Ὁ Ἰησοῦς λοιπόν, ὅταν εἶδεν ὅλα ἐκεῖνα ὁποῦ ἤρχουνταν ἀπάνω του,
ἐβγῆκεν ἔξω καὶ λέγει τους· Τίνα ζητᾶτε; 5 Τοῦ ἀπεκρίθηκαν· Ἰησοῦν
τὸν Ναζωραῖον. Λέγει τους ὁ Ἰησοῦς· Ἐγὼ εἶμαι. Καὶ ἐστέκετον μετ᾿
αὐτοὺς καὶ ὁ Ἰούδας ὁποῦ τὸν ἐπαράδιδε. 6 Ὅταν τοὺς εἶπεν λοιπόν· Ὅτι
ἐγὼ εἶμαι, ἐσύρθηκαν ὀπίσω, καὶ ἔπεσαν κάτω. ' Καὶ πάλιν τοὺς ἐμε-
τερώτησε· Τίνα ζητᾶτε; Καὶ ἐκεῖνοι εἶπαν· Τὸν Ἰησοῦν τὸν Ναζωραῖον.
8 Ὁ Ἰησοῦς τοὺς ἀπεκρίθη· Εἶπά σας ὅτι ἐγὼ εἶμαι· ἐὰν λοιπὸν ζητᾶτε
ἐμένα, ἀφῆτε τούτους νὰ ὑπᾶσιν, 9 Διὰ νὰ πληρωθῇ ὁ λόγος τὸν ὁποῖον
εἶπεν· Ὅτι ἐκείνους ὁποῦ μοῦ ἔδωκες, δὲν ἔχασα ἀπ᾿ αὐτοὺς κανένα.
Ὁ Ἰησοῦς προσέρχεται πρῶτος καὶ ρωτάει: ποιὸν θέλετε; Τοῦ λένε:
Ἰησοῦν τὸν Ναζωραῖον. Τοὺς ἀπαντάει: Ἐγὼ εἶμαι. Ἡ ἔκπληξη τῶν
ἀνθρώπων στὸν στίχο 6, ὅταν εἶπε «ἐγὼ εἶμαι», εἶναι σημαντική. Δηλαδή
πᾶνε νὰ συλλάβουν ἕναν ἐγκληματία οἱ ρωμαῖοι στρατιῶτες, ἡ φρουρά,
καὶ βλέπουν ἕναν ἄνθρωπο ἤρεμο ποὺ τοὺς λέει «ἐγὼ εἶμαι», καὶ αὐτὸ
τοὺς ἐκπλήσσει μέχρι τοῦ σημείου νὰ ἐκδηλώσουν αὐτὴ τὴν ἔκπληξη
μὲ κίνηση ἔντονης ἀπορίας.
Ο Ἰούδας, ποὺ εἶναι παρών, ἔχει ξανακούσει τὴν ἀποκαλυπτικὴ δήλωση τοῦ Ἰησοῦ: Ἐγώ εἰμι, μιὰ δήλωση ποὺ ἔρχεται ἀπὸ πολὺ παλιά, ἀπὸ τὶς θεοφάνειες τοῦ Θεοῦ στοὺς φίλους του καὶ στὸν λαό του: Ἐγώ
εἰμι ὁ Ων ( Ἔξοδ. 3,14), ἤ; Ἐγώ εἰμι Κύριος ὁ Θεός σου (Εξοδ. 20,2).
Ὁ Ἰησοῦς, ὡς Χριστός, θὰ συνεχίσει τὸν αὐτοπροσδιορισμὸ ποὺ παραπέμπει στὴ θεϊκότητά του, καὶ ποὺ τὸν συνδέει μὲ τὸν Πατέρα του.
Πολλὲς φορὲς καταθέτει τὴν αὐτοπροσδιοριστικὴ αὐτὴ δήλωση: Ἐγώ
εἰμι. Αναφέρω μερικὲς περιπτώσεις ἀπὸ τὸ κατὰ Ἰωάννην εὐαγγέλιο:
Ἐγώ εἰμι· μὴ φοβεῖσθε (6,20)· 'Εγώ εἰμι ὁ ἄρτος ὁ ζῶν (6,51)· Ἐγώ
εἰμι τὸ φῶς τοῦ κόσμου (8,12)· Ἐγώ εἰμι ὁ μαρτυρῶν περὶ ἐμαυτοῦ
(8,18)· Ἐὰν γὰρ μὴ πιστεύσητε ὅτι ἐγώ εἰμι, ἀποθανεῖσθε ἐν ταῖς
ἁμαρτίαις ὑμῶν (8,24)· "Οταν ὑψώσητε τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου, τότε
γνώσεσθε ὅτι ἐγώ εἰμι (8,28)· Εἶπεν αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς· Ἐγώ εἰμι ἡ
ἀνάστασις καὶ ἡ ζωή (11,25)· Λέγει αὐτῷ Θωμᾶς· Κύριε, οὐκ οἴδαμεν
ποῦ ὑπάγεις· καὶ πῶς δυνάμεθα τὴν ὁδὸν εἰδέναι; Λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς·
Ἐγώ εἰμι ἡ ὁδὸς καὶ ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή (14,5-6)· Ἐγώ εἰμι ἡ ἄμπελος
ἡ ἀληθινή (15,1). Επομένως τὸ Ἐγώ εἰμι, ἐνῶ δείχνει νὰ ἀπευθύνεται
πρὸς τοὺς διῶκτες του, κατ' οὐσίαν ἀπευθύνεται στοὺς μαθητές του
καὶ στὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας του, δείχνοντας ποιὸς ἐξουσιάζει καὶ κα-
τευθύνει τὴν ἱστορία πρὸς ἕνα αἴσιο ἐσχατολογικὸ τέλος. Ἄλλωστε,
ἐδῶ, στὸ περιστατικὸ τῆς σύλληψης τοῦ Ἰησοῦ, τίθεται τὸ ἐρώτημα:
ποιὸς συλλαμβάνει ποιόν, ἢ ποιὸς παραδίδεται. Θυμίζω τὴν προσέγγιση
ποὺ καταθέτει ἡ Ἐκκλησία μέχρι σήμερα γιὰ τὴν παράδοση τοῦ Ἰησοῦ
στοὺς διῶκτες του, ὅπως διατυπώνεται στὴ θεία Εὐχαριστία κατὰ τὴν
ἁγία Αναφορά: ... τῇ νυκτὶ ᾗ παρεδίδετο, μᾶλλον δὲ ἑαυτὸν παρεδίδου
ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς... Γι' αὐτὸ καὶ ὑπογραμμίζεται τὸ ἑκούσιο
στοιχεῖο τοῦ Πάθους.
Στοὺς στ. 8 καὶ 9 δείχνει νὰ ἀναλαμβάνει ὅλες τὶς συνέπειες τοῦ
πάθους, ἀπαλλάσσοντας τοὺς μαθητές του (ἄφετε τούτους ὑπάγειν),
συνεπὴς στὴν ἀποστολὴ ποὺ ἀνέλαβε ἀπὸ τὸν Πατέρα γιὰ τὴ διαφύλαξη
τῶν μαθητῶν, καὶ ποὺ διατυπώθηκε στὸν στ. 42 τοῦ 17ου κεφαλαίου,
ὥστε νὰ συνεχιστεῖ τὸ ἔργο τους στὴν Ἐκκλησία. Ἐνδιαφέρον εἶναι ὅτι
ἡ ἔκφραση «γιὰ νὰ ἐκπληρωθεῖ ἡ γραφὴ» δὲν ἀναφέρεται σὲ προφητικὲς
ἐπισημάνσεις τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἀλλὰ σὲ λόγο ποὺ μόλις στὸ
προηγούμενο κεφάλαιο κατατέθηκε. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὁ εὐαγγελιστὴς
ἔχει πλήρη συνείδηση τοῦ χαρακτήρα τοῦ εὐαγγελίου του, συναριθμών-
τας το στὸ σύνολο τοῦ θείου λόγου τῆς Ἁγίας Γραφῆς.
Ἡ διήγηση κρύβει ἕνα δραματικὸ στοιχεῖο, ὅσον ἀφορᾶ τὴ διαφύλαξη
τῶν μαθητῶν (οὐκ ἀπώλεσα ἐξ αὐτῶν οὐδένα). Οἱ περισσότεροι μαθητές, πρέπει νὰ τὸ ποῦμε, μόλις συλλαμβάνεται ὁ Ἰησοῦς τὸν «ἐγκαταλείπουν», ἐκτὸς ἀπὸ τὸν Ἰωάννη καὶ τὸν Πέτρο ποὺ θὰ εἰσέλθουν στὴν
αὐλὴ τοῦ ἀρχιερέα". Ὑπάρχει μία παράδοση, ὅτι οἱ μαθητὲς ἔφυγαν
καθ' ὑπόδειξιν τοῦ ἴδιου τοῦ Ἰησοῦ. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ἡ πραγματικὴ
μάχη θὰ δοθεῖ ἀργότερα καὶ μὲ ἄλλους ὅρους. Ἡ μάχη θὰ δοθεῖ ὅταν θὰ
ἔλθει ὁ Παράκλητος, ὅπως ἔχει προετοιμάσει ὁ Ἰησοῦς τοὺς μαθητές
του. Εἶναι ἀρκούντως(;) προετοιμασμένοι οἱ μαθητὲς γιὰ τὶς μάχες
ποὺ θὰ δώσουν ἐναντίον τῶν δυνάμεων τοῦ κόσμου τούτου. Ἡ παρακαταθήκη ποὺ τοὺς ἀφήνει ὁ Διδάσκαλος εἶναι σαφής: Ἐν τῷ κόσμῳ
θλῖψιν ἕξετε· ἀλλὰ θαρσεῖτε, ἐγὼ νενίκηκα τὸν κόσμον (Ἰωάν. 16,33).
᾿
Δημήτρης Μαυρόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου