20 Σεπτεμβρίου - Πριν από 46 χρόνια, ο Αρχιμανδρίτης Προκόρ (Ντουμπρόβσκι) (Αρχιμανδρίτης Πολυχρόνιος) /07/08/1887 - 20/09/1977/, ομολογητής της Λαύρας της Θείας Κοιμήσεως Πότσαεφ, εκοιμήθη στον Κύριο.

 20 Σεπτεμβρίου - Πριν από 46 χρόνια, ο Σχήμα-Αρχιμανδρίτης Προκόρ (Ντουμπρόβσκι) (Αρχιμανδρίτης Πολυχρόνιος) /07/08/1887 - 20/09/1977/, ομολογητής της Λαύρας της Θείας Κοιμήσεως Πόχαεφ, εκοιμήθη στον Κύριο.

Διώξεις για πίστη, στρατόπεδα συγκέντρωσης, υπηρεσία σε συνθήκες των πιο σκληρών πιέσεων από το κράτος – αυτός είναι ο δρόμος που ακολούθησε ο Αρχιμανδρίτης Πρόχορ και που ακολούθησαν δεκάδες χιλιάδες πιστοί, που βρήκαν τη δύναμη και το κουράγιο να μεταφέρουν ταπεινά μέχρι τέλους τον σταυρό τους.

Γεννήθηκε στην επαρχία Χάρκοβο σε αγροτική οικογένεια. Σε ηλικία 12 ετών, αφού τελείωσε το δημοτικό σχολείο, θέλοντας να υπηρετήσει τον Θεό, θέλησε να πάει στην κληρονομιά της Θεοτόκου στον Άθωνα.

Για να λάβει ευλογίες για να εκπληρώσει την επιθυμία του, πήγε στη Μονή της Αγίας Τριάδας στα βουνά του Κιέβου στον σεβαστό γέροντα, τον εφημέριο αυτής της μονής - τον Αρχιμανδρίτη Ιωνά (Miroshnichenko) /†01/09/1902/, τώρα δοξασμένος μεταξύ των αγίων. Εδώ θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι ο π. Ιωνάς ήταν κάποτε κελί και πνευματικό τέκνο του αιδεσιμότατου Σεραφείμ του Σάρωφ /†15/01/1833/.

Ο πατέρας Ιωνάς, απρόσμενα για το παλικάρι, απάντησε: «Δεν ευλογώ. Εγώ ο ίδιος χρειάζομαι τέτοιους αρχάριους, αλλά μπορώ να τους βρω στον Άθω!».
Έτσι ο μελλοντικός γέροντας έγινε αρχάριος της Μονής Αγίας Τριάδος του Ιωνά.

Έχοντας περάσει επιτυχώς τη μοναστική δοκιμασία, το 1919 τιμήθηκε ως άγγελος με το όνομα Πολυχρόνιος. 1921 - ιεροδιάκονος. 1927 - ιερομόναχος.

Ο πατέρας είχε ένα ιδιαίτερο χάρισμα για την προσευχή του Ιησού, στην οποία ήξερε πώς να συγκεντρώνεται υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Όντας ταπεινός και υπάκουος, ο π. Πολυχρόνιος ευαρέστησε τον Κύριο τόσο πολύ, ώστε του απονεμήθηκαν τα υψηλά χαρίσματα της πνευματικής σύνεσης και διορατικότητας. Ακόμη και τότε, πολλοί άνθρωποι, βλέποντας σε αυτόν έναν πνευματικό και συνετό μέντορα, απευθύνθηκαν σε αυτόν για συμβουλές.

Η περίοδος κατά την οποία ο π. Πολυχρόνιος κλήθηκε σε ιερατική λειτουργία ήταν εξαιρετικά δύσκολη. Στα χρόνια των διωγμών που έπληξαν την Εκκλησία, σταδιακά, με διάφορες προφάσεις, οι αδελφοί άρχισαν να διαλύονται από το Ιόνιο Μοναστήρι για να κλείσει σύντομα εντελώς.

Ωστόσο, τα αδέρφια, ακόμη και κάτω από τον πόνο του θανάτου, δεν συμφώνησαν να εγκαταλείψουν τα τείχη του μοναστηριού τους. Για λόγους διατήρησης του μοναστηριού, αναδιοργανώθηκε στο εκκλησιαστικό εργατικό κάρτελ «Trud». Το καταστατικό του υπέγραψαν 214 κάτοικοι, που δεν φοβήθηκαν τις απειλές των άθεων, ανάμεσά τους ήταν και ο πατέρας Πολυχρόνιος.

Επικεφαλής του καρτέλ εξελέγη ο αρχιμανδρίτης Ιώβ, που ήταν γνωστός για τη σοφία και την υψηλή πνευματική του ζωή. Οι μοναχοί ζούσαν σε διαμερίσματα, στριμωγμένοι σε υπόγεια και υπόστεγα, αλλά θεώρησαν ότι ήταν ευλογία για τους εαυτούς τους να έχουν την ευκαιρία, μετά από καταναγκαστική εργασία στους κήπους, να συγκεντρωθούν στην αγαπημένη τους εκκλησία της Αγίας Τριάδας, όπου τους είχε μαζέψει κάποτε ο Γέροντας Ιωνάς. 

Όμως το 1934 στερήθηκαν αυτή τη χαρά. Ο ναός τελικά έκλεισε. Ο Αρχιμανδρίτης Ιώβ και μαζί του πολλές δεκάδες άλλοι μοναχοί που δεν ήθελαν να εγκαταλείψουν το μοναστήρι, συνελήφθησαν και απελάθηκαν στο Καζακστάν, όπου χάθηκαν για πάντα τα ίχνη τους.

Ο π. Πολυχρόνιος έφυγε από το μοναστήρι αργότερα από όλα τα αδέρφια, όχι με τη θέλησή του, αλλά με την υποταγή στη σκληρή θέληση των φρουρών. Εκπλήρωσε το ιερατικό του καθήκον μέχρι την τελευταία στιγμή.

Όταν ήρθαν να τον πάρουν υπό κράτηση, η Θεία Λειτουργία που τελούσε τελείωνε. Για να μην αφήσει τα Τίμια Δώρα να βεβηλωθούν, από πόνο για τους φυλακισμένους αδελφούς, ο π. Πολυχρόνιος τέλεσε τα Μυστήρια του Χριστού κάτω από το ράσο του και κοινωνούσε όλους στο κελί της φυλακής.

Επέζησε από τη σύλληψη, τη φυλάκιση, γνώριζε τη φρίκη των στρατοπέδων, αλλά δεν έσπασε. Ο γέροντας δεν είπε τίποτα για την περίοδο από το 1937 μέχρι την είσοδο στη Λαύρα του Κιέβου Pechersk το 1945, και ακόμη και το ιστορικό υπηρεσίας του δεν περιέχει καμία πληροφορία.

Ο διωγμός και τα στρατόπεδα δεν τρόμαξαν τον θαρραλέο εξομολογητή, ο οποίος ακόμη και σε συνθήκες φυλάκισης και αδιάκοπης επιτήρησης συνέχιζε να κάνει θείες λειτουργίες. Κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας, που τελούνταν μυστικά, μια συνηθισμένη πέτρα χρησίμευε ως θρόνος του.

Γι' αυτό, ο πατήρ Πολυχρόνιος θα μπορούσε να πυροβοληθεί ή να βασανιστεί μέχρι θανάτου χωρίς δίκη ή έρευνα, αλλά με ταπείνωση και πίστη στην πρόνοια του Θεού, όλα αυτά τα χρόνια έκανε την ιερατική του υπηρεσία με κίνδυνο της ζωής του. Ο Κύριος με την πίστη του έκανε θαύματα.

Μια μέρα, ένας από τους επισκόπους με τους οποίους ο γέροντας διατηρούσε σχέσεις, του έστειλε ένα δέμα , ανάμεσα στα οποία ήταν κρυμμένα τα Τίμια Δώρα. Έχοντας ζωγραφίσει σταυρούς σε μια συνηθισμένη πετσέτα και έτσι έφτιαξε ένα επιτραχήλιο από αυτήν, εξομολογησε κρυφά πολλούς πιστούς και, ενώ δούλευε, κρυμμένος πίσω από τους θάμνους, τους μοίρασε τα Τίμια Δώρα.

Ο Κύριος ευλόγησε τη θυσιαστική του υπηρεσία δείχνοντας ένα θαύμα: αφού κοινωνούσαν, πολλοί κρατούμενοι που έπασχαν από ανίατες ασθένειες έλαβαν θεραπεία. Ο πατέρας Prokhor κράτησε αυτό το ανεκτίμητο αντιμήνσιο μέχρι το τέλος των ημερών του, ωστόσο, από ταπεινοφροσύνη, αποφεύγοντας τον ανθρώπινο έπαινο, σχεδόν ποτέ δεν θυμήθηκε αυτό το θαύμα.

Το πόσο υψηλό ήταν το εξομολογητικό κατόρθωμα του πατέρα Prokhor αποδεικνύεται από την ιστορία της ταραγμένης Λαύρας Pochaev, Schema-Archimandrite Makariy (Bolotov) /†01/26/2001/, για την οποία μπορείτε να δείτε λεπτομερέστερα το τρίτο εδώ - Schiarchimandrite_Makariy_Bolo .

Ο διάδοχος του πατέρα Μακαρίου κατά τη διάρκεια της μοναστικής θητείας ήταν ο αείμνηστος γέροντας:

«Θυμάμαι πώς μας έλεγαν οι γέροντές μας: «Αν λυπηθεί, θυμηθείτε πώς ζήσαμε, ήμασταν στην εξορία, αλλά δεν αφήσαμε ποτέ τον Κύριο. Εκεί μας παρηγόρησε ο Κύριος. Ήμασταν νέοι τότε, τι ήμασταν τότε - ήμασταν σαράντα, πενήντα χρονών όταν ήμασταν στις φυλακές».

Και μετά τους ρώτησα: «Πατέρα, νηστεύατε εκεί;» «Γιατί, υπήρχε μια ειδική ανάρτηση εκεί. Τη Δευτέρα δεν φάγαμε τίποτα, και την Τετάρτη και την Παρασκευή σπάνια η  τίποτα. Όταν η ψυχή τρέφεται με προσευχή, όταν η πνευματική πείνα ικανοποιείται, τότε το σώμα δεν αισθάνεται πλέον τη δική του σωματική πείνα· δεν χρειάζεται πια τόσο πολύ τροφή. Είχαμε απλώς κέφι, χαρά, γλυκύτητα - ήταν τόσο καλό».

Με την απελευθέρωσή του το 1945, ο πρεσβύτερος εισήλθε στα αδέρφια της Λαύρας Κιέβου-Πετσέρσκ, όπου ήταν υπάκουος στον Φύλακα των Σπηλαίων και στον ανώτερο γραμματέα.

Για τους νέους μοναχούς που ήρθαν να ασκήσουν στη Λαύρα τα μεταπολεμικά χρόνια, ο Αρχιμανδρίτης Πολυχρόνιος υπήρξε υπόδειγμα ασκητή και εξομολογητή. Μόνο η εμφάνισή του γέμισε δέος την ψυχή. Το ταπεινό, φωτεινό πρόσωπο του γέροντα ήταν από μόνο του πηγή χάρης.

Στη Λαύρα, ο πατήρ Πολυχρόνιος απέκτησε μεγάλη δημοτικότητα μεταξύ των πιστών για το ύψος της πνευματικής του ζωής και για το γεγονός ότι σε δύσκολες περιόδους αυξανόμενων διωγμών υπέστη επάξια την έντιμη και επίπονη υπακοή ενός εξομολογητή.

Όταν η απειλή του κλεισίματος εμφανίστηκε πάνω από τη Λαύρα Κιέβου-Πετσέρσκ, και οι αδελφοί εκδιώχθηκαν και διασκορπίστηκαν σε επαρχιακά μοναστήρια με διάφορα προσχήματα, ο πατέρας Πολυχρόνιος πήγε στον Πότσαεφ.

Οι αρχές, που έδιωξαν ανελέητα τους μοναχούς, δεν τόλμησαν να ασχοληθούν μαζί του λόγω της μεγάλης δημοτικότητας του γέροντα. Εμφανίστηκε ένα θαύμα του Θεού· δεν μπόρεσαν να τον εμποδίσουν να εγκατασταθεί στο μοναστήρι του Πότσαεφ, όπως έκαναν οι υπόλοιποι μοναχοί, των οποίων η μοίρα μερικές φορές εξελίσσονταν με τον πιο δραματικό τρόπο.

Όντας έμπειρος μέντορας και έχοντας πολλά αναμφισβήτητα πνευματικά χαρίσματα, ο Αρχιμανδρίτης Πολυχρόνιος από το 1959 έως το 1962 εκπλήρωσε την τιμητική υπακοή του εξομολογητή της Λαύρας Pochaev, ταυτόχρονα όντας και ιερέας, δηλαδή ο προκαθήμενος ενώπιον της εικόνας Pochaev της Μητέρας. του Θεού.

Οι άνθρωποι συνέρρεαν κοντά του, όπως στο Κίεβο, αναζητώντας να λύσουν τις απορίες τους και να λάβουν ευγενική βοήθεια. Το χάρισμα του πνευματικού οράματος, με το οποίο ο Κύριος προίκισε γενναιόδωρα τον γέροντα, εκδηλώθηκε ιδιαίτερα σαφή αυτή την εποχή.

Η τελευταία του συνοδός του κελιού Ζωσιμά θυμάται αυτή την περίοδο της ζωής του: «Ο πατέρας Πολυχρόνιος ήταν πολύ πράος και ταπεινός, φοβόταν μην προσβάλει κανέναν όχι μόνο στην πράξη, αλλά και στα λόγια.

Υπήρξε πνευματικός φίλος του μοναχού Αμφιλόχιου του Ποτσαεφ /†01/01/1971/, και πάντα εξομολογείτο στον πατέρα Πολυχρόνιο. Ο π. Αμφιλόχιος ερχόταν συχνά στο κελί του, και μιλούσαν για πολλή ώρα.

Του ερχόταν συχνά και ο διάσημος και θρυλικός σχήμα-αρχιμανδρίτης Θεοδόσιος (Ορλόφ) /†20.06.2003/. Ο πατέρας Πρόχορ αγαπούσε πολύ τον Άγιο Ιωνά του Κιέβου και τον θεωρούσε μέντορά του».

Ο Αρχιμανδρίτης Πολυχρόνιος, μαζί με έξι άλλους απολύτως υγιείς μοναχούς υπό τον Χρουστσόφ, στάλθηκαν στο νοσοκομείο Kremenets υπό το πρόσχημα της υποτιθέμενης θεραπείας για απομόνωση από τους πιστούς και για το γρήγορο κλείσιμο της Λαύρας Pochaev.

Όπως έγινε σύντομα σαφές, για να επιτύχουν την υποταγή, τέρατα με λευκά μανδύα, υπό το πρόσχημα των γιατρών, έκοψαν νερό σε αυτόν και σε άλλους μοναχούς, έκλεισαν τη θέρμανση και το ρεύμα, κατάσχεσαν έγγραφα και τον χτύπησαν.

Όμως ο γέροντας ήταν σταθερός μέχρι τέλους και δεν έκανε κανέναν συμβιβασμό με τους διώκτες. Ο λαός του Θεού έγραψε μια αναφορά στον Χρουστσόφ και ο γενικός εισαγγελέας της χώρας και οι αρχές αναγκάστηκαν να τον αφήσουν να φύγει εν ειρήνη.

Το 1963 ο π. Πολυχρόνιος, ως ένας από τους πιο έμπειρους κατοίκους της μονής, διορίστηκε μέλος του Πνευματικού Συμβουλίου και ταμίας της Λαύρας.

Ο πρεσβύτερος εκπλήρωσε με επιτυχία αυτές τις σημαντικές υπακοές μέχρι το 1966, όταν, λόγω ασθένειας, απελευθερώθηκε από αυτές τις τιμητικές και σημαντικές υπακοές και ενεγράφη στο σχήμα με το όνομα Prokhor. Ωστόσο, ο γέροντας δεν εγκατέλειψε τη φροντίδα των πνευματικών του παιδιών μέχρι σχεδόν το τέλος της ζωής του.

Όταν οι μοναχοί εξομολογήθηκαν στον πατέρα Prokhor, παρατηρήθηκε περισσότερες από μία φορές ότι γνώριζε και είδε όλες τις σκέψεις και τις αμαρτίες τους. Αν κάποιος ξέχασε κάτι ή ήθελε να κρύψει κάτι, ο γέροντας το υπενθύμιζε αμέσως ή το κατήγγειλε.

Ο γέροντας, ως αποχωριστική συμβουλή, έδωσε συμβουλές στους εξομολογητές, τις οποίες πρέπει να προσέχουν οι σημερινοί ιερείς: «Παρηγορείτε ανθρώπους, υπάρχει κάποιος να τους επιπλήξει, αλλά δεν υπάρχει κανείς να τους παρηγορήσει."

Ο πατέρας πάντα ευλογούσε όλους όσους τον πλησίαζαν με καλοσύνη και αγάπη. Ο Κύριος του χάρισε μακροζωία και τον κάλεσε στις Ουράνιες κατοικίες του σε ηλικία ενενήντα ετών στις 20 Σεπτεμβρίου 1977.

Η ευγνώμων μνήμη του πνευματοφόρου πατέρα συνεχίζει να ζει μέχρι σήμερα. Στο μνημείο που έχει στηθεί στον τάφο του γέροντα, είναι χαραγμένα τα ευαγγελικά λόγια: «Μάθε από μένα, γιατί είμαι ταπεινός στην καρδιά, και θα βρεις ανάπαυση για τις ψυχές σου...». Αυτές οι λέξεις περιέχουν το νόημα ολόκληρης της ζωής του Schema-Archimandrite Prokhor.