«Ἔρχου καὶ ἴδε: ο δρόμος της θέωσης στον οποίο μας καλεί ο απόστολος Φίλιππος»

🔹«Ἔρχου καὶ ἴδε: ο δρόμος της θέωσης στον οποίο μας καλεί ο απόστολος Φίλιππος»

—Πάτερ, πώς θα μοιάσουμε στον απόστολο Φίλιππο που με τόση προθυμία είλκυσε στην ορθή πίστη τον Ναθαναήλ;

Πώς θα μιμηθούμε τον Φίλιππο που έλαβε πρώτος πρόσκληση από τον Χριστό, με τη λιτή φράση: «ἀκολούθει μοι»; Γεμάτος χαρά για το σωτήριο κάλεσμα που δέχτηκε, ανακοινώνει στον επιστήθιο φίλο του Ναθαναήλ: «εὑρήκαμεν ὃν ἔγραψε Μωϋσῆς ἐν τῷ νόμῳ καὶ οἱ προφῆται,᾿Ιησοῦν τὸν υἱὸν τοῦ ᾿Ιωσὴφ τὸν ἀπὸ Ναζαρέτ». O Ναθαναήλ, βάζοντας μπροστά τη λογική του, ρωτά με δυσπιστία: «ἐκ Ναζαρὲτ δύναταί τι ἀγαθὸν εἶναι;». «Δεν είναι δυνατόν να ισχύουν όσα λες, γιατί ούτε ο μωσαϊκός νόμος ούτε το κήρυγμα των προφητών αναφέρουν τη Ναζαρέτ ως τόπο προέλευσης του Μεσσία». «Ἔρχου καὶ ἴδε», του προτείνει ο Φίλιππος, ώσπου τον πείθει και ξεκινούν προς αναζήτηση του Ιησού Χριστού. […]

Ο Ναθαναήλ δέχεται τη θεία και μακάρια αλλοίωση της δεξιάς του Υψίστου και ομολογεί τη θεότητα του Ιησού εν πλήρη συνειδήσει με δύο απλές προτάσεις. Πρώτα απευθύνεται στον Χριστό με τη φράση: «Σὺ εἶ ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ» και, αμέσως μετά, για να μην παρεξηγηθεί η ομολογία του ως απλό σχήμα λόγου και ευφημισμός, τη συμπληρώνει με δεύτερη διευκρινιστική φράση: «Σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς τοῦ ᾿Ισραήλ». Όπως ο Ιησούς Χριστός διερεύνησε τις προθέσεις του Ναθαναήλ με δύο αποκαλύψεις, το ίδιο πράττει τώρα και ο Ναθαναήλ, αποκαλύπτοντας με διπλή ομολογία την εμπειρία της θέωσης που πριν από λίγο βίωσε. 

Προηγουμένως, ο Φίλιππος είχε αναφερθεί στον Χριστό ως εξής: «εὑρήκαμεν Ἰησοῦν, τὸν υἱὸν τοῦ Ἰωσὴφ, τὸν ἀπὸ Ναζαρέτ». Ο Ναθαναήλ τώρα προχωρά ακόμα περισσότερο και βλέπει τον Κύριο με τα μάτια της πίστεως, Τον βλέπει ως Υιό και Λόγο του Θεού, τον βλέπει με τη μεσσιανική Του ιδιότητα ως βασιλέα του Ισραήλ, γι’ αυτό ομολογεί: «Σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς τοῦ ᾿Ισραήλ». […]

Πώς θα κάνουμε τη μετάνοιά μας; Με την ύλη και τα φαγητά χορτάσαμε, καιρός να ασκηθούμε στη νηστεία και την εγκράτεια, για να ξεφύγουμε από τα δεσμά της ύλης, όπως ο απόστολος Ναθαναήλ που είδε τη βασιλεία του Θεού «ἐληλυθυῖαν ἐν δυνάμει» στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Προϋπόθεση ορθόδοξης ζωής και εμπειρίας είναι η καθαρότητα ψυχής και σώματος, δηλαδή το στομάχι μας να μην είναι βεβαρημένο από τροφές, οι οφθαλμοί μας να μην είναι σκοτισμένοι από μέθη και κραιπάλη και οι πνευματικές μας αισθήσεις μας να μην είναι μολυσμένες από πάθη.

Το θείο προίκισε τον άνθρωπο με θεοειδή ψυχή, καθιστώντας τον πρόσωπο με δυνατότητα θέωσης. «Τίς δώσει μοι πτέρυγας ὡσεὶ περιστερᾶς, καὶ πετασθήσομαι;» διερωτάται ο προφήτης Δαβίδ. Προσέχουμε τις αισθήσεις μας, προχωρούμε στον δρόμο του αγιασμού και παρακαλούμε διαρκώς: «ἀντιλαβοῦ, σῶσον, ἐλέησον καὶ διαφύλαξον ἡμᾶς, ὁ Θεός, τῇ σῇ χάριτι», για να βιώσουμε την ένωση του προσώπου μας με το θείο, μια ένωση που αφορά όλα τα μέρη του ψυχοσωματικού μας «είναι», ψυχή, καρδιά, νου, αίμα και αισθήσεις, που πλημμυρίζουν από θεία χάρη και ενώνονται μετά του Θεού στο μέτρο που επιτρέπει ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, «Οὗ ἡ δόξα, τὸ κράτος, ἡ τιμή, καὶ ἡ προσκύνησις».

Παπαμιχαήλ Σιριβιανός, «Λόγος ελπίδας και ζωής», τόμ. Β', σ. 92-96, 100