Αρχιμανδρίτης Ραφαήλ (Καρελίν) .Οι τέσσερις εποχές!!

 

Στα βουνά, η άνοιξη και οι αρχές του καλοκαιριού είναι οι πιο επικίνδυνες στιγμές για έναν ταξιδιώτη. Κάτω από τις ακτίνες του ήλιου του Μάη, οι παγετώνες στις ψηλές από τα σύννεφα κορυφές λιώνουν και οι ξερές κοίτες ποταμών και τα ρέματα γεμίζουν με μια γρήγορη ροή νερού που ορμεί θορυβωδώς κατά μήκος του φαραγγιού, σαν ιππείς να προλαβαίνουν ο ένας τον άλλον. 

Συχνά μετά τις ανοιξιάτικες βροχές, ο δρόμος κατά μήκος του πυθμένα του φαραγγιού γίνεται παγίδα για τους ταξιδιώτες: στην αρχή, ένας θαμπός, αυξανόμενος θόρυβος ακούγεται από μακριά, σαν να χύνεται άμμος, χτυπώντας τη σιδερένια οροφή - αυτό είναι το πρώτο σήμα κινδύνου. Φαίνεται ότι ο ουρανός σκοτεινιάζει, σαν να πυκνώνουν οι σκιές πάνω από το φαράγγι, ο άνεμος δυναμώνει, που με τις ριπές του, όμοιες με τις κραυγές και τις κραυγές ενός κοπαδιού κορακιών, προειδοποιεί για μπελάδες.

Ξαφνικά ένα έντονο, διαπεραστικό κρύο γεμίζει το φαράγγι. Ο θόρυβος αυξάνεται σε ένταση, μεγαλώνει και μετατρέπεται σε βρυχηθμό. Το ρεύμα του ποταμού γίνεται όλο και πιο γρήγορο. Φέρνει μαζί του μπάζα, μετά βότσαλα και κλαδιά δέντρων. Τα κύματα, που σκάνε στα βράχια και στα βράχια, ορμούν κάτω σε στροβιλιζόμενο αφρό, και φαίνεται ότι το νερό αναβράζει και βράζει, σαν σε ένα τεράστιο καζάνι. Το ρέμα, που χτες ελάχιστα κυλούσε ανάμεσα στις πέτρες, μετατρέπεται σε έναν φαρδύ χείμαρρο που ανεβαίνει όλο και πιο ψηλά, σαν τα εχθρικά στρατεύματα να ανέβαιναν σκάλες στα τείχη του φρουρίου και μετά, έχοντας γκρεμίσει τις πύλες, σκάνε μέσα και καταστρέφουν τα πάντα στο πέρασμά τους. Τώρα το νερό κουβαλάει μαζί του τεράστιους ογκόλιθους και ξεριζωμένα δέντρα. Αν ο ταξιδιώτης δεν καταφέρει να ανέβει στην πλαγιά του βουνού, τότε ο θάνατός του είναι αναπόφευκτος. Κανένας κολυμβητής δεν μπορεί να αντισταθεί στην ταχεία ροή ενός ορεινού ποταμού κατά τη διάρκεια μιας πλημμύρας.

Την άνοιξη, τα δασικά μονοπάτια που είναι κατάφυτα από ψηλό γρασίδι γίνονται επικίνδυνα: τα φίδια ξυπνούν από τη χειμερία νάρκη, κρύβονται κάτω από τις ρίζες και σε πυκνό γρασίδι. Το φίδι συνήθως δεν επιτίθεται σε άτομο, αλλά αν το πατήσετε κατά λάθος, τότε τα δηλητηριώδη δόντια, σαν λεπίδες, τρυπούν το σώμα, έτσι την άνοιξη, όταν οι ερημίτες πάνε στο δάσος, φορούν ψηλές μπότες από σκληρό δέρμα και δένουν ένα μακρύ σχοινί στη ζώνη τους, έτσι ώστε το θρόισμα του στο γρασίδι να προειδοποιεί την προσέγγιση ενός φιδιού. Αν ο δρόμος περνά μέσα από θάμνους, παίρνουν μαζί τους ένα μακρύ κοντάρι, με το οποίο τσεκάρουν κάθε βήμα, σαν τυφλός με ραβδί, για να δουν αν υπάρχουν οχιές στους θάμνους, που είναι ιδιαίτερα δηλητηριώδεις και επικίνδυνες την άνοιξη. Πριν καθίσει σε μια πέτρα, ένας κουρασμένος ταξιδιώτης θα πρέπει να ελέγξει αν υπάρχουν τρύπες από φίδια κοντά ή αν ένα φίδι ζεσταίνεται κάτω από την πέτρα μετά τη χειμερία νάρκη. Οι κυνηγοί βάζουν παγίδες για να πιάσουν ζώα, αλλά το ίδιο το φίδι μπορεί να γίνει παγίδα για έναν ταξιδιώτη.

Την άνοιξη, η έρημος καλύπτεται με ένα χαλί από λουλούδια. Μου άρεσαν ιδιαίτερα οι παπαρούνες που φύτρωναν στους απαλούς λόφους όπου υπήρχαν λίγα δέντρα. Τα πέταλά τους, που συνδυάζουν κόκκινο και μαύρο χρώμα, μοιάζουν με φλόγες που καίνε ανάμεσα στα κάρβουνα. Αυτά τα χρώματα μου θυμίζουν το αρχαίο σχήμα, όπου ιερές εικόνες και γραφές σε κατακόκκινη γραφή είναι κεντημένες σε σκούρο φόντο.

Κατά τη διάρκεια της ημέρας, η έρημος γεμίζει με το τραγούδι των πουλιών, τα οποία, έχοντας πετάξει στα σπίτια τους από τις νότιες χώρες, χαιρετούν χαρούμενα τα γηγενή δάση τους και ο ένας τον άλλον. Την άνοιξη είναι δύσκολο να επισκεφθείτε την έρημο και οι ίδιοι οι ερημίτες προτιμούν αυτή τη στιγμή να παραμείνουν στις θέσεις τους: σκάβοντας λαχανόκηπους, επισκευάζοντας κελιά. Μετά το λιώσιμο του χιονιού και τις ανοιξιάτικες βροχές, το έδαφος σε ορισμένα σημεία μετατρέπεται σε βαλτώδη λάσπη. Οι λακκούβες γεμάτες με νερό κόβουν τους δρόμους και φαίνεται σε ένα άτομο ότι περπατά μέσα από ένα βαλτώδη τέλμα.

Το καλοκαίρι οι ερημίτες πάνε να μαζέψουν μούρα και όσοι ξέρουν μανιτάρια. Στην έρημο δεν υπάρχει αποπνικτική καλοκαιρινή ζέστη, από την οποία υποφέρουν οι κάτοικοι του κάμπου και της ακτής της θάλασσας. Κάτω από τις κορώνες των δέντρων, που μοιάζουν με τεράστιες σκηνές, ακόμα και το μεσημέρι υπάρχει σκιά και δροσιά. Το καλοκαίρι το δάσος μοιάζει με παραμύθι που μαγεύει τον άνθρωπο. Σε αυτόν τον εκπληκτικό κόσμο, φαίνεται σαν να χάνεται ο ίδιος ο χρόνος και δεν θέλετε να σκεφτείτε το γεγονός ότι μετά την ανάπαυση είναι ώρα να βγείτε στο δρόμο. Εδώ οι ώρες μοιάζουν με αιώνες, υπάρχει μισοσκόταδο, και μόνο σπάνιες ακτίνες φωτός, που διαπερνούν το φύλλωμα, ρίχνουν φωτεινά σημεία στο έδαφος.

Το καλοκαίρι περνά απαρατήρητο. Η έρημος αλλάζει πρόσωπο. Το φθινόπωρο ρίχνει μια επιχρυσωμένη κουβέρτα πάνω από το δάσος και τα βουνά. Πεσμένα φύλλα, βυσσινί και χρυσαφί, κείτονται σε σωρούς στο έδαφος. Ο φθινοπωρινός ήλιος δεν καίει, αλλά ζεσταίνει, σαν να χαϊδεύει το πρόσωπο. Τα χρώματα της ερήμου το φθινόπωρο ξεθωριάζουν και γίνονται πιο βαθιά, σαν ήσυχα και απαλά, αντανακλώντας μια ιδιαίτερη ομορφιά και απαλή θλίψη αποχαιρετισμού.

Ο χειμώνας έρχεται. Τα βουνά είναι καλυμμένα με χιόνι, σαν γκρίζα μαλλιά. Ο χειμώνας είναι η καλύτερη εποχή για σιωπή και προσευχή. Ο χειμώνας είναι «έρημος μέσα σε έρημο», ειδικά η νύχτα του χειμώνα. Ο ερημίτης μοναχός έχει μια εξαιρετική χαρά που κανείς δεν θα χτυπήσει την πόρτα του κελιού του, δεν θα διακόψει την προσευχή του, θα τον χωρίσει έστω και για λίγο από τον Θεό, ούτε θα ταράξει τη γλυκιά σιωπή. Τη νύχτα, στο φως του φεγγαριού, το χιόνι μοιάζει με λευκά λουλούδια που καλύπτουν το έδαφος και τα αστέρια μοιάζουν με αστραφτερές πέτρες πάγου στον ουρανό. Το χιόνι που σκεπάζει τα μονοπάτια και τους δρόμους παρασυρόμενα είναι άλλο ένα εμπόδιο ανάμεσα στον κόσμο και την έρημο.

Ο μοναχός που βλέπει μπροστά του το χιόνι σαν λευκό λίκνο και τα βουνά τυλιγμένα στην ομίχλη, σαν να κρύβουν τα πρόσωπά τους κάτω από μια μάσκα, νιώθει τον εαυτό του τον πιο ευτυχισμένο άνθρωπο στον κόσμο. Για αυτόν δεν υπάρχει μεγαλύτερη ομορφιά από το χιόνι και τα βουνά, και του φαίνεται ότι είναι ένα μωρό στην αγκαλιά της μητέρας του - της ερήμου.

Το χειμώνα, που πνέουν οι άνεμοι από τη θάλασσα και βρέχει συχνά, καλό είναι ο μοναχός να μένει σε μοναχικό κελί. Οι σταγόνες της βροχής χτύπησαν τη στέγη της καλύβας του σαν να τραγουδούσε ένα μεγάλο τραγούδι. Αυτός ο μονότονος θόρυβος της βροχής, στον οποίο ακούει μια υπέροχη μελωδία, συγχωνεύεται με την προσευχή του. Του φαίνεται ότι ο ορατός κόσμος εξαφανίζεται στα ρυάκια της βροχής, όπως στα κύματα μιας πλημμύρας, και μόνο αυτός παραμένει στο κελί του, όπως στη σωτήρια κιβωτό του Νώε.

Αρχιμανδρίτης Ραφαήλ (Καρελίν) 2005