ΕΞΟΔΟΣ- Η ΤΕΤΑΡΤΗ ΠΛΗΓΗ ΤΟΥ ΦΑΡΑΩ. ΟΙ ΣΚΥΛΟΜΥΓΕΣ.

Οι σκυλόμυγες (8,16-28)

Και είπε ό Κύριος στον Μωυσή: «Ξύπνησε νωρίς το πρωί και παρουσιάσου μπροστά στον Φαραώ, όταν αυτός θα πάει στον ποταμό, και να του πεις Αυτά λέγει ό Κύριος- Άφησε τον λαό Μου να πάει να Με λατρεύσει στην έρημο αν δεν θελήσεις να αφήσεις τον λαό Μου να φύγει, θα στείλω σκυλόμυγες πάνω σου και στους αυλικούς σου και στο λαό σου και στις οικίες σας- οι οικίες των Αιγυπτίων, ακόμη και ή γη στην οποία πατούν, θα γεμίσουν από σκυλόμυγες.

Θα δοξάσω όμως εκείνη την μέρα την γη Γεσέμ, στην οποία κατοικεί ό λαός Μου, γιατί εκεί δεν θα υπάρξουν καθόλου μύγες, για να γνωρίσεις ότι Εγώ είμαι ό Κύριος όλης της γης. Έτσι θα κάνω διάκριση μεταξύ του λαού μου και του λαού σου-το σημείο αυτό στην χώρα θα γίνει αύριο».Και ό Κύριος έπραξε έτσι - πλήθη από σκυλόμυγες μπήκαν στα ανάκτορα του Φαραώ και στις οικίες των αυλικών του και σ' όλη την γη της Αιγύπτου. Ή χώρα καταστράφηκε από τις μύγες.

Και κάλεσε ό Φαραώ τον Μωυσή και τον Ααρών και είπε: «Πηγαίνετε να κάνετε θυσία στον Κύριο τον Θεό σας σ' αυτή την χώρα».

Αλλά ό Μωυσής είπε: «Δεν είναι ορθό να γίνει έτσι, γιατί εμείς θυσιάζουμε στον Κύριο τον Θεό μας θυσίες, τις όποιες οι Αιγύπτιοι θεωρούν βδελυκτές. Εάν, λοιπόν, εμείς θυσιάσουμε

ενώπιον των Αιγυπτίων θυσίες πού τις βδελύσσονται, θα μάς λιθοβολήσουν.

Θα κάνουμε τριήμερη πορεία στην έρημο για να προσφέρουμε θυσίες στον Θεό μας, όπως μάς είπε ό Κύριος».

Τότε είπε ό Φαραώ: «Θα σας αφήσω να πάτε για να προσφέρετε θυσίες στον Θεό σας στην έρημο- μόνο μην πάτε μακριά. Προσευχηθείτε στον Κύριο και για μένα».

Και είπε ό Μωυσής- «Να, εγώ όταν φύγω από σένα θα προσευχηθώ στον Θεό και αύριο θα φύγουν οι σκυλόμυγες και από τούς αυλικούς σου και από τον λαό σου- αλλά ας μη μάς απατήσεις και πάλι, Φαραώ, μη επιτρέποντας στον λαό να προσφέρει θυσίες στον Κύριο». Τότε ό Μωυσής έφυγε από τον Φαραώ και προσευχήθηκε στον Θεό.

Και έκανε ό Κύριος όπως υποσχέθηκε ό Μωυσής. Και πήρε τις σκυλόμυγες από τον Φαραώ και τούς αυλικούς του και τον λαό του. Δεν έμεινε ούτε μία.

Ό Φαραώ όμως και αυτή την φορά σκλήρυνε την καρδιά του και δεν άφησε τον λαό να φύγει.

 ΑΝΑΛΥΣΗ

Ή τέταρτη πληγή κατά των Αιγυπτίων ήταν ένα σμήνος σκυλόμυγες, το πιο φοβερό από όλα τα είδη των μυγών. Άλλες μεταφράσεις της Παλαιάς Διαθήκης (Βουλγάτα, Ταργκούμ, Ακύλας, Συριακή μετάφραση κ.ά.) μεταφράζουν ότι ή πληγή αυτή περιείχε όλα τα είδη των μυγών και πιθανόν να είναι σωστή ή ερμηνεία αυτή. Χάριν της Ιστορίας της ερμηνείας λέγομε ότι μερικοί υπέθεσαν ότι οι περίεργες μύγες της τέταρτης πληγής ήταν μια αλλόκοτη μίξη φιδιών και σκορπιών. Ή χώρα της Αιγύπτου ήταν υγρή και ζεστή και πολύ φυσικά ήταν μια χώρα των μυγών. Το θαύμα της περικοπής μας θα συνίστατο στο να πολλαπλασιαστούν αυτά τα ανυπόφορα σμήνη.

Όπως μας λέει ή περικοπή μας, ό Μωυσής κατ' εντολή του θεού, πήγε πρωί στον ποταμό Νείλο για να συναντήσει τον Φαραώ και να του αναγγείλει την τέταρτη πληγή, αν δεν αφήσει τούς Ισραηλίτες ελεύθερους (στίχ. 16-17). Τί ήθελε ό Φαραώ πρωί στο ποτάμι; Να κάνει την πρωινή του προσευχή στον θεό του, γιατί ό Νείλος ήταν ό θεός των Αιγυπτίων!

Ό θεός παραγγέλλει καθαρά στον Φαραώ ότι θα διαχωρίσει τον λαό Του, τούς Ισραηλίτες, από τον δικό του λαό, τούς Αιγυπτίους (στίχ. 19): Ή κυνόμυγα δεν θα έθιγε καθόλου την περιοχή Γεσέμ, πού κατοικούσαν οι Ισραηλίτες (στίχ. 18). Από αυτό το «σημείο» (στίχ. 19) θα φαινόταν πλέον καθαρά το θαύμα και ότι ό θεός «εν μέσω της γης», είναι ανάμεσα στον λαό Του.

Ό θεός «έγνω τούς οντάς αυτού» ("Αριθμ. 16,5), κάνει με θαυμαστά σημεία «διαστολή» (στίχ. 19)• ξεχωρίζει τον λαό Του από τούς ασεβείς. Και κάνει να φανεί αυτή ή «διαστολή», ή εύνοια υπέρ τού λαού Του, πιθανόν και σ' αυτόν τον κόσμο, αλλά αναμφισβήτητα στον άλλο, στην αιωνιότητα, πού θα τον ξεχωρίσει για τον Εαυτό Του. Θα έρθει ήμερα, κατά την οποία ό Θεός θα κάνει διάκριση «ανά μέσον δικαίου και άνάμέσον άνομου» (Μαλαχ. 3,18), ανάμεσα στα «πρόβατα και τα ερίφια» (Ματθ. 25,32. Ίεζ. 34,17), πού τώρα είναι ανακατεμένα.

Ό Φαραώ από την φοβερή πληγή της σκυλόμυγας αναγκάστηκε να επιτρέψει στον Μωυσή και τον λαό του να θυσιάσει, αλλά «εν τη γη» (στίχ. 21), μέσα, δηλαδή, στην χώρα της Αιγύπτου. Αυτό όμως δεν το δέχθηκε ό Μωυσής με το επιχείρημα ότι δεν θα υπέφεραν οι Αιγύπτιοι να βλέπουν τούς Ισραηλίτες να θυσιάζουν ζώα (πρόβατα, αίγες, βόδια), πού αυτοί (οι Αιγύπτιοι) θεωρούσαν Ιερά (στίχ. 22) γι' αυτό και ζήτησε την άδεια από τον Φαραώ να τούς επιτρέψει να πάνε μακριά στην έρημο, σέ πορεία τριών ήμερων, και να θυσιάσουν εκεί στον Θεό τους (στίχ. 23). Από αυτό διδασκόμαστε πρώτον, ότι εκείνοι πού θέλουν να λατρεύουν σωστά τον Θεό, τον «πατέρα των φώτων» (Ίακ. 1,17), πρέπει να χωρίζονται από τούς «Αιγυπτίους», τούς ανθρώπους του σκότους, ότι δηλαδή δεν πρέπει να συμπροσεύχονται οι ορθόδοξοι με τούς αιρετικούς. Δεύτερον, διδασκόμαστε ότι για μία απολαυστική λατρεία τού Θεού μας χρειάζεται ή έρημος και όχι ό θόρυβος του κόσμου (Ώσηέ 2,14. Άσμα 7,11). "Έπειτα ό Μωυσής το είπε καθαρά στον Φαραώ, ότι θα θυσιάσουν όπως τούς διέταξε ό Θεός, «καθάπερ είπε Κύριος ήμίν» (στίχ. 23), και όχι όπως θέλει αυτός. Αν και ήταν σκλάβοι στον Φαραώ, όμως στην λατρεία πρέπει να ακολουθούν τις εντολές του Θεού και όχι του Φαραώ!

Τελικώς ό Φαραώ συγκατατέθηκε για να πάει ό Ισραήλ στην έρημο να λατρεύσει τον Θεό του, αλλά όχι πολύ μακριά (στίχ. 24), ώστε να μπορέσει να τούς ξαναγυρίσει πάλι. Πιθανόν ό Φαραώ να άκουσε το σχέδιο των Ισραηλιτών για την Χαναάν και να υποψιάστηκε ότι αν φύγουν μακριά από την Αίγυπτο, δεν θα ξαναγυρίσουν πάλι και έτσι αυτός θα έχανε τα εργατικά τους χέρια. - Θα πρέπει να υποθέσουμε έναν αγώνα στην ψυχή τού Φαραώ, αγώνα μεταξύ της καλής και της διεφθαρμένης συνειδήσεως του. Ή καλή του συνείδηση του έλεγε, «Άφησε τους να φύγουν» και ή κακή του, του έλεγε, «Μην τούς αφήνεις να φύγουν πολύ μακριά». Και αυτός πήρε το μέρος της κακής του συνείδησης εναντίον της καλής και αυτό ήταν ή καταστροφή του...

Τέλος ό Θεός, κατά την φιλανθρωπία Του, απομάκρυνε την πληγή (στίχ. 26-27), αλλά ό Φαραώ ύπουλα επέστρεψε στην σκληρότητα του και «ουκ ήθέλησεν έξαποστείλαι τον λαόν» (στίχ. 28). Και ό Προκόπιος λέγει: «Ορα ποσάκις ψεύδεται τας υποσχέσεις ό Φαραώ. Ψεύστης γάρ έστι ("Ιω. 8,44) και "εν τή άληθεία ούχ εστηκε", κατά την Σωτήρος φωνήν» 


ΕΞΟΔΟΣ. ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ. ΥΠΟ ΙΕΡΕΜΙΟΥ ΦΟΥΝΤΑ