ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΩΣ ΣΥΜΒΟΛΑ. ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ.

Συσκευές και κατασκευές ως σύμβολα

'Αλώνι, φτυάρι και αμπάρι (Μτ. 3, 12). Το αλώνι δηλώνει τον κόσμο, το φτυάρι την Κρίση του Θεού και το αμπάρι την Βασιλεία Του. Συλλέγονται οι δίκαιοι στη Βασιλεία των ουρανών καθώς το σιτάρι στο αμπάρι ενώ οι αμαρτωλοί απορρίπτονται στα βάσανα καθώς το άχυρο πέφτει στη φωτιά.

Ή πόλη (Μτ. 5, 14) επάνω στο όρος δηλώνει τούς ίδιους εκείνους ανθρώπους οι όποιοι προηγουμένως έχουν ονομαστεί άλας και φώς. Όπως ή πόλη πού βρίσκεται επάνω στο όρος είναι αδύνατο να κρυφτεί από τά βλέμματα του κόσμου, το ίδιο και οι τώ πνεύματι ανυψούμενοι ακόλουθοι του Χριστού.

Ό λύχνος (Μτ. 5, 15) υπό τον μόδιον και επί την λυχνίαν είναι σύμβολο του άνθρώπου πού έχει φωτισμό Θεού. Ό πρώτος λύχνος δηλώνει τον φωτισμένο άνθρωπο ό όποιος μόνος του από ταπείνωση κρύπτεται είτε οι γείτονες από φθόνο τον κρύβουν εκεί. Και τά δύο είναι ανώφελα. Ό δεύτερος λύχνος δηλώνει τη πραγματική τύχη του ανθρώπου αυτού: ή Θεία Πρόνοια τον αποκαλύπτει και τον ανυψώνει σαν το λύχνο επάνω στη λυχνία για να φωτίζει τον κόσμο.

Το ταμείον (Μτ. 6, 6) σημαίνει τον εσώτατο και απόκρυφο χώρο του σπιτιού. Το εσώτατο ταμείο στον άνθρωπο είναι ή καρδία. Εσύ όταν προσεύχεσαι, είσελθε στο ταμείο σου και προσευχή σου εκεί αντίθετα από τούς υποκριτές, οι όποιοι προσεύχονται στους δρόμους για να τούς βλέπουν οι άνθρωποι. Είσελθε με το νου μέσα στη καρδιά σου, οπουδήποτε και αν βρίσκεσαι και αποβάλλοντας όλες τις εξωτερικές αναμνήσεις παραδώσου ολοκληρωτικά στην προσευχή προς τον Θεό.

Ή θύρα συμβολίζει τον Χριστό σύμφωνα με τους λόγους Του: εγώ ειμί ή θύρα, δι’ εμού εάν τις είσέλθη σωθήσεται (Ίω. 10, 9). Εκτός Εκείνου δεν υπάρχει δεύτερη είσοδος για την Βασιλεία των Ουρανών. Και ή θύρα εκείνη είναι στενή σύμφωνα πάλι με τον λόγο Του: τί στενή ή πύλη και τεθλιμμένη (Μτ. 7, 13). Γιατί είναι στενή ή πύλη; Επειδή, περνώντας την με κόπο αναγκαζόμαστε να αποβάλουμε το δέρμα του παλαιού φυσικού ανθρώπου, με το όποιο δέρμα είναι αδύνατον να είσέλθουμε στον Παράδεισο.

Και ή οδός δηλώνει τον Χριστό. Εγώ ειμί ή οδός και ή αλήθεια και ή ζωή (Ίω. 14, 6), είπε Εκείνος περί του εαυτού Του.

Ό οίκος ό κτισμένος επάνω στη πέτρα (Μτ. 7, 24) δηλώνει την Εκκλησία του Χριστού, οίκοδομουμένη επάνω στην πίστη στον Υιό του Θεού. Δηλώνει ακόμη, την εκπαίδευση της νεολαίας επάνω στα θεμέλια του Ευαγγελίου. Το σπίτι πάλι πού είναι χτισμένο επάνω στην άμμο (Μτ. 7, 26), δηλώνει κάθε πνευματική και ηθική οικοδομή ή οποία είναι στραμμένη σέ κάτι αντίθετο στο Χριστό.

Τά καινούρια ασκιά και ό νέος οίνος (Μτ. 9, 17), συμβολίζουν την καινή διδαχή τού Χριστού και τούς καινούς ανθρώπους. Διά της μετανοίας οι άνθρωποι αλλάζουν, καθαίρονται και άνακαινίζονται και έτσι καθίστανται νέοι. Σέ τέτοιους ανθρώπους μονάχα μπορεί να κατοικήσει ή καινή διδαχή τού Χριστού. Οι Φαρισαίοι έμοιαζαν με τά παλαιά ασκιά και γι’ αυτό μέσα τους δεν μπορούσε να σταθεί ή καινή και ισχυρή διδαχή του Χριστού.

Το νέο μπάλωμα και το παλαιό ένδυμα (Μτ. 9, 16). Αυτά συμβολίζουν την συνήθη αντιχριστιανική μέθοδο όπου ό παλαιός άνθρωπος κάνει κάποιες βελτιώσεις, βάζει κάποιο καινούριο μπάλωμα ενώ στην ουσία του παραμένει ό ίδιος. Αυτό σχετίζεται και με κάθε επιδερμική προσπάθεια ή οποία έχει ως σκοπό να διορθώσει με μπαλώματα την κατάσταση της ανθρώπινης κοινωνίας αντί της θεμελιώδους εν Χριστώ ανακαίνισες. Όπως ακριβώς το καινούριο μπάλωμα σύντομα ξηλώνεται και πέφτει από το παλαιό ένδυμα και τά κουρέλια γίνονται ακόμα μεγαλύτερα και πιο αστεία, έτσι και από τούς παλιούς αμαρτωλούς, ξηλώνεται ή καινή θεία διδαχή και οι παλαιοί μώλωπες αναδεικνύονται βαθύτεροι και φοβερότεροι απ’ ότι ήταν πριν το μπάλωμα.

Ό ζυγός (Μτ. 11, 30) είναι το σύμβολο της δουλείας. Δύο είναι τά βαρύτερα είδη δουλείας: ή δουλεία σέ λαούς ειδωλολατρικούς και ή δουλεία τών παθών και μάλιστα το πρώτο συμβαίνει εξαιτίας αυτού του δευτέρου ('Ιερ. Κεφ. 27). Στη θέση κάθε βαρέως επίγειου ζυγού, προτείνει ό Χριστός στους ανθρώπους τον δικό Του ζυγό ό όποιος δεν είναι διόλου βαρύς. Ό γάρ ζυγός μου χρηστός και το φορτίον μου έλαφρόν έστιν{ Μτ. 11,30).

Ό σταυρός είναι σύμβολο της σωτηρίας διά της οικειοθελούς κακοπάθειας του έξω ανθρώπου για χάρη του εσωτέρου, όλα για την αγάπη του αγαπώντος Χριστού. Ό σταυρός είναι μωρία τοις άπολλυμένοις και δύναμις Θεού τοις σωζομένοις (Α’ Κορ. 1, 18). Είπε ό Κύριος: και ος ού λαμβάνει τον σταυρόν αυτού και ακολουθεί οπίσω μου, ουκ εστί μου άξιος (Μτ. 10, 38). Ό δικός μας σταυρός είναι ελάχιστος και ελαφρύς σέ σχέση με τον δικό Του Σταυρό ό καθένας μας φέρει τον σταυρό των αμαρτιών του ενώ Εκείνος σήκωσε τον ασήκωτο Σταυρό τών αμαρτιών όλου του κόσμου Γι’ αυτό και λέει τον σταυρόν αυτού και όχι Εμού.

Το ποτήριο τών παθών του Χριστού είναι σύμβολο της σωτηρίας μας. Το ποτήριο του Αίματος του Χριστού δηλώνει τη Καινή Διαθήκη του Θεού με τούς ανθρώπους. Αυτό το ποτήριο είναι ή Καινή Διαθήκη, λέει ό απόστολος (Α' Κορ. 11, 25). Ενώ ό ίδιος ό Κύριος είπε: Πίετε έξ αυτού πάντες, τούτο γάρ εστί το αίμα μου, το της Καινής Διαθήκης (Μτ. 26, 27-28). Ή Παλαιό Διαθήκη ήταν θεμελιωμένη στο αίμα αλόγων ζώων ενώ ή Καινή Διαθήκη στο αίμα του Δικαίου, στο αίμα Εκείνου, ό Όποιος είναι ή ίδια ή λογικότητα, ό μόνος αληθινός Λόγος του Θεού.

Το ποτήριο και το κύπελλο δηλώνουν τον καθαρό και ακάθαρτο άνθρωπο. Το σημαντικό είναι να καθαρίσει κανείς το ποτήριο και το κύπελλο εσωτερικά παρά εξωτερικά. Το ίδιο, σημαντικό είναι να διατηρήσει κανείς καθαρή την ψυχή παρά το σώμα. Φαρισαίε τυφλέ, καθάρισον πρώτον το εντός του ποτηριού και της παροψίδος, ίνα γένηται και το εκτός αυτών καθαρόν{Μτ. 23, 26).

Οι ασπρισμένοι και διακοσμημένοι τάφοι συμβολίζουν τούς υποκριτές ανθρώπους. Μάταια οι τάφοι είναι εξωτερικά στολισμένοι αφού στο εσωτερικό τους είναι γεμάτοι από οστά νεκρών και κάθε είδους ακαθαρσία (Μτ. 23, 27). Τά οστά τών νεκρών συμβολίζουν τη πέτρινη καρδιά και την λανθασμένη διάνοια τών ανθρώπων, ή οποία δεν αφήνεται στην επίδραση του Πνεύματος του Θεού. Ή κάθε είδους ακαθαρσία δηλώνει τά δυσώδη πάθη και τις αδυναμίες. Όλα τούτα όμως είναι στους υποκριτές εξωτερικά μασκαρεμένα με μίαν επιτηδευμένη δικαιοσύνη, όπως συμβαίνει και στους ασβεστωμένους τάφους.

Το βαλάντιον είναι σύμβολο τών ουρανίων θησαυρών, το ίδιο και ό θησαυρός. Ποιήσατε έαυτοίς βαλάντια μή παλαιούμενα, θησαυρόν άνέκλειπτον.... (Λκ. 12, 33).

Ό λύχνος ό καιόμενος και ή οσφύς ή περιζωσμένη είναι σύμβολα διανοίας φωτισμένης από την πίστη του Χριστού και σώματος περιζωσμένου με την εγκράτεια (Λκ. 12, 35).

Το σπίτι είναι σύμβολο της ουρανίου κατοικίας.

Εν τη οικία του πατρός μου πολλαί μοναί εισι (Ίω. 14, 2). Ό ναός ως κτίσμα είναι σύμβολο του σώματος του ανθρώπου: ή ουκ οίδατε ότι το σώμα υμών ναός του εν υμίν Αγίου Πνεύματός εστίν; (Α' Κορ. 6, 19).

Ή ράβδος είναι σύμβολο εξουσίας και επιστασίας.

Ή ράβδος όμως υπενθυμίζει και τον άγγελο φύλακα πού βρίσκεται στα δεξιά του ανθρώπου βοηθώντας τον για να μην πέσει στον βούρκο της αμαρτίας.

Ή ρομφαία είναι σύμβολο του λόγου του Θεού, καθώς και ό σπόρος. Μόνο πού ό σπόρος δηλώνει τον φανερωμένο λόγο του Θεού ενώ ή ρομφαία τη δύναμη του λόγου αυτού. Και έκ του στόματος αυτού (του Άρνίου) ρομφαία δίστομος οξεία εκπορευομένη, λέει ό διορατικός Ιωάννης (Άπ. 1, 16) ενώ ό Παύλος επιτάσσει: δέξασθε και την μάχαιραν του Πνεύματος, ό εστί ρήμα Θεού (Έφ. 6, 17).

Ή ασπίδα δηλώνει την πίστη: επί πάσιν άναλαβόντες τον θυρεόν της πίστεως (Έφ. 6, 16). Πραγματικά,  ή πίστη είναι εκείνη πού προφυλάσσει τον άνθρωπο περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο σέ τούτη τη ζωή

Τά βέλη είναι σύμβολα τών πειρασμών πού επισυμβαίνουν στον άνθρωπο. Ειδικότερα δε, δηλώνουν τά αόρατα χτυπήματα τών αοράτων πνευμάτων του σκότους κατά της ψυχής• Τά πνεύματα του σκότους, ρίχνουν κατά της ψυχής μας κακούς λογισμούς και επιθυμίες, με τέτοια ταχύτητα και αιφνιδιασμό καθώς το βέλος του κυνηγού βρίσκει το ελάφι πού αμέριμνο πίνει νερό στη πηγή, δίχως να υποψιάζεται το κακό. Ό Απόστολος επιτάσσει στους πιστούς όπως: εις αυτό τούτο άγρυπνουντες εν πάση προσκαρτερήσει και δεήσει... δυνήσεσθε πάντα τά βέλη του πονηρού τά πεπυρωμένα σβέσαί (Έφ. 6, στίχ. 18 και 16).

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. ΟΜΙΛΙΕΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΤΑ ΣΥΜΒΟΛΑ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΑ.