Οι γνώσεις ενός δικαστή στο Βυζάντιο.
Όπως έχουμε αναφέρει πολλές φορές, το βυζάντιο διατήρησε την κλασική παιδεία καθόλη τη διάρκεια των λεγόμενων μεσαιωνικών χρόνων και αυτή ήταν προσβάσιμη σε κάθε πολίτη που επιθυμούσε να μορφωθεί.
Ένα παράδείγμα αποτελεί ο Ατταλειάτης, ο γνωστός ιστορικός που ήταν και δικαστής. Σε αντίθεση με άλλες μεσαιωνικές κοινωνίες, στο Βυζάντιο η πλειοψηφία των αξιωματούχων όπως οι δικαστές, έπρεπε να σπουδάσουν για να αποκτήσουν τη θέση που ήθελαν. (Δε θυμίζει και τόσο μεσαιωνα αυτό ε;). Βέβαια για να μην τα ωραιοποιήσουμε τα πράγματα, όπως και σήμερα υπήρχαν και τότε άνθρωποι που αποκτούσαν θέσεις και με άλλους τρόπους…
Ο μεγαλωμένος στην Αττάλεια Μιχαήλ, είναι από τους λίγους ανθρώπους που γλίτωσαν το σφαγείο του Μαντζικέρτ. Έγραψε την ιστορία των ετών της Μακεδονικής παρακμής προ της έλευσης των Κομνηνών.
Μέσα από την ιστορία του λοιπόν μπορούμε να δούμε ποιες ήταν οι γνώσεις του. Όπως και άλλοι Βυζαντινοί ιστορικοί, ο Ατταλειάτης επηρεασμένος από την κλασική γραμματεία παραθέτει αποσπάσματα από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη, τον Πολύβιο, τον Διονύσιο της Αλικαρνασσού. Επίσης παραθέτει και Ρωμαίους συγγραφείς όπως ο Λέων ο διάκονος.
Πέραν των ιστορικών, παραθέτει την Ανδρομάχη του Ευρυπίδη και την Μήδεια συνδυάζοντας το ενδιαφέρον του για τις επιπτώσεις του πολέμου στις οικογένειες και στις γυναίκες. Επίσης παραθέτει σε σημεία και κωμικούς όπως ο Αριστοφάνης και ο Μένανδρος.
Αν συγκριτικά παίρναμε έναν αντίστοιχο αξιωματούχο της Δύσης εκείνη την εποχή, θα καταλαβαίναμε ότι σύγκριση με τον Ατταλειάτη θα ήταν η μέρα με τη νύχτα.
Αυτός είναι και ο λόγος που το Βυζάντιο δεν χρειάστηκε κάποια αναγέννηση των γραμμάτων. Επί χίλια χρόνια όλα βρίσκονταν εκεί μέχρι να έρθει το πλήρωμα του χρόνου και να παραδοθούν τα σκήπτρα στη Δύση που ίσως και εν αγνοία ή και με εικόνα της το αδύναμο ύστερο Βυζάντιο, δημιούργησε μια διαφορετική εικόνα για τους συνεχιστές της Ρωμαϊκής πολιτείας και κληρονόμους Αρχαίας κλασικής παιδείας.
Η εικόνα είναι από το εξώφυλλο του βιβλίου: Βίος και πολιτεία ενός Βυζαντινού μανδαρίνου. (Εκδ. Αλεξάνδρεια)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου