22 ὅτι ἐφύλαξα τὰς ὁδοὺς Κυρίου καὶ οὐκ ἠσέβησα ἀπὸ τοῦ Θεοῦ μου,
Τελικά, ἡ μεγάλη ἀπόφαση τοῦ ἀνθρώπου, τὸ μεγάλο του ναὶ ἢ τὸ μεγάλο του ὄχι, βρίσκεται στὴν ἐπιλογὴ ἢ στὴν ἄρνηση νὰ βαδίσει ἐπὶ τῆς
ὁδοῦ Κυρίου. Θὰ μπορούσαμε νὰ ποῦμε ὅτι ὅλη ἡ θεολογία τῆς Παλαιᾶς
Διαθήκης βασίζεται στὴν περιγραφὴ καὶ τὴν ἀνάπτυξη τῶν ὁδὸν Κυρίου. Ἀπὸ τὴν αὐγὴ τῆς ἱστορίας θὰ ὑποδειχθεῖ αὐτὴ ἡ ὁδὸς ὡς διαρκές
πους ἡ ἱστορία ἑνὸς λαοῦ ποὺ βαδίζει ἐπὶ τῶν ὁδῶν Κυρίου ἡ ἀπομακρυνση της σχέση τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν Θεό. Καὶ περιγράφεται μὲ δραματικούς τόνους
Ιδιαίτερα τὸ κήρυγμα τῶν Προφητῶν προβάλλει τις συνέπειες τῆς ὁδοιπορίας ἐπὶ τῆς ὁδοῦ Κυρίου ἢ ἐκτὸς τῆς ὁδοῦ Κυρίου
Οἱ εὐαγγελιστὲς μάλιστα ὑπογραμμίζουν ὅτι τὸ ἔργο τοῦ Ἰωάννη τῇ Προδρόμου χαρακτηρίζεται ἀπὸ αὐτὴ τὴν ἐξαγγελία περὶ τῆς ὁδοῦ Κυρίου, ἀντλώντας ἀπὸ τὸν προφήτη Ἠσαΐα τὴν ὑπόδειξή της: Φωνή βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ, ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν Κυρίου, εὐθείας ποιεῖτε τὰς
τρίβους αὐτοῦ (Ματθ. 3,3). Καὶ βέβαια, ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος ξεπερνάει ὅλους τοὺς προηγούμενους προφῆτες, γιατὶ μόνον αὐτὸς μπόρεσε
νὰ ὑποδείξει αὐτὸν ποὺ εἶναι τελικὰ ἡ ὁδὸς Κυρίου, δηλαδὴ τὸν Ἰησου Χριστό.
Φύλαξα, μᾶς λέει ὁ ποιητής, τὶς ὁδοὺς Κυρίου, δηλαδὴ ἀκολούθησα
τὶς ὑποδείξεις του καὶ δὲν παρεξέκλινα, δὲν ἀσέβησα.
23 ὅτι πάντα τὰ κρίματα αὐτοῦ ἐνώπιόν μου, καὶ τὰ δικαιώματα αὐτοῦ οὐκ ἀπέστησαν ἀπ᾿ ἐμοῦ.
Τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ εἶναι διαρκῶς παρὸν στὴ ζωή μου, δὲν ἀπομακρύνθηκα ἀπὸ τοὺς νόμους του. Τὰ κρίματα καὶ τὰ δικαιώματα τοῦ Θεοῦ
ἀναφέρονται στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Καὶ ὅπως μᾶς λέει ὁ ἀπόστολος
Παῦλος, ὁ Θεὸς πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καὶ εἰς ἐπίγνωσιν
ἀληθείας ἐλθεῖν (Α΄ Τιμ. 2,4). Αὐτὸ τὸ θέλημα ἐκφράζεται στὶς θεῖες
Γραφὲς καὶ ἁπλώνεται μέσα στὴν ἱστορία, μέχρι νὰ ἀποκαλυφθεῖ πλήρως μὲ τὴν ἐνανθρώπηση τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ. Ἔχει σημασία,
κατὰ τὸν ποιητή, αὐτὸ τὸ θέλημα νὰ κατακλύζει τὴ μνήμη μας,
διαρκῶς παρόν, νὰ μὴν ἀπομακρυνόμαστε ἀπὸ αὐτό.
