"ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΠΡΟΣ ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΩΝ ΟΥΡΑΝΩΝ ΤΡΕΧΕΙ ΚΑΤΑ ΜΗΚΟΣ ΤΗΣ ΚΟΨΗΣ ΕΝΟΣ ΜΑΧΑΙΡΙΟΥ" Σκέψεις και πνευματικές συμβουλές

 

Στις 23 Ιουνίου 1998 εκοιμήθη ο μεγάλος Ρουμάνος ομολογητής και ιεροκήρυκας, πρύτανης της μονής Πούτνα, Γέροντας Ιακίνφ. Ας αντλήσουμε για τον εαυτό μας μερικές θεόσοφες οδηγίες από το ανεξάντλητο θησαυροφυλάκιο του αείμνηστου ιερέα.

 

Προσευχήσου έτσι: «Κύριε, μη μου αφαιρείς το δώρο που μου έδωσες».

 

Στην ερώτηση "Πότε θα έρθει το τέλος του κόσμου;" Ο γέροντας απάντησε: «Γιατί δεν σε ενδιαφέρει το τέλος σου;»

 

Σε έναν αδελφό που ήθελε να κάνει το θέλημά του: «Μη διδάσκεις στον Θεό τι να κάνει!»

 

Για να εμπιστευτεί τον Θεό, ο γέροντας συμβούλεψε τον πνευματικό του γιο να προσεύχεται έτσι: «Κύριε, είμαι δικός σου, μη με αφήνεις!». και πρόσθεσε: «Ξέρω κάποιον που μαλώνει με τον Θεό».

 

Σε όσους ήθελαν να ακούσουν τον λόγο της σωτηρίας, ο γέροντας είπε: «Αν θέλετε να σωθείτε, πηγαίνετε να ρωτήσετε, γιατί η αληθινή σοφία συνίσταται σε πολλά συμβούλια» (βλέπε: Παροιμίες 11:14).

 

Μαθητής: «Ερχόμενοι από την εκκλησία, πείτε την προσευχή «Αξίζει να φάω» και μετά πείτε: «Η χάρη του Κυρίου από τον άγιο οίκο Του να είναι στο σπίτι μου».

 

Για την επιμέλεια στην εργασία: «Όταν ξεκινάς μια επιχείρηση, φέρε την στο τέλος και μην κοιτάς πίσω».

 

Σε έναν δυσαρεστημένο μοναχό: «Ευχαριστώ τον Θεό για όλα όσα παίρνεις και μην κρίνεις».

 

Στον μαθητή, τον οποίο λυπήθηκε πολλές φορές, ο γέροντας είπε: «Όπως ο Κύριος Ιησούς Χριστός ελέησε και ελέησε όλους εμάς, έτσι μην ξεχνάς την εντολή της αγάπης και εκπλήρωσέ την».

 

«Μην γκρινιάζεις ποτέ για το θέλημα του Θεού και μην λες: «Δεν μπορώ να το κάνω άλλο».

 

Σχετικά με την επιμονή στην προσευχή: «Ζητήστε με την ελπίδα ότι θα λάβετε, και αν η απάντηση καθυστερήσει, μαλώσετε τον Θεό, και ο Θεός δεν θα στεναχωρηθεί, κοιτάζοντας την επιμονή σας».

 

Επίσης για την προσευχή. Ο γέροντας παρότρυνε έναν μοναχό να πει αυτό: «Ιησού, Κύριε, σε ευχαριστούμε με χαρά».

 

Στην εξομολόγηση, είπε σε έναν κληρικό: «Υπηρέτησε με τον κόσμο, υπηρέτησε με τους αγγέλους».

 

Στο κρεβάτι του ασθενούς, ακόμα κι όταν η κατάστασή του χειροτέρευε, στην ερώτηση: «Πώς νιώθεις, πατέρα;» - απάντησε: "Καλύτερα!"

 

Είπε σχετικά με την ψυχραιμία στην προσευχή: «Η γη καίγεται κάτω από τα πόδια μας και εσύ κοιμάσαι;»

 

Ο γέροντας είπε: "Το μονοπάτι προς το Βασίλειο των Ουρανών τρέχει κατά μήκος της κόψης ενός μαχαιριού."

 

Σε έναν Χριστιανό που πάσχει, ο πρεσβύτερος είπε: «Αναζητήστε ειρήνη για τον εαυτό σας με προσευχή και βασιζόμενοι στη φροντίδα του Θεού, και μην ξεχνάτε ότι η ευδαιμονία δεν είναι από αυτόν τον κόσμο».

 

Αναλογιζόμενος τα Πάθη του Κυρίου, ο γέροντας είπε: «Κανείς δεν μπορεί να καταλάβει με το νου τον πόνο που υπέμεινε ο Κύριος στον Σταυρό».

 

Είπε στην πνευματική του κόρη, που παρασύρθηκε από τις εγκόσμιες φροντίδες: «Αδελφή, τώρα το πιο σημαντικό είναι η σωτηρία. Κατευθύνετε όλες τις επιθυμίες σας προς αυτόν τον στόχο».

 

Είπε στα πνευματικά παιδιά: «Το πιο σημαντικό πράγμα είναι να νιώθουμε τον Θεό στην καρδιά», και πολλοί μαθητές δίπλα στον πρεσβύτερο το ένιωσαν αυτό. Όπως η πραγματικότητα, η αυθεντικότητα.

 

Όταν ο Γέροντας Ιακίνφ ήταν πρύτανης και ο κόσμος τον ενόχλησε, θύμωσε και είπε: «Ο Θεός να μας τιμωρήσει μια ώρα πριν τον θάνατό μας, να μας δώσει χρόνο για μετάνοια».

 

Τα βάσανα των τελευταίων ετών της ζωής του έδωσαν στον Θεό περισσότερο χώρο στην καρδιά του γέροντα και σε έναν μαθητή που ζήτησε τις προσευχές του, είπε: «Έχω ακόμα προσευχή. Δεν θα σε ξεχάσω".

 

Μια μέρα, ο πρεσβύτερος είπε: «Ο ηγούμενος πρέπει να έχει τόση υπομονή για να μπορέσει να νικήσει όλους στην αδελφότητα με αυτήν».

 

«Το μέτρο είναι η σφραγίδα της σοφίας. Ας έχουμε πάντα την αίσθηση του μέτρου. Ας μην φτάσουμε στα άκρα ούτε προς τα δεξιά ούτε προς τα αριστερά. Θα αναζητήσουμε τα καλύτερα μέσα για να πετύχουμε τους πιο ευγενείς στόχους.

 

«Επειδή αγαπάμε τον εαυτό μας, αμαρτάμε ενάντια στον πλησίον μας, αμαρτάμε ενάντια στον Θεό, ο οποίος είπε: «Μάθε από μένα, γιατί είμαι πράος και ταπεινός στην καρδιά» (Ματθαίος 11:29). Καλά, γιατί μαλώνετε μεταξύ σας, γιατί θέλετε να στερήσετε ο ένας τον άλλον το δίκιο; Όσο πιο ανθρώπινος είναι ένας άνθρωπος, τόσο περισσότερο ζει για τους άλλους.

 

«Όταν ανακτήσουμε τον εαυτό μας και τη σύνδεση με το Μεγαλύτερο Καλό, μόνο τότε σημαίνει ότι ξυπνάμε. Φτάνουμε στην επιθυμητή πραγματικότητα. Στην πραγματικότητα, είναι σαν να ψάχνεις για το σωστό μήκος κύματος».

«Τι μπορεί να μας σώσει από τα άγχη αυτού του κόσμου; χριστιανική πνευματικότητα. Δεν το καταλαβαίνουν όλοι αυτό. Στον ανεμοστρόβιλο της ζωής που ζούμε αυτή τη στιγμή, δεν βλέπω ανθρώπους να βρίσκουν καλύτερους τρόπους για να σώσουν τον εαυτό τους και να σώσουν τις κοινότητες που υπηρετούμε. Ο Σωτήρας λέει: «Ο Υιός του Ανθρώπου δεν ήρθε για να τον υπηρετήσουν, αλλά για να υπηρετήσει και να δώσει τη ζωή Του ως λύτρο για πολλούς» (Ματθαίος 20:28). Να λοιπόν ένα παράδειγμα για εμάς: να κάνουμε όσο το δυνατόν περισσότερο καλό για τους άλλους. Διότι η θεία δικαιοσύνη παραμένει πάντα αυταρχική. Κάπου λέει: «Οι σκέψεις μου δεν είναι οι σκέψεις σας, ούτε οι δρόμοι σας είναι οι δρόμοι μου, λέει ο Κύριος» (Ησ. 55:8).

 

Για τους αγίους, ο γέροντας είπε το εξής: «Είναι πολύ δύσκολο να αναγκάσεις τον εαυτό σου να σκεφτεί βαθύτερα και να ζήσει, όπως συμβουλεύουν οι άγιοι που αναπαύονται κοντά στο μοναστήρι της Πούτνα . Υπάρχει επικοινωνία μεταξύ τους. Αυτό λένε οι άνθρωποι της επιστήμης και οι άνθρωποι της πίστης. Υπάρχει μια σύνδεση μεταξύ αυτών που εξουθενώθηκαν στην περιοχή του μοναστηριού, που υπηρέτησαν τον Θεό, ήταν φώτα για την εποχή τους και τώρα επικοινωνούν μαζί μας μετά θάνατον. Αυτό εξηγεί γιατί λατρεύουμε τα λείψανα του Αγίου Ιωάννη του Νέου Σοχάβσκι και του Αγίου Καλλίνικ Τσερνίκσκι , που μίλησαν για την εποχή μας ότι «η ειρήνη θα αφαιρεθεί από τη γη» και «αλίμονο σε αυτούς που θα κυβερνήσουν τα έθνη σε αυτήν την εποχή », και ότι «τα στοιχεία της φύσης θα εκδικηθούν τους ανθρώπους».

 

Για την απόκλιση από τον σωστό δρόμο: «Αν ο διάβολος δει ότι δεν μπορεί να σε τραβήξει πίσω, σε σπρώχνει πολύ μπροστά. Επομένως, να είστε λογικοί».

 

Δώσε στον εαυτό σου μια έρημο της καρδιάς - και μπορείς να είσαι ησυχαστής ακόμα και στην πυκνότητα της πόλης

 

«Πάρε μια έρημο από την καρδιά σου και μπορείς να γίνεις ησυχαστής ακόμα και στο βάθος της πόλης».

 

«Αμφιβάλλετε για τον εαυτό σας, μην βασίζεστε στον εαυτό σας».

 

«Στους ιερούς τόπους οι πειρασμοί είναι πιο δυνατοί. Επομένως, πρέπει να είσαι δυνατός για να τους επισκεφτείς ή να μείνεις εκεί, αλλιώς θα πέσεις σε πειρασμό.

 

«Αν άρχιζα τη ζωή από την αρχή, θα γινόμουν ακόμα μοναχός».

 

«Ας είναι η ομολογία σου σύντομη, σε μέγεθος παλάμης, λακωνική».

 

«Μετά τη Θεία Κοινωνία, αφού ξεκουραστείτε, προσευχηθείτε θερμά».

 

«Κατά την αποδοχή της εξομολόγησης, μετριάστε το βάρος της αμαρτίας, ώστε ο άνθρωπος να μην πέσει σε απόγνωση».

 

Μολονότι ο γέροντας έκανε  προσευχή, αλλά από ταπεινοφροσύνη, όταν του ζητήθηκε η συμβουλή για την προσευχή του Ιησού, απάντησε: «Δεν ξέρω τίποτα για αυτήν την προσευχή. Πηγαίνετε σε πιο επιτυχημένους πατεράδες».

 

Για την προσευχή του Ιησού: «Αυτή η προσευχή είναι τόσο μυστηριώδης. Και εδώ, πάνω απ' όλα, χρειάζεται πολλή ταπεινοφροσύνη». Τον ρώτησα: «Μπατιούσκα, γιατί δεν μπορώ να εδραιωθώ στο να κάνω την Προσευχή του Ιησού;» Εκείνος απάντησε: «Επειδή δεν το εξυψώνεις με την καρδιά σου. Όταν μαστιγώνει από την καρδιά, δεν χρειάζεται πλέον να οδηγηθεί, ακόμα κι αν παρεμβαίνει ο εχθρός.

 

Ένα άτομο με κάθε κόστος ήθελε να προσευχηθεί για άλλους. Ο πατέρας Iakinf απάντησε σε αυτό το αίτημα: «Προσευχήσου έτσι: Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με, τον αμαρτωλό, και τους ευεργέτες μου». Αυτό γίνεται επίσης για να μην επιβαρύνετε τον εαυτό σας με μια πολύ μεγάλη προσωπική μνήμη. 

 

Ο πατέρας ενεργούσε πάντα κρυφά. Αν ήσασταν αρχάριος, σας έμαθε να προφέρετε την προσευχή στο σύνολό της και δούλευε προσεκτικά με όσους πήγαιναν σοβαρά σε αυτόν τον τρόπο. Δεν είχε σημασία αν ήσουν μοναχός ή λαϊκός, αυτό που είχε σημασία ήταν ότι το κάλεσμα του Θεού ακουγόταν στην καρδιά σου και ο ιερέας σε φρόντιζε με όλη του τη δύναμη και την κατανόησή του.

 

Με τον τρόπο που ομολόγησες, όρισε τον κανόνα και τη μετάνοια. Και δεν υπήρχε τίποτα επίσημο σε αυτό, αλλά, όπως λένε οι άγιοι πατέρες, όλα ήταν τέχνη, αν κρίνουμε από:Την κατάσταση της υγείας σας,

πνευματικό μέτρο στο οποίο ήσουν,

ο ζήλος σου

και κοινωνικές δυσκολίες, συγκεκριμένες συνθήκες της ζωής σας.

Στην αρχή ο γέροντας δεν σου επέτρεπε να προσεύχεσαι παρά μόνο με το νου σου. Κάποιος τον ρώτησε για την προφορική προσευχή και εκείνος απάντησε στην ερώτηση με μια ερώτηση: «Τι θα κάνεις τότε;» - δεδομένου ότι η παρατεταμένη άσκηση με τους μύες του προσώπου προκαλεί τικ. Επιπλέον, για να το προφέρεις με τα χείλη σου, πρέπει κάπου να αποσυρθείς. Και αν το δημιουργήσουμε προφορικά, όντας στον κόσμο, αυτό του στερεί το πέπλο του μυστηρίου.

 

Είναι γνωστό ότι η νοερά προσευχή στην καρδιά είναι δώρο Θεού που έρχεται την κατάλληλη στιγμή. Αλλά όταν οι προσευχές του πνευματικού πατέρα σας βοηθούν, αυτό το δώρο μπορεί να ληφθεί πιο γρήγορα.

 

Ο γέροντας δεν συμβούλεψε να καθίσεις σε μια καρέκλα και επέτρεψε να προσευχηθεί σε αυτήν μόνο αν του ζητηθεί. Είπε: «Η προσευχή πρέπει να γίνεται την κατάλληλη στιγμή. Δηλαδή για τον κανόνα και τη μετάνοια χρειάζεται να έχεις πρόγραμμα, γιατί σε περιμένουν ο Κύριος και η Μητέρα του Θεού για να εκπληρώσεις το καθήκον σου. Και το υπόλοιπο πρόγραμμα είναι δωρεάν. Όπου κι αν βρίσκεστε, σε όποια θέση κι αν βρίσκεστε, αφήστε το μυαλό σας να είναι με τον Κύριο. Βρείτε λοιπόν την ερημιά της καρδιάς σας. Ακόμα και μέσα σε πλήθος, τρένο και σε όποιες συνθήκες υπάρχουν πολλοί άνθρωποι, προσπαθήστε να σιωπήσετε και να μείνετε μόνοι με τον Θεό.

 

 

Ο Γέροντας έδωσε έμφαση στις μυητικές προσευχές, στην προσοχή στην προσευχή και κυρίως στην ταπείνωση και στη μνήμη του Θεού. Για αυτό συνέστησε να καταφύγουμε σε καταναγκαστικά μέτρα, λέγοντας: «Ξέρω κάποιον που έρχεται να εξομολογηθεί και ο ίδιος φοράει έναν βαρύ σταυρό από μόλυβδο γύρω από το λαιμό του για να μην ξεχάσει τον Θεό και να τον θυμίσει στον εαυτό του. Ξέρω επίσης έναν άλλο που φοράει αλυσίδα κάτω από το αριστερό του πόδι. θα μπορούσε να είναι και ασημί.

 

Ρώτησα πολλές φορές τι είναι ταπεινοφροσύνη, μια ερώτηση που δεν απάντησε αμέσως. Και τότε κάπως ήρθε σε μένα με μια χούφτα ξηρούς καρπούς, και ένας από αυτούς,  τυχαία, έπεσε στο έδαφος. Το σήκωσα και το έφαγα. Ο Batiushka δεν είπε τίποτα, αλλά η σκέψη με τρύπησε αμέσως: «Δεν είμαι άξιος να φάω από το χέρι του». Μου έδειξε λοιπόν ένα παράδειγμα ταπεινοφροσύνης. Δεν μίλησε, έκανε πράξη.

 

Είναι δύσκολο να μιλήσεις για τον πατέρα Iakinf, γιατί πρέπει να μιλήσεις και για τον εαυτό σου. Και αυτό απαιτεί και ταπείνωση, γιατί πάντα έλεγε ότι ο Θεός εργάζεται .

 

Ο γέροντας συχνά μιλούσε για συνέργεια . Τον ρώτησα τι σημαίνει. Η απάντηση ήταν: «Δώσε τη θέληση και πάρε τη δύναμη»

 

Ερώτηση: Τι είναι η καθαρή προσευχή; Η ίδια η απάντηση του ιερέα σε έβαλε για λίγο σε κατάσταση καθαρής προσευχής. Και ήξερες ήδη για το υπόλοιπο της ζωής σου (σε σύγκριση με τον εαυτό σου) τι πρέπει να πετύχεις.

 

«Όταν τρως», είπε ο ιερέας, «κάθε κίνηση των γνάθων πρέπει να γίνεται με την προσευχή του Ιησού και αφήστε αυτό το γεύμα να σας φαίνεται Θεία Κοινωνία και μετά πείτε: «Δεν αξίζω τις ευλογίες που δίνεις. εγώ, Κύριε."

 

Όταν νηστεύεις, η δίψα σε πολεμάει περισσότερο και ξυπνάς με τη σκέψη: «Θέλω να πιω!» Ο Batiushka συμβούλεψε να πάει παραπέρα και να πει: «Διψώ για Σένα, Κύριε! Εγώ πίνω νερό και σου έδωσαν ξύδι και χολή!».

 

Στην προσευχή, αγαπώντας τον Κύριο, μάλωσε μαζί Του: «Είμαι δικός σου, Κύριε! Είτε θέλεις να με σώσεις είτε όχι, είμαι δικός σου!».

 

Για να μου δείξει την αναισθησία μας προς τον Θεό, ο γέροντας είπε: «Ποιος μπορεί να ξέρει τι πόνο βίωσε ο Σωτήρας στον Σταυρό; Πονάει απίστευτα να τρυπάνε τα νύχια στη μέση της παλάμης σου (και να δείχνουν στην παλάμη σου το ακριβές σημείο όπου μπήκαν μέσα) στο οποίο κρέμεται ολόκληρο το σώμα σου.

 

Πραγματικά ένιωσε αυτή τη στιγμή του πόνου με όλο του το είναι, μεταφέροντάς μου συμπόνια, αν όχι για τον Κύριο, τότε τουλάχιστον για εκείνον που, υποφέροντας, στάθηκε μπροστά στα μάτια μου.

 

Από το βιβλίο: Πατήρ Iakinf Putnensky. Εκδοτικός οίκος "Bizantina", 2000 (Părintele Iachint al Putnei. Editura Bizantina, 2000).

 

Αρχιμανδρίτης Iakinf (Unchulyak)

Μετάφραση από τα ρουμανικά: Zinaida Peykova

 

(Cuvantul Ortodox) Ορθόδοξη λέξη

 

23 Ιουνίου 2020