ΠΡΟΣΕΥΧΉ ΜΕΤΆ ΤΗΝ ΔΕΥΤΈΡΑ ΠΑΡΟΥΣΊΑ ΜΑΚΑΡΙΣΤΌΣ ΓΈΡΩΝ ΕΦΡΑΊΜ ΣΚΉΤΗ ΑΓΊΟΥ ΑΝΔΡΈΑ.

Φυσικά, αὐτοκαταργεῖται μετὰ τὴν Δευτέρα Παρουσία.Οχι ὅτι χάνεται ἡ Χάρις τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ σταματᾶ πλέον ἡ ἐπίκλησις τοῦ Θείου ἐλέους, διότι ἡ Δευτέρα Παρουσία εἶναι ἡ ἔκχυσις ἀπείρου Θείου ἐλέους

καὶ Θείας ἀγάπης. Ἐφ' ὅσον ζητᾷς νὰ ἐλεηθῇς καὶ ἐφ᾽

ὅσον πλέον ἐλεήθηκες, παύεις νὰ ζητᾷς Θεῖον ἔλεος.

Ἐφ᾽ ὅσον ζητᾷς νὰ Τὸν ἰδῇς, ἐφ' ὅσον ἦλθε καὶ συνομιλεῖς μαζί Του, πλέον δὲν Τὸν ἐπικαλεῖσαι. Τὸν παρακαλοῦμε καὶ Τὸν καλοῦμε, μέχρι νὰ ἔλθῃ. Ὅταν ἔλθῃ, δὲν

χρειάζεται πλέον νὰ Τὸν ἐπικαλούμεθα.

Μετὰ τὴν Δευτέρα Παρουσία, ἡ προσευχὴ παίρνει

μία ἄλλη μορφή, Θείας ἀπολαύσεως, διότι ὁ Χριστός,

εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας μετὰ τὴν Δευτέρα Παρουσία, θὰ

ἐπικοινωνῇ μαζί μας νοερῶς. Θὰ τὸν βλέπωμε καὶ θὰ

μᾶς βλέπῃ. Συνεχῶς θά ἐκπέμπωνται βολίδες θεογνωσίας, ἡ ὁποία τρέφει καὶ ἀποκαλύπτει. Ὁ Χριστὸς θὰ

μᾶς διδάσκῃ, συνέχεια, εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας. Αὐτὴ

εἶναι ἡ ζωὴ ὅλη, δηλαδὴ ἡ ζωή μας δὲν θὰ εἶναι νὰ καὶ

θώμαστε καὶ νὰ κοιταζώμαστε· κάποτε θὰ ἄρχιζε κανεὶς

νὰ κουράζεται.

Λέγει κάποιος:

- Ἕως πότε θὰ κάνω αὐτὸ τὸ πρᾶγμα;

- Εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας.

- Αμάν, Παναγία μου. Στὴ ζωὴ εἴχαμε καὶ μία κίνησι, εἴχαμε καὶ μία δρᾶσι, εἴχαμε καὶ μία ἐνέργεια. Κάπου πηγαίναμε, κάτι κάναμε, περνοῦσε ὁ καιρός. Ἐδῶ,

πῶς θὰ περνάῃ ὁ καιρός; ῎Ετσι συνέχεια;

Κατ' αὐτὸν τὸν τρόπο σκέπτεται κανεὶς μὲ τὴν λογική. Ἀλλὰ δὲν εἶναι ἔτσι. Ἐκεῖ εἶναι μία πνευματική

ὑπερπολυτέλεια. Εἶναι μία ἀσταμάτητος κίνησις.

Γι᾿ αὐτό, εἰς τὸν οὐρανό, ὑπάρχει κίνησις ὅσον

ἀφορᾶ τὴν θεία Θεογνωσία, δηλαδὴ ὁ Θεὸς συνεχῶς

ἀποκαλύπτει πτυχὲς τοῦ ἑαυτοῦ του καὶ εἰσχωροῦν μέσα εἰς τοὺς νόας τῶν ἀγγέλων καὶ τῶν ἁγίων. Εἰσέρχεται μέσα, ἀποτυπώνεται καὶ θησαυρίζεται, καὶ αὐτὸ

εἶναι μία αἰώνιος τροφή. Ἡ κάθε ἀποκάλυψις δὲν ἔχει

προηγούμενο καὶ ἑπόμενο, εἶναι μοναδική. Δὲν θὰ ἀποκαλύπτῃ δηλαδὴ ὁ Θεὸς συνεχῶς τὸ ἴδιο, ἢ μετὰ ἀπὸ

ἕνα μήνα πάλι τὸ ἴδιο, ἢ μετὰ ἀπὸ ἕνα χρόνο πάλι τὸ

ἴδιο. Δὲν θὰ ἔχῃ ἐπανάληψι. Θὰ εἶναι ἅπαξ.Περὶ προσευχῆς ὁ λόγος

Ἔχει τόσα πολλὰ ὁ Θεός, τὰ ὁποῖα θὰ εἶναι ἅπαξ.

Δὲν θὰ ὑπάρχῃ ἔλλειψις μνήμης καὶ αὐτὰ ποὺ θὰ μᾶς

δείχνῃ ὁ Χριστὸς θὰ τὰ διώνωμε συνεχῶς. Θὰ τὰ ἔχωμε

πρὸ ὀφθαλμοῦ καὶ θὰ τὰ βλέπωμε. Καὶ θὰ τὰ βλέπωμε

καὶ θὰ τὰ βιώνωμε. Δὲν θὰ τὰ ἐνθυμούμεθα. Παύει ἡ

μνήμη. Ἐκεῖ εἶναι συνεχῶς ἀπόλαυσις. Δὲν θὰ λέγωμε:

- Τί μᾶς δίδαξε πρὶν ἀπὸ χίλια χρόνια ὁ Χριστός; Γιὰ

νὰ θυμηθοῦμε...

Δὲν θὰ ὑπάρχῃ κάτι τέτοιο. ”Ετσι, λοιπόν, οἱ ἅγιοι

Πατέρες, ἀνὰ τοὺς αἰῶνας, ἀπὸ τὴν ἐμπειρία των, ἔχουν

γράψει πολλὰ πάνω εἰς τὸ θέμα τῆς προσευχῆς, ἀπὸ τὰ

ὁποῖα θὰ ὠφεληθοῦμε ὅλοι μας. Πρέπει, ὅμως, νὰ προσπαθήσωμε σιγά - σιγὰ νὰ συγκεντρώσωμε τὸν νοῦ μας,

καὶ καθὼς συγκεντρώνεται νὰ καθαρίζεται ἀπὸ τὰ πάντα καὶ νὰ ἁπλοποιεῖται συγχρόνως.

Ἐδῶ, εἰς τὸν μοναχισμόν, διαπιστώνομε, μετ᾽ ἐκπλήξεως καὶ λύπης πολλὲς φορές, ὅτι μάθαμε πολλὰ πράγματα, τὰ ὁποῖα εἶναι πολὺ καλά - ὁμιλοῦμε διὰ τὴν

καλὴν πλευρὰν καὶ ἀφήνωμε τὴν κακή, ἂν καί αὐτὴ

εἶναι πολὺ μεγάλη. Αλλὰ καὶ ἡ καλὴ πλευρά, ποὺ εἶναι

καὶ αὐτὴ πολὺ μεγάλη, εἰς τὸ θέμα τῆς προσευχῆς γίνεται ἐμπόδιο. Καὶ εἶναι κανεὶς ὑποχρεωμένος καὶ ὅλα τὰ

καλά, σιγά - σιγά, νὰ τὰ κλαδέψῃ. Καί, ὅπως εἶναι γνωστὸ, τὸ καλὸ δὲν κλαδεύεται εὔκολα, διότι πονᾶ. Καὶ

πονᾶ, διότι εἶναι καλόν. Εἶναι καλόν, ἀλλὰ δὲν εἶναι

Θεός. Κάτω ἀπὸ τὸν οὐρανό, τίποτα δὲν εἶναι Θεός. Δηλαδή, δὲν ὁδηγεῖ εἰς τὸν Θεὸν τίποτε κάτω ἀπὸ τὸν

οὐρανόν. Εἶναι πολὺ καλὸ καὶ χρειάζεται τὸ πολὺ καλὸ,

ἀλλὰ ὁδηγεῖ μέχρι τὸν τάφον. Ἐπειδὴ χρειάζεται καὶ

κάτι νὰ κάνομε μέχρι τὸν τάφο, γι᾿ αὐτὸ τὸ

οῦμε, ἀλλὰ δὲν θὰ τὸ χρησιμοποιήσωμε διὰ προσευχήν.

Ἡ ἐμπειρία ἐπίσης τῶν Ἁγίων Πατέρων, οἱ ὁποῖοι

εἶναι πρυτάνεις καὶ καθηγηταί, σὲ ὅλα τὰ μαθήματα τῆς

προσευχῆς, εἶναι ὅτι μὲ ὅλες τὶς προσευχὲς τὶς ὁποῖες

κάμνομε ὡς ὀρθόδοξοι, εὐαρεστεῖται τὸ Πνεῦμα τὸ

Ἅγιον. Ὅπως καὶ νὰ προσευχώμεθα. Ἐφ' ὅσον ταπεινώνεται καὶ προσεύχεται κανείς, ἡ προσευχὴ εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ ἑλκύει περισσοτέραν Χάριν τοῦ Ἁγίου

Πνεύματος, καὶ ταχύτερα καὶ ποιοτικά περισσότερον

Ἐφ' ὅσον ἔκαμαν σύγκρισιν οἱ Πατέρες καὶ διεπίστωσαν αὐτὴν τὴν ἐμπειρία, ἄφησαν τὶς ὑπόλοιπες προσευχὲς καὶ ἀσχολήθηκαν μὲ τὸ θέμα τῆς εὐχῆς καὶ ἔφτασαν εἰς αὐτὰ τὰ μεγάλα μέτρα. Αὐτὸ δὲν σημαίνει ὅμως

ὅτι παρεθεωρήθησαν οἱ προσευχὲς τοῦ ψαλτηρίου καὶ

τῶν ἀκολουθιῶν, διότι μέσα εἰς τὸν ναόν, ἡ ἀκολουθία

εἶναι λογική, δὲν εἶναι νοερά. Μέσα εἰς τὸ κελλὶ ἡ προσευχὴ εἶναι νοερά.

Λογικὴ προσευχὴ εἶναι αἱ προσευχές πού διαβάζομε

μέσα ἀπὸ τὰ βιβλία. Ο,τι περιλαμβάνουν τὰ βιβλία.

Δὲν θὰ εἴπωμε οὔτε μία λέξι παραπάνω. Ψαλτήριο,

Ἀπόστολος, Εὐαγγέλιο, προσευχαί, ἀκολουθίες, ὅλα τὰ

τυπικά. Εἶναι γραμμένα μέσα εἰς τὰ τυπικὰ τευχίδια

ὅλα αὐτά. Αὐτὸ λέγεται λογικὴ λατρεία. Αὐτὴ ἠμπορεῖ

ὁ ὁποιοσδήποτε νὰ τὴν ἀποκτήσῃ.

Ἡ νοερά, ὅμως, εἶναι μία ἄλλου εἴδους προσευχή.

Ξεκινᾶμε καὶ δὲν ξέρομε πῶς θὰ ξεκινήσωμε, πῶς θὰ

προχωρήσωμε, τί θὰ μᾶς συμβῇ, πῶς θὰ καταλήξωμε

καὶ ἂν θὰ καταλήξωμε. Δὲν γνωρίζει κανεὶς τί ἠμπορεῖ

νὰ μᾶς συμβῇ καθ᾽ ὁδόν. Εἶναι σὰν μία πτῆσι εἰς τὸ διάστημα, ποὺ ἠμπορεῖ νὰ ἔχῃ καὶ ἐκπλήξεις. Υπάρχει τὸ

ἐνδεχόμενο νὰ ἔχῃ καὶ ὀδυνηρὺς ἐκπλήξεις, ἀλλὰ καὶ νὰ

ἔχῃ καὶ θαυμαστὲς ἐκπλήξεις.

Ἔλεγε ἕνας μοναχὸς ὅτι ἕνα βράδυ ξύπνησε νὰ κάνει τὸ κομβοσχοίνι του, νὰ κάνῃ τὸν κανόνα του καὶ

ὀλέπει μέσα εἰς τὸ κελλί του δύο μάτια νὰ λαμπυρίζουν

σὰν τεράστια κάρβουνα, ἀλλὰ μόνο δύο μάτια. Αρχικά,

νόμιζε ότι ήταν παραισθήσεις λόγῳ τοῦ ὕπνου, ἀλλὰ

μετὰ διεπίστωσε ὅτι ἦταν πραγματικὰ τὰ μάτια αὐτὰ

τοὺ λαμπύριζαν. Μέσα εἰς τὸ σκοτάδι νὰ λαμπυρίζουν -

πῶς βλέπομε τῆς κουκουβάγιας τὰ μάτια, ποὺ εἶναι μεγάλα - δὲν εἶναι τόσο εὔκολο. Κουκουλώθηκε μέσα στὶς

κουβέρτες καὶ περίμενε νὰ ξημερώσῃ. Πάει καὶ τὸ κομβοσχοίνι. Μέγας φόβος!

Ἐκεῖ εἶναι λέγει «ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων». Ἑπομένως, οἱ ψυχές μας δὲν ἀντέχουν σὲ πολλὲς τέτοιες ἐμπειρίες. Δὲν εἶναι εὔκολο. Ὅταν τὸ συζητᾶμε θεωρητικὰ

ἴσως εἶναι ἁπλό, ἀλλὰ εἰς τὴν πρᾶξι δὲν εἶναι τόσο

εὔκολο. Ἕνα φίδι βλέπομε καὶ φοβόμεθα. Πῶς θὰ ἀντικρύσωμε δύο τεράστια μάτια μέσα εἰς τὸ σκοτάδι; Εἶναι

σὰν νὰ πετᾶμε μὲ τὸ ἀεροπλάνο καὶ μᾶς λέγουν:

- Πήδα κάτω μὲ τὸ ἀλεξίπτωτο· δὲν θὰ σκοτωθῇς.

Ναί, ἀλλὰ τὸ θέμα δὲν εἶναι ἐκεῖ. Πῶς κάνεις τὸν σάλτο; Αὐτὸ εἶναι τὸ πρόβλημα.

Τὸ μεγάλο πρόβλημα σὲ μᾶς ποὺ ἀδολεσχοῦμε εἰς τὸ

θέμα τῆς προσευχῆς εἶναι πὼς ἐδιδαχθήκαμε, ὁ καθέ-

νας ὅ,τι ἔμαθε, λίγα ἢ πολλά, εὐχάριστα ἢ δυσάρεστα,

καὶ πὼς καθὼς προχωρεῖ ἡ ζωή, μαθαίνομε καὶ ἀποτυπώνομε εἰς τὴν μνήμη μας πολλὰ πράγματα. Μὲ ὅλα

αὐτὰ ὁ νοῦς κουράζεται καὶ ἐπιπλέον δυσκολεύεται νὰ

συγκεντρωθῇ. Διότι διὰ νὰ συγκεντρωθῇ ὁ νοῦς πρέπει

νὰ ἁπλοποιηθῇ. Νὰ μὴν εἶναι πολυδιάστατος. Νὰ εἶναι

μονοδιάστατος, μονοϋπόστατος, νὰ γίνῃ ἕνας, νὰ ἔχῃ

ένα λογισμό. Καὶ διὰ νὰ κλαδευτοῦν οἱ λογισμοὶ πρέπει

νὰ χύσωμε αἷμα. Ἐδῶ εἶναι τὸ δύσκολο. Πάλι μὲ τὴν

προσευχὴ θὰ κλαδέψωμε τοὺς λογισμούς.

Εἶναι προκαταρκτικὴ ἡ προσευχὴ ἡ ὁποία μᾶς βοηθεῖ, σὰν πρῶτο στάδιο, εἰς τὸ νὰ λιγοστέψουν οἱ λογίσμοί· σὲ ἕνα ἑπόμενο στάδιο εἶναι ἡ ἀνωτέρα προσευχὴ

διὰ νὰ λιγοστέψουν καὶ ἄλλο οἱ λογισμοί, ἕως ὅτου πληρωθοῦν ὅλες οἱ προϋποθέσεις τῆς λεγομένης καθαρᾶς,

νοερᾶς προσευχῆς. Μέχρι τότε, θὰ ἀκολουθήσωμε αὐτὴ

τὴν λεγομένη μικτὴ προσευχή, μὲ ρεμβασμούς, μετεωρι-

σμούς, φαντασιώσεις.

Ἀλλὰ δὲν γίνεται διαφορετικά. Κατ' αὐτὸν τὸν τρόπο, θὰ ἀγωνιζώμεθα ὅσα χρόνια ὁ Θεὸς θελήσῃ. Καὶ

ὅλη μας τὴν ζωὴ ἐὰν θελήσῃ, νὰ εἶναι εὐλογημένο. Δηλαδή, ὅ,τι δώσει ὁ Θεός. Δὲν θὰ τοῦ ζητήσωμε ἐμεῖς περισσότερα. Ὅλοι ἐπιθυμοῦμε τὸ τέλειο. Καὶ ὁ Θεὸς τὸ

θέλει δι᾿ ἡμᾶς. Ἀλλὰ θὰ τὸ δώσῃ, ὅταν ὁ Θεὸς γνωρίζῃ

καὶ εἰς τὸν βαθμὸ ποὺ γνωρίζει...Τὸ νὰ ἐπιτύχωμε δὲ νὰ

προσευχώμεθα σωστά, εὐάρεστα, ὅπως θέλει ὁ Κύριος,

αὐτὸ εἶναι τὸ δυσκολώτερο καὶ τὸ ἱερώτερο ἐπίτευγμα

ἐπὶ τῆς γῆς.

Αὐτὸ πλέον εὑρίσκεται εἰς τὸ ἐπίπεδο τῆς ἀπολύτου

ἀγγελικῆς καταστάσεως. Τέτοιο διακόνημα ἐπιτελοῦν

μόνον οἱ ἄγγελοι ἐν οὐρανοῖς, νὰ συγκεντρώσουν δηλαδή τὸν νοῦ τους. Αὐτοὶ τὸ ἔχουν ἐπιτύχει ἀπόλυτα, διότι

εἶναι πλήρεις Πνεύματος Ἁγίου, χωρὶς κανένα λογισμὸ

καὶ πάθος.