωτήριος- άλλα ένας 'Άγιος Γέροντας, με προορατικό χάρισμα πού ρώτησα, μου είπε ότι είναι καλά να γίνει εκεί Μοναστήρι. "Αν ό Θεός θέλει, δεν θα βοηθήσει να γίνει»;

Και ό πιστός, αείμνηστο τώρα, Πάβελ Κίμ, (είχε βαπτιστεί από τον δεύτερο Ρώσο Ιεραπόστολο στην Κορέα Πάβελ Ίβανόβσκυ) απάντησε συγκινημένος: «"Α, αναπνεύσουν το είπε ό Άγιος αυτός Γέροντας, πού λέτε, να προχωρήσουμε». Και προχώρησαν.

Μετά από μια σειρά επεμβάσεων του θεού, το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο έλαβε και τις επτά άδειες. Πώς; Θα χρειαζόταν πολλή ώρα για να τα εξηγήσουμε.

Και για την διάνοιξη του δρόμου τί έγινε; Πάλι φρόντισε ό Παντοδύναμος. Κατά την περίοδο πού ετοιμάζουν τα αρχιτεκτονικά σχέδια, μία Εταιρεία ανέλαβε να κόψει και να μεταφέρει κορμούς μεγάλων δέντρων από το βουνό, πάνω από την Κατασκήνωσή μας και έπρεπε να ανοίξει δρόμο για να περνούν τα αυτοκίνητα. Και παρακάλεσαν το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο να δώσει την άδεια να περάσει ό δρόμος από την άκρη τής Κατασκήνωσης! Καταλαβαίνετε την χαρά όλων για το ανέλπιστο δώρο! Ας σημειωθεί ότι ό δρόμος αυτός, από την εταιρεία εκείνη, χρησιμοποιήθηκε μόνον ένα καλοκαίρι και πότε άλλοτε!

Και αυτό το γεγονός έπεισε όλους ότι ήταν πράγματι θέλημα θεού να κτιστεί εκεί το Μοναστήρι. Αυτό φάνηκε και στη συνέχεια. Ενώ δεν είχε ή Εκκλησία τής Κορέας χρήματα για το χτίσιμο, εκείνη την περίοδο βρέθηκαν απρόσμενοι δωρητές από την Ελλάδα. Οι εργασίες ανεγέρσεως του κτηρίου δεν είχαν καμία καθυστέρηση από έλλειψη χρημάτων! Ακόμα και ό πλήρης εξοπλισμός του Μοναστηριού, και όλα τα ξυλόγλυπτα του ναού, (πού έφτιαξε Ορθόδοξος Κορεάτης ξυλόγλυπτης) έγιναν στην εντέλεια.

Ιδιαίτερη ευλογία την ημέρα των Εγκαινίων ήταν ή παρουσία των αδελφών Ιωάννας, θεοκτίστης και Δομνίκης, από την Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου Καρέα, πού ήλθαν και έμειναν δυόμισι χρόνια

στο Μοναστήρι μας για να το ξεκινήσουν.

Οι Ορθόδοξοι Κορεάτες διατηρούν τις καλύτερες αναμνήσεις από τις Ελληνίδες Μοναχές. Με το παράδειγμά τους μάς έδειξαν τον τρόπο τής μοναχικής ζωής και τής απόλυτης αφιερώσεως στον Χριστό. Οι πιστοί Κορεάτες και οι ξένοι Ορθόδοξοι πηγαίναμε στο Μοναστήρι, είτε ατομικά είτε κατά ομάδες όπου οι αδελφές μάς υποδέχονταν με ευγενικό χαμόγελο, χαιρετώντας μας στα Κορεατικά. Με ιδιαίτερη συγκίνηση ζούσαμε μαζί τους τις κατανυκτικές Ακολουθίες. Εμείς ψάλαμε Κορεατικά, άλλα πολύ μάς ευχαριστούσε να ακούμε τις Αδελφές να ψάλλουν Ελληνικά όσους ύμνους δεν είχαν ακόμη μεταφραστεί στην Κορεατική. Γενικά, ή φιλοξενία τους ήταν εντυπωσιακή. Μάς έκαναν τραπέζι με κορεατικά φαγητά, πού έμαθαν και ετοίμαζαν για εμάς οι ίδιες. Ή αγάπη τους, προς όλους αδιακρίτως, πολύ μάς συγκινούσε. "Έτσι έβαλαν την καλή αρχή του Ορθόδοξου Μοναχισμού στο Μοναστήρι μας.

Αργότερα ήρθαν και άλλες Μοναχές στην Κορέα: ή αδελφή Νεκταρία από την Ιερά Μονή Οσίου Παταπίου Λουτρακίου, ή οποία βοήθησε στο ιεραποστολικό έργο τής Εκκλησίας μας και αργότερα πήγε στην Ινδία, όπου εξακολουθεί και εργάζεται. Ή αδελφή Μακαρία, ή οποία είχε γίνει μοναχή στα Ιεροσόλυμα και έμεινε στην Κορέα μέχρι το έτος 1999. Το 1998 έγινε στη Μονή μας ή ρασοφορία τής αδελφής Σιλουανής από την Αγγλία. Όταν σπούδαζε κινεζική φιλολογία στο Πεκίνο, έμαθε για το Μοναστήρι μας. Ζήτησε να το επισκεφτεί. Ήρθε, τής άρεσε και έμεινε. Εκτοτε ανήκει στη Μονή μας.

Στο Μοναστήρι μας είχαν μείνει το έτος 1989 για τρεις μήνες και δύο Φιλιππικές Μοναχές, για να γνωρίσουν τον Ορθόδοξο Μοναχισμό. Στη συνέχεια, με δύο ακόμη- μα Μοναχές, συγκρότησαν την Ορθόδοξη Αδελφότητα τής Ιεράς Μονής Θεοτόκου στο νησί Μ3δ&3ίθ των Φιλιππίνων.

Ό ιερός-ναός του Μοναστηριού μας φυλάσσει ως πολύτιμο πνευματικό θησαυρό τα Ιερά Λείψανα είκοσι τεσσάρων Αγίων της Ορθοδόξου Εκκλησίας, πού έζησαν από ιόν 2ον μέχρι ιόν εικοστό αιώνα. Οι Άγιοι αυτοί με απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου θεωρούνται Προστάτες της Ορθοδόξου Εκκλησίας τής Κορέας και ή Σύναξη τους εορτάζει, με την ειδική Ιερά Ακολουθία τους, την μέρα την επετείου Εγκαινίων της Ιεράς Μονής μας, την 3η Οκτωβρίου. Αυτή την μέρα, όπως και την 6η Αυγούστου, της Μεταμορφώσεων, προσέρχονται στο Μοναστήρι όλοι οι ιερείς μας με τον Ποιμενάρχη μας, και πιστοί από τις επτά Ενορίες της Κορέας και γίνεται μεγάλη πανήγυρης. Μετά την θεία Λειτουργία ακολουθεί εορταστικό κοινό γεύμα.

Κατά καιρούς έχουν γίνει στο Μοναστήρι μας Ιερατικές Συνάξεις και Βαπτίσεις ενηλίκων από κοντινές περιοχές, όπου δεν υπάρχουν ακόμη Ιεροί Ναοί με Βαπτιστήρια.

Καθ' όλη την διάρκεια του έτους, οι πιστοί προσέρχονται για πνευματική ενίσχυση και σωματική ανάπαυση μακριά από τον θόρυβο των πόλεων, μέσα στην όμορφη φύση.

Ιδιαίτερα ευλαβούνται οι πιστοί τα Ιερά Λείψανα πού αναδύουν άρρητη ευωδία. Είναι συγκινητικό να βλέπεις τούς πιστούς, πριν και μετά τις Ιερές Ακολουθίες, γονατιστούς μπροστά στα Ιερά Λείψανα, να αποθέτουν με δάκρυα τα ποικίλα προβλήματα τους στη Χάρη των Αγίων. Αλλά και με δάκρυα χαράς και ευγνωμοσύνης να ευχαριστούν τούς Αγίους Προστάτες μας, για τη θαυματουργική πρεσβεία τους προς τον Πανοικτίρμονα θεό, πού αξιώθηκαν να εισακουσθούν. Πράγματι, είναι μεγάλη παρηγοριά και Χάρη στους πιστούς.

Στη δημιουργία ατμόσφαιρας κατανύξεως συντελεί και ή αγιογράφηση ολόκληρου του ναού του Μοναστηριού μας. Ή αγιογράφηση έγινε τον 1997 εθελοντικά από τον Αγιογράφο Καθηγητή τής Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών Αθηνών κ. Σώζο Γιαννούδη και τούς συνεργάτες του. Στις τοιχογραφίες οι Άγιοι των όποιων έχουμε ιερά Λείψανα, στέκουν ολόσωμοι σε στάση δεήσεως και κάνουν ολοζώντανη την παρουσία τους ανάπαυση- μεσά μας: ό Άγιος Χαράλαμπος, ό Μεγαλομάρτυρας Γεώργιος, ή Μεγαλομάρτυς Αίκατερίνα, ό Οσιος Μακάριος, ό Άγιος Νεκτάριος και τόσοι άλλοι. Τον καντηλάκι πού καίει μέρα νύχτα ανάμεσα τους εκφράζει την ευγνωμοσύνης μας, για τη διηνεκή προστασία τους.

Εκτός από τούς Ορθοδόξους έρχονται στο Μοναστήρι μας και άλλοι Κορεάτες από τη γύρω περιοχή. Τα δύο τελευταία χρόνια προσκαλούμε κάθε άνοιξη τούς κατοίκου του κοντινού οικισμού, πού μάς αγαπούν και θέλουν να μάθουν για την Ορθοδοξία. Ή Χορωδία του Αγίου Νικολάου της Σεούλ παρουσιάζει μουσικό πρόγραμμα με ύμνους και παραδοσιακά όργανα. Γίνεται προβολή περί τής Ορθοδοξίας ανά τον κόσμο και ακολουθεί πνευματική συζήτηση.

Τί χαρά κάνουν τα παιδιά από τις νότιες Ενορίες μας όπου δεν χιονίζει, όταν έρχονται στις χειμερινές διακοπές τους να παίξουν με τον χιόνι! Δίνεται ή ευκαιρία μαζί με τον ιερέα τους να συμμετάσχουν στη θεία Λειτουργία, στην οποία ψάλλουν όλα μαζί, και να συζητήσουμε θέματα πού τα ενδιαφέρουν.

Κατά καιρούς γίνονται θείες Λειτουργίες στα Ρωσικά, Αγγλικά, Ελληνικά, για Ρώσους, Αμερικανούς και Έλληνες πού έρχονται στο Μοναστήρι μας όχι μόνον για πνευματική ανανέωση αλλά και για να βοηθήσουν σε διάφορες εργασίες, κυρίως στους εξωτερικούς χώρους. Επιμελούνται τα Προσκυνητάρια με τις εικόνες από διάφορους σταθμούς τής ζωής του Κυρίου, τής Γεννήσεως, της Βαπτίσεως, τής Μεταμορφώσεως, τής κλήσεως των Μαθητών στη Γενησαρέτ, τής Σταυρώσεως, τής Αναστάσεως, καθώς και της Ζωοδόχου Πηγής, δίπλα στη φιάλη στην αυλή τής Μονής. Μερικοί μένουν περισσότερο για να βοηθήσουν σε ποικίλες άλλες εργασίες, πού πρέπει να γίνουν.

Πριν δέκα χρόνια πού γιορτάσαμε τα 100 χρόνια τής Ορθοδοξίας στην Κορέα, στο Μοναστήρι μας έγινε το Συνέδριο του Διορθοδόξου Συνδέσμου Νέων. Ήταν μεγάλη χαρά να γνωρισθούν τα Ορθόδοξα Κορεατόπουλα με νέους από άλλες χώρες του κόσμου.

Κάθε χρόνο επισκέπτονται το Μοναστήρι μας εκπρόσωποι του Πανελληνίου Συνδέσμου Παλαιμάχων Πολεμιστών Κορέας και τελείται Τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως των 186 Ελλήνων πεσόντων κατά τον κορεατικό πόλεμο. Προς τιμήν τους έχουμε ανεγείρει στη Μονή γρανιτένιο Μνημείο, στο όποιο αναγράφονται τα ονόματα όλων των πεσόντων. Φυσικά τα ονόματα τους μνημονεύονται στην Αγία Πρόθεση κατά τις θειες Λειτουργίες και κατά τα Ψυχοσάββατα, στα κοινά μνημόσυνα.

Μεγάλη ευλογία ήταν για όλους μας στην Κορέα ή επίσκεψη στο Μοναστήρι μας του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου μας κ. Βαρθολομαίου, κατά την πρώτη ποιμαντορική του επίσκεψη στην Κορέα, το 1995. Ή φωτογραφία του, πού χάρισε με ωραία αφιέρωση στη Μονή, κάνει αισθητή την πατρική στοργή του. Ας σημειωθεί ότι με Απόφαση τού Οικουμενικού Πατριαρχείου το Μοναστήρι μας είναι ή έδρα του Ιδρύματος τής Ορθοδόξου Εκκλησίας τής Κορέας, από το 1996 πού αναγνωρίστηκε επισήμως από τις Κορεατικές αρχές σαν Νομικό Πρόσωπο.

Ή χαρά μας ήταν μεγάλη όταν προ δύο ετών ήρθε στο Μοναστήρι μας ό Σεβασμιότατος 'Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ειρηναίο και κατέθεσε τον θεμέλιο λίθο τού Ασιατικού Ορθοδόξου Συνεδριακού και Εκπαιδευτικού Κέντρου, στο όποιο προβλέπεται να λειτουργήσει και θεολογική Σχολή. Με την οικονομική κρίση καθυστερούν οι εργασίες ανεγέρσεως του. Ευχηθείτε το δυνατόν συντομότερα το όνειρο να γίνει πραγματικότητα.

Όπως αντιλαμβάνεστε ό Ορθόδοξος Μοναχισμός στην Κορέα βρίσκεται στο αρχικό στάδιο. Στο Μοναστήρι μας ζούμε μόνον δύο Μοναχές. Για αυτό είμαστε ευγνώμονες στην Αδελφότητα τής Ιεράς Μονής Χρυσοπηγής, πού μάς φιλοξενεί τις ημέρες αυτές εδώ, για την πολύτιμη συμπαράσταση πού μάς προσφέρει τα τελευταία τρία χρόνια. Ό ερχομός στην Κορέα την σεβαστής Γερόντισσας Θεοξένης για την ρασοφορία μου, πριν δύο χρόνια, και ή συγκαταβίωση στη Μονή μας κάθε χρόνο δύο αδελφών τής Χρυσοπηγής, για περίοδο τριών περίπου μηνών, είναι πολύ μεγάλη βοήθεια για μάς. Για αυτό και από την θέση αυτή θα ήθελα μέσα από την καρδιά μου να ευχαριστήσω την σεβαστή Γερόντισσα και όλες τις αδελφές.

Με την ευκαιρία αυτή θα ήθελα να ευχαριστήσω τις σεβαστές Γερόντισσες και τις αδελφές όλων των Μοναστηριών πού επισκεπτόμουν κατά τα χρόνια των σπουδών μου στην Ελλάδα, για την πολλή τους αγάπη, την πρόθυμη φιλοξενία και την πνευματική ωφέλεια πού μου πρόσφεραν. Χωρίς αυτή την επικοινωνία μου με τα Μοναστήρια τής Ελλάδος και την έμπνευση πού μου έδωσαν ίσως ποτέ μόνη μου στην Κορέα δεν θα αποφάσιζα να γίνω Μοναχή.

Λένε ότι αναγνωρίστηκε δεν δούμε ποτέ θάλασσα είναι δύσκολο με λόγια να καταλάβουμε τί είναι ή θάλασσα. Σάς ευχαριστώ πού με βοηθήσατε να δώ και να καταλάβω τί είναι ό Μοναχισμός. Χρέος έχουμε και εμείς, με την σειρά μας, να δείξουμε έμπρακτα στους συμπατριώτες μας τί είναι ό Ορθόδοξος Μοναχισμός.

Με τις καρδίες γεμάτες ελπίδα και χαρά προχωρούμε. Το ότι είμαστε ακόμα δύο Μοναχές στην Κορέα δεν μάς αποκαρδιώνει. Ό μακαριστός Άγιος Γέροντας Παισιος είχε πει στον π. Σωτήριο: «Ξεκινήστε! θα σάς βοηθήσω κι εγώ να έλθουν Μοναχές στον Μοναστήρι». Και ξέρουμε ότι φωτισμένοι Γέροντες σαν τον π. Παΐσιο δεν λένε λόγια!

Βεβαίως πρώτα αποφάσιζα' όλα την πάσαν ελπίδα μας την έχουμε στον Κύριό μας και την Παναγία μας, στους Άγίους Αγγέλους, στους Αγίους Αποστόλους και όλους τούς Αγίους μας.

Τελειώνοντας θα ήθελα να σάς αναφέρω ένα σύντομο περιστατικό.

Το 1997, πού γύρισα από την Ελλάδα στην Κορέα, στον Μοναστήρι μας έμενε μία Μοναχή και μία δόκιμη. Κατά καιρούς πήγαινα να μείνω εκεί, δύο-τρεις μέρες. Όταν σκοτείνιαζε, ειλικρινά, φοβόμουν πού είμαστε τρεις κοπέλες, μέσα στον δάσος στον βουνό. Για αυτό ρώτησα τον κ. Σωτήριο: «Πώς μπορούν να μένουν εκεί μόνο 2-3 άνθρωποι»; Ό π. Σωτήριος μου απάντησε: «Εδώ είναι ένα κομμάτι τού Παραδείσου. Είναι παρών ό Χριστός μας• ή Παναγία μας. Οι Άγιοι Άγγελοι. Οι Άγιοι Απόστολοι οι 24 Προστάτες Άγιοι, των όποιων έχουμε εδώ τα ιερά Λείψανά τους. Βλέπεις, δεν είμαστε λίγοι. Είμαστε τόσο πολλοί! Δεν έχουμε καθόλου ανησυχία».

Ομολογώ ότι τότε δεν κατάλαβα καλά τον νόημα των λόγων του.

Φέτος τον Φεβρουάριο ήρθαν στον Μοναστήρι μας τα παιδιά από την Ενορία τού Ευαγγελισμού τής Θεοτόκου Πουσάν. Χάρηκαν πολύ τα παιδιά. Μετά τον γυρισμό τους στον Πουσάν ένα από αυτά μου έστειλε γράμμα, πού περιείχε δύο ερωτήσεις. Ή μία ερώτηση ήταν ακριβώς αυτή πού είχα κάνει εγώ στον π. Σωτήριο πριν 13χρόνια! Γράφοντας στον παιδί ακριβώς την απάντηση πού μου είχε δώσει τότε ό π. Σωτήριος ένιωθα ιδιαίτερη συγκίνηση και χαρά, διότι τότε δεν καταλάβαινα τον νόημα, αλλά εν των μεταξύ τον κατάλαβα και μπορούσα τώρα από προσωπική εμπειρία και πεποίθηση να δώσω αυτήν την απάντηση.

Φαινομενικά είμαστε λίγοι. Πνευματικά είμαστε τόσοι πολλοί, ενωμένοι μεταξύ μας με τον σύνδεσμο τής αγάπης του Χριστού μας.

Σας ευχαριστώ πολύ για την υπομονή σας να ανεχτείτε τα πτωχά Ελληνικά μου.

Και μην ξεχνάτε. Οι προσευχές σας είναι το μεγαλύτερο στήριγμα για την Μονή μας, στην Κορέα. Σάς ευχαριστώ.