14 Οκτωβρίου - Πριν από 390 χρόνια, ο Πατριάρχης Φιλάρετος (Ρομάνοφ) /1553 - 14/10/1633/, πατέρας του πρώτου τσάρου της οικογένειας Ρομανόφ - Μιχαήλ Φεντόροβιτς /+07/23/1645/, ανιψιός της βασίλισσας Αναστασίας, ο πρώτος σύζυγος του Τσάρου Ιβάν Βασιλίεβιτς του Τρομερού, πέθανε στον Κύριο /+ 28/03/1584/ - ο πρώτος Ρώσος Τσάρος που στέφθηκε Τσάρος.
Ο Πατριάρχης Φιλάρετος ήπιε ως τον πάτο το ποτήρι της πικρίας και της ταπείνωσης. Ήταν ευτυχισμένος μόνο στις μέρες της νιότης και των γηρατειών του, και είκοσι χρόνια σχεδόν συνεχούς ταλαιπωρίας χωρίζουν τα φωτεινά του χρόνια με μια μαύρη ρίγα.
Συκοφαντία, φόβος βασανιστηρίων, εξορία, αναγκαστικός χωρισμός από αγαπητούς συγγενείς και καταναγκασμός, στέρηση τιμών, πλούτου, ελευθερίας, αιχμαλωσίας, βεβήλωσης - αυτά είναι τα δεινά που έπληξαν τον Πατριάρχη Φιλάρετο το ένα μετά το άλλο σε αδιάσπαστη αλυσίδα.
Κατά τη διάρκεια των προβλημάτων, πέρασε περισσότερα από οκτώ χρόνια στην αιχμαλωσία. Αυτή η μακρόχρονη αιχμαλωσία, σε συνδυασμό με σοβαρές κακουχίες για τον επίσκοπο Φιλάρετο, τον εξύψωσε πολύ στα μάτια όλων των γιων της Ρωσίας: τον έβλεπαν ως μάρτυρα που υπέφερε για την Πατρίδα και για την Ορθόδοξη πίστη.
Στις 14 Ιουνίου 1619 η Μόσχα υποδέχτηκε τον Μητροπολίτη Φιλάρετο. Η πρωτεύουσα ήταν θριαμβευτική: σε όλες τις εκκλησίες και τα μοναστήρια ψάλλονταν ευχαριστήρια προσευχές με κουδούνισμα. Προς τιμήν αυτού, ο Τσάρος Μιχαήλ Φεντόροβιτς διέταξε την απελευθέρωση των κρατουμένων από τη φυλακή και ίδρυσε μια εκκλησία στη Μόσχα στο όνομα του προφήτη Ελισσαίου, που γιορτάζεται στις 14 Ιουνίου.
Ο Επίσκοπος Φιλάρετος έλαβε την τελετουργική του τοποθέτηση στον πατριαρχικό βαθμό στον Καθεδρικό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου από τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Φεοφάν και άλλους Ρώσους ιεράρχες.
Ως πατέρας του νεαρού βασιλιά και άνθρωπος με πολιτικά και πολιτική εμπειρία, απολάμβανε μεγάλη εξουσία και επιρροή. Όλα τα κρατικά και ανακτορικά γεγονότα που έλαβαν χώρα στη Μόσχα από το 1619 έως το 1633 συνδέονται με το όνομά του.
Στα εκκλησιαστικά πράγματα υποστήριξε με κάθε δυνατό τρόπο την αγνότητα της Ορθοδοξίας. Ειδικότερα, αυτό εκφράστηκε στην ανάπτυξη της εκτύπωσης των λειτουργικών βιβλίων και στη μεταρρύθμιση της εκκλησιαστικής διοίκησης.
Έχτιζε και στόλισε εκκλησίες, ήταν φιλεύσπλαχνος προς τον κλήρο, γενναιόδωρος στους φτωχούς αδελφούς, φρόντιζε για τον λαμπρό εορτασμό των εκκλησιαστικών εορτών και την τάξη στη λειτουργία.
Κάτω από αυτόν, συντάχθηκε ολόκληρος χάρτης για το trezvon, την εφαρμογή του οποίου παρακολουθούσε αυστηρά. «Ήταν πικραμένος και καχύποπτος και τόσο δυνατός που ο ίδιος ο βασιλιάς τον φοβόταν». Αυστηρός απέναντι στους ένοχους, αλλά δίκαιος.
Η αυστηρή δίωξη της θρησκευτικής ελεύθερης σκέψης και η ηθική χαλαρότητα εκφράστηκαν για να σταματήσουν οι τσακωμοί με τις γροθιές, οι εξαχρειωμένες συγκεντρώσεις, η τετραγαμία και ορισμένες ειδωλολατρικές τελετουργίες.
Ο Πατριάρχης Φιλάρετος ζήτησε επίμονα την αναβάπτιση των Λατίνων που προσηλυτίστηκαν στην Ορθοδοξία και το 1620, σε κληρικό συμβούλιο, καταδίκασε τη γνώμη του Μητροπολίτη Κρουτίτσας Ιωνά, ο οποίος θεώρησε σε αυτές τις περιπτώσεις μόνο το χρίσμα αρκετή.
Όντας ο γονιός του κυρίαρχου, ήταν επίσημα συγκυβερνήτης του μέχρι το τέλος της ζωής του. Χρησιμοποίησε τον τίτλο «Μεγάλος Κυρίαρχος» και έναν εντελώς ασυνήθιστο συνδυασμό του μοναστηριακού ονόματος «Filaret» με το πατρώνυμο «Nikitich». Κρατικοί καταστατικοί χάρτες εκείνης της εποχής γράφτηκαν για λογαριασμό του τσάρου και του πατριάρχη.
Ο Πατριάρχης δεν ήταν λάτρης του χρήματος και διακρινόταν από αίσθημα ευγνωμοσύνης· ευνοούσε όλους όσους στάθηκαν σταθερά στην υπηρεσία του κυρίαρχου σε «εποχές απάτριδων».
Καθώς ίδρυσε εκκλησίες του Θεού στη γη της Μόσχας, ο Πατριάρχης Φιλάρετος δεν ξέχασε τη μακρινή Σιβηρία. Εγκαταστάθηκε εκεί αρχιεπισκοπική έδρα στην πόλη Τομπόλσκ. Οι σχέσεις μεταξύ των Ρώσων και των Πατριαρχών της Ανατολής επανήλθαν και οι εκπρόσωποί τους άρχισαν να έρχονται πρόθυμα στη Μόσχα.
Ένα εξαιρετικό γεγονός για τη Ρωσική Εκκλησία κατά τη διάρκεια του πατριαρχείου του Φιλάρετου ήταν η μεταφορά του Ράβεντου του Κυρίου από την Περσία και η καθιέρωση του εορτασμού του.
Ο Πατριάρχης Φιλάρετος πέθανε στις 14 Οκτωβρίου 1633.
Στον πέτρινο τάφο του πατριάρχη στον καθεδρικό ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, υπήρχε μια επιγραφή: «Στις 14 Οκτωβρίου, την τελευταία ώρα της ημέρας, ο Μέγας Ηγεμόνας Τσάρος και Μέγας Δούκας Μιχαήλ Φεντόροβιτς πάσης Ρωσίας, Αυτοκράτης, εκοιμήθη, πατέρας από σαρκικό γέννηση, και πατέρας και προσκυνητής κατά πνευματικό βαθμό. Μέγας Κύριε και Κυρίαρχε, ο Αγιώτατος Φιλάρετος, με τη χάρη του Θεού, Πατριάρχη Μόσχας και πάσης Ρωσίας».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου