ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΡΩΜΑΙΟΚΑΘΟΛΙΚΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ ΛΟΡΕΝΤΖΟ ΝΤΙΛΕΤΤΟ ΤΟ 1983 ΣΤΟ ΚΕΛΙ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ ΙΣΑΑΚ ΤΟΝ ΛΙΒΑΝΕΖΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ ΕΥΘΥΜΙΟ.

Αναχώρηση από τη Μονή Σταυρονικήτα. Άφιξη στη Μονή Κουτλουμουσίου

 ΜΑΡΤΙΟΣ 1983

 Δευτέρα 15:Μ.Μ

Κατά τις 6:00, μετά την Ακολουθία, ανέβηκα στο καμαράκι πού δέχεται ό γέροντας Βασίλειος, παραπλεύρους του κελιού του. Με ρώτησε πόσοι είμαστε στο μοναστήρι και βρήκα την ευκαιρία να του μιλήσου λίγο για μάς. Μου επανέλαβε ότι το σημαντικό είναι να «κάνεις υπομονή στο μοναστήρι σου». Τού αποκρίθηκα ότι αυτής της γνώμης είναι και ο γέροντάς μας, ο όποιος θέλει να μένουμε διαρκώς στο μοναστήρι. Ωστόσο, του εξήγησα ότι τώρα έχουμε ανάγκη μιας ζωντανής επαφής με την αγιορείτικη μοναστική παράδοση.

«Σίγουρα» αποκρίθηκε, «μα αν διαβάσετε τούς Πατέρες, τον Βασίλειο, τον Χρυσόστομο, τον Ιωάννη της Κλίμακας, τον Ισαάκ τον Σύρο, τον Εύεργετινό, εκεί θα βρείτε σιγά σιγά την αλήθεια. Περιμένοντας με υπομονή».

«Ό γέροντάς μας πιστεύει ότι άλλο πράγμα είναι να ανακαλύπτεις τούς Πατέρες μες’ από μια ζωντανή παράδοση και άλλο να τούς διαβάζεις. Το ίδιο, εξάλλου, δεν έκανε και ό Μύγας Βασίλειος, όταν, προτού εγκαινιάσει την κοινοβιακή μοναστική ζωή, επισκέφτηκε την Αίγυπτο για να δει από κοντά πώς ζούσαν οι ασκητές;»

«Ά ναι, είναι αλήθεια...» συμφώνησε. «Τώρα θα γυρίσεις στο Κουτλουμούσι;»

Κατόπιν με ρώτησε αν έχει μεταφραστεί στα ιταλικά ό άγιος

Ιωάννης της Κλίμακας και ό Συμεών ό Νέος Θεολόγος, λέγοντας μου πώς του κάνει εντύπωση το γεγονός ότι στη Δύση, μολονότι υπάρχουν μοναστήρια με πλουσιότατες βιβλιοθήκες, οι Πατέρες έχουν παραμεληθεί.

Του αποκρίθηκα ότι και σ’ έμενα κάνει εντύπωση, «αν και τώρα παρατηρείται έντονη μεταφραστική κίνηση».

Ό ηγούμενος Βασίλειος είναι ένας από τούς πιο γνωστούς Αγιορείτες στη Δύση. Γνωρίζοντας καλά τά γαλλικά, έχει δώσει διαλέξεις στην Ευρώπη, έφτασε ως την Αυστραλία με τον π. Παΐσιο και την Αφρική. Είναι γνωστός επίσης από μερικά βιβλία και άρθρα του.

Έπειτα από περίπου μισή ώρα, μπήκε στην κάμαρα ένας μοναχός, κρατώντας ένα φάκελο με καμιά σαρανταριά εικόνες της μονής, τυπωμένες στο σχήμα της κάρτας, και πολύ ωραίες.

«Είναι ευλογία» μου είπε ό γέροντας με καλοσύνη.

Τον χαιρέτησα και τον ευχαρίστησα για όλα.

Σε λίγο, κατά τις 6:45, αφού πήρα το πρόγευμα πού μου είχαν ετοιμάσει, αναχώρησα.

Τις δύο τελευταίες μέρες φυσούσε δυνατός αέρας και ή θάλασσα ήταν φουρτουνιασμένη, αλλά σήμερα ήταν ήρεμη και ό ουρανός ασυννέφιαστος. Καθώς βάδιζα, έβλεπα να ορθώνεται στο βάθος πανέμορφος ό Άθως. Στην κορυφή στεκόταν ένα κατάλευκο συννεφάκι. Εκεί πάνω είναι κτισμένο το παρεκκλήσι της Μεταμορφώσεως.

Έπειτα από τρία τέταρτα πορεία, έφτασα στο κελί του π.Ισαάκ. Είναι ένα σπιτάκι όμοιο μ’ εκείνο του π. Παϊσίου, στο μέσον περίπου της διαδρομής μεταξύ Σταυρονικήτα και Καρύων, όχι πολύ μακριά από το Κουτλουμούσι και από τον π. Παίσιο.

Για τον π. Ισαάκ μου είχαν μιλήσει για πρώτη φορά στη

Σιμωνόπετρα. Εγώ τον είχα συναντήσει στο Κουτλουμούσι το περασμένο Σάββατο και στη χειροτονία του Νεκταρίου στη Σταυρονικήτα.

Λιβανέζος, από ορθόδοξους γονείς, σήμερα είναι γύρο) στα σαράντα με σαράντα πέντε. Αγαπούσε την Ελλάδα και κάθε τόσο ερχόταν στο Άγιο Όρος. Έδώ σχετίστηκε πνευματικά με τον π. Αίσιο, ό οποίος μέχρι τώρα έξακολουθεί να είναι ό πνευματικός του πατέρας. Το 1973-4 έμεινε για ένα χρόνο στη Σταυρονικήτα, όταν ακόμη ζούσε εκεί ό π. Παίσιος. Νωρίτερα είχε σπουδάσει Θεολογία, παρά τη θέλησή του, στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης. Γνωρίζει λίγα γαλλικά και αγγλικά. Δεν ξέρω πότε χειροτονήθηκε ιερέας. Το όνειρό του ήταν να ανανεώσει στην πατρίδα του το μοναχισμό, με βάση την αγιορείτικη παράδοση, αλλά ό πόλεμος στο Λίβανο και άλλες περιστάσεις τον έπεισαν ότι ήταν θέλημα Θεού να παραμείνει στο Άγιο Όρος, όπου ζει μόνιμα από το 1976.

’Έζησε σ’ αυτό το κελί για τρία τέσσερα χρόνια μόνος του. Τώρα έχει μαζί του, ως υποτακτικό, τον π. Ευθύμιο, πού πρέπει να είναι περίπου είκοσι με είκοσι τριών χρόνων. Αυτός μου άνοιξε την πόρτα. Μιλούσα μαζί του όταν έφτασε και ό π. Ισαάκ, πού με καλωσόρισε πολύ αδελφικά και με οδήγησε στο παρεκκλήσι του κελιού. Στο Άγιο Όρος κανένα μοναστήρι δεν είναι αφιερωμένο στην Ανάσταση και αυτό ήταν το πρώτο κελί πού συναντώ όπου τιμάται αυτή ή μεγάλη δεσποτική γιορτή ’Έσπευσα αμέσως να πω στον π. Ισαάκ ότι είμαστε ή Μικρή Οικογένεια της Αναστάσεως!

Καθίσαμε να κουβεντιάσουμε. Ό π. Ισαάκ μοιάζει να έχει το ίδιο πνεύμα με αυτό τού π. Παίσίου. Ρώτησε για μιας. Όταν τού ανέφερα ότι μερικοί θεωρούν τον γέροντά μας τρελό, μου απάντησε:

«Κι αυτόν; Έδώ όλοι είμαστε τρελοί! Ακόμα και για τον Κύριο έλεγαν ότι είναι τρελός και δαιμονισμένος. Το ίδιο έλεγαν και για μένα όταν στο Λίβανο έζησα για δύο χρόνια μόνος μου στην έρημο.

»Δεν υπάρχει μοναχισμός στο Λίβανο. Τά ορθόδοξα μοναστήρια μιμούνται τά μαρωνίτικα καθολικά, τά οποία έχουν κοσμικό και άντιευαγγελικό πνεύμα. Τώρα έχουν καταντήσει κρησφύγετα των ανταρτών και αποθήκες όπλων. Ωστόσο, τον τελευταίο καιρό υπάρχει μια αναγέννηση. Πρόσφατα, δύο Λιβανέζοι έγιναν μοναχοί στη Μονή Αγίου Παύλου και άλλοι έρχονται συχνά έδώ στο Άγιο Όρος να με συναντήσουν.

Η ρωμαιοκαθολική ιεραρχία, αλλά και ή ορθόδοξη, είναι καταστροφή... 

Υπάρχουν, βέβαια, και καλοί επίσκοποι...

»Ό Πάπας, καταργώντας τη νηστεία, διδάσκει την αμαρτία, γιατί κατάργηση της νηστείας σημαίνει κατάργηση τού Ευαγγελίου, της προσευχής, της ευσέβειας. Στο Λίβανο τά καθολικά μοναστήρια μοιάζουν με ξενοδοχεία, έχουν σαλόνια, τηλεοράσεις κ.λπ. Μα ό Κύριος κρατάει στα χέρια του την Εκκλησία Του και την οδηγεί όπου Εκείνος θέλει. Εμείς πρέπει να ζούμε εν σιωπή, αφήνοντας το φώς του Χριστού να ενεργεί ελεύθερα. Κοίταξε, σήμερα παρατηρείται μεγάλη επιστροφή στον μοναχικό βίο και ό κόσμος τρέχει στα μοναστήρια όταν βλέπει το φώς του Χριστού. Υπάρχουν παραδείγματα αυτής της αναζήτησης σε ολόκληρο τον κόσμο. Πρέπει να μείνουμε σταθεροί. Ό κόσμος διψάει για τη γνήσια ευαγγελική ζωή».

Με ρώτησε αν γνωρίζω τον π. Πλακίδα.

«Ναι» τού απάντησα, «μα μολονότι καταλαβαίνω και δεν αμφισβητώ την εμπειρία του, ό αβάς μας πιστεύει ότι κι εμείς είμαστε Εκκλησία έχοντας την πληρότητα του Πνεύματος,

και συνεπώς δεν υπάρχει λόγος για μάς να γίνουμε ορθόδοξοι Βρισκόμαστε εδώ στο ’Όρος για να βοηθηθούμε ζώντας σύμφωνα με την πατερική παράδοση».

«Πράγματι, οι Πατέρες είναι εκείνοι που μάς διδάσκουν και μάς βοηθούν να κατανοήσουμε το Ευαγγέλιο. Οφείλουμε να αγαπάμε και να ασπαζόμαστε τά κείμενά τους».

Με ρώτησε έπειτα αν επιθυμώ να μείνω μαζί τους όλη την ημέρα. Τον ευχαρίστησα πολύ και του είπα ότι θα ξαναγυρνούσα, μα έπρεπε να ανέβω στο Κουτλουμούσι και στις Καρυές για να ταχυδρομήσω ένα γράμμα στον γέροντά μου.

«’Ά, ωραία, θέλω κι εγώ ν’ ανέβω στις Καρυές!»

Ανεβήκαμε μαζί.

Κάθοδόν του είπα ότι, αν το έκρινε ωφέλιμο για μάς, θα μπορούσα να μείνω μαζί του περισσότερο από μία μέρα.

«Από τη στιγμή πού δεν είναι επιθυμία σου, αλλά, όπως μου είπες, είναι για το καλό του μοναστηριού σου και της Εκκλησίας σου, έλα μια μέρα και μείνε και το βράδυ, και μια άλλη φορά έλα ξανά και μείνε άλλη μία μέρα και μία νύχτα. Είναι καθήκον μας να σε βοηθήσουμε όσο μπορούμε...»

Μιλήσαμε αρκετά για τον αβά μας, για τον αραβικό κόσμο και για τον Μάτα έλ Μεσκίν' πού γνωρίζει έξ ακοής. Εδειξε ολοφάνερα ικανοποιημένος όταν τού μίλησα για τη σχέση μου με τον πνευματικό μου πάτερα, και ακόμα περισσότερο όταν αναφέρθηκα στον π. Παΐσιο.

«Σ’ αυτόν πρέπει να πάς» μου είπε. «’Εγώ δεν είμαι τίποτα. Αυτόν αξίζει ν’ ακούσεις».

Τον ρώτησα για το καθημερινό του ωράριο. Το βράδυ αυτός αγρυπνεί μέχρι τά μεσάνυχτα, οπότε ξυπνά ό π. Ευθύμιος πού αγρυπνεί ως τις 4.00 το πρωί. 

Διαβάζουν μαζί την Ακολουθία, για περίπου μία ώρα, με τροπάρια, ψαλμούς και ’Όρθρο. Θεία Λειτουργία τελούν τρεις ή τέσσερις φορές την εβδομάδα, αμέσως μετά τον Όρθρο. Κατόπιν αναπαύονται άλλες δύο ώρες. Μετά την ανάπαυση, δουλειά. Ό π. Ευθύμιος φτιάχνει χειροποίητους σταυρούς από ξύλο. Ό π. Ισαάκ μεταφράζει Πατέρες από τά ελληνικά στα αραβικά, για έναν λιβανέζικο εκδοτικό οίκο. 'Ως τώρα έχει μεταφράσει τον Ισαάκ τον Σύρο, τον Ιωάννη της Κλίμακας, τον πρώτο τόμο τού Εΰεργετινού και τώρα συνεχίζει με τον δεύτερο. Στην Ένάτη "Ώρα (πού αλλάζει με τον ήλιο, δηλαδή το χειμώνα είναι στις 14:00, ενώ το καλοκαίρι στις 17:00) κάνουν Εσπερινό. Ακολουθεί ή μοναδική τράπεζα. Μόνο το Σάββατο και την Κυριακή προβλέπονται δύο γεύματα.

«Εμείς δεν κυκλοφορούμε σχεδόν καθόλου» μού εξήγησε. «Δεν έχουμε εξωτερικές δουλειές».

Αναφερόμενος στην ουσία τού μοναχικού βίου, τόνισε:

«Αυτό πού μετράει είναι ή υπακοή, ή έκκοπή τού ίδιου θελήματος. Ό π. Ευθύμιος θα ήθελε μερικές φορές να νηστεύει για τρείς και τέσσερις συνεχόμενες μέρες και να κάνει καθημερινά χίλιες μετάνοιες, αλλά εγώ τού λέω: “Αγαπητέ μου, δεν είναι αυτή ή μοναχική ζωή”...»

"Όταν φτάσαμε στις Καρυές, τον χαιρέτησα και τράβηξα για το ταχυδρομείο. 

Μετά κατηφόρισα στο Κουτλουμούσι. Θα ήτανε 10:30 περίπου. Οι μοναχοί μόλις είχαν βγει από την τράπεζα και με καλωσόρισαν χαρούμενοι.

«Θα περάσεις και το Πάσχα μαζί μας ή θα πας στη Σιμωνόπετρα με τον γέροντά σου;» με ρώτησαν ό π. Εφραίμ και ό π. Μάξιμος.

'Ο γέροντας Χριστόδουλος μ’ έστειλε πρώτα να γευματίσω και στη συνέχεια μιλήσαμε για λίγο. Με τη χαρακτηριστική του καλοσύνη μου επανέλαβε ότι μέχρι το Πάσχα δεν θα υπήρχε πρόβλημα να παραμείνω στο μοναστήρι.

Το βράδυ, στη διάρκεια του Μεγάλου Αποδείπνου, έψάλη ό κανόνας του αγίου Βενεδίκτου, ό όποιος είχε παραλειφτεί την περασμένη Κυριακή, την ημέρα της μνήμης του.

Μετά το Απόδειπνο, ό γέρων Ιωσήφ, απευθυνόμενος για πρώτη φορά σ’ έμενα, μου φώναξε χαρούμενα: «Σήμερα γιορτάζουμε τον άγιο Βενέδικτο!»

Γι’ αυτό τον άγιο Πατέρα μας είχα μιλήσει και το πρωί με τον π. Βασίλειο.

Τρίτη 16: Σήμερα είναι ή μνήμη του αγίου Χριστοδούλου του εν Πάτμω και έδώ στο μοναστήρι γιορτάζει ό γέροντας και ένας άλλος διάκονος με το ίδιο όνομα.

Μετά την τράπεζα, ό γέροντας μου ζήτησε για πρώτη φορά να κάνω κάποια δουλειά: μαζί με τρεις τέσσερις αδελφού, πήγαμε στο κοντινό δάσος να μαζέψουμε ξύλα. Μερικοί μοναχοί φύτευαν πατάτες και άλλοι ένα νέο αμπέλι. Κάποιος αδελφό δούλευε με το τρακτέρ.

Τετάρτη 17: Χθες είχα ζητήσει από τον γέροντα ευλογία να επιτρέψει στον π. Θεολόγο να με βοηθήσει στη διόρθωση της ελληνικής μετάφρασης των Σχολίων στην Πεντηκοστή. Ό ,. Θεολόγος δέχτηκε με πραγματική χαρά και μάλιστα με ευχαρίστησε. Σήμερα ήρθε και δουλέψαμε μιάμιση ώρα, όπου  φτάσαμε στο κεφάλαιο για το βάπτισμα. Έδειξε ενδιαφέρον και για τον πατέρα ’Ορφέο: « Ο γέροντάς σας έχει ύφος πού μοιάζει με εκείνο του π. Βασιλείου. Θα άξιζε να  διαβάσεις τά βιβλία του, είναι πολύ βαθυστόχαστα».

Επίσκεψη στον π. Ισαάκ

Πέμπτη 18: Όταν τελείωσε ή Ακολουθία, κατά τις 7:40, άφησα το Κουτλουμούσι. Στις 8:00 ήμουνα στου π. Παϊσίου. Φώναξα επανειλημμένως, αλλά κανένα σημείο ζωής. Ξαναπήρα το δρόμο κι έπειτα από τρία τέταρτα της ώρας, κατά τις 9:00, έφτασα στου π. Ισαάκ. Εκείνη την ώρα ζέσταινε κερί μέλισσας για τις λαμπάδες. Αρχίσαμε να κουβεντιάζουμε, ενώ εκείνος συνέχισε να εργάζεται. Του είπα ότι σήμερα στο μοναστήρι μου είναι Μεγάλη Πέμπτη.

«Κι εσύ που είσαι; Έδώ ή εκεί;» με ρώτησε ό π. Ισαάκ.

«Είμαι και έδώ και μαζί τους. Με τη βοήθεια του Πνεύματος και αυτό είναι εφικτό».

Του μίλησα για τη χάρη πού γεύθηκα όλους αυτούς τούς μήνες και για τη μεγάλη δύναμη πού μου εμπνέει ό γέροντάς μου.

«Ή προσπάθειά σου είναι ειλικρινής και το Πνεύμα σε στηρίζει, μα αυτό δεν μπορεί να κρατήσει πολύ, δεν μπορείτε να είστε μονίμως σε αναζήτηση. Το Πνεύμα δεν μπορεί παρά να σάς οδηγήσει στην πλήρη κοινωνία με τον Χριστό και την Εκκλησία. Εσύ έδώ δεν μπορείς να συμμετέχεις στα Μυστήρια... 'Η λογική σου άραγε σου λέει ότι είσαι αποκλεισμένος;»

«Σίγουρα υποφέρω και αισθάνομαι το χωρισμό, αλλά ταυτόχρονα βιώνω την πλήρη κοινωνία με την Ορθόδοξη Εκκλησία. Εν Πνεύματι είναι δυνατό. Ό Ιησούς λέει στον Θωμά: Μακάριοί οι μη ίδόντες και πιστεύσαντες». Του ανέφερα επίσης και την περίπτωση του Βαντίτ στο Βαντί Νετρούν και την προφητική παρρησία του Μάτα έλ Μεσκίν.

 «’Όχι, όχι, δεν συμφωνώ» ανταπάντησε ό π. Ισαάκ. «Αυτό είναι σύγχυση! Είναι σαν να παντρεύεσαι και να μην ενώνεσαι; με τη σύζυγό σου».

Ή συνομιλία συνεχίστηκε εν αγάπη και ειρήνη.

«Κοιτάξτε, όπως σάς είπα» συνέχισα, «ό γέροντάς μας πιστεύει ότι κι εμείς είμαστε Εκκλησία. Και ό γέροντάς μας. με τη χάρη του Θεού, είναι άγιος. 

Προχθές ένιωσα μεγάλη χαρά διαβάζοντας στο βίο του αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου ότι κι αυτός θεωρούσε τον πνευματικό του “άγιο των αγίων”, ενώ εκείνος βρισκόταν ακόμη εν ζωή. Κοκκινίζω λέγοντας το, γιατί είμαι πολύ αμαρτωλός και στην αρχή της μοναχικής ζωής, παρ’ όλα αυτά όμως το ίδιο νομίζω ότι συμβαίνει και με τον γέροντά μου. Επιπλέον υπάρχουν τόσοι άγιοι στην Εκκλησία μας...» Του απαρίθμησα μερικούς.

«Δεν αρνούμαι βέβαια ότι έχετε το Άγιο Πνεύμα' δίχως το Άγιο Πνεύμα ό κόσμος θα ήταν νεκρός. Είθε ή Παρθένος να σάς οδηγήσει όπου θέλει εκείνη. Έχει ένα νόημα ή παρουσία σας εδώ στο Άγιο Όρος, όπως και αυτή ή μακροχρόνια επαφή σας με αυτή την παράδοση...»

Εγώ έμεινα σιωπηλός βιώνοντας τη χάρη της Μεγάλης Πέμπτης.

Γύρω στις 10:00, οπότε τέλειωσε την εργασία του, με οδήγησε στο μοναδικό κελάκι πού προορίζεται για τούς επισκέπτες και το οποίο είχε ετοιμάσει για μένα ο π. Ευθύμιος. Μου έδωσε τά Ασκητικά του άγιου Ισαάκ του Σύρου, λέγοντάς μου ότι στο "Άγιο ’Όρος πολλοί μοναχοί μελετούν μονάχα την Αγία Γραφή και τά γραπτά του αβά Ισαάκ.

Στις 11:00 βγήκα από το κελί για να φάω λίγο ψωμί με ελιές πού μου προσέφερε ό π. Ισαάκ. Κατόπιν διάβασα μέχρι τις 14:30, οπότε ό π. Ισαάκ με φώναξε για να μου δείξει το εργόχειρο του π. Ευθυμίου, μια σειρά μικρούς ξυλόγλυπτους σταυρούς. Μαθαίνει την τέχνη από έναν μοναχό της Μονής Φιλοθέου.

Στις 14:45 άρχισε ή Ακολουθία της Ένάτης και του Εσπερινού.

«Συγχώρησέ μας» με παρακάλεσε ο π. Ισαάκ, «αλλά συνηθίζουμε να αφήνουμε τούς ετερόδοξους στη λιτή. Δεν είναι από έλλειψη αγάπης».

Στις 15:40 τράπεζα: σπανακόρυζο με λεμόνι, ελιές, σαλάτα, κρεμμύδια, χαλβά, πορτοκάλια. Τρώνε αρκετά, μιας και είναι το μοναδικό γεύμα της ημέρας. Μου έκαναν μερικές ερωτήσεις για το μοναστήρι μας, για τη νηστεία και για άλλες πληγές της Εκκλησίας μας.

Μετά την τράπεζα κουβέντιασα λίγο ακόμη με τον π. Ισαάκ και του ζήτησα συμβουλές σχετικά με τη μετάφραση των Σχολίων. Μεταξύ άλλων, μου υπέδειξε να τά γράψω στην καθαρεύουσα, «διαφορετικά εμείς δεν θα καταλαβαίνουμε ή τουλάχιστον θα ακούγονται αλλόκοτα...»

Από τις 17:45 ως τις 19:45 αναπαύτηκα και μετά αγρυπνία μέχρι τις 24:00 με τη Μικρή Οικογένεια της Αναστάσεως.

Παρασκευή 19: Αναπαύτηκα άλλες έξι ώρες.

Στις 0:30 έψάλη ό ’Όρθρος πού διήρκεσε μία ώρα.

Στις 7:30, καθώς άρχιζαν το εργόχειρο, τούς χαιρέτησα και τούς ευχαρίστησα πολύ, ρωτώντας αν θα μπορούσα να τούς επισκεφτώ ξανά.

«Βέβαια, για μια επίσκεψη, όποτε θέλεις. Αν επιθυμείς όμως να μείνεις και το βράδυ, Θα πρέπει να μάς ειδοποιήσεις από την παραμονή».

Μιλώντας για τη μετάφραση του άγιου Ισαάκ του Σύρου στα αραβικά, μου είπε ότι αυτές τις μέρες πρέπει να κυκλοφορήσει και πώς «αν μέσα στο Πάσχα μου στείλουν μερικό αντίτυπα, Θα σου δώσω ένα για τον γέροντά σου».

Πήρα το δρόμο γεμάτος ευγνωμοσύνη προς τον Κύριο, πού με βοήθησε να αγρυπνήσω την προηγούμενη νύχτα ευρισκόμενος νοερά μαζί με τον αβά μου και με όλη την αγία του οικογένεια, ύστερα από πορεία μίας ώρας έφτασα στου π. Παϊσίου, αλλά και σήμερα έλειπε.

Στις 9:00 μπήκα στο καθολικό της Μονής Κουτλουμουσίου. όπου άρχιζε ό Εσπερινός και ή Λειτουργία των Προηγιασμένων.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. ΟΔΟΙΠΟΡΙΑ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ.

ΛΟΡΕΝΤΖΟ ΝΤΙΛΕΤΤΟ. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΣΤΙΑ.