ΕΠΙΣΚΌΠΟΥ ΡΟΔΟΣΤΟΛΟΥ ΧΡΥΣΌΣΤΟΜΟ. ΟΤΑΝ ΕΛΑΛΟΥΝ ΣΤΟΝ ΆΘΩΝΑ
Διὰ τὸ ἐν Σηλυβρίᾳ σπίτι τοῦ ἁγίου Νεκταρίου,
ἀσύγγνωστες ἀμέλειες, χαμένες εὐκαιρίες.
ΕΤΙΣ 1999
Μήτρα τοῦ Γένους μας, ρίζα τῶν παραδόσεων καὶ φύτρα τῶν
ὀνείρων του ἡ Κωνστατντινούπολις καὶ τὰ πέριξ της· πῶς νὰ μὴ
νοσταλγῇ καὶ νὰ μὴ ἐπιθυμῇ ὅλο καὶ πιὸ συχνὰ νὰ τὴν ἐπισκέπτεται ἐκεῖνος, ποὺ τοῦ συμβαίνῃ μάλιστα οἱ παπποῦδες του να
ὁ δὲ ἴδιος νὰ ἔχῃ σπουδάσει στὴν Θεολογικὴ Σχολὴ τῆς Χάλκης;
εἶναι οἱ ἐκριζωμένοι καὶ κυνηγημένοι τῆς καταστροφῆς τοῦ 1922
Ταξίδια τὰ ἐπιχειρούσαμε μὲ τοὺς συνεργάτας μου καθηγητὰς
καὶ ἐφόρους, ἐπὶ σκοπιμότητι ψυχικῆς καὶ μορφωτικῆς ὠφελείας
τῶν ἑκάστοτε τελειοφοίτων τῆς πεφιλημένης μου Αθωνιάδος
Σχολῆς, μὲ τὴν ὁποία πλέγδην ἦταν πάντοτε συνδεδεμένη καὶ
ἐναγκαλισμένη ἡ ἐν Ἁγίῳ Ὄρει θητεία καὶ βιοτή μου.
Πάνω κάνω στὸν δρόμο μας κεῖται ἡ Σηλυβρία, ἡ γενέτειρα τοῦ
[προσφιλοῦς μας ἁγίου Νεκταρίου. Ἦταν ἑπόμενο λοιπὸν
νὰ καθιερωθῇ σὲ κάθε ταξίδι μας ἡ στάθμευσις σ’ αὐτὴν, γιὰ
προσκυνηματικὸ περίπατο πρῶτα στὴν μεγάλη πλατεῖα της, ἐκεῖ
στῆς ὅλης πόλεως τὰ περίοπτα καὶ πανοραματικὰ ἐψηλώματα,
ὅπου κἄποτε λαμποκοποῦσε ὁ περιλάλητος ἱερὸς ναὸς τῆς Παναγίας τῆς Σηλυβριανῆς, καὶ ἀκολούθως γιὰ τιμητικὸ προσκύνημα στὰ κατάλοιπα τοῦ σπιτιοῦ, στὸ ὁποῖο ἐγεννήθηκε καὶ ᾽μεγάλωσε ὁ θαυματουργὸς ἱεράρχης τῶν νεωτέρων χρόνων.
Τὸν μητροπολοτικὸ ναὸ τόν ἰσοπέδωσαν τελείως τότε οἱ φανατικὲς ὀρδὲς τοῦ Κεμάλ. Ἀπέμειναν παρὰ ταῦτα παραμερισμένοι κἄποιοι μαρμαροπεσσοί, κάποιες κατακείμενες μεγαλοκολῶνες καὶ μερικὰ κιονόκρανα στὰ ξέμακρα, γιὰ νὰ θυμίζουν
περασμένα μεγαλεῖα τῆς ἀνθούσης κἄποτε ἐκεῖ Ρωμηοσύνης καὶ
τῆς κατὰ ἀνατολὰς ὀρθοδοξίας μας, ποὺ τώρα πρέπει νὰ βρίσκουμε τὸ κουράγιο διηγῶντας τα νὰ μὴν κλαῖμε καὶ ἂς σφαδάζουν στὰ μέσα μας οἱ τάλαινες ψυχές μας.
Δὲν μέναμε ἐπὶ πολὺ στὴν πλατεῖα, γιατὶ σήμερα ἀποτελεῖ τόπο συναντήσεων ἀργοσχόλων ὀθωμανοηθῶν καὶ συντυχιῶν κυρίως τῆς τουρκονεολαίας, ποὺ καὶ οἱ μὲν καὶ οἱ δὲ καμμιὰ διάθεσι δὲν ἔχουν νὰ βλέπουν μπροστὰ ἢ παραδίπλα τους ἕλληνες
γκιαούρηδες καὶ δὴ ἱερεῖς ρασοφορεμένους...
Τὸ σπίτι τοῦ ἁγίου Νεκταρίου βρίσκεται (δηλαδὴ βρισκόταν)
σὲ κομβικὸ σημεῖο τῆς κεντρικωτέρας ἴσως πρὸς τὰ ἔνδον τῆς
πόλεως ἀγούσης ἀνωφερικῆς κάπως ὁδοῦ, καὶ συγκεκριμένως
στὸ πρῶτο πρὸς τὰ δεξιὰ γώνιασμα της, καμμιὰ τριακοσαριὰ περίπου μέτρα ἀπ' ἐκεῖ ποὺ ἀφήναμε σταθμευμένο τὸ λεωφορεῖο
μας.
Ἐκεῖ αἰσθανόμασταν πολὺ πιὸ ἄνετα. Ἦσαν γνῶσται τῆς
ἱστορίας καὶ τοῦ συγκεκριμένου πράγματος οἱ σημερινοὶ γείτονες τοῦ ἁγίου, τοῦρκοι καὶ τουρκάλες. Καταλάβαιναν τὸν πόνο
μας, καὶ ἦσαν πρόθυμοι σὲ ἀνταπόδοσι χαιρετισμῶν καὶ σὲ παροχὴ πληροφοριῶν. Πολλῷ δὲ μᾶλλον, ἀφοῦ ᾿γνώριζαν καὶ τὰ
περὶ τοῦ ὅτι κἄποιαν γειτόνισσα τουρκάλα ἀρκετὲς φορὲς τὴν
ἐπισκέφθηκε ὁ ἅγιος κατ' ὄναρ καὶ ἀφοῦ τὴν κατατρόμαξε
ἐπειδὴ πετοῦσε στὴν αὐλή του τὰ σκουπίδια της, ὑπέδειξε νὰ σὲβεται τὸ σπίτι του! Καὶ ἐκείνη γνωρίζουσα πῶς σέβονται καὶ τιμοῦν στὰ σπίτια τους τοὺς ἁγίους των οἱ ὀρθόδοξοι χριστιανοί,
ἄρχισε (καὶ συνεχίζει πιστεύω μέχρι καὶ σήμερα, ἂν ζῇ ἀκόμα
νὰ ἀνάβῃ κεριὰ στὸ δικό της πρὸς τιμήν του καὶ νὰ ἐπικαλῆται
τὴν βοήθεια καὶ τὴν προστασία του!...
Τὸ ἱστορικὸ τοῦτο μοῦ τὸ διηγήθηκαν Μητροπολῖται τοῦ Οἰκ. Πατριαρχείου, ποὺ μὲ ἰδιωτικὸ αὐτοκίνητο ᾽πῆγαν στὴν Σηλυβρία γιὰ
προσκύνημα στὸ σπίτι τοῦ ἁγίου Νεκταρίου καὶ γιὰ θέασι τῆς καταστάσεώς του. Ἀλλὰ ἡ ἐν λόγῳ τουρκάλα, μολονότι ἦσαν ᾽ντυμένοι μὲ κοσμικά, στοὺς κληρικοὺς τοῦ Πατριαρχείου μας εἶναι αὐστηρῶς
ἀπαγορευμένη ἡ ἐκτὸς τῶν ναῶν ρασοφορία- ὑποπτεύτηκε καὶ ὑποψιάστηκε τὴν ἰδιότητά των καὶ τὴν σκοπμότητα τῆς ἐπισκέψεως, καὶ
πλησιάσασα τοὺς διηγήθηκε λεπτομερέστατα τὰ τοῦ «παθήματός»
της.
Δὲν μπόρεσα νὰ ἐξακριβώσω, γιατί εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς τῆς «ἀνταλαγης
σπίτι– οἱ ἑκάστοτε δημοτικὲς ἀρχές (μᾶς διεβεβαίωναν ὅτι ἀείποτε ἀποτελοῦσε περιουσία τοῦ Δήμου) δὲν τὸ ἀξιοποιοῦσαν, ἤ δὲν τὸ ᾽πούλησαν σὲ κανέναν, ἀλλὰ τὸ ἄφηναν νὰ τὸ ρημάζουν
οἱ καιροὶ καὶ τὰ χρόνια...
Μᾶς ἄρεσε πάντως νὰ χρονοτριβοῦμε ἐκεῖ, νὰ ψαύουμε τὰ
ἀπομεινάρια, νὰ ἡδύνουμε τὶς ψυχές μας μὲ τὴν φανταστικὴ περιπολία τοῦ νοῦ μας στὰ νηπιακά, στὰ παιδικὰ καὶ τὰ ἄλλα χρόνια
τοῦ ἁγίου ἐκεῖ μέσα, καὶ τέλος μὲ θέρμη
νὰ ἐπικαλούμεθα ἐφ᾿
ἡμᾶς τὴν χάρι καὶ τὶς πρὸς Κύριον πρεσβεῖες του.
Ἔτσι ὅμως, ἀπὸ ταξίδι σὲ ταξίδι, ἀνὰ δύο ἢ τρία, χρόνια, δηλαδή, ὅλο καὶ περισσότερο κατέθλιβαν τὸν ἐσώκοσμό μας
ἑκάστοτε διαπιστούμενες ραγδαίως ἐπισυμβαινόμενες φθορές
τοῦ σπιτιοῦ, ἀπὸ τότε ποὺ ἄντεχαν καὶ ἀντιστέκονταν ἀκόμη
στὴν ὁλικὴ φθορὰ τὰ ξυλοφούρουσα, ποὺ δὲν εἶχαν ἀκόμη σωριασθῆ τὰ περίτεχνα κἄποτε παντζούρια καὶ ποὺ στέκονταν τό 1999.
Διὰ τὸ ἐν Σηλυβρίᾳ σπίτι τοῦ ἁγίου Νεκταρίου.
ἀκόμη ὄρθιοι οἱ τοῖχοι, μέχρι τῆς πλήρους κατεδαφίσεως καὶ
ἀφανείας τῶν πάντων...
Ψέλναμε μέσα στὸ λεωφορεῖο, μὲ ὅλη τὴν δύναμι τῶν πνευμόνων μας τὸ ἀπολυτίκιο τοῦ ἁγίου ὡς ἐπλησιάζαμε τὴν πόλι,
καὶ γιὰ λόγους εὐνοήτους μὲ πολλὴ προσοχὴ καὶ διακριτικότητα
τὸ σιγομουρμουρίζαμε ἐπιτοπίως κατὰ τὸ προσκύνημά μας. Καὶ
ὅταν ἤρχετο ἡ ὥρα καὶ ᾿ξεκινούσαμε γιὰ ν' ἀνεβοῦμε στὸ λεωφορεῖο μας γιὰ τὰ περαιτέρω, ρίχναμε καὶ μιὰ ματιὰ στὸ Μέγαρο τῆς Δημαρχίας, ποὺ τὸ κτίσανε οἱ νικηταὶ μὲ τὰ «ὑλικὰ» τοῦ
μητροπολιτικοῦ ἱεροῦ ναοῦ (τῆς Σηλυβριανῆς Παναγίας). Παρατηρούσαμε κυρίως τὰ λαμπρὰ προπύλαια τοῦ Δημαρχείου,
γιατὶ τὸν εἰρημένο ἱερὸ ναὸ 'κοσμοῦσαν πρῶτα, ἐνῷ σήμερα,
κατὰ ἀφαίρεσι, ματαφορὰ καὶ ἐπανάρμοσί των, κοσμοῦν τὸ
ἀνώτατο διοικητικὸ μέγαρο τῆς Σηλυβρίας...
πάντως ἐπισκεπτόμουν καὶ μόνος μου τὸ Οἰκουμενικό μας καί επι εὐκαιρίας. Ἔτσι βρέθηκα παρεπιδημῶν γιὰ μερικὲς ἡμέρες καὶ κατ' Ἰούνιο τοῦ 1997. Τότε ἦταν ποὺ ὁ ἀγαπητός μου
Μητροπολίτης Σελευκείας κ. Κύριλλος (νῦν Ἴμβρου καὶ Τενέδου), κάτοχος ἰδιωτικοῦ αὐτοκινήτου καὶ γνώστης τῆς ἐπιθυμίας
μου νὰ ἐπισκέπτωμαι τὸ σπίτι τοῦ ἁγίου Νεκταρίου, πρότεινε
ἡμερήσια ἐκδρομὴ πρὸς τοὺς Ἐπιβάτας (μὲ προσκυνηματικὴ περιδιάβασι στοὺς χώρους ὅπου δέσποζε κἄποτε τὸ περιλάλητο
Προσκύνημα τῆς ἁγίας Παρασκευῆς τῆς Ἐπιβατινῆς) καί, φυσικά, στὴν Σηλυβρία. Μποροῦσα νὰ μὴ ἀποδεχθῶ;
Ὅταν φθάσαμε καὶ στὴν Σηλυβρία, ὁ φίλτατος Μητροπολίτης μ᾿ ἐπεφύλαξε μιὰ μεγάλη ἔκπληξι:
Ἐνῷ, ἐνόμιζα ὅτι θὰ ἀνηφορίζαμε τὴν γνωστή μου ὁδό,
ἐκεῖνος ἐστάθμευσε τὸ αὐτοκίνητο στὸ ἐμπορικὸ κέντρο καὶ πρὸ
εἰσόδου πολυκατοικίας, ποὺ ἀπ' τὶς ἐπιγραφὲς ποὺ 'μπόρεσα νὰ
διαβάσω, κατάλαβα ὅτι στοὺς ἄνω ἀπ' τὰ καταστήματα ὀρόφους εἶχαν τὶς γραφειακὲς καὶ ἄλλες ἐγκαταστάσεις των γιατροί,
δικηγόροι καὶ ἄλλοι ἐπιχειρηματίες.
Ἔνευσε νὰ τὸν ἀκολουθήσω καὶ βημάτισε πρὸς τὸ κλιμακοστάσιο. Ὑπήκουσα πειθηνίας. Τί ἄλλο μποροῦσα νὰ κάνω ἐν
αἰσθήσει ὅτι λίαν περιέργως μὲ ἔβλεπε ὅλος ἐκεῖνος ὁ πέριξ καὶ
έμενε ἐκεῖ καὶ ἔκρινε ἀναγκαῖο νὰ τὸν συναντήσῃ προτοῦ πᾶμε
κύκλῳ μου τουρκοσυρφετός; Ὑπέθεσα ὅτι κάποιος γνωστός
γιὰ τὴν χάρι τοῦ ἁγίου Νεκταρίου.
Κάμποσες σκάλες εἴχαμε ἀνεβεῖ ὅταν τὸν εἶδα καὶ ἄκουσα νὰ
χτυπᾷ μιὰ πόρτα πάνω στὴν ὁποία ὑπῆρχε ἡ ἐπιγραφή: Δόκτωρ
Τζεμάλ Κοζάνογλου. Μᾶς ἄνοιξε μιὰ κυρία, ποὺ ἀπ᾿ τὸν τρόπο
υποδοχής συνεπέρανα ὅτι τοῦ ἦταν πολὺ γνωστή, καὶ μᾶς ὡδήγησε στὰ ἐνδότερα τοῦ ἰατρείου.
Μὲ τὸ ποὺ μᾶς ἀντίκρισε, ὁ γιατρὸς στὸ γραφεῖο του, σηκώθηκε καὶ ἄρχισε ἐν πολλῇ τῇ χαρᾷ νὰ μᾶς ἐναγκαλίζεται καὶ νὰ
μᾶς ἀσπάζεται καὶ τοὺς δύο, καὶ εὐθὺς νὰ δίδῃ ἐντολὴ στὴν κυρία, ποὺ ἦταν κι' αὐτὴ γιατρὸς συνεργάτις του, νὰ ἀναλάβῃ ἐξ
ολοκλήρου ἐκείνη τὰ περαιτέρω τῶν ἀναμενόντων ἀσθενῶν, καὶ
νὰ φροντίσῃ τὸ ταχύτερο δυνατὸ νὰ ἔχουμε τὸ τσάϊ μας. Τὴν
κάποια ἀμηχανία του, ὅταν ἔστρεψε τὸ βλέμμα του ὅλως κατ'
ἐναλτιών μου, προφανῶς λόγῳ τῆς περιβολῆς καὶ τῆς ὅλης ἐμφανίσεώς μου, ἔσπευσε ἀμέσως νὰ διαλύσῃ ὁ μὲ λαϊκὰ ἐντυμένος
Μητροπολίτης μὲ τὴν ἐξήγησι, ὅτι ἤμουν πολὺ φίλος ἀπ' τὴν
Ἑλλάδα καὶ συγκεκριμένως ἀπ᾽ τὸ Ἁγιον όρος....
Καθ᾽ ὅσον χρόνο μιλοῦσαν οἱ δυὸ τους, ἐνῷ ταυτοχρόνως ὁ
μολονότι ἀρκετὰ ἡλικιωμένος γιατρός, βημάτιζε μὲ ζωηρότητα
καὶ συνεχῶς κατέβαζε χαρτοφολὰ ἀπ᾽ τὰ ράφια καὶ κούτες ἀπ᾽
τὰ ντουλάπια του, ἐγὼ περιεργαζόμουν τὰ τοῦ γραφείου, καὶ
μᾶλλον δυσκολευόμουν νὰ ἀποκρύψω τὴν ἀπορία μου γιὰ τὰ
δρώμενα, ἀφοῦ πέρα ἀπὸ τὶς στολιστικὲς τῶν περβαζιῶν, τῶν καὶ
μοδίνων καὶ τῶν ραφιῶν τῶν βιβλιοθηκῶν του, μὲ μικροπροτομὲς τοῦ Σωκράτους, τοῦ Ἀριστοτέλους, τῆς Ὑγείας, τοῦ
Ἀσκληπιοῦ καὶ τοῦ Ἱπποκράτους, διέκρινα καὶ ἀξιόλογα βιβλία,
ποὺ σχετίζονταν μὲ τὴν ἀρχαῖα Ἑλληνικὴ τέχνη καὶ τὴν Βυζαντινὴ ἀρχιτεκτονική.
Ὁ θαυμασμός μου όμως γιὰ τὸν γιατρὸ καὶ τὰ ἐνδιαφέροντα
του κορυφώθηκε όταν πάνω ἀπὸ ἕνα ἀπ᾽ τὰ ὡς ἀνωτέρω δια βλία, ποὺ πῆρα καὶ τὸ «φιλομετρούσα» στὰ γόνατά μου, μὲ μιὰ Διὰ τὸ ἐν Σηλυβρίᾳ σπίτι τοῦ ἁγίου Νεκταρίου.
κίνησί
ἐπέθηκε ἐκεῖνος ἕνα δικό του, ποὺ ἦταν κατάμεστο
ἀπὸ φωτογραφίες, ἰχνογραφίες, σκαριφήματα καὶ ἀποτυπώσεις
ὅλων (ὅπως διεβεβαίωσε) τῶν ἱερῶν ναῶν καὶ ἄλλων ἑλληνικῶν
μνημείων τῆς Σηλυβρίας καὶ τῶν πέριξ περιοχῶν της. Συγγραφὴ
σοβαρή, ἐπιστημονική, ντοκουμενταρισμένη βιβλιογραφικῶς καὶ
κυρίως πλουτισμένη ἀπὸ φωτογραφίες τῆς προμικρασιατικῆς
του
καταστροφῆς...
Κατὰ τὴν συζήτησι ποὺ ἀκολούθησε, τόλμησα νὰ ρωτήσω, σὲ
ποιὰ κατάστασι βρίσκονται ὅλα αὐτὰ σήμερα· ἀπάντησε, ὅτι μερικῶν οὔτε ἴχνος δὲν σώζεται, ἄλλων κάποιοι σωροὶ μόλις διακρίνονται, καὶ κἄποιοι ὅλως ἀξιόλογοι ναοὶ διατελοῦν ἐν χρήσει
ὡς τζαμιά. Ἀπὸ μόνος του ἀκολούθως προσέθεσε, ὅτι ἴσως δὲν
θὰ ἀκολουθοῦσε τόσο μεγάλη μνημειακὴ καὶ πολιτισμικὴ ζημιά·
ἀλλὰ ὅταν σὲ κἄποια συνδιάσκεψι ἐν Εὐρώπῃ ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐπισήμως πρότεινε νὰ γίνῃ ἀπὸ οὐδετέρας ἐθνικότητος
ἐπιστήμονας λεπτομερὴς καταγραφὴ τῶν κλασσικῶν μνημείων
καὶ τῶν χριστιανικῶν τοιούτων, μὲ τὴν ἐπερώτησι, ἂν ὅλα αὐτὰ
εἶναι δυνατὸν νὰ εἶναι κατεχόμενα ἀπ’ τοὺς ὅλως ἀσχέτου κουλτούρας καὶ θρησκείας τούρκους, τότε ἀμέσως οἱ στρατιωτικῶς
παντοδύναμοι Μουσταφὰ Κεμὰλ καὶ Ἰσμὲτ Ινονού, διέταξαν
τὴν μὲ κάθε τρόπο καταστροφὴ καὶ ἐξαφάνισί των...
Ὅμως ὁ φίλος μου Μητροπολίτης, βλέποντας ὅτι ἡ συζήτησις
ἐξέκλινε τοῦ σκοποῦ τῆς στὸν σοφὸ γιατρὸ ἐπισκέψεώς μας, «ἐπὶ
τὴν νύσσαν τὸν πῶλον ἐκέντησε», καὶ πρὸς ἄλλο σοβαρώτατο
θέμα ἔστρεψε τὸ ἐνδιαφέρον:
Τότε ξεδίπλωσε ὁ γιατρὸς τὰ ρολὰ ἐπάνω στὸ γραφεῖο καὶ
ἄνοιξε τὶς κοῦτες. Τὰ ρολὰ ἀποτελοῦσαν, ἐκτὸς ἀπὸ μεγενθυμένες φωτογραφίες τῆς μορφῆς τοῦ σπιτιοῦ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου
πρὸ τοῦ 1922, ἀρχιτεκτονικὲς ἀπεικονίσεις τῶν ὅλων ὄψεών του,
λεπτομερεῖς ἀποτυπώσεις τῶν δωματίων καὶ τῶν ἄλλων ἐσοχώρων, καθὼς ἐπίσης καὶ στατικὲς καὶ μηχανικὲς μελέτες. Κατάπληκτος ἔμεινα ἀπ' τήν στὰ ἔνδον τοῦ σπιτιοῦ ξενάγησί του
μέχρι καὶ σὲ πιὸ ἀκριβῶς δωμάτιο γεννήθηκε ὁ ἅγιος Νεκτάριος
μᾶς ἔδειξε ὁ εὐγενέστατος καὶ εὐπροσήγορος γιατρός...
Οἱ κοῦτες περιεῖχαν συνήθων διαστάσεων φωτογραφίες τοῦ
σπιτιοῦ κατὰ τὴν πρὸ τοῦ 1922 κατάστασί του, καρτ ποστὰλ κονκάρδες μὲ ἐνσωματωμένο πιαστράκι ποὺ ἄλλες μὲν
ἁγίου, καὶ σὲ κἄποιες ἄλλες κοῦτες εἶδα εἰδικὲς πλαστικοποιημένες
ἀπεικόνιζαν τὴν γνωστή μας μορφὴ τοῦ ἁγίου, ἄλλες δὲ ποὺ
ἐμφάνιζαν τὸ σπίτι ὅπως κατὰ τὰ σχέδια καὶ τὶς μελέτες, θὰ ἀπέ
βαινε μετὰ τὸ ξανακτίσιμό του...
Στὸ τέλος, ἀποτανθεὶς κυρίως σὲ 'μένα, εἶπε: Δεσπότ᾽ ἐφέντιμ,
ἀπὸ ἐδῶ πρὸ δύο ἐτῶν μὲ πολλοὺς προσκυνητὰς ἀπ' τὰ νησιὰ τῆς
ἁρμοδιότητός του· τὸν ᾽δεχθήκαμε μὲ πολὺ ἀγάπη, τὸν ξεναγήσαμε ὅπως ἥρμοζε καί, ἀφοῦ γνώριζα ὅτι στὴν ἐπαρχία του ἔζησε καὶ ἀπέθανε καὶ ἐκεῖ κυρίως τιμᾶται ὁ ἅγιός σας, τοῦ ἔθεσα
ὑπ' ὄψιν τὸ ὄνειρο καὶ τὴν φιλοδοξία μου, νὰ βοηθήσῃ στὸ ξανακτίσιμο τοῦ σπιτιοῦ. Εἶχε ἐνθουσιασθῆ πολύ, ὑποσχέθηκε τὴν
σὲ σύντομο χρονικὸ διάστημα συλλογὴ τοῦ ἀπαιτούμενου χρηματικοῦ ποσοῦ (10.000.000 δραχμῶν· πάμφθηνα τὰ μεροκάματα
στὴν Τουρκία κυρίως τότε) καὶ ἀκολούθως θὰ ὥριζε ἡμερομηνία
ἀφίξεώς του ἐδῶ μὲ ἀρκετὸ κόσμο ἀπ' τὴν ἐπαρχία του, ὥστε σὲ
σχετικὴ ἑορταστικὴ τελετὴ μὲ συμμετοχὴ τῶν συνδημοτῶν μου
νὰ ἄρχιζαν οἱ ἐργασίες. Ἐγώ, ὅπως βλέπετε, ἀφ' ἑαυτοῦ καὶ μὲ
προσωπικά μου ἔξοδα ᾽φρόντισα γιὰ τὶς ἀπαιτούμενες ἄδειες,
γιὰ τὶς σχετικὲς ἀρχιτεκτονικές, τὶς στατικὲς καὶ ὅλες τὶς ἄλλες
μηχανικὲς μελέτες, ἐξετύπωσα δὲ καὶ τοῦτα ποὺ βλέπετε, καὶ
εἶχα ὀργανώσει εἰδικὴ ὁμάδα προσώπων ποὺ θὰ 'μοίραζαν τὶς
εἰκόνες καὶ θὰ καρφίτσωναν τὶς κονκάρδες στὰ πέτα ὅλων τῶν
ἀπ' τὴν πατρίδα σας προσκυνητῶν. Ἀλλὰ ἔκτοτε ἄκρα σιωπὴ
καὶ καμμιὰ ἐκ μέρους του ἐξήγησις. Γιατί;
Δὲν γνώριζα τίποτα γιὰ
τὸ θέμα· πῶς μποροῦσα νὰ ἀρθρώσω
λέξι ἀπαντητική; Ἀρκέσθηκα νὰ ἐκφράσω τὴν λύπη μου, καὶ
ὑποσχέθηκα στὸν φιλέλληνα τουρκογιατρό, ὅτι ἐπιστρέφων στὴν
Ἑλλάδα, θὰ προσπαθοῦσα μὲ κάθε τρόπο νὰ ἐξακριβώσω ποιὰ
αἰτία παρεμπόδισε τὰ συμπεφωνημένα καὶ προσδοκώμενα, πῶς
θὰ μποροῦσε νὰ ἐξηγηθῇ τοῦ εἰρημένου ἱεράρχου ἡ ἄκρα σιωπή, καὶ μήπως ὑπῆρχε ἐλπὶς ἐπανενεργοποιήσεως τῶν καλῶν
προθέσεων καὶ ἐπιτεύξεως τῶν ποθουμένων.
Τόλμησα παρὰ ταῦτα νὰ ρωτήσω τὸν γιατρό, γιὰ τὸ πῶς μπόρεσε νὰ προωθήσῃ τέτοιες θελήσεις, νὰ πάρῃ τόσο θαρραλέες
πρωτοβουλίες καὶ νὰ καταστήσῃ ἀποδεκτὲς ἀπ' τοὺς συνδημότας του αὐτὲς τὶς φίλιες γιὰ τοὺς λαούς μας καὶ πολὺ αἰσιόδοξες
γιὰ τὸ μέλλον προοπτικές. Δὲν ὑπελόγισε ἢ δὲν ἀντιμετώπισε μικρὲς ἤ μεγάλες ἐναντιότητες ἀπ’ τοὺς συμπολίτες του, δεδομένων τῶν μᾶλλον συχνῶν ἑλληνοτουρκικῶν διαφορῶν καὶ
τριβῶν, ποὺ ἀείποτε δὲν συνέβαλλαν σὲ καλλιέργεια καλῆς γειτονίας καὶ κλίματος ἀμοιβαίας ἐμπιστοσύνης;
Δὲν δυσκολεύτηκε νὰ ἀπαντήσῃ· καὶ τὸ ἔκανε, ὅπως διέκρινα,
μὲ κάποια δόσι ἐγκαυχήσεως καὶ φανερώσεως τῆς ἀνωτερότητος τῆς ἐν Σηλυβρίᾳ κοινωνικῆς τάξεως στὴν ὁποία ἀνῆκε,
καθὼς καὶ τῆς τιμῆς ποὺ παρὰ πάντων ἀπελάμβανε ὡς ὁ ἀρχαιότερος καὶ ὁ πλέον ἐπιτυχημένος γιατρὸς τῆς πόλεως καὶ τῆς
ἐπαρχίας ὅλης.
«Βλέπετε αὐτὸν τὸν κόσμο ποὺ κυκλοφορεῖ ἐξω; εἶπε. Εἴτε
παπποῦδες εἶναι εἴτε πατερᾶδες, εἴτε γιοὶ καὶ ἐγγονοί, πελάτες
μου εἶναι ὅλοι, καὶ ὅλοι μὲ τιμοῦν, ὅλοι προστρέχουν σὲ 'μένα
ὅταν ἀρρωσταίνουν ἢ ὅταν θέλουν νὰ μὲ συμβουλευτοῦν γιὰ
κάτι. Αὐτὴ ἡ ἀγάπη των καὶ ἡ τιμὴ μὲ ἐνθουσιάζει, καὶ μὲ δυναμώνῃ στὸ νὰ κρατάω ἀκόμη ἀνοιχτὸ τὸ ἰατρεῖο μου καὶ νὰ ἀσκῶ
ἐνεργῶς τὴν ἰατρική, παρὰ τὸ προχωρημένο τῆς ἡλικίας μου.
Ποιὸς θὰ διανοηθῇ νὰ μοῦ ἀντείπῃ ἢ νὰ ἐναντιωθῇ; Απ' ἐναντίας, ὅλοι δέχονται καὶ ἐπικροτοῦν ὅ,τι προοδευτικὸ προτείνω,
καὶ ἐγκρίνουν ἀπολύτως τὶς ἐπαφὲς καὶ σχέσεις μου μὲ Ἕλληνες
καὶ μὲ πρόσωπα τοῦ Πατριαρχείου. Καὶ ἐπὶ πλέον, ἔχω νὰ σᾶς
πληροφορήσω, –ὁ Σεβασμιώτατος, ἀπὸ δῶ, τὸ γνωρίζει– ὅτι ὁ
ἐπὶ πολλὰ ἤδη χρόνια Δήμαρχος τῆς Σηλυβρίας, εἶναι γαμβρός
μου, σύζυγος τῆς κόρης μου, ὁ ὁποῖος ἀποδεικνύεται πάντοτε
πρόθυμος στὸ νὰ πραγματώνῃ κάθε πρότασι καὶ κίνησί μου ποὺ
ἀποσκοπεῖ στὴν πολιτιστική, στὴν ἐμπορική, στὴν τουριστικὴ καὶ
στὴν κάθε ἄλλη προαγωγὴ καὶ προβολὴ τῆς πόλεώς μας καὶ τῶν
ἐν γένει. Καὶ δὲν νομίζετε, ὅτι ὅλοι μας καὶ ὁ καθένας μας ἀπ᾿ τὸ πόστο του, χρέος του πρέπει νὰ θεωρῇ καὶ νὰ
προσπαθῇ γιὰ τὸν παραμερισμὸ καὶ τὴν λησμοσύνη τῶν διαφορῶν, καὶ νὰ κοπιάζῃ γιὰ τὴν προσέγγισι καὶ τὴν ὁριστικὴ συμφηλίωσι τῶν λαῶν μας;».
Δἐν χρειάσθηκε τίποτα ἄλλο νὰ προσθέσῃ ὁ τοιαύτης εὐρύτητος ὁριζόντων ὀγδοηκοντούτης γιατρὸς γιὰ νὰ ἐξηγηθοῦν
ὅλα τὰ ὡς ἀνωτέρω. Καὶ οὔτε χρειάζεται νὰ περιγράψω τὰ δημιουργηθέντα στὸν ᾿δικό μου ἐσώκοσμο συναισθήματα ἀπὸ τούτη
τὴν ἐπίσκεψι, τὴν γνωριμία καὶ συνομιλία. Κρίνω ὅμως ἀναγκαῖο
νὰ φανερώσω, ὅτι πρώτη φορὰ μοῦ συνέβη νὰ χαρακτηρίσω καὶ
ὀνομάσω ἕναν τοῦρκο ὄντως φιλέλληνα καὶ φιλορθόδοξο καὶ νὰ
τὸν ἐκδεχθῶ ἔκτοτε καὶ ἐν τοῖς ἑξῆς ὡς προσωπικό μου φίλο.
Ἀλλ' ἐνῶ 'χαιρόμουν γιὰ τὸ γεγονὸς τοῦτο, ἡ σκέψις καὶ ἡ διαπίστωσις ὅτι ὁ προγραμματισμὸς τοῦ γιατροῦ ᾿ματαιώθηκε ἀνεξηγήτως, καὶ ἐπὶ πλέον, ὅτι χίμαιρα ἀποδείχθηκε καὶ ἀπέβη ἡ ἐν
πανδήμῳ συμμετοχῇ σχεδιασθεῖσα ἑορταστικὴ ἐπαναθεμελίωσις
καὶ ἔναρξις ἐπαναδομῆς τοῦ σπιτιοῦ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου, μὲ
περιήγαγε σὲ κατάστασι δυσπεριγράπτου δυσθυμίας καὶ πλήρους βουβαμάρας...
Μόλις ποὺ ἐμπόρεσα νὰ βρῶ τὸ κουράγιο νὰ εὐχαριστήσω τὸν
συνοδὸ φίλτατό μου Μητροπολίτη καὶ νὰ τὸν διαβεβαιώσω γιὰ
τὴν ἄπειρη εὐγνωμοσύνη μου, γιατὶ τούτη ἡ, προσωπικῇ του
ἐμπνεύσει καὶ μεθοδεύσει, ἐμπειρία, πέρα ἀπ' τὸ ὅλως ἀπροσδόκητό της, ἐξελήφθη ἀπὸ 'μένα ὡς εἰδικὴ μὲν ἀπὸ τὸν ἅγιο Νεκτάριο χαρίτωσις, ἀλλὰ καὶ ὑπόθεσις χρέους εὐθύνης καὶ ζήτημα
ἄκρως ἀποκαλυπτικὸ καὶ διαφωτιστικὸ τῆς ὅλης θεματολογίας,
τῶν παραμέτρων του καὶ τῆς λεπτότητος τῶν χειρισμῶν του...
Ὅταν ὅμως ἐφθάσαμε στὸ εὐλογημένο μέρος, οὔτε ἐλαχιστομόριο καταλοίπου δὲν βρήκαμε τοῦ σπιτιοῦ τοῦ ἁγίου
κάποιο λιθαράκι ἢ ξυλαράκι, ποὺ νὰ συγγένευε ἢ νὰ παρέπεμπε
τὸν νοῦ μας εὐθέως στὰ τοῦ ἁγίου, καὶ νὰ συγκινοῦσε ἀμέσως,
ὅπως ἄλλες φορές, τὶς ἐφέσεις τῆς ψυχῆς μας.
Τὸ οἰκόπεδο μόνο
εἴδαμε, καὶ μάλιστα ἐντελῶς ἰδοπεδωμένο καὶ ἀλφαδιασμένο,
καὶ τρόμαξα στὴν σκέψι ὅτι τὴν ἑπόμενη φορὰ πιθανὸν νὰ βλέπαμε ἐκεῖ ὑψούμενη ἢ ἀποπερατωμένη κάποια πέρα ὡς πέρα
ἄσχετη καταστηματική μονάδα ἢ κατοικούμενη ὑπερσύγχρονη
πολυκατοικία, καὶ ἑπομένως στὰ ἑξῆς ὅλως καὶ ἀπὸ ὅλους μας
καὶ διὰ παντὸς ἀπρόσιτη καὶ ἀποφευκτέα... Μόλις δυὸ τρία λεπτὰ σταματήσαμε ἐκεῖ, ἴσα-ἴσα γιὰ περίβλεψι τοῦ τόπου, καὶ γισ
νοερὴ ἐπίκλησι τῆς βοηθείας τοῦ ἁγίου, καὶ ὕστερα... δρόμο...
ὁυαὶ ἐνῷ ὀνόμισα ὅτι αὐτὴ ἡ προσκυνηματικὴ ἐπίσκεψις θὰ
ἦταν καὶ τὸ πέρας τῆς Σηλυβριανῆς ἐκδρομῆς μας, ὁ φίλος
μου Μητροπολίτης, πρὸς ἀπορία μου, ἄλλη καρεύθυνσι ᾽πῆρε
ἀντὶ τῆς γνωστῆς μου πρὸς ἐπιστροφὴ στὴν Κωνσταντινούπολι·
εἶχε, ὡς ἀπεδείχθη, σχεδιασμένη γιὰ τὴν ἀφεντιά μου ἀκόμη μία
ἔκπληξι καὶ ἐν ταὐτῷ ἕνα σπάνιο μάθημα γιὰ τὴν ζωή μου.
Βαδίσαμε ἀκριβῶς πρὸς τὰ κατάντικρυ τῆς ὁδοῦ καὶ βορειοανατολικὰ τοῦ πάλαι ποτὲ σπιτιοῦ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου. Ἐμένα
πάλι μὲ κατέλαβε κάποιο δέος, γιατὶ ἤδη γίναμε ἀντιληπτοὶ ἀπ'
ὅλη τὴν γειτονιά, μὲ ἀποτέλεσμα, πωγωνοφορίας καὶ ρασοφορίας μου ἕνεκεν– νὰ μαζευτοῦν γύρω μας πρὸς θέασι κἄμποσοι
μεσήλικες, ἀρκετοὶ νέοι, καὶ παιδομάνι ὁλόκληρο· δεδομένου, ὅτι
καμμιὰ οἰκογένεια δὲν ὑπάρχει στὴν Τουρκία ποὺ νὰ μὴν εἶναι
ὑπερπολύτεκνη ἢ τοὐλάχιστον πολύτεκνη...
Ἐν ἀμηχανίᾳ διατελοῦντος μου, σχεδὸν διὰ τῆς βίας μὲ ἔμβασε,
ὁ εὐλογημένος, ἀπ' τὴν μισάνοιχτη εἴσοδο στὸν ἐμφανοῦς ταλαιπωρίας διάδρομο τῆς πολὺ ταπεινῆς καὶ πεπαλαιωμένης κατοικίας, ἐνῷ συγχρόνως ᾽φώναζε: «Ἀϊσὲ χανοὺμ ἐφέντιμ», «ἀνετζὶμ
Ἀϊσὲ χανοὺμ ἐφέντιμ». (Κυρία Αϊσέ, μητερούλα μου κυρία Αϊσέ). Παράξενο θάρρος, μυστηριώδης οἰκειότης, ᾿σκέφθηκα μέσα μου, καὶ μὲ ἀγχώδη περίπου ἀναμονὴ περίμενα τὸ ἀποβησόμενο.
− Ἔβετ, μπὶρ ντακικά, γκελίορουμ (Ναί, ἕνα λεπτό, ἔρχομαι)·
ἀκούστηκε νὰ ἀπαντᾷ ἡ νοικοκυρά, ἀπ’ τὰ ἐνδότερα. Καὶ ἕως
ὅτου περάσει τὸ λεπτό, ὁ ἀδελφὸς ξεναγός μου, μοῦ ἔδειξε στοῦ
προθαλάμου τὰ παρέκει πλαϊνὰ περβάζια καὶ σὲ ἄλλα ἀκαθορίστου χρησιμότητος ἀντικείμενα, δέσμη κεριῶν ἀθίκτων καὶ λίγο
πιὸ πέρα ἄλλα μισοκαμμένα καὶ ἄλλα ἀποτελειωμένα μέχρι σημείου προσκολλήσεώς των· ἰδιαιτέρως ὅμως ἐπέστησε τὴν προσοχή μου στοὺς σωροὺς τῶν ἀποκεριῶν σὲ κάποιες κοῦτες καὶ
στὶς πολλὲς κηροσταλαγματιὲς στὸ δάπεδο ἐκείνης τῆς μεριᾶς,
ψιθυρίζοντας στὸ αὐτί μου: αὐτὴ εἶναι ἡ κυρὰ στὴν ὁποία ἀποκαλύφθηκε ὁ ἅγιος Νεκτάριος...
Ἐπηκολούθησε τὸ «χὸς γκελτινίς» (καλῶς ἤλθατε), ἡ ἐξήγησις τοῦ ποιὸς ἤμουν ἐγώ, καί, κατὰ τὴν ξενάγησι στὰ δωμάτια
τοῦ φτωχοδιαμερίσματός της, τέτοια οἰκειότης καὶ ἐγκαρδιότης
ποὺ μὲ ξάφνιασε ὁλοκληρωτικῶς. Καὶ ἐνῷ οἱ δυό τους δὲν
τελείωναν τοὺς... τουρκοχορατάδες, ἐγὼ θαύμαζα τῆς κυρᾶς τὴν
ἁπλότητα καὶ ζήλευα το προνόμιό της, νὰ συνομιλῇ μὲ τὸν συντοπίτη καὶ γείτονά της ἅγιό μας.
Κάποτε τελείωσαν, καὶ κατὰ τὸν ἀποχαιρετισμὸ δὲν διέφυγε
τῆς προσοχῆς μου ἡ διακριτικὴ ἐν τῇ παλάμῃ τῆς ἐναπόθεσις ἀπ'
τὸν Μητροπολίτη χαρτονομίσματος σεβαστῆς ἀγοραστικῆς
ἀξίας, μὲ τὸν χθαμαλόφωνο ἐπίλογο: «καὶ αὐτό, ἕνα μικρὸ δωράκι, τσοτζουκλαρὶν ἰτσίν» (γιὰ τὰ παιδιά)...
Δὲν προλάβαμε κἂν νὰ δρασκελίσουμε τῆς ἐξώπορτας τὸ
κατώφλι καὶ νὰ ἐμπρός μας ἕνας ἔφηβος μὲ σχολικὴ στολὴ ποὺ
ἦταν γιὸς τῆς σπιτονοικοκυρᾶς. Ἀντάλλαξαν μὲ τὸν ἀδελφὸ συνοδό μου δυὸ λόγια, καὶ ὕστερα στραφεὶς ὁ νέος πρὸς ἐμέ, ξεκουμπώνοντας προσεκτικὰ τὸ σακάκι του, ἀνέσυρε ἀπ᾿ τὴν ἐσωτσέπη καὶ μοῦ ἔδειξε ἕναν μικρὸ σταυρὸ ἀπὸ φίλντισι, δείχνοντὰς μου ταυτοχρόνως ὅτι στὰ ἀπέναντι τὸν βρήκε... Λὲς νὰ τὸν
φορούσε κάποτε ὁ ἅγιος Νεκτάριος, εἶπα μέσα μου, καὶ εὐχαρίστησα τὸν νεότουρκο τρεπόντως...
Αὐτὴ ἡ ἐπίσκεψις ἀποτελεῖ σταθμὸ στὴν ἱστορία τῶν «κατὰ ἀνατολὰς» ἐμπειριῶν μου· Μόνιμα ὅμως καὶ ἀνεξίτηλα ἔμεινε
καὶ μένει στὰ ράφια τῆς μνήμης μου καὶ στὰ μύχια τῆς καρδιᾶς
μου, ἡ ὅλη παράστασις σ' ἐκείνη τὴν γωνιά, τοῦ μεγάλου καὶ
παμπάλαιου μαρμάρινου γουδιοῦ, ἀσφαλέστατα ἀπ' ἐκεῖνα
ποὺ κάποτε οἱ γιαγιὲς καὶ οἱ μαννάδες μας τὰ εἶχαν ἐν χρήσει
γιὰ τὸ σπάσιμο τοῦ σιταριοῦ, ὥστε νὰ ἀποβαίνῃ πλιγούρι, ἢ γιὰ
τὴν ἀποφλοίωσή του μετὰ ἀπὸ σχετικὸ βρέξιμο καὶ βασανισμό
του μὲ τὸν γουδοκόπανο, γιὰ νὰ ἀποβῇ κατάλληλο γιὰ κόλλυβα, ἢ γιὰ νὰ ἀποτελέσῃ μετὰ ἀπὸ βρασμὸ μέχρις ἀποχυλώσεως
του τὴν πρώτη καὶ βασικώτατη ὕλη πρὸς παρασκευὴ τῶν σαρακοστιανῶν λειχουδιῶν τῶν παιδικῶν μας χρόνων), ποὺ σημέρα, παραχωρήσει Θεοῦ, στὰ χείλη τοῦ εἶδα νὰ εἶναι κατά
κολλημένα χεριὰ καὶ ἀποκέρια σβηστὰ καὶ ἀναμμένα, καὶ κατάστικτος νὰ εἶναι ὁ περίγυρὸς καὶ τὰ κάτω του ἀπὸ κηροστάλαγματιές, ἀπότοκα τουτέστιν όλα, προσπαθειῶν ἐξιλεώσεως
καὶ ἐπιτεύξεως εὐνοίας τοῦ ἁγίου Νεκταρίου ἀπὸ μιὰ νοικοκυρά
τουρκάλα!... Πόσα τὰ μυστήρια καὶ ποῖαι αἱ βουλαί Σου Χριστέ μου!
Ξεχειμώνιασα στὸ Ἁγιονόρος, καὶ μόλις καλοσύνεψαν οἱ καιροί
(Ἄνοιξις τοῦ 1998), ἀπεφάσισα νὰ ταξιδέψω πρὸς Αἴγινα καὶ
Ὕδρα, γιὰ νὰ προσκυνήσω τὸ ἱερὸ λείψανο τοῦ ἁγίου, νὰ ζητήσω
τὴν χάρι καὶ βοήθειά του, καὶ γιὰ νὰ συζητήσω ἀκολούθως ἐκ τοῦ
σύνεγγυς μὲ τὸν ἐπιχώριο καὶ ἁρμόδιο ἱεράρχη τὸ ὅλο θέμα.
Συνοδό μου προσέλαβα, κληρικὸ ἱεροκήρυκα ὑπηρετοῦντα ἐν
Ἀθήναις, (Ἀρχιμ. Νεκτάριο Ζιόμπολα) ὁ ὁποῖος ὑπῆρξε μαθητής μου στὴν Ἀθωνιάδα, ὁ ὁποῖος στὸ ἄκουσμα τοῦ σκοποῦ τοῦ
ταξιδιοῦ μου ᾽σκίρτησε κυριολεκτικῶς, καὶ καθὼς ταὐτώνυμος
τοῦ ἁγίου, ψυχῇ τε καὶ καρδίᾳ ἐτέθη στὴν διάθεσί μου.
Στὴν Αἴγινα, κληρικοὶ ποὺ ὑπηρετοῦσαν στὸ Προσκύνημα,
μᾶς πληροφόρησαν ὅτι περίττευε ἡ διαπεραίωσίς μας στὴ Ὕδρα
διότι ὁ Σεβασμιώτατος, βαρέως ἀσθενῶν, ἀπὸ καιροῦ ἐνοσηλεύετο σὲ Νοσοκομεῖο τῶν Ἀθηνῶν, καὶ ὅτι ἐπιτελεῖς του κληρικοί
(ἐν οἷς καὶ ὁ Πρωτοσύγκελλος), κατὰ γνωστὸ σ' αὐτοὺς προγραμματισμό, ἔμελλαν νὰ καταφθάσουν στὴν Αἴγινα μετὰ ἀπὸ
δίωρο περίπου, καὶ ἑπομένως θὰ ἐμπορούσαμε νὰ τοὺς περιμέ-
νουμε ἀφοῦ τὸ θεωρούσαμε τόσο ἀναγκαῖο.
Κατὰ παράκλησί μου 'τηλεφωνήθηκε ὁ Πρωτοσύγκελλος γιὰ
τὸ ἐνδιαφέρον μου καὶ γιὰ τήν πρόθεσί μου νὰ τὸν περιμένω, καὶ
ἕως ὅτου παρέλθη ὁ ρηθεὶς χρόνος, κρίναμε σκόπιμο νὰ ἐπισκέφθοῦμε τὸ Δημαρχεῖο τῆς Αἰγίνης, πρὸς σχετικὴ ἐνημέρωσι καὶ
τῶν ἐντοπίων ἀρχόντων.
Μέγας ὑπῆρξε ὁ βαθμὸς τῆς συγκινήσεώς των στὸ ἄκουσμα
τῶν ἐξιστορηθέντων καὶ ἀπροσδόκητος ὁ ἐνθουσιασμός των
στὴν πρότασί μου νὰ διενεργηθοῦν τὰ δέοντα πρὸς ἀδελφοποίησι τῶν δήμων Αἰγίνης καὶ Σηλυβρίας, κατὰ μίμησι προγενεστέρων παραδειγμάτων (λ.χ. Νέου Προκοπίου Εὐβοίας-Προκοπίου
Καππαδοκίας).
Συμπερασματικῶς, ἐπειδὴ τὸ ζήτημα εἶχε καὶ τὴν ἱεροκανονική του διάστασι, καταλήξαμε νὰ προηγηθῇ ἡ συνεννόησίς μου μὲ
τὸν Μητροπολίτη ἢ μὲ τοὺς ἐπιτελεῖς του, τὴν ἄφιξι τῶν ὁποίων
ἀνέμενα, καὶ ὕστερα ἐν συντονισμῷ νὰ ἐπακολουθηθοῦν τὰ δημοτικοινωνικοπολιτιστικά. Ὑπεσχέθησαν ἐν χαρᾷ συνηγορία
πρὸς κάθε κατεύθυνσι καὶ ἐνεργό συμπαράστασι πρὸς ἐπίτευξι
τῶν σκοπουμένων.
Καταἱ ἡ μὲν συνάντησις ἐκείνη ἐπετεύχθη, ἀλλὰ κατέληξε σὲ
ἀπογοήτευσι, ἡ ἀνάμνησίς τῆς ὁποίας μὲ καταθλίβει βαθύτατα. Ἔπεσα, κατὰ τὸ δὴ λεγόμενο, «ἀπ᾿ τὰ σύννεφα», ὅταν ἤκουσα ἀντιπαρατιθέμενες φράσεις ὅπως: Ἡ ὑγεία τοῦ Σεβασμιωτάτου δὲν ἐπιτρέπει νὰ τὸν ἐνοχλήσουμε μὲ ἐπισκέψεις καὶ εἰσηγήσεις τοιούτου εἴδους. Δὲν δόθηκε συνέχεια στοὺς σχεδιασμοὺς
τοῦ ἐν Σηλυβρίᾳ ἰατροῦ λόγῳ τοῦ κυμαινομένου τῶν σχέσεων
τῶν χωρῶν μας. Πῶς μποροῦμε νὰ ἐμπιστευθοῦμε καὶ νὰ εὐελπιστήσουμε ὅτι εὐχερῶς καὶ ἀνεμποδίστως θὰ πηγαίνουμε πρὸς
ἐπίσκεψι καὶ τιμητικὴ προσκύνησι τοῦ σπιτιοῦ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου; Εἶναι σἂν νὰ πετάξουμε στὸν ἀέρα 10.000.000 δραχμές...
κλπ. κλπ.
Εἶχα χάσει τὴν ψυχραιμία μου καὶ κατέβαλα προσπάθεια νὰ
ἀποκρύψω τὴν ταραχὴ τῆς ψυχῆς μου. Θυμᾶμαι ὅμως ὅτι
ἐκφράζοντας τὴν βαθύτητα τῆς λύπης μου εἶπα: καὶ στὴν χειροτέρα ἀκόμη τῶν περιπτώσεων ἐὰν ἐπέπρωτο ποτὲ νὰ βρεθοῦμε,
δὲν ἄξιζε, χάριν τοῦ ἁγίου Νεκταρίου «νὰ πετάξουμε στὸν ἀέρα
10.000.000 δραχμῶν», ὅταν μάλιστα ἡ πίστις καὶ ἡ εὐλάβεια τῶν
μυριάδων πιστῶν ποὺ κατ' ἔτος καταφθάνουν στὴν Αἴγινα στὰ
παρὰ τὸ ἅγιο σκῆνος του παγκάρια καταθέτει ποσὰ τὰ ὁποῖα
σεῖς καλλίτερα ἀπὸ κάθε ἄλλον γνωρίζετε σὲ πόσα ἑκατομμυρια δραχμῶν ἀνέρχονται; Τὸ ἠθικὸ καὶ πνευματικὸ κέρδος θὰ
εἶναι ἀναμφισβήτητο, ἀφοῦ θὰ ξανακτισθῇ τὸ σπίτι τοῦ ἁγίου
Ὅταν δὲ ἐνῷ ὁγηγούμεθα πρὸς τὸ λιμάνι, γιὰ νὰ πάρουμε τὸ
πλοῖο ἐπιστροφῆς, καὶ συνέβη νὰ μοῦ δείξουν τὸ ἐν Αἰγίνῃ ἐπισκοπεῖο τοῦ Μητροπολίτου, δὲν μπόρεσα νὰ συγκρατηθῶ καὶ
ἀποτεινόμενος στὸν Πρωτοσύγκελλο εἶπα: Δηλαδὴ ὁ Σεβασμιώτατος ἅγιος Ὕδρας ἔχει δύο εὐπρεπέστατα σπίτια (τὰ ἐπισκο-
πεῖα), ἕνα στὴν Ὕδρα καὶ ἕνα στὴν Αἴγινα, ὁ ἅγιος Νεκτάριος
δὲν μπορεῖ νὰ ἰδῇ ἀνωκοδομημένο οὔτε τὸ πατρογονικό του...
Απελπισθεὶς ὡς ἀνωτέρω, ἔκρινα ὅτι μᾶλλον ἀφ' ἑαυτοῦ ἐν
Ἀποῖς τοῖς ἑξῆς ἔπρεπε νὰ ἐνεργήσω ὅπου καὶ ὅπως ἄλλως θὰ μποροῦσα. Ἔτσι, τῇ διαμεσολαβήσει συνεργατῶν μου, ἐπισκεφθήκάμε κάποιους εὐλαβεῖς Θεσσαλονικεῖς παράγοντας (ἐν οἷς τὸν
διευθυντὴ τοῦ εὐαγοῦς ἱδρύματος «Ἅγιος Νεκτάριος» κ. Ταγαράχη), οἱ ὁποῖοι ἀπεδείχθησαν πρόθυμοι νὰ συμβάλουν στὴν
πραγμάτωσι τοῦ ποθουμένου, ἔταξαν μάλιστα πρῶτοι κάποια
σεβαστὰ ποσὰ ἐκ προσωπικῶν των οἰκονομιῶν νὰ καταβάλουν,
καὶ ἀφήκαμε τὰ περαιτέρω στὴν πρόνοια τοῦ Θεοῦ καὶ στὴν μεσιτεία τοῦ ἁγίου Νεκταρίου. Ἐκλάβαμε δὲ ὡς χρέος, νὰ προσπαθήσουμε ὅλαις δυνάμεσι, ἔστω καὶ μὲ τὸ ἐνδεχόμενο νὰ μὴ
μποροῦμε ὀψέποτε, λόγῳ συγκυριῶν, νὰ ἐπισκεπτώμεθα τὸ ἀπὸ
μᾶς ἀναδομηθησόμενο καὶ στὸ ἀρχικὸ κάλλος του ἀποκατασταθησόμενο σπίτι τοῦ ἁγίου Νεκταρίου. Μήπως, ἄλλωστε, θὰ ἦταν
τὸ μόνο δικό μας ἀπὸ ἐκεῖνα τὰ σπίτια καὶ μνημεῖα τῶν πάππων
καὶ προπάππων μας ποὺ κατέλαβαν, καταλαμβάνουν καὶ ἀσυστόλως σφετερίζονται οἱ Τοῦρκοι
Ἐμένα ὅμως μονίμως μὲ κατέτρωγε ὁ λογισμός: ἂν ἐν τῷ μεταξὺ δὲν ἐπανεξελέγετο ὁ φιλέλλην δήμαρχος καὶ τὸν διεδέχετο
κάποιος ἀπρόσιτος καὶ ὅλως ἀλλόφρων; ἢ πολλῷ χεῖρον, ἂν ἀπέθνησκε ὁ γηραλέος φίλος μας γιατρὸς Κοζάνογλου;...
προσπάθειές
εὐωδώθηκαν, ἐπειδὴ οἱ ἑλληνοτουρκικὲς τριβὲς βρῆκαν καὶ
πάλι τὴν ἔξαρσί των, καὶ ἐπειδὴ συνεπείᾳ τούτων ἄρχισαν νὰ
στενεύουν οἱ δίαυλοι ἐπικοινωνίας καὶ νὰ κλείνουν σχεδὸν ἑρμητικῶς οἱ κἄποτε εὐάνοικτες πόρτες. Βλέπετε οἱ εὐκαιρίες δράσεως τῶν δεόντων καὶ ἐπιτεύξεως τῶν καρδιοποθήτων δὲν δίδονται κάθε μέρα...
Αναβρέθηκα παρεπίδημος στὴν Κωνσταντινούπολι κατὰ τὴν
πρώτη ἑβδομάδα τοῦ Νοεμβρίου τοῦ 1999 κατ' ἐπιστροφὴ
ἀπὸ ταξίδι στὴν Ρουμανία, ὅπου, θελήσει καὶ προσκλήσει τῆς
Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Τοπικῆς Ἐκκλησίας καὶ τῆς Ρουμανικῆς κυβερνήσεως, ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης μας, ᾿τέλεσε τὸν δι᾿
ἱερῶν ἐγκαινίων καθαγιασμὸ τοῦ στὴν Πανεπιστημιούπολι τοῦ
Βουκουρεστίου νεοεγερθέντος ἱεροῦ ναοῦ ἐπ᾿ ὀνόματι τοῦ ἁγίου
Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ (καθ' ὅν, ἀγαθύνσει καὶ προτροπῇ τοῦ
Πατριάρχου μας ἤμουν κι' ἐγὼ συναριθμημένος στὴν πολυμελῆ
συνοδεία του· κατὰ δὲ τὴν τελετὴ τῶν ἐγκαινίων μοῦ εἶχε ἀνα
τεθῆ οἱονεὶ ὁ ἁγιορείτικος ρόλος τοῦ Τυπικάρη).
Κατ' ἐκεῖνες τις μέρες καὶ ἐπ᾽ εὐκαιρίᾳ τῆς ὁσονούπω ἐγγιζούσης ἑορτῆς τῆς μνήμης τοῦ ἁγίου Νεκταρίου, (9 Νοεμβρίου), τῇ
προνοίᾳ καὶ πρωτοβουλίᾳ τῶν Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν
Σελευκείας Κυρίλλου καὶ Θεοδωρουπόλεως Γερμανοῦ, ὠργανώθηκε προσκυνηματικὴ ἐκδρομὴ ὁμογενῶν πιστῶν στὴν Σηλυβρία,
τὴν γενέτειρα τοῦ ἁγίου Νεκταρίου, ἐπίκεντρο προγραμματισμοῦ
τῆς ὁποίας ἦταν ἡ τέλεσις θείας λειτουργίας σὲ κἄποιον ἐκεῖ χῶρο.
Ὁ φίλτατός μου ἅγιος Σελευκείας ἐξήγησε, ὅτι ὡς….. ναός μας
θὰ ᾽χρησίμευε ἡ βυζαντινῶν χρόνων καὶ συγκεκριμένως ὑπὸ τοῦ
(τῆς ἐποχῆς τῶν Καντακουζηνῶν) Μεγάλου Δουκὸς Ἀλεξίου
Ἀποκαύκου (†1345) κτισθεῖσα τεραστίων διαστάσεων Στέρνα, στὰ
ἐνδότερα τῆς ὁποίας κατόπιν σχετικῆς τῶν τοπικῶν ἀρχῶν ἀδείας
τὰ τελευταῖα χρόνια παρέχεται ἡ δυνατότης τελέσεως θείας λειτουργίας κατὰ τὴν μνήμη τοῦ ἁγίου Νεκταρίου· καὶ ᾽πρότεινε
εὐγενῶς νὰ μετάσχω τῆς ὅλης προσπαθείας καὶ νὰ προστῶ μάλιστα τῆς Θείας Λειτουργίας. Θὰ ἄφηνα νὰ χαθῇ τέτοια εὐκαιρία;...
Ἡ τεραστία αὐτὴ βυζαντινὴ Κιστέρνα, ἀποτελεῖ σήμερα τὸ Ἀρχαιολογικό Μουσεῖο τῆς πόλεως. Ἄνωθί της βρίσκεται τζαμί, τὸ ὁποῖο
κτίσθηκε μέ… τὰ ὑλικὰ τοῦ μεγαλοπρεπεστάτου κάποτε ἱεροῦ ναοῦ
τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου, τὸν ὁποῖο κατεδάφισαν οἱ τοῦρκοι
εὐθὺς μετὰ τὴν μικρασιατικὴ καὶ θρακικὴ καταστροφὴ καὶ τὴν ἀμέσως
μετὰ ἐπακολουθήσασα ἀνταλλαγὴ τῶν πληθυσμῶν.
Προφανῶς μὲ τὶς εἰσηγήσεις τοῦ γιατροῦ κ. Κοζάνογλου καὶ τὶς
ἐνέργειες τοῦ γαμβροῦ του Δημάρχου, ἐντὸς τοῦ μουσείου τούτου ἔχει
ταξινομηθῆ ὅ,τι προχριστιανικό, χριστιανικό, βυζαντινὸ καὶ μεταβυζαντινὸ ἐνθύμιο βρέθηκε καὶ περισυνελλέγη ἀπὸ διάφορες τοποθεσίες
τῆς Σηλυβρίας καὶ τῶν περιχώρων της, ἤτοι: κιονόκρανα, ἐπιγραφές,
μαρμάρινοι καὶ σιδερένοι σταυροί, ἐπιτύμβιες πλάκες καὶ πάσης φύσε
ως καὶ ποικιλίας ἄλλα ἀντικείμενα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου