Ή νόσος Άλτσχάιμερ στις γυναίκες.

Ή αύξηση του αριθμού των ηλικιωμένων άνω των 65 ετών, των υπερηλίκων άνω των 90 ετών, αλλά και των αιωνόβιων άνω των 100 ετών, είναι ιδιαίτερα εμφανής στις βιομηχανικά ανεπτυγμένες άλλα και στις υπό ανάπτυξη χώρες. Ανεξάρτητα από τούς λόγους που οδήγησαν σε αυτή τη δημογραφική αλλαγή στον πληθυσμό οι προβλέψεις για την αύξηση του ποσοστού των ηλικιωμένων, συγκριτικά με εκείνων των νέων, ανά τον κόσμο, είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές. Σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως ή Ελλάδα, ή Γερμανία, ή Ιταλία, και ή Σουηδία το 2010 το 20% του πληθυσμού ήσαν ηλικιωμένοι, ενώ το 2030 υπολογίζεται ότι θα αποτελούν το 25% του συνολικού πληθυσμού. 

Την ίδια χρονική περίοδο θα συμπεριληφθούν σε αυτές και άλλες χώρες όπως ή Δανία, το Βέλγιο, ή Φινλανδία, ή Ολλανδία, ή Ελβετία, και ή Ισπανία. Στις ΗΠΑ το ποσοστό των ηλικιωμένων το 1900 ήταν 4.1%, το 2000 12.6% και το 2030 προβλέπεται να είναι 20%. Οι υπερήλικες είναι ή ταχύτερα αναπτυσσόμενη ομάδα των ηλικιωμένων και ίσως να είναι το σοβαρότερο πρόβλημα, δεδομένου ότι ή σύγχρονη αντίληψη θεωρεί τον ηλικιωμένο ως ένα πρόσωπο πού προοδευτικά έχει περιορισμένη αυτονομία και εξαρτάται από άλλους. 

Με αυτή την έννοια ό περιορισμός της αυτονομίας δεν παρατηρείται τόσο σε πρόσωπα 65 ετών, άλλα υπάρχει πολύ συχνά σε εκείνα άνω των 80. Επίσης ή πληθυσμιακή αναλογία ανάμεσα στα δύο φύλα τροποποιείται, έτσι ώστε οι γυναίκες να αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό των ηλικιωμένων σήμερα, ενώ το 2050 προβλέπεται ότι οι γυναίκες θα είναι περίπου το 75% του συνολικού πληθυσμού των ηλικιωμένων.

Ή άνοια είναι ή κλινική συνδρομή, ή οποία μπορεί να προκληθεί από ένα ευρύ φάσμα ασθενειών αλλά και τραυματισμών του εγκεφάλου. Αν και μπορεί να πλήξει ενήλικες είναι πολύ πιο συνήθης στους ηλικιωμένους, με αποτέλεσμα ό έπιπολασμός της να αυξάνεται με την ηλικία. Γνωρίζοντας ότι ό πληθυσμός γηράσκει παγκοσμίως, ή άνοια είναι ήδη επιδημική και μία από τις πρώτες 10 αιτίες πού προκαλούν ανικανότητα στις ανεπτυγμένες χώρες. 

Υπολογίζεται ότι το 2040 περίπου 81 εκατομμύρια νέων περιστατικών με άνοια θα υπάρχουν παγκοσμίως, τα περισσότερα στις ανεπτυγμένες χώρες. Στις ΗΠΑ υπολογίζεται ότι περίπου 15 εκατομμύρια νέα περιστατικά θα υπάρξουν την επόμενη δεκαετία, ενώ σήμερα πάσχουν 5.3 εκατομμύρια. Ποσοστό 65% των ασθενών είναι γυναίκες, ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό των φροντιστών των ασθενών με άνοια είναι επίσης γυναίκες.

Δεδομένου ότι ή πορεία της άνοιας είναι χρονία και υπολογίζοντας ότι ή διάρκεια της νόσου κυμαίνεται από 3 έως 12 έτη, τίθεται ένα σοβαρό πρόβλημα διαμόρφωσης νέας πολιτικής στην υγεία, πού άφορα στους ίδιους τους ασθενείς, τις οικογένειες τους. αλλά και ολόκληρη την κοινωνία, ιδιαίτερα σήμερα όπου ή οικονομική κρίση περιορίζει δραστικά τις δαπάνες για την υγεία

 Υπολογίζεται επίσης ότι το ετήσιο κόστος για την άνοια στις ΗΠΑ θα είναι περίπου 400 δισεκατομμύρια δολάρια, συμπεριλαμβάνοντας τόσο το άμεσο όσο και το έμμεσο κόστος. Ή νόσος Άλτσχάιμερ είναι ή νευροεκφυλιστική νόσος πού πλήττει τον εγκέφαλο και θεωρείται ή πλέον συχνή αιτία άνοιας, ή οποία εξελίσσεται προοδευτικά, εκδηλώνεται κλινικά μετά τα 60 έτη ενώ προηγείται μία περίοδος χωρίς κλινικά συμπτώματα για πολλά χρόνια. Ό έπιπολασμός της είναι 6% για την ηλικία άνω των 65 ετών, 20% άνω των 80 και 45% άνω των 95 ετών.

Σε επιδημιολογικές μελέτες έχει αναφερθεί ότι οι γυναίκες στην ηλικία των 65 ετών φαίνεται να έχουν υψηλότερο κίνδυνο να εμφανίσουν άνοια. Υπάρχουν δεδομένα πού υποστηρίζουν τα αποτελέσματα αυτά;

 Σύμφωνα με μελέτες ή παρουσία κατάθλιψης στις γυναίκες είναι μεγαλύτερη από όσο στους άνδρες. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει την συσχέτιση της κατάθλιψης με την άνοια Παράλληλα επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει στις ΗΠΑ ότι οι γυναίκες ασκούνται λιγότερο από τούς άνδρες. Είναι πολύ σημαντική ή συνεισφορά της άσκησης στην προφύλαξη από την άνοια, όπου ή άσκηση δύο φορές την εβδομάδα σε μεσήλικες στην ηλικία των 50 μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης της άνοιας σε ποσοστό 60% περίπου. Τέλος μελέτες έδειξαν ότι γυναίκες πού έχουν υποβληθεί σε αφαίρεση των ωοθηκών σε ηλικία μικρότερη των 48 ετών έχουν 70% υψηλότερο κίνδυνο να νοσήσουν από άνοια τύπου Άλτσχάιμερ, ενώ ή θεραπεία με οιστρογόνα μέχρι την ηλικία των 50 ετών ελαχιστοποιεί αυτό τον κίνδυνο.

Συνοψίζοντας, ή απουσία νέας θεραπείας θα εκτοξεύσει το κόστος για τη νόσο το 2050, περισσότερες γυναίκες αναμένεται να νοσήσουν από τη νόσο, είτε λόγω αύξησης του προσδόκιμου επιβίωσης είτε επειδή εκτίθενται σε περισσότερους παράγοντες κινδύνου, ενώ περισσότερες γυναίκες βιώνουν την επιβάρυνση από τη φροντίδα ασθενών με άνοια. Στο πλαίσιο αυτό ή ανάπτυξη μεθόδων πρόληψης αποκτά ιδιαίτερη σημασία για τη διαχείριση του σοβαρού προβλήματος της άνοιας.

Α. ΠΟΛΙΤΗΣ, Έπικ.. Καθ. Ψυχιατρικής, Μονάδα Ψνχογηριατρικής. Αϊγινήτειο Νοσοκομείο ΕΚΠΑ

ΣΤΟΥΣ ΡΥΘΜΟΥΣ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ. ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΛΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ.