Έργα αγίου Ιγνατίου Μπριαντσανίνωφ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ .

Ή ουσιώδης τιμωρία, ωστόσο, τού πεσμένου ανθρώπου συνίσταται στον ψυχικό θάνατο. Ό θάνατος αυτός βρήκε τόν παραβάτη της θείας εντολής αμέσως μετά την παράβαση. Τότε ό άνθρωπος στερήθηκε τόν θείο Ένοικο του, τό Άγιο Πνεύμα, πού αποτελούσε, θα λέγαμε, την ψυχή ολόκληρης της υπάρξεως του, έμεινε μόνος μέ τή δηλητηριασμένη από την αμαρτία φύση του και ήρθε σε κοινωνία μέ τή φύση τών δαιμόνων.

Λόγω της υποταγής τους στήν αμαρτία καί στον θάνατο, τά δύο στοιχεία της υπάρξεως τού ανθρώπου, το υλικό (σώμα) καί τό πνευματικό (ψυχή), διασπάστηκαν, απομονώθηκαν καί άρχισαν να εναντιώνονται τό ένα στο άλλο. Τό σώμα πολεμάει την ψυχή καί ή ψυχή το σώμα. 'Η ψυχή, πάλι, βρίσκεται σε σύγκρουση μέ τον ίδιο της τόν εαυτό, καθώς τά μέρη καί οι δυνάμεις της διαμάχονται μεταξύ τους. Ό όλος άνθρωπος βρίσκεται σε πλήρη διαταραχή καί σύγχυση.

Τό επιθυμητικό, δηλαδή ή βούληση, πού πριν από την πτώση επικεντρωνόταν στο θέλημα τού Θεού, στράφηκε αχόρταγα προς την αμαρτία. Τό θυμικό, δηλαδή ή καρδιά, πού ήταν δύναμη αρετής, ανδρείας καί υπομονής, μετατράπηκε σε δύναμη εμπάθειας μέ διάφορες μορφές, από την πιο άγρια της οργής μέχρι την πιο λεπτή της μνησικακίας. Τό λογιστικό, δηλαδή ό νους, αποξενώθηκε από τόν Θεό καί σκοτίστηκε, χάνοντας τή σύνεση και τή σοφία του, γι` αυτό καί έπαψε να κυβερνά ορθά το σώμα καί την ψυχή, σε συνεργασία μέ τό επιθυμητικό και τό θυμικό. Καί τό χειρότερο: Ή ψυχή συνολικά υποδουλώθηκε στήν αμαρτία, προσφέροντάς της αδιάκοπα θυσίες μέ ιών πονηριά, μέ την υποκρισία, μέ τό ψέμα, μέ την υπερηφάνεια. Στερημένη καί τή δύναμη καί την αλήθεια, παλεύει καί φιλονικεί συνεχώς μέ τόν ίδιο της τόν εαυτό, ταράζοντας όλη την ύπαρξη του ανθρώπου μέ διάφορους αχαλίνωτους καί σφαλερούς λογισμούς, άλλά καί μέ βασανιστικά καρδιακά αισθήματα, πού προκαλούν τόν επίμονο έλεγχο της συνειδήσεως.

Ή εικόνα καί ή ομοίωση τού Θεού στον άνθρωπο αλλοιώθηκαν. Ή ομοίωση, πού θα κατορθωνόταν μέ την τέλεια αποξένωση από τό κακό καί την οικείωση των θείων αρετών, ματαιώθηκε αφότου ό άνθρωπος απέκτησε τή γνώση τού κακού. Άλλά καί ή θεία εικόνα παραμορφώθηκε, καθώς μέ την παρακοή του ό άνθρωπος έχασε τά δώρα της θείας χάριτος πού τόν στόλιζαν, χωρίς πάντως να καταστραφεί εντελώς. Ή εικόνα του Θεού διασώζεται ακόμα καί στις ψυχές τών άπιστων ανθρώπων, ένώ ή ομοίωση μόνο στις ψυχές τών ενάρετων χριστιανών. Ακόμα καί αν αμαρτάνει θανάσιμα ό χριστιανός, δεν στερείται τή θεία εικόνα, άλλά μόνο την ομοίωση. 

Ακόμα καί αν καταδικαστεί στα ατελεύτητα βάσανα ό χριστιανός, δεν θα πάψει ν’ αποτελεί θεία εικόνα μέσα στήν κόλαση καί στήν αιωνιότητα, μόνο πού θα έχει χάσει οριστικά τή δυνατότητα να ομοιωθεί μέ τόν Θεό. Ή Εκκλησία μας ψάλλει χαρακτηριστικά: «Ευκών ειμί της αρρήτου δόξης σου, ει και στίγματα φέρω πταισμάτων» «εις τό καθ’ όμοίωσιν έπανάγαγε, τό άρχαΐον κάλλος άναμορφώσασθαι»

ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΑ ΤΟΝ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΔΗ. ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ. ΑΓΙΟΥ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΜΠΡΙΑΝΤΣΑΝΙΝΩΦ. ΕΚΔΟΣΕΙΣ Ι.Μ. ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