Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Πέμπτη 7 Αυγούστου 2025

ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ ΠΑΤΕΡΑΣ ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ ΤΟΥ ΠΟΤΣΑΓΙΕΦ. 19

 



Μια άλλη συζήτηση, η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα, αφορά τη συχνότητα της Θείας Κοινωνίας. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η Θεία Κοινωνία πρέπει να δίδεται σχεδόν σε κάθε Λειτουργία, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι αυτό το μεγάλο και τρομερό Μυστήριο πρέπει να προετοιμάζεται προσεκτικά και δεν πρέπει να μετατρέπεται σε καθημερινό γεγονός. Ο Πατέρας Θεοδόσιος βάσισε την απόφασή του στην χιλιόχρονη πνευματική εμπειρία της Εκκλησίας. Θρηνούσε βλέποντας πώς κάποιοι άνθρωποι, χωρίς εγκάρδια μετάνοια για τις αμαρτίες τους, τόλμησαν να πλησιάσουν το Σώμα και το Αίμα του Χριστού. Ο ίδιος ευλόγησε τα παιδιά του να κοινωνούν όχι συχνότερα από μία φορά την εβδομάδα, καθώς και στις δώδεκα μεγάλες εορτές, στην ονομαστική τους εορτή, στα γενέθλιά τους και στην επέτειο του γάμου τους. Ευλόγησε την Θεία Κοινωνία κάθε μέρα μόνο κατά τη διάρκεια σοβαρής ασθένειας. Ο Πατέρας Θεοδόσιος συμβούλευσε επίσης όσους βίωναν πειρασμούς, προβλήματα της ζωής και βάσανα να κοινωνούν πιο συχνά, ώστε να μην εξασθενούν πνευματικά. Όταν του είπαν ότι οι πρώτοι Χριστιανοί κοινωνούσαν καθημερινά, ο ιερέας επεσήμανε ότι κι αυτοί ζούσαν μια ζωή, σε αντίθεση με εμάς, αγνή και ευλαβική, όντας συνεχώς έτοιμοι για το κατόρθωμα του μαρτυρίου.

Όταν ένα άτομο ήταν κοντά στο να γλιστρήσει στο μονοπάτι της ζωής, ο ιερέας κατέβαλε κάθε δυνατή προσπάθεια για να τον προστατεύσει και να τον στηρίξει. Ένας από τους μοναχούς του Ποτσάγιεφ διηγήθηκε πώς σχεδίαζε να παντρευτεί μια κοπέλα από μια πιστή οικογένεια, αλλά στη συνέχεια οι νέοι αποφάσισαν να αφιερώσουν τη ζωή τους στον Θεό, φεύγοντας για μοναστήρια. Ωστόσο, φτάνοντας στο Ποτσάγιεφ, αμφέβαλλε για την ορθότητα της επιλογής του και σχεδόν αποφάσισε να επιστρέψει στον κόσμο. Εκείνη τη στιγμή, ο πατέρας Θεοδόσιος τον πλησίασε, τον έπιασε από το χέρι και του είπε: «Μην πας πουθενά. Μείνε εδώ και πέταξε τις σκέψεις σου έξω από το κεφάλι σου, είναι από τον εχθρό. Δεν θα σε αφήσω». Μια μέρα, ο πατέρας Θεοδόσιος στράφηκε για άλλη μια φορά στον Επίσκοπο Βλαντιμίρ με αίτημα να τον ευλογήσει για ένα ταξίδι στον Καύκασο. Ανησυχώντας για την κακή υγεία του ηλικιωμένου, ο αρχιερέας ρώτησε: Πατέρα, πότε θα πάω σπίτι; Ο πατέρας, μετά από μια μικρή παύση, είπε απροσδόκητα: «Σπίτι;! Πολύ σύντομα θα πάρουν τα πάντα στα χέρια τους, θα χτίσουν τη δική τους εκκλησία και θα μας στείλουν όλους σπίτι!» Αυτά τα μυστηριώδη λόγια του ασκητή δείχνουν την επερχόμενη μαζική αποστασία από την Ορθόδοξη πίστη, από την αληθινή διδασκαλία του Χριστού. Αυτή η αποστασία είχε προβλεφθεί από τους αποστολικούς χρόνους και θα συμβεί στην ίδια την Εκκλησία και θα υπάρξουν πανούργοι υπηρέτες που θα την ζητούν. Οι μεγάλοι άγιοι των τελευταίων χρόνων - ο Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ, ο Δίκαιος Ιωάννης της Κρονστάνδης, ο Άγιος Λαυρέντιος του Τσερνίγκοφ, ο Αγιορείτης γέροντας Παΐσιος ο Άγιος - επιβεβαίωσαν την αλήθεια αυτής της αποκάλυψης.

Ο πατέρας Θεοδόσιος αντιλήφθηκε την επιθυμία των «εκκλησιαστικών φιλελεύθερων» για ανεκτικότητα υπό το πρόσχημα της ελευθερίας ως δαιμονική πονηριά. Έχοντας ζήσει μια ζωή γεμάτη θυσιαστική αυτοσυγκράτηση, γνώριζε ότι η αληθινή ελευθερία είναι η ελευθερία από την αμαρτία και όλα τα άλλα είναι υποδούλωση στα πάθη και τους δαίμονες. «Ο κόσμος είναι άρρωστος τώρα»,- έλεγε ο πρεσβύτερος όταν η συζήτηση στρεφόταν στο γεγονός ότι οι Χριστιανοί έπρεπε να μάθουν κάτι από τον κόσμο και να ακολουθήσουν τις επιταγές του «πνεύματος της εποχής». Αν ο ιερέας διαισθανόταν ένα «μεταρρυθμιστικό», αιρετικό, φιλελεύθερο, ανακαινιστικό πνεύμα σε ένα βιβλίο, μια παραμόρφωση του πνεύματος και του γράμματος του Ευαγγελίου, έλεγε ευθέως: «Αυτό το βιβλίο πρέπει να καεί!» Αν συναντούσε ένα άτομο βαθιά εμποτισμένο με τέτοιες ιδέες, διέκοπτε αμέσως κάθε επικοινωνία μαζί του. Ήταν αντίθετος σε κάθε καινοτομία στη λατρεία, σε αποκλίσεις από τους εικονογραφικούς κανόνες, στην αντικατάσταση του αντιφωνικού τραγουδιού με μέρη, σε συντομογραφίες των εκκλησιαστικών λειτουργιών και σε άλλους παράνομους συμβιβασμούς με το κοσμικό πνεύμα. Ωστόσο, καταλάβαινε ότι στον αγώνα κατά των επιβλαβών καινοτομιών, ένας Χριστιανός δεν έπρεπε να χάσει το γεμάτο χάρη χάρισμα χάριτος της συλλογιστικής, ώστε να μην γίνει εχθρός της Εκκλησίας, να μην υπερηφανευτεί, να μην πέσει σε σχίσμα. Κάποτε, παρουσία του ιερέα, η συζήτηση στράφηκε στο κίνημα των Ζηλωτών μεταξύ των αγιορειτών μοναχών. Αυτοί οι Αγιορείτες, εξοργισμένοι από τη συνεχή συνεργασία του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως με τους Καθολικούς, τους Τέκτονες και άλλους αιρετικούς, άρχισαν να αναγνωρίζουν την εξουσία του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως πάνω τους και στη συνέχεια εναντιώθηκαν σε όλες τις Ορθόδοξες Εκκλησίες που βρίσκονταν σε λειτουργική κοινωνία μαζί του. Κάποιος ρώτησε τότε τον γέροντα: «Είναι οι Ζηλωτές καλοί ή κακοί;» «Και καλοί και κακοί», απάντησε ο ιερέας. Αναγνωρίζοντας τον αξιέπαινο ζήλο των Ζηλωτών για την καθαρότητα της Ορθοδοξίας, ο πατήρ Θεοδόσιος επεσήμανε με αυτά τα λόγια το κύριο λάθος τους: είχαν εγκαταλείψει τη σωτήρια κιβωτό της Εκκλησίας, έχοντας ουσιαστικά μετατραπεί σε αίρεση. Ο πατήρ Θεοδόσιος κάλεσε τους ανθρώπους, βλέποντας την καταπάτηση των εντολών του Θεού και των διαθηκών των Αγίων Πατέρων εντός των τειχών της Εκκλησίας, να μην απαρνηθούν την ίδια την Εκκλησία, αλλά να αναζητήσουν σε αυτήν αληθινούς ποιμένες, σταθερούς στην πίστη και στα ιερά δόγματα. Σύμφωνα με την υπόσχεση του Θεού, τέτοιοι κρυμμένοι άνθρωποι θα βρίσκονται πάντα στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Και ο Πατέρας Θεοδόσιος κάλεσε τους λειτουργούς που διακατέχονται από το διαφθείρον κοσμικό και οικουμενικό πνεύμα να αποφεύγουν, σύμφωνα με τα λόγια του Σεβάσμιου Λαυρεντίου του Τσερνίγκοφ, ο οποίος μίλησε για τους τελευταίους καιρούς: «Ακόμα κι αν ανοίξουν οι εκκλησίες, θα είναι αδύνατο να πάει κανείς σε μερικές από αυτές».

Ο Γέροντας Θεοδόσιος ήταν ιδιαίτερα αγανακτισμένος με τις προσπάθειες μεταφοράς της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Καθολικό ή Γρηγοριανό ημερολόγιο - το «νέο στυλ». Κατά τη βαθιά του πεποίθηση, η Εκκλησία δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υποκύψει στις πειθώ των μυστικών ανακαινιστών και των Καθολικών, οι οποίοι επικαλούνται δήθεν επιστημονικά επιχειρήματα για αυτή τη μετάβαση. Άλλωστε, είναι γνωστό ότι το νερό των Θεοφανείων αγιάζεται και αποκτά ευλογημένη δύναμη μόνο κατά την εορτή των Θεοφανείων, που γιορτάζεται σύμφωνα με το Ορθόδοξο ημερολόγιο, και το Άγιο Φως κατεβαίνει στην Ιερουσαλήμ μόνο την παραμονή του Ορθόδοξου Πάσχα. «Δεν είναι άραγε αυτές οι αποδείξεις αρκετές», τόνισε ο γέροντας, «ώστε ακόμη και όσοι έχουν λίγη πίστη να καταλάβουν ότι οι αλήθειες που καθιέρωσε ο Θεός μέσω των εκλεκτών Σκευών - των Αγίων Πατέρων και των Οικουμενικών Συνόδων - είναι ακλόνητες, ειδικά επειδή επιβεβαιώνονται από πολλά σημεία;»

Ο πατήρ Θεοδόσιος θεωρούσε την επιθυμία των ιερέων να ξυρίζουν τα γένια τους ως ένα από τα σημάδια του ολέθριου πνεύματος του ανακαινισμού. Είπε: «Ένας ιερέας πρέπει να είναι ιερέας, να διατηρεί την ευπρέπειά του και να μην ακολουθεί τα λάθη των Καθολικών και των Προτεσταντών » .

Ο πατήρ κατήγγειλε ακούραστα την αίρεση του οικουμενισμού, σύμφωνα με την οποία μια ορισμένη «χάρη» υπάρχει σε όλες τις αιρετικές κοινότητες που αυτοαποκαλούνται «εκκλησίες». Έλεγε επανειλημμένα ότι σε αυτές τις λεγόμενες «εκκλησίες», οι οποίες ένωναν Καθολικούς, Ουνίτες, αυτοκέφαλους πιστούς, σχισματικούς από το Πατριαρχείο Κιέβου, για να μην αναφέρουμε άλλους σεκταριστές, η χάρη του Θεού απουσιάζει και, κατά συνέπεια, όλα τα «μυστήριά» τους είναι άχαρα και δεν σώζουν. Ο πατήρ Θεοδόσιος υπενθύμιζε ιδιαίτερα επίμονα αυτό σε εκείνους που χρειάζονταν περισσότερο τη σωτήρια δύναμη της χάρης του Θεού - τους ανθρώπους που έρχονταν σε αυτόν για «ανάγνωση». Απευθυνόμενος σε αυτούς, επεσήμανε τους λόγους για τον σοβαρό τραυματισμό τους και τους κάλεσε να παραμείνουν στην Ορθόδοξη πίστη, τηρώντας αυστηρά τη νηστεία των Τεταρτών και των Παρασκευών, γιατί αυτό το είδος μπορεί να φύγει μόνο με προσευχή και νηστεία (Ματθαίος 1421).

Ο πατήρ Θεοδόσιος με κάθε τρόπο ενθάρρυνε και ενίσχυε με προσευχή τους ιερείς και επισκόπους που μιλούσαν κατά του Καθολικισμού, της Ουνίας και άλλων αιρέσεων: «Μη φοβάστε τίποτα, καταγγείλτε, κηρύξτε, ο Κύριος βλέπει τα πάντα. Τίποτα δεν θα σας γίνει».

Υπήρξαν περιπτώσεις που ο ίδιος ο πατήρ Θεοδόσιος έπρεπε να αποκρούσει τους αντιπάλους της Ορθόδοξης πίστης. Κατά τη διάρκεια ενός από τα προσκυνήματά του στον Καύκασο, ο πατήρ Θεοδόσιος έπρεπε να μπει σε μια διαμάχη για την πίστη με έναν Προτεστάντη. Ο πρεσβύτερος διεξήγαγε τη συζήτηση απαλά, προσπαθώντας να μην πικράνει τον αντίπαλό του, αλλά αντίθετα, να ανοίξει την καρδιά του για να δεχτεί τις αλήθειες της Ορθοδοξίας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: