Πώς ό Κύριος δέχθηκε τις επιθέσεις του διαβόλου.

ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ ΑΒΒΑ ΣΕΡΑΠΙΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΑΒΒΑ ΚΑΣΣΙΑΝΟ.

Πώς ό Κύριος δέχθηκε τις επιθέσεις τού διαβόλου.

Επειδή ό Κύριος κατείχε αναλλοίωτη τη Θεία Εικόνα και Ομοίωση, έπρεπε να πειρασθεί με τούς ίδιους πειρασμούς πού δέχθηκε ό Αδάμ πριν από την πτώση του. Έπρεπε δηλαδή να δεχθεί τις επιθέσεις του πάθους της γαστριμαργίας, της κενοδοξίας και της υπερηφάνειας. Δεν ήταν όμως φυσικό να πολεμηθεί ό Κύριος και από αυτούς τούς πειρασμούς πού δοκίμασε ό Αδάμ μετά την πτώση του. Γιατί ό Αδάμ, με την παράβαση της εντολής, είχε πλέον σπιλώσει την εικόνα και την ομοίωση του με τον Θεό και είχε ξεπέσει εξαιτίας της προσωπικής του αμαρτίας.

Ό πειρασμός της γαστριμαργίας πρόσβαλε τον Αδάμ την ώρα πού αυτός τόλμησε να φάει από τον απαγορευμένο καρπό. Τον πάθος της κενοδοξίας τον έπληξε τη στιγμή πού ό εχθρός πρόφερε τη φράση: «Θα ανοιχθούν τα μάτια σας» (Γέν. 3, 5). Και της υπερηφάνειας, την ώρα πού ό Αδάμ άκουσε τον προκλητικό αυτός λόγο: «Θα γίνετε σαν θεοί και θα γνωρίζετε τον καλό και τον κακό» (Γεν. 3, 5).

Ό Κύριος και Σωτήρας μας, δοκιμάσθηκε επίσης, καθώς διαβάζουμε στην Αγία Γραφή, από' αυτά τα τρία πάθη: Της γαστριμαργίας, όταν ό διάβολος του είπε: «Πες να γίνουν αυτές οι πέτρες ψωμιά» (Ματθ. 4,3). Τής κενοδοξίας, όταν άκουσε τον, «αν είσαι Υιός τού Θεού, πέσε κάτω» (Ματθ. 4,6). Και τέλος τής φιλαργυρίας, όταν δείχνοντάς Του ό διάβολος όλα τα βασίλεια του κόσμου και την αίγλη τους, του είπε με έντονα προκλητική φωνή: «Όλα αυτά θα σού τα δώσω, αν πέσεις και με προσκυνήσεις» (Ματθ. 4, 9).

Ό Κύριος επέτρεψε στον διάβολο να τον πολιορκήσει με τούς ίδιους πειρασμούς πού δέχθηκε ό Προπάτοράς μας, ώστε με τον παράδειγμά Του να μας διδάξει πώς οφείλουμε κι εμείς να νικήσουμε τον Πειραστή.

Ό Πρωτόπλαστος ονομάσθηκε Αδάμ και ό Χριστός επίσης καλείται Αδάμ. Ό πρώτος είναι υπεύθυνος για την πτώση του ανθρώπου και τον θάνατο του. Ό Δεύτερος μας χάρισε την Ανάσταση και τη ζωή. Από εκείνον τον πρώτο καταδικάσθηκε όλο τον ανθρώπινο γένος, ενώ από τον Δεύτερο, απελευθερώθηκε όλο τον ανθρώπινο γένος. Ό πρώτος πλάσθηκε από τη νεοδημιουργημένη και παρθενική γη. Ό Δεύτερος γεννήθηκε από την Παρθένο Μαρία.

Αν θα έπρεπε βέβαια ό Κύριος να υποστεί τούς πειρασμούς τού Αδάμ, ασφαλώς δεν θα ήταν οπωσδήποτε απαραίτητο να προχωρήσει και πιο πέρα. Γιατί, έχοντας ό Κύριος νικήσει τη γαστριμαργία, δεν ήταν δυνατόν να πέσει πλέον στα δίχτυα της σαρκικής επιθυμίας. Γιατί ή σαρκική επιθυμία προέρχεται από τη γαστριμαργία και από την αφθονία των εκκρίσεων, πού προκαλούνται εξαιτίας της. Ούτε όμως και ό πρώτος Αδάμ θα είχε πέσει σ' αυτήν, αν δεν είχε προηγουμένως δελεαστεί από τα γοητευτικά λόγια του διαβόλου και δεν είχε αφήσει να εισέλθει στην ψυχή του τον πάθος της γαστριμαργίας πού τη γεννά.

Ό Υιός του Θεού δεν προσέλαβε «σάρκα αμαρτίας», αλλά «προσέλαβε σάρκα, ή οποία έμοιαζε, αλλά δεν ήταν πραγματικά σάρκα αμαρτίας»(Ρωμ. 8, 3). Βέβαια, ό Κύριος έφερε αληθινή σάρκα, έτρωγε, έπινε, κοιμόταν και καρφώθηκε πραγματικά στον Σταυρό με αληθινά καρφιά. Ή αμαρτία όμως, από την οποία προσβλήθηκε ή δική μας σάρκα μετά την πτώση, δεν είχε σ' Εκείνον καμιά υπόσταση, παρά μονάχα ως εξωτερική πρόκληση και δυνατότητα. Ό Κύριος δεν αισθάνθηκε ποτέ τη φλόγα ούτε τα κεντρίσματα της σαρκικής επιθυμίας, τα όποια ξεπηδούν ακούσια μέσα σ' εμάς ως παρόρμηση και ως κίνηση της πεσμένης φύσης μας.

Ή σαρκική επιθυμία ήταν για τον Κύριο μια πρόκληση και μια δυνατότητα, επειδή ακριβώς συμμετείχε στην ανθρωπότητα μας. Γιατί, αν και τον σώμα Του ήταν από πραγματική σάρκα και έπινε και έτρωγε και κοιμόταν, και έφερε πραγματικά «τούς τύπους των ήλων» (Ίωάν. 20, 25), όμως δεν έφερε την κληρονομημένη από την πτώση αμαρτία, όπως όλοι εμείς. Δεν δοκίμασε τις παράφορες επιθέσεις των πειρασμών της σαρκικής αμαρτίας, πού εμείς δοκιμάζουμε, και μάλιστα παρά τη θέληση μας, εξαιτίας της πεσμένης φύσης μας. Αλλά Εκείνος ανέλαβε, κατά κάποιο τρόπο, την ευθύνη της αμαρτίας, μετέχοντας στην πεσμένη φύση μας.

Γιατί ανέλαβε πλήρως την ανθρώπινη φύση και ανέχτηκε να υποφέρει όλες τις ανθρώπινες αδυναμίες. Συνεπώς, θεωρούμε ότι ό Κύριος έχει αναλάβει και αυτή την ευθύνη της αμαρτίας μας. Σήκωσε δηλαδή στην Ίδια Του τη Σάρκα όλες τις συνέπειες της προπατορικής πτώσης και της αμαρτίας. Βλέποντάς Τον λοιπόν κανείς να έχει όλα τα «αδιάβλητα πάθη», μπορεί λογικά να υποθέσει ότι ό Κύριος ήταν κάτω από την επιρροή και των «διαβλητών παθών». Γι' αυτό ακριβώς και οι φυσικές αδυναμίες του σώματος Του θεωρήθηκαν, λανθασμένα, ως ένδειξη ότι Εκείνος έφερε την ίδια σάρκα μ' εμάς. Σάρκα δηλαδή, ή οποία είχε τις ίδιες προϋποθέσεις να λειτουργήσει εξίσου και τα «διαβλητά» πάθη, αλλά και την αμαρτία.

Με άλλα λόγια, ό διάβολος επιτέθηκε στον Χριστό μόνο με τα πάθη, με τα όποια είχε ξεγελάσει τον πρώτο Αδάμ. Γιατί νόμισε ότι είχε να κάνει με έναν συνηθισμένο άνθρωπο, τον Όποιο, καθώς υπολόγιζε, θα Τον νικούσε μετά και στα επόμενα, εφόσον βέβαια ό Χριστός θα είχε πριν υποκύψει στα πρώτα, στα όποια είχε υποπέσει ό πρώτος Αδάμ. Νικημένος όμως ό διάβολος από την πρώτη ήδη κρούση, δεν μπόρεσε να επιτεθεί στον Χριστό με τον δεύτερο πάθος, την πορνεία, τον όποιο βλαστάνει από τη ρίζα του πρώτου, δηλαδή από τη γαστριμαργία. Έβλεπε ό εχθρός ότι, ό Κύριος παρέμενε απρόσβλητος από τη γαστριμαργία, την πρωταρχική αιτία της διαφθοράς.

Κατά συνέπεια, ήταν περιττό να περιμένει από Εκείνον τους καρπούς της αμαρτίας, της οποίας τον σπέρμα, καθώς έβλεπε καθαρά, δεν είχε δεχθεί ό Χριστός.

Ό Ευαγγελιστής Λουκάς έχει καταγράψει στο Ευαγγέλιο του ως τελευταίο τον εξής πειρασμό: «Αν είσαι Υιός του Θεού, πέσε από δώ κάτω» (Λουκ. 4, 9). Αυτός είναι ό πειρασμός της υπερηφάνειας. Πριν από αυτό την πειρασμό θα έπρεπε να είχε προηγηθεί ό πειρασμός της φιλαργυρίας. Αυτόν ό Ευαγγελιστής Ματθαίος τον παρουσιάζει ως τελευταίο. Γι' αυτό τον πειρασμό της φιλαργυρίας, ό Ευαγγελιστής Λουκάς λέει ότι ό διάβολος έδειξε στον Χριστό μέσα σε μια στιγμή όλα τα βασίλεια της γης και Του υποσχέθηκε ότι θα Του τα χάριζε όλα.

Επειδή ό διάβολος είχε νικηθεί στον θέμα της γαστριμαργίας και ένιωθε εντελώς ανίκανος να πειράξει τον Χριστό με την πορνεία, σκέφθηκε να περάσει στην αντεπίθεση με όπλο την φιλαργυρία, την οποία ασφαλώς θεωρούσε ως ρίζα όλων των κακών. Νικημένος για ακόμα μια φορά ό διάβολος, δεν θα τολμούσε πλέον να εκπειράσει τον Χριστό με κανένα από τα πάθη αυτής της τάξης.

Γιατί γνώριζε πολύ καλά από πού αυτά πηγάζουν. Γι' αυτό λοιπόν κατέφυγε τελικά στην υπερηφάνεια. Γνώριζε πολύ καλά ότι οι τέλειοι, όταν υπερνικήσουν όλα τα πάθη, παραμένουν ευάλωτοι στις επιθέσεις της υπερηφάνειας. Θυμόταν επίσης πολύ καλά ότι ή υπερηφάνεια ήταν αύτη πού είχε ρίξει από τα όψη τού ουρανού και αυτόν τον ίδιο τον Εωσφόρο, αλλά και ταυτόχρονα μαζί μ' αυτόν και τόσους άλλους αγγέλους, χωρίς όλοι αυτοί να έχουν ποτέ μέχρι τότε νοιώσει τα ερεθίσματα κανενός άλλου πάθους.

Παρατηρούμε, εξάλλου, ανθρωπότητα βασισθούμε στην σειρά πού έχει τηρήσει ό ευαγγελιστής Λουκάς, τον πιο επιτυχημένο συσχετισμό, όσον αφορά την τακτική των επιθέσεων τού πονηρού Εχθρού, μεταξύ των πειρασμών τού πρώτου Αδάμ και αυτών τού Δευτέρου. Είπε ό διάβολος στον πρώτο Αδάμ: «Θα άνοιχθούν τα μάτια σας» (Γεν. 3, 5). Τού Χριστού «του έδειξε όλα τού κόσμου τα βασίλεια και τη λαμπρότητά τους» (Ματθ. 4, 8). Στον Πρωτόπλαστο είπε: «Θα γίνετε σαν θεοί» (Γεν. 3, 5). Και στον Χριστό επίσης λέει: «Αν είσαι Υιός του Θεού...» (Ματθ. 4, 6).

ΒΙΒΛ. ΑΒΒΑ ΚΑΣΣΙΑΝΟΥ ΣΥΝΟΜΙΛΙΕΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ . ΤΟΜΟΣ Α