Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ. ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΡΑΦΑΗΛ ΝΟΙΚΑ. 3 ΝΑ ΤΗΡΟΥΝ ΤΟ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ.

Είπαμε, λοιπόν: «Να τηρούν τον λόγο του Θεού». Εμείς βέβαια αρχίζουμε να τηρούμε τον λόγο κάνοντας ο καθένας ότι μας έρχεται στο μυαλό. Θα ήθελα όμως να παρακινήσω τους αδελφούς και τις αδελφές μου να καταλαβαίνουν, να ποθούν, να αναζητούν με πολλή προσευχή πιο βαθιά από αυτό που θα μας πρωτοέρχεται στο μυαλό. Διότι δεν είναι μόνο το να φυλάσσουμε έναν λόγο, ηθικά. Ο λόγος δεν είναι μία ηθική εντολή, αν και έχει και ηθικό αντίκτυπο, αλλά είναι μόνο ένα αντίκτυπο, ένα δευτερεύον αντίκτυπο. Είναι λόγος ζωής. Τηρώντας τον λόγο του Θεού, του δίνουμε τη δυνατότητα να σκηνώσει, να ζήσει μέσα μας. Και ανακαλύπτουμε ότι τελικά δεν είμαστε εμείς που φυλάγουμε τον λόγο, αλλά ο λόγος είναι αυτός που φυλάει εμάς.

Τελικά, ποιος φυλάει ποιον; Ο άνθρωπος φυλάει τον λόγο του Θεού; Πιο αληθινά, ο λόγος τον οποίο φυλάω, φυλάει εμένα. Και όχι μόνο με φυλάει, αλλά με πάει ακόμη πιο πέρα. Πόσο πιο πέρα; Λέει η αγία Γραφή ότι «σαρξ και αίμα βασιλείαν Θεού κληρονομήσαι ου δύνανται». Η βασιλεία των ουρανών δεν είναι στη σάρκα και στο αίμα, στο να τρώμε ή στο να εγκρατευόμαστε- είναι η βασιλεία του Πνεύματος. Το λέει η αγία Γραφή, το λέει ο απόστολος Παύλος, στον οποίο αποκαλύφθηκαν βαθιά μυστήρια, ότι: «Ά οφθαλμός ουκ είδε και ους ουκ ήκουσε και επί καρδίαν ανθρώπου ουκ άνέβη, ά ήτοίμασεν ό Θεός τοις άγαπώσιν αύτόν». Αν μάτια δεν τα είδαν και αυτιά δεν τα άκουσαν, αν δεν πέρασαν από τον νου του ανθρώπου, πώς μπορούμε εμείς να πηγαίνουμε προς αυτά που δεν τα βλέπουμε και δεν τα ακούμε; 

Είναι τόσο μακριά από εμάς, ώστε τίποτε ανθρώπινο δεν μπορεί να τα καταλάβει. 

Η καλλιέργεια του  λόγου ακριβώς προς αυτό το αόρατο, ανήκουστο και απερίγραπτο οδηγεί τον άνθρωπο. Ο λόγος του Θεού έρχεται  εν τη βασιλεία των ουρανών, και όχι μόνο μας φυλάει, αλλά και μας πάει στη βασιλεία των ουρανών.

Τι είναι η βασιλεία των ουρανών; Λέει ο Κύριος: «Ουδέ ίρούσιν ιδού ώδε ή ιδού εκεί ιδού γάρ ή βασιλεία τού ουρανων εντός υμών εστίν». Η βασιλεία είναι μέσα στον άνθρωπο, και ο λόγος του Θεού ψάχνει να βρει τόπο να μείνει σι ον άνθρωπο. Ο άνθρωπος είναι στην αρχή σαν ένα ζώο δεν το λέω υποτιμητικά-, δηλαδή ζει τη ζωή της ύλης, τη ωώδη ζωή. Σε αντίθεση όμως προς τα ζώα που ζούνε πάνω στη γη, που γεννιούνται όπως και εμείς, που μεγαλώνουν και πεθαίνουν σαν και εμάς (δηλαδή εμείς σαν και αυτά), μόνο στον άνθρωπο βλέπουμε -σε αυτόν τον πόθο του, στις ανεκπλήρωτες επιθυμίες του, που δεν μπορούν να χορτάσουν με τίποτε το υλικό- βλέπουμε αυτή την αναζήτηση, η οποία του προσδίδει τη θεϊκή εικόνα που φέρει μέσα του.

Ο άνθρωπος με τίποτε και ποτέ δεν θα μπορέσει να βρει ικανοποίηση σε αυτή τη γη, ακόμη και αν γευτεί τις μεγαλύτερες ηδονές, ακόμη και αν κάνει τις πιο φρικτές αμαρτίες, και αν πραγματοποιήσει τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ιστορίας, στο τέλος μπορεί και να πεθάνει απελπισμένος, και ας νιώθει γεμάτος απ’ όλα• επειδή άλλο ποθεί ο άνθρωπος, αλλά δεν μπορεί να το αγγίξει. Η σάρκα και το αίμα δεν μπορούν να κληρονομήσουν εκείνα, τα οποία δεν μπορούν να τα δουν και να τα ακούσουν, δεν μπορούν να τα αντιληφθούν και να τα αισθανθούν, παρά μόνο αμυδρά και ελάχιστα. Όμως καλλιεργώντας μέσα μας αυτόν τον λόγο, τότε ο ίδιος ο λόγος του Θεού, ο Θεός Λόγος, μας αποκαλύπτει το είναι Του• αυτό που Αυτός είναι.

Επανέρχομαι σε αυτό που ονομάζουμε εντολές του Χριστού. Είπα στην αρχή, ότι δεν είναι σαν τις εντολές της Παλαιός Διαθήκης, αν και είδαμε ότι και η Παλαιό Διαθήκη υπαινισσόταν κάτι παραπάνω από έναν νόμο: έναν Παράδεισο. Ο λόγος του Χριστού είναι το πέρασμα από την πειθαρχία στη ζωή. Το κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο λέει: «Ό νόμος διά Μωϋσέως έδόθη, ή χάρις και ή αλήθεια διά Ιησού Χριστού έγένετο».

Θα ήθελα τώρα να έρθω σε ένα υψηλότερο επίπεδο του «Να τηρούν τον λόγο του Θεού». Εφόσον «ό Λόγος σαρξ έγένετο», τότε μπορεί και να μεταδίδεται στον άνθρωπο και ο άνθρωπος να τον μεταλαμβάνει με όλες του τις αισθήσεις. Μεταδίδεται διά του λόγου, αφού με τον λόγο συνεννοούμαστε (κάπως πληροφοριακά, αν θέλετε), αλλά επειδή πρόκειται για τη ζωή, ο λόγος μεταδίδεται μόνο βιωματικά. Δεν είναι αρκετό να μελετάει κάποιος την αγία Γραφή όπως ένα λογοτεχνικό κείμενο, να στολίζει το σπίτι του με εικόνες, να ακούει εκκλησιαστικούς ύμνους και μουσική, να αντικαθιστά μία ανθρώπινη κουλτούρα με μία εκκλησιαστική κουλτούρα.

Ο Θεός που μας έπλασε, γνωρίζει από τι είμαστε πλασμένοι, ξέρει ότι είμαστε σάρκα και αίμα. «Ό Λόγος σαρξ έγένετο» με πολλές έννοιες. Ο προαιώνιος Λόγος, ο οποίος ονομάζεται και Υιός του Θεού, ο οποίος είναι ο ίδιος ο Θεός, πήρε ανθρώπινη σάρκα μέσα στην ιστορία, γεννήθηκε όπως γεννήθηκα και εγώ, πέρασε τα παιδικά Του χρόνια όπως και εγώ, έζησε και υπέφερε σαν και εμένα, πέθανε όπως και εγώ θα πεθάνω. Αναστήθηκε όπως εγώ δεν μπορώ να αναστηθώ, ανελήφθη στους ουρανούς και

κάθεται στα δεξιά του Πατρός, και με όλα αυτά δημιούργησε μία οδό προς τα δεξιά του Πατρός για μένα.

Και όταν λέω για μένα δεν εννοώ αυτόν που σας μιλάει. Εννοώ εσένα. Επειδή και εσύ είσαι ένα εγώ, όπως και κάθε άλλος. Λοιπόν, «ό Λόγος σαρξ έγένετο» για να μεταδοθεί, και ως σάρκα μάς μεταδίδεται. Ένας από τους σωτήριους λόγους του Κυρίου είναι ότι αυτός ο ίδιος είναι «ό άρτος της ζωής». Στο κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο γράφει:

 Ο τρώγων μου την σάρκα και πίνων μου το αίμα έχει ζωήν αιώνιον». Και μάλιστα λέει πιο κάτω: «Ό τρώγων μου την σάρκα και πίνων μου το αίμα εν έμοί μένει, κάγώ εν αύτω». Επίσης λέει: «Εάν μη φάγητε την σάρκα τού υιού τού ανθρώπου και πίητε αυτού το αίμα, ουκ έχετε ζωήν εν έαυτοίς». 

Αυτή η Σάρκα και αυτό το Αίμα αποτελούν την πεμπτουσία της Εκκλησίας. Δεν ξέρω πώς να το εκφράσω. Εύχομαι και παρακαλώ τον Κύριο να κάνει τις καρδιές σας να κατανοήσουν τον λόγο που θέλω να πω. Εκεί που σκοντάφτω εγώ, η αντίληψή σας να πάει πιο πέρα και να ολοκληρώσει ότι εγώ δεν μπορώ να εκφράσω.

Στη θεία Κοινωνία τρώμε αυτό που ο νους βλέπει να είναι ένα κομματάκι ψωμί και μία σταλιά κρασί. Αυτό που βλέπουν τα γήινα μάτια μας, αυτό που μυρίζει η γήινή μας όσφρηση, αυτό που αντιλαμβάνονται οι πέντε αισθήσεις μας είναι: ψωμί και κρασί. Όμως, όταν οι πνευματικές μας αισθήσεις αναπτύσσονται, τότε με ένα μυστικό τρόπο μας αποκαλύπτεται ολοένα και πιο δυνατά, πιο ξεκάθαρα και πιο συγκεκριμένα, και αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε τον λόγο του Κυρίου που λέει ότι δεν είναι μόνο ψωμί και κρασί, αλλά αυτό το Σώμα και το Αίμα Του. Λέει ο απόστολος Παύλος: «Έπεί ούν τα παιδία κεκοινώνηκε σαρκός και αίματος, και αυτός -ο Χριστός, ο Λόγος του Θεού- παραπλησίως μετέσχε των αυτών», έγινε ομοούσιος με εμάς. Αλλά, κάτω από μια εικόνα ασύλληπτη για τον άνθρωπο, δίνεται ως τροφή.

Για τον σύγχρονο άνθρωπο, μια και είναι συνηθισμένος στον διανοητικό τρόπο σκέψης, θα σας πω τη γνώμη ενός Γερμανού φιλοσόφου: MAN IST WAS MAN IBI Είναι ένα λογοπαίγνιο. IST σημαίνει είναι, γραμμένο όμως λίγο διαφορετικά σημαίνει τρώει: Ο άνθρωπος είναι αυτό που τρώει. Δηλαδή ύλη τρώμε, ύλη είμαστε. Τι υψηλότερο να σκεφτούμε! Βλέπουμε ότι παίρνουμε τη ζωή μας από τα υλικά, από λαχανικά, από κρέας ζώου, από διάφορα άλλα, άρα λοιπόν είμαστε και εμείς ένα είδος λάχανου, καμιά φορά με... πολλές έννοιες. Έχουμε και εμείς ένα σώμα ζώου. Σαν το ζώο γεννιόμαστε, σαν το ζώο χανόμαστε. Εγώ όμως πιστεύω ότι Αυτός που έκανε τον άνθρωπο γνώριζε καλύτερα από τον Γερμανό φιλόσοφο ότι ο άνθρωπος είναι σώμα και αίμα, και γι’ αυτό μας έδωσε -με μία μυστική εικόνα- Σώμα και Αίμα, και με αυτή την τροφή που λαμβάνουμε σωματικά τρεφόμαστε πνευματικά.

Είναι ένα θέμα με πολλές προεκτάσεις. Τρώμε Σώμα και Αίμα, αλλά βλέπουμε και νιώθουμε ψωμί και κρασί. Το ξαναλέω, ο Θεός που έκανε τον άνθρωπο γνωρίζει τη φύση του ανθρώπου. Δεν τον έκανε κανίβαλο. Ο άνθρωπος, αν δεν δαιμονιστεί με το να είναι αποκομμένος από τον Θεό, δεν αντέχει ούτε στη σκέψη να φάει ωμό σώμα και αίμα, οπότε μας έδωσε αυτό το σώμα και αίμα με τον ωραιότερο και ευγενέστερο τρόπο, την πιο αρχοντική τροφή που γνώρισε ο άνθρωπος, διότι υπάρχει και συγκεκριμένη ομοιότητα του σώματος και του αίματος με το ψωμί και το κόκκινο κρασί.

Μου έρχονται στον νου οι εκφράσεις της Παλαιάς Διαθήκης που μιλάνε για το «αίμα σταφυλής» : υπάρχει , εκεί μια καταπληκτική προεικόνιση. Τρώγοντας λοιπόν, σε μία μορφή όχι κανιβαλική, αλλά σωματική, τρώμε πνεύμα, επειδή ο άνθρωπος είναι και πνεύμα. Είπε ο Χριστός στη Σαμαρείτιδα: «Πνεύμα ό Θεός, και τούς προσκυνούντας αυτόν εν πνεύματι και αλήθεια δει προσκυνείν».  Και με αυτή την τροφή, τρώγοντας Σώμα, τρώμε Πνεύμα.

Εδώ νιώθω και πάλι αδύναμος να εκφραστώ, αλλά ελπίζω ότι ο Θεός θα φανερώσει μέσα στην καρδιά σας ότι είναι αναγκαίο για τη σωτηρία του καθενός. Λέω ότι τρώμε πνεύμα• αλλά τρώμε το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου, σε μία μορφή μάλιστα υλική, αποδεκτή στον άνθρωπο, που όμως είναι κάτι άλλο από αυτό που φαίνεται να είναι. Εμβαθύνω περισσότερο: Τρώμε ένα Σώμα και πίνουμε ένα Αίμα κι οποία γνώρισαν τον θάνατο, αλλά και την ανάσταση, και την ανάληψη, και την ενθρόνιση στα δεξιά του Πατρός, και, κατά μία μυστηριακή εικόνα, και τη δευτέρα παρουσία Του  και την αιώνια δόξα- τελικά κοινωνούμε τον ίδιο τον Θεό.

 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ. ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΡΑΦΑΗΛ ΝΟΙΚΑ.