ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ ΔΙΑΚΟΝΟΣ ΤΟΥ ΔΕΣΠΟΤΟΥ

 

ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ ΔΙΑΚΟΝΟΣ ΤΟΥ ΔΕΣΠΟΤΟΥ

Ὁ Ὅσιος Νικάνωρ (7/8) ἐγεννήθη στήν πρωτεύουσα τῆς Μακεδονίας Θεσσαλονίκη τό 1491. Κατήγετο εκ γονέων ευσεβών, εναρέτων και πλουσίων, οι οποίοι ονομάζοντο Ιωάννης και Μαρία. Σύμφωνα με το συναξάρι του, η μητέρα του ήτο στείρα και τον γέννησε σε περασμένην ηλικίαν, ύστερα από όνειρο που είδε.

Έτσι, οι παρακλήσεις και τα θερμά δάκρυα των γονέων του εἰσακούσθηκαν από τον Θεόν ο Οποίος τους εχάρισεν τέκνο, το οποίον έμελλε να γίνη «δοχεῖον καθαρόν τοῦ παναγίου Πνεύματος καί πολλούς νά εἰσαγάγῃ εἰς Κύριον». Τό κοσμικόν όνομα του Οσίου ήτο Νικόλαος κι από μικρός έδειξε κλίση προς την προσευχή και τον ενάρετο βίο. Παρά το ότι κληρονόμησε από τούς γονείς του πλούτο και ευγένειαν, εγκατέλειψε τα εγκόσμια και εκάρη μοναχός μετονομασθείς Νικάνωρ, που σημαίνει «νικητής ανδρών» και είναι όνομα Μακεδονικό το οποίον έφεραν αξιωματικοί του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αλλά και χριστιανικόν, αφού το έφερε ένας εκ των επτά διακόνων των πρώτων Χριστιανικών χρόνων.

Ο Όσιος, ο οποίος σ' όλη την ζωή του ήθελε να υπηρετήση ολοκληρωτικά ψυχῇ τε και σώματι τον Κύριον και περνούσε με νηστείες, αγρυπνίες και προσευχές, ως μοναχός πολλαπλασίασε τα χαρίσματα που του έδωσεν ο Θεός.

Επειδή ζούσε με μεγάλην αρετή και θεοσέβειαν, ο τότε Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Ευστάθιος τον εχειροτόνησε διάκονο κι έπειτα πρεσβύτερο και τον διόρισε τυπικάρη στην Μητρόπολιν, έχοντας κατά νου να τον κάνη διάδοχό του στον θρόνο της Θεσσαλονίκης.

Ωστόσο, ο Νικάνωρ δεν αγαπούσε τα αξιώματα, ακόμη κι αν επρόκειτο για εκκλησιαστικά και μοναδικός του πόθος ήτο να αποσυρθή σε τόπον ήσυχο για να ζήση αφοσιωμένος εις τον Θεόν.

Κάποια νύκτα, καθώς προσευχόταν, ήκουσεν ο μακάριος, φωνήν εκ του ουρανού, η οποία του έλεγε να μεταβή στο όρος του Καλλιστράτου κι εκεί να καλογερέψη.

Κατόπιν αυτής της Θεϊκής εντολής, ο Άγιος ανεχώρησεν από την Θεσσαλονίκη, σε σχετικά νεαρήν ηλικία -περίπου 27 ετών- και τράβηξε να πάη εκεί όπου τον είχε καλέσει ο Θεός. Κατά το ταξίδι του, στα χωριά που συναντούσε, δίδασκε ως άλλος απόστολος τους απελπισμένους χριστιανούς να φυλάγουν την πίστη τους.

Σύμφωνα με κάποια παλαιά παράδοση, ο Όσιος Νικάνωρ συντροφευόταν εις τον δρόμο του υπό του συγχρόνου του Οσίου Διονυσίου, ο οποίος τελικώς ίδρυσε μεγάλο μοναστήρι στον Όλυμπον, πλησίον του Λιτοχώρου. Εκεί στο Καλλίστρατον Όρος, ακριβώς επάνω ἀπό τον οφιοειδή ρουν του ποταμού Αλιάκμονος, ο Όσιος εμόνασε επί πολλά έτη εντός σπηλαίου μαζί με την συνοδεία του. Τελικώς, με την οικονομικήν ενίσχυση δύο Κοζανιτών μαθητών του, κατάφερε και οικοδόμησε το 1534 την Μονή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, η οποίαν έγινε γνωστή ως Μονή Ζάβορδας, από το όνομα γειτονικού χωριού. Εκεί, ο Όσιος έμεινεν ως ηγούμενος τής Μονής κηρύττων και θεραπεύων τούς χιλιάδες προσκυνητάς, οι οποίοι προσήρχοντο οπό όλη την Μακεδονία. Προκειμένου να στερεώση την πίστη των Ορθοδόξων, ασχολήθηκε και με το έργο της ιεραποστολής, φθάνοντας μέχρι και την Ήπειρον. Έτσι με τον τρόπον αυτόν έγινε πρόδρομος του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, ο οποίος ηργάσθη στις ίδιες περιοχές κατά του εξισλαμισμού των Ρωμιών.

Ο θεοφόρος Πατήρ, εκοιμήθη εν Κυρίῳ την 7ην Αυγούστου του 1549 και οι μοναχοί της Μονής εθρήνησαν τον Άγιο που τους παρηγορούσε και τον έθαψαν σε παρεκκλήσιον της Μονής. Η ευωδιάζουσα κάρα του βρίσκεται σήμερα στό Καθολικό της Μονής και «βρύει ἰάματα» προς όλους όσους επικαλούνται με πίστη το όνομά του.

Ο Όσιος Νικάνωρ τιμάται ως προστάτης των παιδιών από τις ασθένειες.

Ἀπολυτίκιον 

Ἦχος γ΄. Θείας πίστεως…

Νίκης εἴληφας, ἄφθαρτον στέφος, πάτερ ὅσιε, παρὰ τοῦ Κτίστου, τῶν σῶν ἀγώνων ἀντάξιον ἔπαθλον· τὴν γὰρ πατρίδα λιπὼν τὴν ἐπίγειον, τῆς οὐρανίου οἰκήτωρ γεγένησαι· ὅθεν πάντες σὲ πίστει καὶ πόθῳ γεραίρομεν· χαίροις Νικάνορ, Ὁσίων ὁμόσκηνε.

 

M α ν ώ λ η ς  M ε λ ι ν ό ς

Θεολόγος Συγγραφεύς

Διευθυντής τῆς Bιβλιοθήκης

τῆς ῾Iερᾶς Συνόδου 

τῆς ᾿Eκκλησίας τῆς ῾Eλλάδος

E-mail: ManolisMelinos@gmail.com 

Http//: www.manolismelinos.com