Θὰ εἶμαι ἄψογος στὴ σχέση μου μὲ τὸν Θεό, καὶ θὰ προφυλαχθῶ ἀπὸ
τὴν ἁμαρτία.
Δὲν ἀρχεῖ ἡ μνήμη τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ χρειάζεται ἡ μνήμη αὐτὴ νὰ ἐπηρεάζει τὸν τρόπο τοῦ βίου μας. Νὰ ἐκφράζεται δηλαδὴ αὐτὴ ἡ μνήμη μὲ τὴ βιοτή μας,
Καὶ ανταποδώσε μου Κύριος κατὰ τὴν δικαιοσύνην μου καὶ κατὰ τὴν καθαριότητα τῶν χειρῶν μου ἐνώπιον τῶν ὀφθαλμῶν
αὐτοῦ
Ἡ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ θὰ μὲ ἀνταμείψει καὶ ἐνώπιόν του θὰ δικαιωθεῖ ἡ εὐσέβειά μου. Δὲν πρόκειται γιὰ μιὰ συναλλακτικὴ σχέση ἀνθρώπου καὶ Θεοῦ, ἐγὼ σοῦ προσφέρω τὴν καθαρότητα τῆς ζωῆς μου κι ἐσὺ μοῦ ἀντιπροσφέρεις τὴ δικαίωσή μου, ἀλλὰ γιὰ μιὰ οὐσιώδη συνέπεια
αὐτῆς τῆς σχέσης. Ὁ Θεὸς μὲ καλεῖ νὰ ἀναφέρομαι στὴν παρουσία του
καὶ δικαιώνομαι ἀπὸ τὴν παρουσία του. Η δικαιοσύνη του εἶναι, ὅπως
εἴπαμε καὶ προηγουμένως, διαρκῶς παρούσα ὡς χάρις καὶ ὡς θεία
Πρόνοια. Ἐγώ, ἑπομένως, μετέχω αὐτῆς τῆς δικαιοσύνης, ἐὰν εἶμαι παραδομένος στὴν παρουσία της καὶ ἐνεργῶ κατὰ τὸ περιεχόμενό της.
27 Μετὰ ὁσίου ὅσιος ἔσῃ, καὶ μετὰ ἀνδρὸς ἀθῷου ἀθῷος ἔσῃ, καὶ
μετὰ ἐκλεκτοῦ ἐκλεκτὸς ἔσῃ καὶ μετὰ στρεβλοῦ διαστρέψεις.
Στὸν ὅσιο φανερώνεσαι ὡς ὅσιος, στὸν ἀθῶο ὡς ἀθῶος, στὸν ἐκλεκτὸ
ὡς ἐκλεκτός, ἀλλὰ στὸν διεστραμμένο λογίζεσαι ὡς ἐκδικητικός.
Οἱ δύο στίχοι ἐκφράζουν τὴν παλαιοδιαθηκικὴ ἀντίληψη γιὰ ἕναν Θεὸ
ποὺ ἀνταποδίδει κατὰ τὰ ἔργα τῶν ἀνθρώπων. Κατ' οὐσίαν ὅμως πρό
κειται γιὰ τὶς συνέπειες τῆς στάσης καὶ τῶν πράξεων τοῦ ἀνθρώπου, οἱ
ὁποῖες διαμορφώνουν τὴν ἀντιληψή τους γιὰ τὸν Θεό. Ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος ἀντιλαμβάνεται τὸν Θεὸ ὡς ἀγαθό, ἐνῶ ὁ ἀσεβὴς ἢ ἁμαρτωλὸς τὸν
ἀντιλαμβάνεται ὡς τιμωρὸ ἢ ἐκδικητικό. Οὔτε τὸ ἕνα εἶναι ὁ Θεός, οὔτε
τὸ ἄλλο, ἀλλὰ μόνον ἀληθής. Ἡ ἀλήθεια τοῦ Θεοῦ ἀναπαύεται στὴν αγάπη του
ἡ ὁποία ὡς θεία χάρη διαχέεται στὴ δημιουργία του. Ὁ ἄνθρωπος ἑτοιμάζει τὸν ἑαυτό του νὰ γίνει δοχεῖον αὐτῆς τῆς θείας χάρης,
Θεοῦ, στὴ δεύτερη γιὰ τιμωρία. Καὶ οἱ δύο συνέπειες πηγάζουν ἀπὸ τὸν
ἢ νὰ τὴν ἀπαρνηθεῖ. Στὴν πρώτη περίπτωση μιλάμε γιὰ εὐλογία του
ἄνθρωπο, ὄχι ἀπὸ τὸν Θεό. Ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς θὰ διευκρινίσει ὅτι ἦλθε για
νὰ μᾶς σώσει, ὄχι γιὰ νὰ μᾶς κρίνει. Καὶ ἐάν τίς μου ἀκούσῃ
μάτων καὶ μὴ πιστεύσῃ, ἐγὼ οὐ κρίνω αὐτόν· οὐ γὰρ ἦλθον ἵνα κρίνω τὸν κόσμον, ἀλλ᾿ ἵνα σώσω τὸν κόσμον (Ἰωάν. 12,47). Αποκαλυπτική
εἶναι τὸ χωρίο ἀπὸ τὸ τρίτο κεφάλαιο τοῦ Κατὰ Ἰωάννην εὐαγγελία
ὅπου ὁ Χριστὸς ἀποκαλύπτει στὸν νυχτερινὸ ἐπισκέπτη του
ο Νικόδημος ότι
ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸν κόσμο ἐκδηλώθηκε μὲ τὴν ἐνανθρώπηση του
Υἱοῦ του, ποὺ τὸν ἀπέστειλε γιὰ νὰ χαρίσει αἰώνια ζωὴ σὲ ὅποιον πιστεύσει σ' αὐτόν (Οὕτω γὰρ ἠγάπησεν ὁ Θεὸς τὸν κόσμον, ὥστε τὸν
υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ
ἀπόληται ἀλλ᾽ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον – στ. 16). Καὶ ὑπογραμμίζει ὅτι τὸν
ἀπέστειλε ὄχι γιὰ νὰ κρίνει τὸν κόσμο, ἀλλὰ γιὰ νὰ σωθεῖ ὁ κόσμος διὰ
τοῦ Υἱοῦ του (οὐ γὰρ ἀπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸν αὐτοῦ εἰς τὸν κόσμον
ἵνα κρίνῃ τὸν κόσμον, ἀλλ᾿ ἵνα σωθῇ ὁ κόσμος δι' αὐτοῦ
Ὅποιος πιστεύει στὸν Χριστὸ δὲν κρίνεται, ἐνῶ ὅποιος δὲν πιστεύει ἤδη
- στ. 17).
ἔχει κριθεῖ ὡς ἀπιστῶν (ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν οὐ κρίνεται· ὁ δὲ μὴ πι·
στεύων ἤδη κέκριται, ὅτι μὴ πεπίστευκεν εἰς τὸ ὄνομα τοῦ μονογενοῦς
υἱοῦ τοῦ Θεοῦ -- στ. 18). Η κρίση δὲν προέρχεται ἀπὸ τὸν Θεό, ἀλλὰ δια
μορφώνεται ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο. Ἡ πίστη στὸν Θεὸ ἐγκαινιάζει ζωὴ μέσα
στὸ φῶς τοῦ Θεοῦ, ἐνῶ ἡ ἄρνηση τοῦ Θεοῦ ἐγκαινιάζει ζωὴ μέσα στὸ
σκοτάδι τῆς ἀπουσίας του (αὕτη δέ ἐστιν ἡ κρίσις, ὅτι τὸ φῶς ἐλήλυθεν εἰς τὸν κόσμον καὶ ἠγάπησαν οἱ ἄνθρωποι μᾶλλον τὸ σκότος ἢ τὸ
φῶς, ἦν γὰρ πονηρὰ αὐτῶν τὰ ἔργα. Πᾶς γὰρ ὁ φαῦλα πράσσων με
σεῖ τὸ φῶς καὶ οὐκ ἔρχεται πρὸς τὸ φῶς, ἵνα μὴ ἐλεγχθῇ τὰ ἔργα αὐτοῦ
– στ. 19-20),
Ὅποιος πολιτεύεται τὴν ἀλήθεια τοῦ Θεοῦ, βρίσκεται μέσα στὸ φῶς τῆς παρουσίας του, ὅπου τὰ ἔργα του φανερώνουν τὸ θεοπρεπὲς περιεχόμενό τους (ὁ δὲ ποιῶν τὴν ἀλήθειαν ἔρχεται πρὸς τὸ φῶς,
ἵνα φανερωθῇ αὐτοῦ τὰ ἔργα, ὅτι ἐν Θεῷ ἐστιν εἰργασμένα - στ. 21).
28 Ὅτι σὺ λαὸν ταπεινὸν σώσεις καὶ ὀφθαλμοὺς ὑπερηφάνων ταπεινώσεις,
Ἡ ταπεινοφροσύνη εἶναι τὸ ἀντίθετο τῆς ματαιοδοξίας, ποὺ τὴν ονομάζουμε ὑπερηφάνεια. Ταπεινὸς εἶναι ὁ λαός, ἢ ὁ ἄνθρωπος, ποὺ ἀντιλαμβάνεται τὸ ἔχειν του καὶ τὸ εἶναι του ὡς δῶρο τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἀνταρσιὰ τοῦ πρώτου ἀνθρώπου, τοῦ Ἀδάμ, ἑδράζεται στὴν ἔπαρση, στὴν
ψευδὴ ἀντίληψη ὅτι ὁ ἴδιος ὁρίζει καὶ κατέχει τὸ εἶναι του ὡς τάχατες θεός.
Κατὰ τὴ βιβλικὴ ἀντίληψη, ὁ Θεὸς εὐλογεῖ τὸν ταπεινὸ καὶ ἀντιτάσσεται στὸν ὑπερήφανο, ὅπως διατυπώνεται στὸ βιβλίο τῶν Παροιμιῶν.
Κύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δὲ δίδωσιν χάριν – Παροιμίες.
μιὰ διατύπωση ποὺ τὴν ξαναβρίσκουμε στὴν Ἐπιστολὴ Ἰακώβου
4.6 καὶ στὴν Α' Ἐπιστολὴ Πέτρου, 5,5. Ὁ ἴδιος ὁ ψαλμωδὸς θὰ μᾶς πεῖ
στὸν 33ο ψαλμό: Ἐγγὺς Κύριος τοῖς συντετριμμένοις τὴν καρδίαν καὶ
τοὺς ταπεινοὺς τῷ πνεύματι σώσει (στ. 19). Καὶ ἡ παράδοση τῶν Προφητῶν θὰ ὑπενθυμίζει συνεχῶς στὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ ὅτι ὁ δρόμος διὰ τῆς
ταπεινώσεως ὁδηγεῖ στὴ σχέση μὲ τὸν Θεό, ἀφοῦ μὲ αὐτὴ τὴ στάση καὶ
αὐτὸν τὸν τρόπο ζωῆς ὁ ταπεινὸς προετοιμάζεται νὰ δέχεται τὴ χάρη τοῦ
Θεοῦ. Ὁ Ἠσαΐας καλεῖ τὴ δημιουργία νὰ εὐφρανθεῖ γιατὶ ἀνατέλλει τὸ
ἔλεος τοῦ Θεοῦ στοὺς ταπεινούς (Εὐφραίνεσθε, οὐρανοί, καὶ ἀγαλλιάσθω, ἡ γῆ, ῥηξάτωσαν τὰ ὄρη εὐφροσύνην, ὅτι ἠλέησεν ὁ Θεὸς τὸν
λαὸν αὐτοῦ καὶ τοὺς ταπεινοὺς τοῦ λαοῦ αὐτοῦ παρεκάλεσεν – Ἠσ.
49,13), ἀλλὰ καὶ ὁ Ἰεζεκιήλ, μὲ μιὰ ἔξοχη εἰκονολογικὴ διατύπωση, θὰ
καταθέσει τὸ ἔργο τοῦ Κυρίου ὡς ἰσορροπία καὶ ἁρμονία ἐντὸς τῆς δημιουργίας: θὰ μάθουν τὰ δέντρα ὅτι ὁ Θεὸς μικραίνει τὰ ὑψηλὰ καὶ ὀρθώνει τὰ ταπεινά, ὅτι κατὰ μία ἀντίστροφη προοπτικὴ ξεραίνει τὰ χλωρὰ
καὶ ἀνθίζει τὰ ξερά (Καὶ γνώσονται πάντα τὰ ξύλα τοῦ πεδίου διότι ἐγὼ
Κύριος ὁ ταπεινῶν ξύλον ὑψηλὸν καὶ ὑψῶν ξύλον ταπεινὸν καὶ ξηραίνων ξύλον χλωρὸν καὶ ἀναθάλλων ξύλον ξηρόν – Ἰεζ, 17,24), μιὰ
εἰκόνα ποὺ μᾶς θυμίζει τὸ περιστατικὸ τῆς ξηρανθείσης συχῆς τοῦ
εὐαγγελίου: Καὶ ἰδὼν συκῆν μίαν ἐπὶ τῆς ὁδοῦ ἦλθεν ἐπ᾽ αὐτήν, καὶ
οὐδὲν εὗρεν ἐν αὐτῇ εἰ μὴ φύλλα μόνον, καὶ λέγει αὐτῇ· μηκέτι ἐκ σοῦ
καρπὸς γένηται εἰς τὸν αἰῶνα. Καὶ ἐξηράνθη παραχρῆμα ἡ συκῆ
(Ματθ. 21,9).
τὸν ἴδιο τὸν Χριστό, ὁ ὁποῖος προβάλλει ὡς πρότυπο ταπεινότητας τὸν
Τὸ τί σημαίνει ὅμως ταπεινὸς ἄνθρωπος, θὰ τὸ μάθουμε ἐντελῶς ἀπὸ
ἑαυτό του. Μαθετε ότι ταπεινός είμαι στη καρδιά .
Καὶ ὅλη ἡ διδασκαλία του, όλο
έργο του, όλες οι πράξεις του, είναι μια διαρκής έκφραση τῆς δικής του
ταπεινότητας, ποὺ ἀντιπαρατίθεται στὴν ἔπαρση τοῦ ἀνθρώπου τοῦ σχηματισμένου στους όρους καὶ στὸ ὅρια του κόσμου τούτου, Ἅπειρα, θὰ
ἔλεγα, εἶναι τὰ χωρία της Καινής Διαθήκης ποὺ μᾶς καλούν σ' αὐτὸ τὸν
δρόμο τῆς ταπεινοφροσύνης, μᾶς καλοῦν νὰ εἴμαστε ταπεινοί, ταυτιζώντας αὐτὴ τὴν κατάσταση μὲ τὴν ἀγάπη, όπως διαβάζουμε στὴν Προς
Εφεσίους ἐπιστολή τοῦ ἀποστόλου Παύλου Παρακαλώ σου όμως
αξίας παραμονή τὴν κλήσεις ἦν ἐκλήθηκε μετά πάσης πρότητας, με τα μακροθυμίας, ανεχόμενοι αλληλων!!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου