Στον ίδιο μήνα, την έβδομη ημέρα, τιμάται η μνήμη των Αγίων Μαρτύρων Σεργίου και Βάκχου.

Στον ίδιο μήνα, την έβδομη ημέρα, τιμάται η μνήμη των Αγίων Μαρτύρων Σεργίου και Βάκχου.

Σαν σίδερα τα νεύρα σου, Βάκχε, αντιστάθηκαν στη βία των βασανιστών·

και, Σεργιε, η καρδιά σου φλέγεται από το θείο πυρ, καθώς δέχεσαι το ξίφος.

Την έβδομη του μηνός το ξίφος θανάτωσε τον Σεργιο, και τα νεύρα τους μαστίγωσαν τον Βάκχο.

Αυτοί οι Άγιοι έζησαν στα χρόνια του βασιλιά Μαξιμιανού, γύρω στο έτος 296 μ.Χ. Και οι δύο κατάγονταν από την παλαιά Ρώμη.

Ο Άγιος Σέργιος ήταν πριμμικήριος (δηλαδή ανώτερος αξιωματικός) στη σχολή των Κεντηλίων, ενώ ο Βάκχος ήταν σεκουνδικήριος, δηλαδή δεύτερος στην ιεραρχία.

Επειδή όμως κατηγορήθηκαν στον βασιλιά ότι ήταν Χριστιανοί, οδηγήθηκαν ενώπιόν του και ομολόγησαν με παρρησία την πίστη τους στον Χριστό.

Τότε πρώτα τους αφαίρεσαν τα διακριτικά των αξιωμάτων τους, και, για να τους ντροπιάσουν, τους έντυσαν με γυναικεία ρούχα και τους πέρασαν σιδερένιες αλυσίδες στον λαιμό, περιφέροντάς τους έτσι μέσα από όλη την αγορά, για να χλευαστούν δημόσια.

Ύστερα τους έφεραν ξανά μπροστά στον βασιλιά. Εκείνοι όμως, με τη δύναμη των λόγων τους και τη σοφία του Θεού, τον κατέπληξαν. Τότε ο Μαξιμιανός τους έστειλε από τη Ρώμη στην πόλη Ευφρατησίων, προς τον δούκα της Ανατολής, Αντίοχο, για να τους βασανίσει εκείνος, επειδή ήταν ακόμη πιο άσπλαχνος και ωμός.

Όταν λοιπόν παρουσιάστηκαν και σε αυτόν, οι Άγιοι δεν λύγισαν — ούτε από τις κολακείες του, ούτε από τις απειλές του τυράννου.

Γι’ αυτό ο Σέργιος ρίχνεται σε ασφαλή φυλακή, ενώ ο μακάριος Βάκχος μαστιγώνεται απάνθρωπα με ωμά νεύρα ζώων.

Και αφού βασανίστηκε πολλή ώρα, μέσα σε αυτές τις οδύνες παρέδωσε την ψυχή του στα χέρια του Θεού.

Ύστερα έβγαλαν τον Σέργιο από τη φυλακή και τον υπέβαλαν σε διάφορα βασανιστήρια.

Του κάρφωσαν στους πόδες σιδερένια υποδήματα με καρφιά, και τον ανάγκασαν να τρέχει με αυτά.

Έπειτα τον έβαλαν πάλι στη φυλακή, και πάλι, με τα ίδια σιδερένια υποδήματα καρφωμένα, τον ανάγκασαν να επιστρέψει πίσω στον τόπο από όπου είχε έρθει.

Τέλος, του απέκοψαν την κεφαλή, και έτσι οι δύο Άγιοι έλαβαν τους στεφάνους του μαρτυρίου.

Τα τίμια λείψανά τους φυλάχθηκαν με σεβασμό από τους Χριστιανούς στον ίδιο τόπο όπου αποκεφαλίστηκε ο Άγιος Σέργιος.

Ύστερα, μετά από πολλούς χρόνους, ανεγέρθηκε Ναός στο όνομά τους από μερικούς Επισκόπους.

(Τον αναλυτικότερο βίο τους μπορεί κανείς να δει στον Νέο Παράδεισο.)

Σημείωση

Να σημειωθεί ότι υπάρχει ολόκληρη ασματική ακολουθία των Αγίων αυτών Μαρτύρων, τυπωμένη σε φυλλάδιο.

Το δε Μαρτύριό τους έχει συγγράψει ο Μεταφραστής, και αρχίζει με τα λόγια:

«Μαξιμιανού βασιλεύοντος…».

Το έργο αυτό σώζεται στη Μέγιστη Λαύρα, στη Μονή των Ιβήρων, και σε άλλα μοναστήρια.

***

Την ίδια ημέρα μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρα Πολυχρονίου. 

Αυτός ο Άγιος καταγόταν από την επαρχία που λεγόταν Γαμφανίτου. Ο πατέρας του ονομαζόταν Βαρδάνιος και ήταν γεωργός στο επάγγελμα. Από μικρό παιδί ο πατέρας του τον παρέδωσε για να μάθει τα ιερά γράμματα. Είχε όμως τόση σύνεση, φρόνηση και εγκράτεια, παρόλο που ήταν ακόμη παιδί, ώστε αξιώθηκε να λάβει χάρη από τον Θεό.

Επειδή το νερό βρισκόταν μακριά από την πόλη και αυτό προκαλούσε κόπο σε εκείνον και στους συγχωριανούς του, προσευχήθηκε στον Θεό — και, ω του θαύματος! — ανέβλυσε με παράδοξο τρόπο μια πηγή νερού κοντά στο σπίτι του πατέρα του.

Όταν έφτασε σε ηλικία ανδρός, ενώθηκε με κάποιους εργάτες και μαζί τους πήγε στην Κωνσταντινούπολη. Εργαζόταν μαζί τους στα αμπέλια, και έτρωγε μία φορά κάθε δύο ή τρεις ημέρες. Ο ιδιοκτήτης των αμπελώνων, βλέποντάς τον και θαυμάζοντας αυτόν τον εργάτη του Θεού, ντράπηκε μπροστά στην αρετή του. Έτσι του έδωσε ένα ποσό χρημάτων και του είπε:

«Πήγαινε στην πατρίδα σου, άνθρωπε του Θεού, και προσευχήσου για μένα».

Από πίστη και ευλάβεια προς αυτόν, κράτησε το δικέλλι (το γεωργικό εργαλείο) του, το οποίο αργότερα έκανε πολλά θαύματα.

Ο δούλος του Χριστού, παίρνοντας τα χρήματα, έκτισε με αυτά μια εκκλησία και έμενε εκεί. Όταν συγκλήθηκε στη Νίκαια η Πρώτη Αγία και Οικουμενική Σύνοδος, το έτος 325, βρέθηκε κι αυτός εκεί και στάθηκε υπερασπιστής της ορθής πίστης. Αρχικά ήταν αναγνώστης, έπειτα όμως έλαβε το αξίωμα του διακόνου και κατόπιν του πρεσβυτέρου.

Μετά τον θάνατο του μεγάλου βασιλέα Κωνσταντίνου, η αίρεση του Αρείου πήρε δύναμη και εξαπλώθηκε. Τότε ο Άγιος αυτός, κρατώντας σταθερά την ορθή πίστη, φρόντιζε με ζήλο να την ενισχύει και να τη στερεώνει. Οι αιρετικοί Αρειανοί, βλέποντάς τον, φλέγονταν από φθόνο.

Μια μέρα λοιπόν, ενώ τελούσε τη Θεία Λειτουργία και στεκόταν μπροστά στο Άγιο Θυσιαστήριο, αυτοί όρμησαν ξαφνικά και, με τα ξίφη τους, τον έσφαξαν και τον κατατεμάχισαν. Έτσι το μαρτυρικό του αίμα ενώθηκε με το άγιο και θείο αίμα του Κυρίου, και εκείνοι —χωρίς να το θέλουν— τον πρόσφεραν ως θυσία στον Θεό.

(Πηγή: Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, Συναξαριστής των Δώδεκα Μηνών του Ενιαυτού, Τόμος Α΄, Εκδόσεις Δόμος, 2005)